Κυρία Φώφη Γεννηματά, Αναπληρωτή Υπουργό Παιδείας, Κυρία Εύη Χριστοφιλοπούλου, Υφυπουργό Παιδείας. Βουλευτές, Πρυτάνεις Πανεπιστημίων και Καθηγητές Παιδαγωγικών Τμημάτων, Διευθυντές Πειραματικών, ΠΣΠΑ, ΟΛΜΕ, ΔΟΕ, ΠΟΣΔΕΠ, ΣΔΟΕ, Εισαγγελία Αθηνών, Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, Εκπαιδευτικούς, Κοινοποίηση: Μ.Μ.Ε.
Θέμα: «Τα Πειραματικά των ΑΕΙ και το Θεσμικό πλαίσιο Προτύπων Πειραματικών σχολείων». Παρατηρήσεις. Προτάσεις.
ΦΕΚ 118/2011 Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία, Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ (Ν.3966/2011)
Παρατήρηση: Γίνεται σκόπιμη σύγχυση στην χρήση των όρων:
α) «Πειραματικό των Πανεπιστημίων» (που ιδρύθηκαν με το νόμου 4376/16-08-1929 και το νόμο 4600/2-05-1930 και
β) του όρου «Πειραματικό», που αφορά τα απλά μη Πανεπιστημιακά Πειραματικά, που ήταν «συνδεδεμένα» με τα Π.Ε.Κ. και ιδρύθηκαν με τον νόμο 1566/1985.
Ανάλυση, κριτική και προτάσεις επί του ψηφισθέντος στην Βουλή Νόμου.
Επείγει, οι υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας έως τις 15-9-2011, να ενημερώσουν γραπτώς τα Πειραματικά ΑΕΙ για τα εξής, (γιατί έστειλε η ΔΕΠΠΣ μήνυμα, ότι όσα Πειραματικά των ΑΕΙ επιθυμούν να ενταχθούν στον νέο νόμο (Ν.3966/2011), να στείλουν ως τις 15-9-2011 «φάκελο αξιολόγησης»), για τα εξής:
στην περίπτωση που ένα Πειραματικό των ΑΕΙ, όπως το Σχολείο Π.Σ.Π.Α. δεν επιθυμεί και δεν θα στείλει «φάκελο αξιολόγησης» στην ΔΕΠΠΣ, αυτό θα σημαίνει αυτόματη διαγραφή του Σχολείο ως Πειραματικό του Πανεπιστημίου Αθηνών, ή θα μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί ως Πειραματικό του Πανεπιστημίου Αθηνών με τους ιδρυτικούς τους νόμους 4376/16-08-1929 και 4600/2-05-1930, οι οποίοι δεν έχουν καταργηθεί ρητώς από το νέο νόμο.
Μετά την πρώτη φάση αξιολόγησης όπου προβλέπει 30 σχολεία να ενταχθούν στον νέο νόμο, τα Πειραματικά των ΑΕΙ, όπως το ΠΣΠΑ, που δεν επιλεγούν θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως Πειραματικά των ΑΕΙ, θα μετονομαστούν σε κοινά σχολεία ή θα έχουν νέα δυνατότητα να αξιολογηθούν σε νέα φάση».
Πουθενά, ο νέος νόμος δεν γράφει ότι καταργούνται τα Πειραματικά ΑΕΙ, που δεν υποβάλλουν φάκελο αξιολόγησης. Λέει μόνο για τα απλά Πειραματικά (Πλάκας, Βαρβάκειο) και όχι για τα Πειραματικά ΑΕΙ.
Εξάλλου η ΔΕΠΠΣ δεν μπορεί να καταργήσει «Πειραματικά των ΑΕΙ», γιατί τα Πανεπιστήμια είναι πιο πάνω από την ΔΕΠΠΣ. Μόνο τα απλά «Πειραματικά» μπορεί να καταργήσει και αυτά θέλουν Υπουργική Απόφαση.
Σημείωση: Από πουθενά δεν προκύπτει, ότι τα υπάρχοντα Πειραματικά ΑΕΙ, αν δεν υποβάλλουν φάκελο αξιολόγησης στην Δ.Ε.Π.Π.Σ, ως τις 15-9-2011, ότι θα αποχαρακτηριστούν ως Πειραματικά ΑΕΙ και επομένως συνεχίζουν να λειτουργούν ως έχουν, δηλ. ως Πειραματικά ΑΕΙ. Αποχαρακτηρίζονται μόνο τα απλά Πειραματικά (Πλάκας, Βαρβακείου κλπ., και όχι τα Πειραματικά των ΑΕΙ.
«Δύο τὰ ἐναντιώτατα εὐβουλίᾳ εἶναι, τάχος τε καὶ ὀργήν» Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ.
