Ο Συνήγορος του Καταναλωτή είναι μια νέα Ανεξάρτητη Αρχή που συστήθηκε με τον ν. 3297/2004 και εποπτεύεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης (Περιφερειακής ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας).
Λειτουργεί ως εξωδικαστικό όργανο συναινετικής επίλυσης των καταναλωτικών διαφορών, αλλά και ως συμβουλευτικός θεσμός στο πλευρό της πολιτείας για τη θεραπεία προβλημάτων που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές του. Στην εποπτεία της Αρχής υπάγονται και οι Επιτροπές Φιλικού Διακανονισμού που εδρεύουν στις κατά τόπους Αυτοδιοικήσεις της χώρας.
Με τη δραστηριοποίηση της Αρχής, η ελληνική δημόσια διοίκηση εναρμονίζεται με τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο των συμπερασμάτων της Πράσινης Βίβλου για τη βελτίωση της λειτουργίας των συστημάτων Διαμεσολαβητών που είναι επιφορτισμένοι με την αντιμετώπιση καταναλωτικών διαφορών, αλλά και με μια σειρά άλλων νομικών κειμένων που αναφέρονται στο ζήτημα του σχηματισμού τέτοιων θεσμών σε επίπεδο κρατών-μελών και περαιτέρω στη δημιουργία ενός Διακοινοτικού Δικτύου εθνικών Οργάνων εξωδικαστικής επίλυσης καταναλωτικών διαφορών.
Ο Συνήγορος του Καταναλωτή επιλαμβάνεται των υποθέσεων της αρμοδιότητάς του αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν σχετικής ενυπόγραφης αναφοράς ενός τουλάχιστον των ενδιαφερόμενων μερών που υποβάλλεται εντός τριών (3) μηνών αφότου ο ενδιαφερόμενος έλαβε πλήρη γνώση της βλαπτικής γι αυτόν πράξης ή παράλειψης που συνιστά την καταναλωτική διαφορά. Επίσης, επιλαμβάνεται με όμοιο τρόπο και αιτημάτων των καταναλωτών ή ενώσεων των καταναλωτών και των προμηθευτών που έχουν απορριφθεί στο πλαίσιο διαδικασιών που εφαρμόζονται από άλλους καθιερωμένους φορείς εξώδικης ρύθμισης επί μέρους καταναλωτικών διαφορών.
Ο Συνήγορος του Καταναλωτή δεν επιλαμβάνεται υποθέσεων που εκκρεμούν ενώπιον των δικαστικών Αρχών ή αναφορών που κρίνονται προδήλως αόριστες, αβάσιμες, ασήμαντες ή που ασκούνται κατά τρόπο καταχρηστικό ή κατά παράβαση της αρχής της καλής πίστης.
Αναφορά μπορεί να υποβάλλει κάθε Καταναλωτής (έτσι όπως ορίζεται η έννοια του καταναλωτή στο ν.2251/1994 όπως ισχύει) ο οποίος θέλει να καταγγείλει μία βλαπτική γι αυτόν πράξη ή παράλειψη που συνιστά καταναλωτική διαφορά. Επίσης, η αναφορά μπορεί να υποβληθεί για λογαριασμό του καταναλωτή από τρίτο πρόσωπο εφόσον προσκομιστεί σχετική εξουσιοδότηση.
Αναφορές μπορούν να υποβληθούν με έναν από τους παρακάτω τρόπους:
-Υποβολή με αυτοπρόσωπη παρουσία στα γραφεία της Αρχής.
-Αποστολή μέσω συμβατικού ταχυδρομείου (Λ.Αλεξάνδρας 144, 11471, Αθήνα).
-Αποστολή μέσω τηλεομοιοτυπίας-fax (210-6460414).
-Αποστολή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (grammateia@synigoroskatanaloti.gr).ο Συνήγορος του Καταναλωτή δεν δέχεται τηλεφωνικές καταγγελίες.
Δεν υπάρχει η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής της καταγγελίας με συμπλήρωση σχετικής φόρμας. Μπορείτε όμως να αποστείλετε την καταγγελία σας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail). Πρέπει όμως να τονιστεί ότι σε αυτή την περίπτωση απαιτείται επισύναψη σαρωμένου αντίγραφου της αστυνομικής ταυτότητας του καταγγέλλοντα.
Συμπλήρωση της αναφοράς μπορεί να γίνει με δύο τρόπους:
-Συμπλήρωση του υποδείγματος αναφοράς, ή
-Καταγραφή της καταγγελίας σε κόλλα αναφοράς, με τρόπο ώστε να τηρούνται οι προϋποθέσεις παραλαβής από τον Συνήγορο του Καταναλωτή.
Προϋποθέσεις παραλαβής της αναφοράς:
-Τα απαραίτητα στοιχεία του καταγγέλλοντα, δηλ. ονοματεπώνυμο και πλήρης διεύθυνση (οδός και αριθμός, πόλη, ΤΚ).
-Τα ελάχιστα στοιχεία της καταγγελλόμενης επιχείρησης, δηλ. επωνυμία ή/και διακριτικός τίτλος και πλήρης διεύθυνση (οδός και αριθμός, πόλη, ΤΚ).
-Ενυπόγραφη αναφορά και σε κάθε περίπτωση μη αυτοπρόσωπης υποβολής (ταχυδρομείο, fax, e-mail) αντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας (ως αποδεικτικό της ταυτότητας του καταγγέλλοντος).
-Σαφής περιγραφή της καταναλωτικής διαφοράς, ακριβής προσδιορισμός της ζημίας ή της βλαπτικής συνέπειας που έχει υποστεί ο καταγγέλλων και ευκρινώς διατυπωμένο αίτημα διαμεσολάβησης προς τον Συνήγορο του Καταναλωτή.Σε κάθε περίπτωση μη αυτοπρόσωπης υποβολής (δηλαδή μέσω ταχυδρομείου, fax ή e-mail) πρέπει να επισυνάπτεται αντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας (ως αποδεικτικό της ταυτότητας του καταγγέλλοντος).
Η αναφορά πρέπει να υποβληθεί εντός τριμήνου αφότου ο ενδιαφερόμενος καταναλωτής έλαβε πλήρη γνώση της βλαπτικής γι αυτόν πράξης ή παράλειψης που συνιστά την καταναλωτική διαφορά. Εφόσον υποβληθεί αναφορά μετά την παρέλευση τριμήνου, αυτή τίθεται στο αρχείο ως εκπρόθεσμη. Σημειώνεται δε, ότι η υποβολή της αναφοράς δεν διακόπτει ούτε αναστέλλει τις προβλεπόμενες από το νόμο προθεσμίες για την άσκηση ένδικου βοηθήματος.
Ο Συνήγορος του Καταναλωτή δεν επιλαμβάνεται υποθέσεων που εκκρεμούν ενώπιον των δικαστικών αρχών. Πρέπει επίσης να τονιστεί ότι αν κατά τη διάρκεια χειρισμού μίας υπόθεσης, ο καταναλωτής προσφύγει σε δικαστικές αρχές, τότε ο χειρισμός εκ μέρους του Συνηγόρου του Καταναλωτή διακόπτεται και η υπόθεση αρχειοθετείται.