Οι χαυλιόδοντες ανήκουν στο είδος του ευρωπαϊκού ελέφαντα (elephas antiquus), ενός επιβλητικού παχύδερμου, ύψους 4 μέτρων, το οποίο θεωρείται ότι εξαφανίστηκε γύρω στο 20000 π.Χ. Παρ’ όλα αυτά, οι έρευνες δείχνουν ότι ο ευρωπαϊκός ελέφαντας δεν ήταν το μόνο προϊστορικό θηρίο που τριγυρνούσε στην περιοχή. Διότι μπορεί σήμερα η Μεγαλόπολη να χαρακτηρίζεται από τα εργοστάσια της ΔΕΗ και τα κοιτάσματα του λιγνίτη, πριν από 400.000 χρόνια, όμως, στην περιοχή υπήρχαν μια τεράστια αβαθής λίμνη, πανύψηλα δένδρα και πυκνή βλάστηση. Σε αυτήν την αχανή προϊστορική ζούγκλα έβρισκαν καταφύγιο δεκάδες είδη ζώων, τα οποία σήμερα έχουν εξαφανιστεί από την Ευρώπη, αλλά και από το πρόσωπο της Γης.
Τα πρώτα ανθρωποειδή
Εκεί, σε αυτόν τον πλούσιο βιότοπο, ενδέχεται να περπάτησαν και τα πρώτα ανθρωποειδή της Γηραιάς Ηπείρου. «Η περιοχή της Μεγαλόπολης θύμιζε μια σωστή ζούγκλα. Από τα ευρήματα που έχουμε μέχρι σήμερα, είμαστε βέβαιοι ότι φιλοξενούσε ελάφια, άλογα, ταύρους και χοίρους, ακόμα και ύαινες, ίσως μάλιστα να υπήρχαν και λιοντάρια. Τα ζώα εκείνης της περιόδου, βέβαια, δεν έχουν καμία σχέση με τα αντίστοιχα είδη που έχουν επιβιώσει μέχρι σήμερα», δηλώνει ο Θανάσης Αθανασίου, παλαιοντολόγος της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας Νοτίου Ελλάδος. «Για παράδειγμα, έχουμε βρει αρκετά απολιθωμένα οστά από τα προϊστορικά ελάφια της περιοχής, ευρήματα που αποδεικνύουν ότι επρόκειτο για πολύ μεγαλύτερα και πιο άγρια ζώα απ’ ό,τι τα σημερινά ελάφια».
Γη των Τιτάνων
«Μεγαλύτερος από τον σημερινό αφρικανικό ελέφαντα ήταν βέβαια και ο ελέφαντας στον οποίο ανήκαν οι χαυλιόδοντες που ανακαλύφθηκαν», συμπληρώνει ο Θ. Αθανασίου, ο οποίος αναφέρεται και σε μια εικασία με στέρεες επιστημονικές βάσεις. «Μυθολογικά, η ίδια περιοχή συνδέεται με την τιτανομαχία. Ισως τα τεράστια ζώα που είχαν πεθάνει εκεί να έδωσαν στους αρχαίους Ελληνες τροφή για μυθοπλασία, θεωρώντας ότι τα τεράστια οστά τους ανήκαν στους Τιτάνες», επισημαίνει. Ο Ελληνας παλαιοντολόγος αποδίδει την πλούσια πανίδα της περιοχής στην οργιάζουσα φύση της προϊστορικής Μεγαλόπολης, η οποία αποτέλεσε μαγνήτη για τα φυτοφάγα και σαρκοφάγα ζώα. Βάσει της ίδιας θεωρίας, οι επιστήμονες θεωρούν σήμερα ότι η περιοχή προσέλκυσε και τους πρώτους ανθρώπους.
«Είναι γνωστό ότι η λεκάνη της Μεγαλόπολης παρουσιάζει έντονο παλαιοντολογικό ενδιαφέρον. Υπάρχει η πεποίθηση, ωστόσο, ότι το ενδιαφέρον της ενδέχεται να είναι και παλαιοανθρωπολογικό. Μέχρι σήμερα, βέβαια, δεν έχουν εντοπιστεί κάποια παλαιοανθρωπολογικά λείψανα ή κάποια πολύ σημαντική ανακάλυψη που να επαληθεύει τις ενδείξεις που έχουμε, εφόσον όμως υπήρχε τέτοια ζωή, είναι δύσκολο να μην είχαν περάσει και οι πρώτοι άνθρωποι», δηλώνει η προϊσταμένη της ΛΘ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Αννα Καραπαναγιώτου.
Τα ευρήματα από τις πρόσφατες ανασκαφές έρχονται για να ενισχύσουν τις ενδείξεις για συνύπαρξη των προϊστορικών ζώων με τον άνθρωπο στη λεκάνη της Μεγαλόπολης. Εκτός από τους χαυλιόδοντες, στην περιοχή βρέθηκε και ένα αμβλύ λίθινο αντικείμενο, το οποίο παραπέμπει σε εργαλείο των πρώιμων ανθρωποειδών. Οι αρχαιολόγοι επιφυλάσσονται να κάνουν οποιοδήποτε σχόλιο για την ανακάλυψη του συγκεκριμένου αντικειμένου, καθώς επιμένουν ότι πριν ανακοινώσουν περί τίνος πρόκειται πρέπει να διεξάγουν έρευνες, οι οποίες θα έχουν να κάνουν κυρίως με την εξακρίβωση της χρονικής περιόδου κατά την οποία χρησιμοποιήθηκε το αντικείμενο.
