Τα δάκρυα στέγνωσαν, αλλά ο πόνος δεν λιγόστεψε και το μόνο που άλλαξε, έξι χρόνια μετά, είναι ότι οι συγγενείς έχουν μάθει ναζουν με το μεγάλο τραύμα στην ψυχή τους. Από τις 14 Αυγούστου 2005, όταν το αεροσκάφος της «Ήλιος» συνετρίβη στην πλαγιά του Γραμματικού, έχει περάσει καιρός, ο θρήνος είναι πια βουβός, αλλά καθημερινός και βαθύς.
«Τα μωρά που έμειναν πίσω, έγιναν τώρα έφηβοι και οι τότε έφηβοι έγιναν ενήλικες που προσπαθούν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στην κοινωνία των μεγάλων χωρίς να έχουν τη στήριξη των γονιών τους. Τα πάντα προχωρούν, οι μικροί μεγαλώνουν, οι μεγάλοι γερνούν και μόνο στη διαδικασία της Δικαιοσύνης, έξι χρόνια μετά, βρισκόμαστε σχεδόν στο ίδιο σημείο από όπου ξεκινήσαμε».
Ο Νικόλας Γιασουμής, πρόεδρος της επιτροπής των συγγενών των θυμάτων της αεροπορικής τραγωδίας της «Ήλιος» μας μιλά με ήρεμη φωνή, αλλά τα λόγια του κρύβουν πόνο, προβληματισμό, απελπισία και μια βαθιά γνώση για τα πράγματα, μια γνώση που κανείς δεν θέλει ποτέ να μάθει από πρώτο χέρι.
«Φέτος, άλλη μια τραγωδία χτύπησε τον τόπο και εμείς αναβιώσαμε τις στιγμές του τότε. Άλλες οικογένειες ντύθηκαν στα μαύρα και για εμάς, ο πόνος τους έγινε και δικός μας πόνος. Και η ιστορία επαναλαμβάνεται. Η ίδια νοοτροπία, η ίδια τακτική, μια μονομελής επιτροπή διερεύνησης, πολλές καταθέσεις και καθυστέρηση. Έχουμε κράτος πρόνοιας που προστατεύει τον Κύπριο πολίτη ή που φροντίζει να σκοτώνονται κάποιοι; Ακούγεται σκληρό αλλά είναι μια ωμή πραγματικότητα. Εμείς έτσι το νιώθουμε και δεν μας έχει πείσει κανένας ότι είναι κάτι το διαφορετικό», συμπληρώνει ο κ. Γιασουμής.
«Επαναλαμβάνουν τα ίδια»
Βλέπει τα ίδια τραγικά λάθη να επαναλαμβάνονται μετά το έγκλημα στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» και θέλει να το βγάλει από μέσα του, να μάθει ο κόσμος. Με σταθερή φωνή, συνεχίζει: «Βλέπουμε μια μονομελή διερευνητική επιτροπή, τη στιγμή που τα δεδομένα για την περίπτωση της φονικής έκρηξης στο Μαρί είναι πολύ πιο ξεκάθαρα. Τώρα θα έπρεπε να πάμε κατευθείαν σε ποινικές διαδικασίες και συλλήψεις για αυτόφωρο, όμως, ακολουθούμε τον ίδιο δρόμο. Και εδώ να θυμίσω ότι όταν έγινε το τραγικό συμβάν της Ήλιος είχαν περάσει ώρες μέχρι να μπορέσει η αστυνομία να εκδώσει ένταλμα για να μπει να κάνει έρευνα στα γραφεία της εταιρείας και σε άλλες υπηρεσίες στις οποίες στο τέλος δεν μπήκε ποτέ. Το ίδιο επαναλήφθηκε όπως είδαμε και τώρα. Μήπως είμαστε ανήμποροι και ανίκανοι ή μήπως απλώς έτσι εξυπηρετεί να λειτουργούμε;», διερωτάται.
