Τα τμήματα αυτά της κοινωνίας -στην Ευρώπη γίνονται ορατά μετά το Πόλεμο και στην Ελλάδα μετά το 1974- έζησαν σε ένα περιβάλλον συνεχούς βελτίωσης της ζωής τους, παρόλα τα πισωγυρίσματα που υφίστανται στην πορεία αυτή. Πλούσιοι υπάρχουν πάντα όπως και φτωχοί, αλλά δεν μπορούμε εύκολα στην Ευρώπη να πούμε ότι υπάρχουν αποκλεισμένοι. Αυτό συμβαίνει γιατί ως τώρα υπάρχει ένα σχετικό επίπεδο διαβίωσης το οποίο επιτρέπει σε όλους να εξελιχτούν έστω και λίγο. Το επίπεδο παροχής αυτής της δυνατότητας εξέλιξης διαχωρίζει και κατατάσσει τις αναπτυγμένες από τις λιγότερο αναπτυγμένες κοινωνίες.
Αυτό είναι κρίσιμο γιατί η δυνατότητα εξέλιξης και βελτίωσης από την μεταρρύθμιση και μετά μοιάζει να είναι το “κινούν” την Ιστορίας.
Μπορούμε όμως με βεβαιότητα να πούμε ότι αυτές οι κοινωνικές και πολιτικές ομάδες των μεσοαστών αποτελούν το υποκείμενο της ιστορίας. Αν δεχτούμε ότι η δυνατότητα εξέλιξης και βελτίωσης είναι το “κινούν” της Ιστορίας τότε θα δούμε και το γιατί οι άνθρωποι του εικοστού αιώνα κινήθηκαν προς τον κομουνισμό σοσιαλισμό και τον συνδικαλισμό.
Υπάρχει μια ποιοτική διαφορά σε αυτές τις ομάδες. Πριν το πόλεμο ήταν τα κόμματα κυρίως τα κομουνιστικά-σοσιαλιστικά αυτά που θα τις καθοδηγούν από νίκη σε νίκη και πρόοδο, ενώ τα δεξιά κόμματα θα αμύνονται. Όμως βλέπουμε εύκολα ότι από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο στην Ευρώπη και στην Ελλάδα -λόγω καθυστέρησης- από το 1974 και πέρα, είναι οι ανάγκες αυτών των ομάδων που αλλάζουν και σπρώχνουν τα κόμματα στο να τις καλύψουν.
Ακόμη από ένα σημείο και μετά το μόνο που θα αλλάζει στο εσωτερικό αυτών των ομάδων και θα τις καθοδηγεί ανάμεσα στα κόμματα θα είναι το πόσο ανασφαλείς -για ότι έχουν κερδίσει- νιώθουν και όχι τόσο το πόσο διεκδικητικοί είναι. Καθώς προχωράμε προς το τέλος του αιώνα αυτή ανασφάλεια θα γίνεται όλο και πιο έντονη καθώς Ο κόσμος θα είναι ήδη εξαιρετικά πολύπλοκος. Και είναι κατανοητό ότι η ανασφάλεια φέρνει συντηρητικοποίηση.
Την ίδια στιγμή η ατομική ευμάρεια σε ένα κόσμο σκληρό καπιταλιστικό πολύπλοκο και άδικο έφερε μάλλον ενοχή ή αποχαύνωση, και ακύρωσε περαιτέρω διεκδικητικές προσπάθειες και συνδικαλιστικά κινήματα.
Εάν επικεντρώσουμε στο ΠΑΣΟΚ θα δούμε ότι την ίδια εξέλιξη. Το σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ είναι που εκφράζει και καθοδηγεί προς την χειραφέτηση αυτές τις ομάδες που στην Ελλάδα ήταν αποκλεισμένες έως το 1974. Και στην συνέχεια αρχίζει να τρέχει πίσω τους για να καλύψει τις ανάγκες τους. Μια διαδικασία που σαφώς μεταβάλει το ΠΑΣΟΚ από τον σοσιαλιστικό του χαρακτήρα προς ένα πιο αστικό κόμμα. Την ενοχή της ευμάρειας στο ΠΑΣΟΚ θα την καλύψουμε ιδεολογικά γιατί ως ένα σημείο κάποιοι άλλοι φανερά κερδίζουν πιο πολλά, πιο εύκολα και λιγότερο νόμιμα. Τέλος τα συνδικαλιστικά κινήματα θα ακυρωθούν…
Τα ίδια ακριβώς θα κάνει και η ΝΔ όταν αντιληφθεί την μεταβολή και ερχόμενη προς το κέντρο θα αποκαλέσει όλους αυτούς επί μακρόν μεσαίο χώρο.
Έτσι σε συνολικό επίπεδο στην κοινωνία ή στο επίπεδο του έθνους σε περίοδο κρίσης, αυτή η ευμάρεια σε θα σταθεί. Ήδη αποκαλείται “προνόμια” και καθώς η ανασφάλεια εγκαθίσταται μέσα στην κοινωνία η ευμάρεια ορισμένων είναι σαφής πρόκληση. Παρόλο που όλα τα μέλη της κοινωνίας αντιλαμβάνονται την παγκόσμια αδικία που συντελείται από τις αγορές σε βάρος όλων, αυτήν την προέχει περισσότερο η υπεράσπιση των όσων έχουν κερδηθεί από τον καθένα ατομικά. Αυτά δεν θα μπουν σε κίνδυνο για να προστατευθούν τα όσα χαρακτηρίστηκαν προνόμια.
