Η έκθεση εκτιμά ότι εάν δεν αποτραπούν τα τωρινά δεδομένα, «η ύφεση που βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη στην Ελλάδα, θα είναι βαθιά και θα διαρκέσει αρκετά χρόνια, κατά τα οποία η ελληνική οικονομία θα απολέσει σε σημαντικό βαθμό τη δυναμικότητα των παραγωγικών της δυνάμεων».
Κάνει επίσης λόγο για «απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων» με ειδικές αναφορές σε «θεμελιώδεις επεμβάσεις στο σύστημα συλλογικών διαπραγματεύσεων, όπως η εισαγωγή της δυνατότητας σύναψης "ειδικών επιχειρησιακών συμβάσεων"», και τον «περιορισμό του ρόλου του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ) στη ρύθμιση βασικών μισθών και ημερομισθίων».
Σύμφωνα με το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ, «οι πολλαπλές και πολλαπλασιαστικές μειώσεις συντάξεων θυσιάζουν το αξιοπρεπές επίπεδο των παροχών στο όνομα μιας οικονομικής βιωσιμότητας χωρίς μακροπρόθεσμη προοπτική».
Επισημαίνεται παράλληλα ότι οι θυσίες οι οποίες επιβάλλονται κυρίως στους μισθωτούς και συνταξιούχους, δεν επέφεραν τη βελτίωση του επιπέδου ανταγωνιστικότητάς της ελληνικής οικονομίας, αλλά την υποχώρηση της αγοραστικής δύναμης του μέσου μισθού στο έτος 2003, του κατώτερου μισθού σε επίπεδα πριν από το έτος 1984 και του επιπέδου ανεργίας στο έτος 1961.
Το Ινστιτούτο υπογραμμίζει ότι ο στόχος του πρώτου μνημονίου, για την επιστροφή της ελληνικής οικονομίας στις αγορές το 2012, δεν επιβεβαιώθηκε, ενώ διατυπώνει επιφυλάξεις για την επιτυχία του στόχου του μεσοπρόθεσμου προγράμματος το οποίο προβλέπει επιστροφή στις αγορές το 2014.
Ειδική μνεία γίνεται στις δυσκολίες που προκαλούνται από την παράταση της ύφεσης, την αύξηση της ανεργίας, τη μείωση της κατανάλωσης και την αβεβαιότητα μείωσης του δημόσιου ελλείμματος, καθώς εκτιμάται ότι ακόμη και αν συμπεριληφθούν οι εισπράξεις από τις προβλεπόμενες ιδιωτικοποιήσεις, το δημόσιο χρέος αναμένεται να φθάσει, έως το 2020, στο ύψος των 409 δισ. ευρώ (200% του ΑΕΠ).
Η έκθεση αναγνωρίζει ότι η απόφαση της Συνόδου Κορυφής βελτιώνει τους όρους δανεισμού, μειώνει το μέγεθος του χρέους κατά 25 δισ. ευρώ και καθιστά το ελληνικό χρέος πιο διαχειρίσιμο αλλά θεωρεί ότι «η σημαντικότητα εμπεριέχεται στη σχέση που θα διαμορφωθεί κατά τα επόμενα χρόνια ανάμεσα στο χαμηλότερο επιτόκιο (επί ενός μικρότερου χρέους) και το ρυθμό ανάπτυξης».
Επισημαίνεται τέλος ότι τα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με μια εναλλακτική πρόταση εξόδου από την κρίση, η οποία θα βασίζεται στην αναδιανομή του εισοδήματος, στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής, την ανάσχεση της δημιουργίας πρωτογενών ελλειμμάτων και τη διαμόρφωση ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου.
Το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ προκρίνει ως μόνη λύση την άμεση φορολογία και τον προσανατολισμό της αποταμίευσης «σε νέες επενδύσεις σύγχρονων αναπτυξιακών και κοινωνικών υποδομών, νέων κλάδων παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας, ποιότητας, καινοτομίας, απασχόλησης και διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας».