«Δυο πράγματα είναι αντίθετα στη λήψη σωστής απόφασης, η βιασύνη και η οργή». Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ. Ευχαριστούμε, τον κ. Απ. Κακλαμάνη και όλους τους Βουλευτές, που υπερασπίστηκαν το δημοκρατικό Πειραματικό σχολείο και ειδικά τα Πειραματικά των ΑΕΙ.
Τα «Πειραματικά των ΑΕΙ», οφείλουν να συνεχίσουν να λειτουργούν ως έχουν!
Ας δημιουργηθούν 15 Πρότυπα και 15 Πειραματικά σχολεία για το καλό όλων!
Παρατήρηση: Η εφαρμογή του νέου νόμου (Ν.3966/2011) θα γίνει σε φάσεις και θα διαρκέσει χρόνια, έως την ολοκλήρωσή του. Επομένως οι καταργούμενες διατάξεις νόμων, θα καταργηθούν επίσης σταδιακά, όπως το άρθρο 31 του νόμου 1566/1985, για να μην υπάρχει κενό νόμου (και μερικοί ίσως καθόλου)!
Ανάλυση
Παρατήρηση: Ο Νόμος 4376/16-08-1929 και ο νόμος 4600/2-05-1930 δεν έχει ρητά καταργηθεί με τον νέο νόμο περί «Προτύπων Πειραματικών» ( Άρθρο 60, καταργούμενες διατάξεις)! Το ότι καταργήθηκε το άρθρο 31 του ν. 1566/1985, δεν σημαίνει ότι καταργούνται και οι προγενέστεροι νόμοι για τα Πειραματικά σχολεία των Πανεπιστημίων».
Επίσης στο άρθρο 51 του νέου νόμου ορίζεται ότι «δύνανται», δηλ. «μπορούν» να οριστούν ως Πρότυπα Πειραματικά α) Πειραματικά των Πανεπιστημίων
Άρθρο 51. Μεταβατικές διατάξεις: 1. Κατά την πρώτη εφαρμογή του παρόντος νόμου ως Π.Π.Σ. μπορεί να οριστούν σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 37, το αργότερο έως 15.10.2011, σχολεία των ακόλουθων περιπτώσεων: α) Πειραματικά σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης των πανεπιστημίων (…)
Η σωστή ανάγνωση αυτού του άρθρου δεν υποχρεώνει όλα τα πειραματικά των ΑΕΙ να ενταχθούν στον νέο Νόμο, γιατί χρησιμοποιεί την λέξη «μπορούν» που σημαίνει την δυνατότητα και όχι το υποχρεωτικό της διάταξης και δεύτερον η φράση «Πειραματικά σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης των Πανεπιστημίων», δηλ. δεν ορίζει όλα τα Πειραματικά των Πανεπιστημίων! Επίσης δείχνει ότι θα υπάρξει σταδιακή εφαρμογή του νόμου πρώτη εφαρμογή, δεύτερη εφαρμογή κλπ…
Επισήμανση: Υπάρχει όμως, και ένα πρόσθετο πρόβλημα. Στο ίδιο άρθρο ορίζει ότι κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου τα Π.Π Σ. δεν μπορούν να υπερβούν τα 30 σχολεία. Άρα θα υπάρξουν, πιθανά, κάποια σχολεία που θα λειτουργήσουν, έστω για κάποιο διάστημα ως «Πειραματικά» με το προηγούμενο νομικό καθεστώς, το οποίο είναι το άρθρο 31 του νόμου 1566/1985, το οποίο όμως ρητά καταργείται, αλλά βέβαια θα καταργηθεί σταδιακά (και ίσως ποτέ για κάποιες λεπτομέρειες).! Άρα για το τρέχον σχολικό έτος 2011-12, το άρθρο 31 του νόμου 1566/1985 ισχύει, τουλάχιστον, ώσπου να κριθούν τα πρώτα σχολεία της πρώτης εφαρμογής του νέου νόμου και να εκδοθούν οι Υπουργικές αποφάσεις ποια θα οριστούν Πρότυπα Πειραματικά. Στην συνέχεια θα ισχύει μερικώς για την δεύτερη εφαρμογή του νόμου κλπ… Άρα τα Πειραματικά των ΑΕΙ δεν καταργούνται και μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν και να δημιουργούνται νέα!
Άρθρο 51. Μεταβατικές διατάξεις: «Κατά την πρώτη εφαρμογή του παρόντος νόμου, τα σχολεία τα οποία ορίζονται ως Π.Π.Σ. δεν μπορεί να υπερβούν τα δεκαπέντε νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία, τα δεκαπέντε Γυμνάσια και τα δεκαπέντε Λύκεια.