Τόσο η αποδοχή του όρου “προνόμια” όσο και οι επιθέσεις που δεχονται αυτά αλλά και η ύπαρξη γενικευμένης ανασφάλειας, κατήφειας απαισιοδοξίας πιστοποιούν ότι υπάρχει κοινωνία που βιώνει την παρούσα κατάσταση με κοινό τρόπο. Πιστοποιούν ότι η κοινωνία συντηρητικοποιήθηκε και πέρασε στην άμυνα. Πιστοποιούν ότι η κοινωνία άλλαξε…
Όσο και να φαίνεται -όλο αυτό που πω παρακάτω – “κάπως” στην παρούσα συγκυρία, στην πράξη ο στόχος όλων είναι η υπεράσπιση αυτού του υποκειμένου της ιστορίας
Οι πράξεις της κυβέρνησης είναι για να προστατευθούν από μια συνολική καταστροφή αυτά τα στρώματα αλλά και οι πιο πλούσιοι να μην χάσουν το ευρώ .
Τα ίδια αναζητά και η ΝΔ και επιπροσθέτως να κυβερνήσει οπότε είναι πιο δεκτική σε αιτήματα και ομάδες τα οποία εάν ήταν στην κυβέρνηση θα έπεφταν σε τοίχο γιατί αφορούν προνόμια.
Τα ίδια ζητούν και οι αγανακτισμένοι στις πλατείες αλλά αδιαφορούν για το ευρώ. Αλλά και ο κάθε Έλληνας τα ίδια ζητά. Και δεν καλύπτονται από τα δύο κόμματα.
Το ΠΑΣΟΚ ως Σοσιαλιστικό Κόμμα τελείωσε γιατί στην σημερινή Ελλάδα κανείς δεν θα απαρνηθεί την περιουσία του, τα κεκτημένα του, τα προνόμια του χωρίς μάχη. Αυτή η υπεράσπιση της ανισότητας και το μικρού ατομικού καπιταλισμού μας σκοτώνει την σοσιαλιστική προοπτική. Το γεγονός ότι κάποιοι είμαστε φτωχότεροι από κάποιους άλλοις δεν μας κάνει σοσιαλιστές αλλά απλώς πιο ευάλωτους.
Το ΠΑΣΟΚ ως Σοσιαλιστικό Κόμμα τελείωσε γιατί από καθοδηγητής έγινε κομμάτι της κοινωνίας που θέλει να εκφράσει.
Το ΠΑΣΟΚ σήμερα δημοσκοπικά πληρώνει το γεγονός ότι μια πολιτική προερχόμενη από το ΔΝΤ και γενικά τους ξένους έχει περάσει στον κόσμο ως αντικοινωνική και ως δική του πολιτική. Ας θυμηθούμε ότι η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ έδωσε “μάχη για να περάσει ως δική της πολιτική όλο αυτό που γίνεται.
Έτσι τιμωρείται από την κοινωνία με το γνωστό 15% για το πρώτο σκέλος δηλαδή το “αντικοινωνική” ενώ στο δεύτερο σκέλος, δηλαδή στο ότι “εφαρμόζονται πολιτικές του ΠΑΣΟΚ”, κάνει πάρτι η αντιπολίτευση.
Την ίδια στιγμή βλέπουμε στην Ευρώπη να αναδύονται δυνάμεις για την προστασία του νέου κοινωνισμού που αναφέρθηκε και ο οποίος αναζητά την κάθε είδους “ασφάλειας”. Οικολόγοι, πειρατές, δυνάμεις κατά της παγκοσμιοποίησης, του νεοφιλελευθερισμού, κατά των αγορών, πατριωτικές δυνάμεις, υπέρ του κράτους πρόνοιας του κοινωνικού κράτους, εθνικισμοί, ρατσισμοί κατά των μεταναστών κλπ.
Ο κόσμος έχει γίνει πολυπλοκός και χύμα όσο αφορά το κέντρο βάρους. Το τέλος του ψυχρού πολέμου απελευθέρωσε την σκέψη από μανιχαϊστικά σχήματα καλού vs κακού και δημιούργησε λίγο πριν την κρίση νέες δυνάμεις σε μια Ευρώπη “χορτάτη”. Όλοι αυτοί είναι συντηρητικοί “Stopikists” αν ιδωθούν σε ένα κόσμο ραγδαία εξελισσόμενο.
Τα κυρίαρχα ιδεολογικά συμπιλήματα διασπάστηκαν σε πιο επίκαιρα μικρότερα και θα διασπαστούν σε ακόμη πιο μικρά καθώς οι ποσότητα από ερμηνείες του κόσμου θα τείνουν προς το άπειρο όπως και η πληροφορία. Όλοι αυτοί οι “Stopikists” ατομικά θέλουν να σταματήσουν κάθε εξέλιξη σε βάρος τους αλλά διαφωνούν στο σημείο που θα μπει το Stop. Η εξέλιξη είναι κακή και αυτή είναι η διαφορά μας από το 1989 και μετά.
Βεβαίως όλα αυτά υπάρχουν από πάντα… Η Ραγδαία πρόοδος ακολουθείται από λίγο οπισθοδρόμηση και πάλι ολοταχώς εμπρός.
Δύσκολα τα πράγματα για το ΠΑΣΟΚ όπως και για κάθε μεγάλο κόμμα που παύει να τρέχει να καλύψει τις ανάγκες των α στων. Όχι τυχαία στην Ευρώπη ήδη κυριαρχούν κυβερνητικοί σχηματισμοί με χαλαρούς ιδεολογικούς δεσμούς κατάλοιπα του ψυχρού πολέμου.