«Τα πάντα, είναι σχεδόν στάσιμα σε όλους τους τομείς. Ακόμα και σήμερα βλέπουμε ότι κάποιοι οργανισμοί που ασχολούνται με την ασφάλεια των πτήσεων και τα της πολιτικής αεροπορίας, υποστηρίζουν, ότι δεν έχουν υλοποιηθεί κάποιες συστάσεις που τότε είχαν δοθεί και αφορούσαν αλλαγές και βελτιώσεις που έπρεπε να γίνουν. Τελικά σε αυτό τον τόπο βάζουμε μυαλό ή όχι; Γίνονται απλώς για να γίνονται κάποια πράγματα; Πληρώνουμε συμβούλους και παρασυμβούλους, διότι έχουμε λεφτά να ξοδεύουμε...;».
«Είναι δεδομένη»
Η απογοήτευση των συγγενών των θυμάτων της αεροπορικής τραγωδίας «είναι δεδομένη»... σχολιάζει ο κ. Γιασουμής και εξηγεί: «Βλέπουμε μια δικαστική διαδικασία στην Κύπρο στην οποία είμαστε απλοί παρατηρητές χωρίς παρέμβαση, βεβαίως, και χωρίς ενημέρωση. Τότε και όταν είχε τεθεί το θέμα, εμείς φωνάζαμε και ρωτούσαμε τι θα γίνει με τη διαδικασία στην Ελλάδα και μας έλεγαν ότι δεν θα υπάρχει πρόβλημα και δεν θα καθυστερήσει η μια διαδικασία την άλλη. Τώρα πώς μας απαντούν; Στην Ελλάδα η διαδικασία δεν προχωρεί επειδή βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία στην Κύπρο και ρωτούμε: αλήθεια ποιες είναι οι ενέργειες που μας διαβεβαίωναν οι Αρχές στην Κύπρο ότι είχαν προβεί υποστηρίζοντας ότι η μια διαδικασία δεν θα παρακώλυε την άλλη; Και επιπλέον, εκείνο που μας ξενίζει είναι ότι βλέπουμε στην Ελλάδα να περιλαμβάνονται στο κατηγορητήριο άτομα τα οποία στην Κύπρο δεν είναι κατηγορούμενοι. Γι’ αυτό το γεγονός ποια είναι η εξήγηση;». Ένα άλλο θέμα το οποίο βασανίζει τους συγγενείς, «είναι το αν έπρεπε να περάσουμε μέσα από διερευνητικές επιτροπές και πορίσματα τα οποία κανένας δεν έχει δει. Εμείς είχαμε ζητήσει να ενημερωθούμε για το πόρισμα στο πλαίσιο μιας δημόσιας διαδικασίας αλλά το πόρισμα το κράτησαν ως επτασφράγιστο μυστικό. Γιατί;». Έξι χρόνια μετά όμως, το φετινό καλοκαίρι «για εμάς είναι ιδιαίτερα δύσκολο. Αυτά που ακούγονται τώρα, δεν είναι κραυγές απόγνωσης των συγγενών επειδή νιώθουν τον πόνο να τους πνίγει... Είναι τα ξεκάθαρα συναισθήματά τους, είναι αυτό που καθημερινά εισπράττουν από τον κόσμο με τον οποίο έρχονται σε επαφή. Είναι συναισθήματα τα οποία αυτές τις μέρες ειδικά, έχουν αναβιώσει όχι μόνο διότι είναι η έκτη επέτειος από το τραγικό συμβάν της 14ης Αυγούστου 2005 αλλά διότι πρόσφατα κάποιοι φρόντισαν να μαυροφορέσουν κι άλλοι αδικοχαμένους. Και πάλι βρισκόμαστε μπροστά στα ίδια γεγονότα και τις ίδιες νοοτροπίες».