Επίσης, πουθενά ο νέος νόμος δεν λέει ρητώς ότι καταργείται με Υπουργική Απόφαση Πειραματικό του Πανεπιστημίου. Απλά λέει ότι καταργούνται τα πειραματικά (δηλ. τα υπόλοιπα «απλά που συνδέονται με τα Π.Ε.Κ.», που λειτουργούν με τον νόμο του 1985).
Άρα, ο νομοθέτης αφήνει «κενά εφαρμογής και ερμηνείας» του νέου νόμου «περί Προτύπων Πειραματικών», που τελικά μπορούν να αποβούν επωφελή για την επιστημονική και μαθητική κοινότητα. Αναμφίβολα, θα τεθούν ερωτήματα στην Νομική Υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας, αλλά και ίσως και στα Διοικητικά Δικαστήρια, για το νομικό καθεστώς της λειτουργίας των «Πειραματικών ΑΕΙ».
Αν, όντως, εξαιρούνται τα υπάρχοντα «Πειραματικά ΑΕΙ», και ειδικά το ΠΣΠΑ του Πανεπιστημίου Αθηνών και το Πειραματικό του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που ιδρύθηκαν με το νόμο 4376 του 1929 (ο οποίος δεν καταργήθηκε ρητώς) από τον νέο νόμο, όπως υποστηρίζουμε, τότε:
1. οι μαθητές εισάγονται μόνο με κλήρωση, όπως απαιτεί η σύγχρονη Παιδαγωγική Επιστήμη,
2. οι οργανικές θέσεις των ήδη διδασκόντων σε αυτά δεν καταργούνται,
3. οι υπάρχοντες εκπαιδευτικοί δεν μπαίνουν στην ολέθρια για το παιδαγωγικό κλίμα των σχολείων «κρίση ανά πενταετία»,
4. ο υπάρχων Επόπτης Καθηγητής παραμένει ο ίδιος,
5. οι Διευθυντές και υποδιευθυντές εκλέγονται με το ισχύον καθεστώς,
6. η νέα Δ.Ε.Ε.Π.Π.Σ. δεν θα έχει κανένα λόγο για τα πειραματικά των ΑΕΙ,
7. Γενικά, όλη η λειτουργία των Πειραματικών Πανεπιστημίων εξακολουθεί να ισχύει με τη ισχύουσα νομοθεσία, πριν την ψήφιση του νέου νόμου.
8. Επίσης, η Υπουργική Απόφαση της 16-5-2011 της κ. Εύης Χριστοφιλοπούλου, για την επιλογή Διευθυντών των Πειραματικών των Πανεπιστημίων, ορίζει ξεχωριστό τρόπο επιλογής και διατηρεί το υπάρχον εποπτικό Συμβούλιο του Πανεπιστημίου και τον Επόπτη του ΠΣΠΑ κ. Κασσωτάκη Μιχάλη.
9. Άρα, όλα συγκλίνουν ότι τουλάχιστον τα Πειραματικά των Πανεπιστημίων συνεχίζουν να λειτουργούν με το έως σήμερα ισχύον καθεστώς πριν την ψήφιση του νέου νόμου (ο οποίος δεν έχει δημοσιευτεί μέχρι σήμερα).
10. Η αύξηση των ωρών διδασκαλίας δεν ισχύει. Ακόμα και να γίνει αύξηση ωρών διδασκαλίας αυτή πρέπει να είναι ανάλογη του ειδικού ωραρίου που ήδη ισχύει. Παράδειγμα: Αν στα κοινά σχολεία η αύξηση είναι + 5 ώρες στα Πειραματικά των ΑΕΙ να είναι + 2 ώρες (και αυτές να διατίθενται για σχολικές εργασίες).
Επείγει, να σώσουμε, έστω και τώρα, τα «Πειραματικά των ΑΕΙ» και τα Πειραματικά, που πρέπει να «συνεργάζονται με τα ΑΕΙ».
Τελικές Προτάσεις:
1. Ο τίτλος του κάθε σχολείου με τον νέο νόμο και με Υπουργική Απόφαση θα πρέπει να καθορίζεται:
α) Πειραματικό του Πανεπιστημίου (όπου οι μαθητές εισάγονται μόνο με κλήρωση), και αυτά θα είναι τουλάχιστον τα Πειραματικά των Πανεπιστημίων Αθήνας (ΠΣΠΑ), Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Πάτρας, Κρήτης, Μακεδονίας, κλπ..
β) Πειραματικό Σχολείο, που «συνεργάζεται- συνδέεται» με το Πανεπιστήμιο (όπου οι μαθητές εισάγονται μόνο με κλήρωση), που θα είναι μερικά από αυτά που ορίζονται από τον νόμο του 1985 (που συνεχίζει να ισχύει, έστω προσωρινά).
