της Αντωνία Φασουλιώτη
…είναι λεπτή, πολύ λεπτή και τόσο σαθρή και ευτελής, όσο και τα φύλλα των περιοδικών και των εντύπων, που τη δημιουργούν, τη συντηρούν...την προβάλλουν ή μάλλον την περιφέρουν σαν « αρκούδα στο παζάρι» καλοστολισμένη και καλογυαλισμένη, έτοιμη να κουνήσει την ουρά της σε κάθε τι δήθεν, σε κάθε τι εύκολο, σε κάθε τι το πολυδιαφημισμένο.
Δεν είναι κάτι τυχαίο, πρόσφατο ή άγνωστο αυτό. Δεν είναι κάτι που ξαφνικά ανακάλυψα ή τυχαία είδα στα μάτια, στο σουλούπι, στη συμπεριφορά, στο στήσιμο ή πιο ελληνικά στο life style του έλληνα ή μάλλον του νεοέλληνα, όπως λέει και ένας φίλος που από «επιφάνεια» δεν γνωρίζει…
Δεν είναι κάτι που δεν ξέραμε πως υπάρχει, απλά τώρα τελευταία αυτό το κάτι, αυτή η «επιφάνεια» του νεοέλληνα, φαίνεται να θεριεύει, να αντρειεύει και να μας κατακλύζει. Να απλώνεται πάνω από κάθε έκφανση της κοινωνικής, της πολιτικής και δυστυχώς τελευταία της πνευματικής και πολιτισμικής ζωής του τόπου.
Η «επιφάνεια»- το απόλυτο δηλαδή κενό, αυτό που δημιουργήθηκε για να είναι η βιτρίνα του κάθε ενός μας ώστε να καλύψει τις αδυναμίες, τα κενά μας και για να δείξει πως είμαστε κάποιοι που δεν είμαστε, αλλά και που δεν θα θέλαμε να είμαστε, αλλά έτσι πρέπει να είμαστε γιατί έτσι θέλει το σύγχρονο life style (σας μπέρδεψα; Μη γελιέστε το ίδιο μπερδεμένος και ανερμάτιστος είναι ο νεοέλληνας και η «επιφάνεια» που σέρνει μαζί του)- δεν με ενοχλούσε τόσο όταν την έβλεπα να ζει και να «μεγαλουργεί» στα πολιτικά σαλόνια και στην κοινωνική ζωή του τόπου. Σήμερα, όμως, τώρα που τη βλέπω να εξαπλώνεται και σαν σουπιά να αφήνει το μελάνι της και στην πνευματική ζωή του τόπου, έ, σήμερα είπα να μιλήσω και εγώ κι ας μην έχω «επιφάνεια», κι ας μην έχω αποστηθίσει τον «κώδικα» του σύγχρονου life style, κι ας μην έχω μάθει 2 τσιτάτα του Γκούντερα (ή μήπως ο Κοέλιο είναι περισσότερο της μόδας;), κι ας μην ξέρω πως η Γκουέρνικα είναι του Πάμπλο (καλέ του Πικάσο) και πως η Μύκονος είναι ο ομφαλός της γης…
Βαρέθηκα, να βλέπω μεγάλα πνευματικά γεγονότα, όπως ένα πρόσφατα στην Επίδαυρο (και πόσα άλλα στο παρελθόν, σε εξίσου μαγικούς και ιερούς χώρους), να μετατρέπετε σε μέγα κοσμικό γεγονός της χρονιάς και σε μια καλή ευκαιρία για να περιφέρουμε όλοι εμείς τη σαθρή μας «επιφάνεια» «στολισμένη» με την τελευταία λέξη της μόδας, να κάνουμε κοινωνικές επαφές και γιατί όχι ρε αδερφέ και business και στο τέλος της βραδιάς φεύγοντας από τον μαγικό αυτό χώρο, να παίρνουμε μαζί μας μόνο φωτογραφίες και βίντεο για να τα δείξουμε, να τα στολίσουμε, να τα ανεβάσουμε, να τα καρφώσουμε…
Βαρέθηκα να βλέπω και να ακούω πομπώδη, μεγαλόστομα και συνήθως ανόητα και ατυχή σχόλια από θεατές και παρευρισκόμενους, όταν οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές σεμνοί, δημιουργικοί και γεμάτοι πάθος και φαντασία, αρκούνται να «σχολιάσουν» μόνο με την τέχνη και τα λόγια της ψυχής και πάντα με μέτρο και συνέπεια απέναντι σε αυτό που κάνουν!!!