Οι μνήμες από την αεροπορική τραγωδία της «Ήλιος» ξαναζούν με τα μνημόσυνα εις μνήμην των 121 νεκρών. Χθες το πρωί τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου, στο Παραλίμνι, το 6ο ετήσιο μνημόσυνο των θυμάτων της αεροπορικής τραγωδίας της 14ης Αυγούστου 2005, όταν αεροσκάφος τύπου «Μπόινγκ 737-300» της εταιρείας «Ηλιος» κατέπεσε και συνετρίβη στο Γραμματικό Αττικής. Τo μνημόσυνο των οικογενειών Χρίστου Πιρρίλη, Αντώνη Αντωνίου και Οδυσσέα Κουτσόφτα τελέστηκε προϊσταμένου του Μητροπολίτη Ταμασού και Ορεινής Ησαϊα. Επιμνημόσυνο λόγο εκφώνησε ο Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων Ευθύμιος Φλουρέντζου και μετά το μνημόσυνο σχηματίστηκε πομπή προς το Κοιμητήριο Παραλιμνίου όπου τελέστηκε τρισάγιο στους τάφους των νεκρών. Τρισάγιο στη μνήμη των νεκρών τελέστηκε και στο χώρο της τραγωδίας στο Γραμματικο. Συγγενείς των θυμάτων ανέφεραν ότι έξι χρόνια μετά οι ψυχές των αγαπημένων τους ζητούν δικαίωση και ζήτησαν επιτακτικά «να αποδοθούν ευθύνες εκεί που πρέπει» για την τραγωδία.
Εξάλλου, η γ.γ. των Οικολόγων Περιβαλλοντιστών Ιωάννα Παναγιώτου σε δηλώσεις της στο 40ήμερο μνημόσυνο του Ανδρέα Ιωαννίδη που σκοτώθηκε στη φονική έκρηξη στο Μαρί, στον Ιερό Ναό Αγίου Αρσενίου στη Λεμεσό, είπε: «Εμείς αναμένουμε και ζητούμε να αποδοθεί δικαιοσύνη και βέβαια τα κενά που έχουν παρουσιαστεί, έχουν σημειωθεί και αφορούσαν την πολιτική αεροπορία και την ασφάλεια των πτήσεων, πρέπει να ξανατεθούν στο τραπέζι για να μην έχουμε ξανά τέτοια δυσάρεστα γεγονότα, γι' αυτό ως Κίνημα Οικολόγων έχουμε ζητήσει τη συζήτηση του θέματος εκ νέου στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής», κατέληξε στις δηλώσεις της η κ. Παναγιώτου.
Όπως είναι γνωστό συνεπεία της πτώσης του αεροπλάνου της «Ήλιος» ξεκληρίστηκαν ολόκληρες οικογένειες (γονείς, παιδιά αδέλφια). Όταν μεταδόθηκε για πρώτη φορά ότι ο Πύργος Ελέγχου έχασε επαφή με το συγκεκριμένο αεροπλάνο άρχισε ο γολγοθάς των συγγενών που βρίσκονταν στην Κύπρο αφού το μυαλό όλων στράφηκε στο χειρότερο σενάριο το οποίο επαληθεύτηκε στη συνέχεια. Πολλά χωριά βάφτηκαν στα μαύρα αν και η πιο συγκλονιστική ανάμνηση για όλους ήταν τα λευκά φέρετρα των μικρών παιδιών, πολλά από τα οποία ξεκίνησαν το πρώτο τους ταξίδι που έμελλε να ήταν και το τελευταίο.
Έξι χρόνια μετά, επίκειται απόφαση του Δικαστηρίου το οποίο θα αποφανθεί κατά πόσον υπάρχει εκ πρώτης όψεως υπόθεση εναντίον των υπόπτων για την τραγωδία. Συγγενείς των θυμάτων δεν έπαψαν να τονίζουν ότι δεν θα ανεχθούν κουκούλωμα της υπόθεσης.
Η αεροπορική τραγωδία της «Ήλιος» έφερε στην επιφάνεια τις ελλείψεις που υπήρχαν στον έλεγχο αεροπορικών εταιρειών από το κράτος αλλά και ελλείψεις στους αυτοελέγχους από τις ίδιες τις εταιρείες. Έκτοτε ελήφθησαν μέτρα με στόχο να μην επαναληφθούν παρόμοια περιστατικά.