γ) Πρότυπο Σχολείο, που θα «συνδέεται» με το Πανεπιστήμιο (όπου οι μαθητές εισάγονται μόνο με εξετάσεις). Αυτά απλά θα μπορούν με τον νέο νόμο, να «συνδέονται» μόνο με τα ΑΕΙ και ΤΕΙ.
Επομένως, καλώς ο νομοθέτης δεν κατήργησε ρητώς τον νόμο 4376 του 1929.Άρα μπορούμε να συνεχίσουμε την λειτουργία των «Πειραματικών των ΑΕΙ», ως έχουν, χωρίς να ενταχθούν στον νέο νόμο!
2. Στην πρόταση του Υπουργείου, ποια σχολεία θέλουν να ενταχθούν στον νέο νόμο, έως τις 15-9-2011, τα Πειραματικά των ΑΕΙ, μπορούν να στείλουν μια επιστολή, η οποία να αναφέρει ότι εξακολουθούν να λειτουργούν με τους ιδρυτικούς νόμους 4376/16-08-1929 και το νόμο 4600/2-05-1930 και δεν επιθυμούν καμία μεταβολή. Σε αντίθετη περίπτωση τα υπάρχοντα Πειραματικά των ΑΕΙ, θέλουν την πρόταση του Πρύτανη και του Συμβουλίου, για το τι θα κάνουν και την πρόταση του Επόπτη Καθηγητή και του Συλλόγου διδασκόντων. Πιθανά, με την ένταξη στον νέο νόμο η Φιλοσοφική να χάσει την εποπτεία του ΠΣΠΑ.
3. Δεν μπορεί τα Πανεπιστήμια να μην έχουν Πειραματικά των ΑΕΙ, όπου θα γίνονται σοβαρές επιστημονικές έρευνες και όπου η εισαγωγή των μαθητών θα γίνεται με κλήρωση. Ακόμα και αν καταργηθούν στην πράξη, παράτυπα, με τον νέο νόμο τα Πειραματικά των ΑΕΙ, τα Πανεπιστήμια οφείλουν είτε να επιμείνουν στην μη κατάργησή τους, είτε να δημιουργήσουν άλλα!
4. Η αύξηση των ωρών διδασκαλίας πρέπει να λαμβάνει υπόψη, το ειδικό ωράριο που είχαν τα Πειραματικό των ΑΕΙ, έως σήμερα. Είτε δεν θα ισχύσει, είτε θα είναι ανάλογα μειωμένη, σε σύγκριση με τα άλλα σχολεία (π.χ. μόνο + 2 ώρες). Κανείς να μην χάσει την οργανική του θέση, αφού ήδη έχει «κριθεί» ήδη.
5. Τα Πειραματικά των ΑΕΙ, όπως το ΠΣΠΑ Αθηνών, που είναι ενιαίο Γυμνάσιο Λύκειο, αν ενταχθεί στον νέο νόμο, θα πρέπει να έχει ξεχωριστό Διευθυντή για το Γυμνάσιο και ξεχωριστό για το Λύκειο, αφού θα είναι ξεχωριστές σχολικές μονάδες και όχι μία, όπως ήταν με το υπάρχον νομικό καθεστώς…
6. Δεν μπορεί ένα σχολείο, όπως το Πειραματικό του Πανεπιστημίου Αθηνών, να «αυτοκαταργηθεί» ή να ενταχθεί σε άλλο νομικό καθεστώς, χωρίς τις νόμιμες διαδικασίες, την απόφαση του Πρύτανη, του Κοσμήτορα, του Επόπτη Καθηγητή, του Συλλόγου Διδασκόντων κλπ. Η όποια αλλαγή νομικού καθεστώτος θα έχει και τις ανάλογες επιπτώσεις, δηλ. δύο σχολεία, δύο Διευθυντές, αύξηση τμημάτων κλπ…
7. Τέλος, από πουθενά δεν προκύπτει, ότι τα υπάρχοντα Πειραματικά ΑΕΙ, αν δεν υποβάλλουν φάκελο αξιολόγησης στην Δ.Ε.Π.Π.Σ, ως τις 15-9-2011, ότι θα αποχαρακτηριστούν ως Πειραματικά ΑΕΙ. Επομένως συνεχίζουν να λειτουργούν ως έχουν, δηλ. ως Πειραματικά ΑΕΙ.
Υπάρχει ελπίδα. Αντισταθείτε!
Δρ Κουτσούκος ΑναστάσιοςΔιδάκτωρ Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου της Σορβόννης.
Πολιτευτής ΠΑΣΟΚ Β΄ Αθήνας