Είναι μήπως τυχαίο το γεγονός πως σε παραστάσεις και δουλείες σημαντικών πνευματικών ανθρώπων της χώρας, που δεν έτυχαν αντίστοιχης διαφήμισης, βρέθηκαν μόνο όσοι αγαπούν την τέχνη και το φως της και εκείνοι, που μόνο μια «επιφάνεια» τους έχει απομείνει πια, δεν πήραν ούτε μυρουδιά από τις δημιουργίες αυτές;
Και δεν λέω πως φταίει η διαφήμιση ή οι δημιουργοί των οποίων το έργο έλαβε μεγάλη διαφήμιση. Αυτό που λέω, είναι πως η αβάσταχτη μας « επιφάνεια» είναι αυτή που φταίει. Αυτός δηλαδή, ο επιφανειακός και χρησιμοθηρικός τρόπος με τον οποίον αντιμετωπίζουμε τα πάντα. Όπως δηλαδή χρησιμοποιούμε μια ευρέως προβεβλημένη παράσταση όχι για να γεμίσουμε σαν άνθρωποι και να γίνουμε καλύτεροι, αλλά για να την βάλουμε στο βιογραφικό του κοινωνικού μας status, έτσι χάρη στην «επιφάνειά» μας χρησιμοποιούμε κάθε τι με τρόπο τέτοιο ώστε να το καθιστούμε ! ευτελές, σαθρό και τελικά άχρηστο.
Έτσι και τούτον εδώ τον τόπο. Τον «χρησιμοποιήσαμε» όσο πιο επιφανειακά μπορούσαμε, όσο πιο σκληρά, άκαρδα, άψυχα και χωρίς γνώση. Έτσι, σήμερα είμαστε εδώ.
Εδώ, που ο κάθε ένας μας έφτασε σέρνοντας την δική του «επιφάνεια», εδώ που κάθε ένας μας έχτισε το δικό του χρυσό κλουβί, χωρίς όμως να βάλει μέσα τα πιο ακριβά και σπάνια απ’ όλα, την αγάπη, δηλαδή, την ουσία των πραγμάτων, την πραγματική καλλιέργεια και παιδεία, την πραγματική γνώση, την πραγματική αναζήτηση του καλύτερου και του όμορφου.
Γιατί αν ως λαός είχαμε γνώση, είχαμε παιδεία, είχαμε σεβασμό, θα φεύγαμε από εκείνη την παράσταση στην Επίδαυρο με σεμνότητα και πολύτιμα λάφυρα τη γνώση και την καλλιέργεια και σε καμία περίπτωση δεν θα αποχωρούσαμε με φλας, με κραυγαλέα σχόλια και «φωνάζοντας» ήμουν και εγώ εκεί! Και αυτό δεν αφορά τους πάντες, μα την πλειοψηφία, που δυστυχώς έχει τη δύναμη να καταπιεί κάθε ουσία και κάθε μειοψηφία.
Και επειδή εγώ στο παιδί μου δεν θέλω να κληρονομήσω μια τέτοια «επιφάνεια», θα λέγα πως είναι πια καιρός όλοι μας να αρχίσουμε να ζούμε λιγότερο δήθεν, με περισσότερη ουσία, καλλιέργεια και πάνω απ’ όλα παιδεία. Γιατί είναι η παιδεία που λείπει απ’ αυτόν τον τόπο πρωτίστως κα η απουσία της είναι εμφανής σε όποια εικόνα κι αν δούμε γύρω μας. Αυτή και μόνο αυτή, η παιδεία δηλαδή, νιώθω πως μπορεί πια να είναι η μόνη μας σωτηρία, αυτή που έχει τη δύναμη να κάνει τη ζωή, την εργασία, την κοινωνία μας καλύτερη!
Σημείωση: η εξαιρετική παράσταση στην Επίδαυρο, δεν ήταν παρά μόνο η αφορμή, για να δούμε την έλλειψη παιδείας που μαστίζει την ταλαίπωρη Ελλάδα. Δυστυχώς τέτοιες αφορμές θα δούμε όπου και αν κοιτάξουμε γύρω μα. Την παιδεία όμως μόνο σε χαραματιές, ίσως να την συναντήσουμε ξανά…