Και οι διαβεβαιώσεις ότι δεν θα πέσουμε δεν βρίσκουν υποστήριξη από την μνήμη της τελευταίας τέτοιας καταπακτής που ακούσαμε να σκεπάζεται μόλις ένα βήμα πριν πατήσουμε στο κενό.
Οι ίδιοι οι υπεύθυνοι (τρόικα και κυβέρνηση) μας είπαν ξεκάθαρα ότι την γλιτώσαμε ξυστά.
Και ήδη η επόμενη καταπακτή ακούγεται να βρυχάται λίγες εβδομάδες μπροστά μας.
Και μετά είναι και όλα τα μαστιγώματα που δέχεται ο πολίτης για να προχωρήσει συντεταγμένα και αποτελεσματικά.
Εργασιακό, ασφαλιστικό, φορολογία άμεση και έμμεση, "έκτακτες" εισφορές χωρίς χρονοδιάγραμμα, πιθανά και χωρίς προγραμματισμό όταν οι ίδιοι οι υπεύθυνοι δεν τις βρίσκουν λογικές.
Τι να κάνει λοιπόν ο πολίτης;
Κάποιων τα γόνατα λυγίζουν από τα φορολογικά βάρη.
Κάποιοι μοιάζουν ανάπηροι καθώς απολύθηκαν.
Αγανακτούν με το πως φτάσαμε εδώ.
Ακούνε ότι οι άλλες 2 φάλαγγες (Ιρλανδία και Πορτογαλία) βλέπουν ήδη ένα κάποιο φως.
Μία μέρα αφού έφυγε η τρόικα, ανακοινώθηκε η αποδέσμευση των δόσεων τους.
Τι συμβαίνει και η δικιά ας φάλαγγα δεν συντονίζεται να πάει μπροστά?
Κάποιοι λένε ότι απλά μας έχουν βάλει στόχους άπιαστους, γιατί θέλουν να χαθούμε από το club τους. Για να έρθουν μετά να μας αγοράσουν φτηνότερα.
Ίσως.
Όμως η αρχοντιά δεν είναι να ζεις και να συμπεριφέρεσαι ανάλογα με το τι περιμένει ο γείτονάς σου από εσένα.
Αρχοντιά είναι να κάνεις αυτό που πιστεύεις ότι πρέπει να κάνεις, χωρίς φόβο.
Τι μένει λοιπόν για να σωθεί ο τόπος τούτος?
Συνεχίζω να υποστηρίζω όσα έχω προτείνει νωρίτερα με μία εξαίρεση και μία νέα ιδέα:
Μάλιστα σε κάποια από τα παρακάτω βρίσκω τον εαυτό μου να αλλάζει άποψη, ακριβώς γιατί αλλάζει τόσο πολύ το περιβάλλον τις τελευταίες μέρες.
1. ΔΕΝ πρέπει να γίνουν μαζικές απολύσεις στο Δημόσιο ΑΜΕΣΑ. Θα είναι λάθος να μεταφέρουμε στα ταμεία ανεργίας/ασφάλισης το πρόβλημα της διατήρησης ενός ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης για ανθρώπους που (στην συγκεκριμένη συγκυρία και με τα συγκεκριμένα προσόντα) δεν θα βρουν δουλειά για πολλά χρόνια. Ο παραγωγικός ιστός δεν μπορεί να τους απορροφήσει. Τέλος.
2. Αντί να απολυθούν δημόσιοι υπάλληλοι, να αλλάξουν ωράριο οι υπηρεσίες (πχ 07:00 - 21:00, 6 ημερες), δίνοντας ευκαιρία να πολλαπλασιάσει το κράτος το έργο του και να περιοριστεί η συστηματική υποαπασχόληση συγκεκριμένης μερίδας πολιτών.
3. Εννοείται πρέπει να συμβούν με αναμόρφωση και των γραφειοκρατικών απαιτήσεων, και ότι από το παραπάνω θα εξαιρεθούν όσοι είναι μη αποδοτικοί ως υπάλληλοι, και θα μετατίθενται μόνο όσοι εργάζονται σε υπηρεσίες που δεν παρήγαγαν κάτι πέρα από γραφειοκρατία.
4. Πρέπει να γίνει μία γενναία περικοπή μισθών στο Δημόσιο. Πριν σταματήσετε την ανάγνωση, δώστε μου λίγο από τον χρόνο να εξηγήσω πως το παραπάνω δεν είναι η γνωστή συνταγή. Ούτε ενιαίο μισθολόγιο, ούτε αμφισβητούμενες αξιολογήσεις. Προτείνω οριζόντια μείωση 40% αλλά συντονισμένη με το παρακάτω:
5. Μερική σεισάχθεια και αναπροσαρμογή των σταθερών δαπανών του μέσου πολίτη. Ουσιαστικά πρόκειται για μία ιδιότυπη εσωτερική υποτίμηση. Επιτρέψτε μου να αναλύσω την σκέψη μου περισσότερο σε αυτό το σημείο:
Αν δει κάποιος τις καθαρές δαπάνες (πλην άμεσων -εμμέσων φόρων) του πολίτη θα δει ότι ένα μεγάλο ποσοστό τους παραδίδεται ως αντάλλαγμα για την στέγη του. Ανάλογα με το εισόδημα και την περιοχή το ποσοστό μπορεί να είναι 30%-60% του καθαρού εισοδήματος.
Και για αυτό όλες οι μειώσεις μισθών βρίσκουν ένα σκληρό πυρήνα τον οποίο ο πολίτης δεν μπορεί να ξεπεράσει.
Ή μία τράπεζα τον πιέζει για τις δόσεις ή κάποιος ιδιοκτήτης τον πιέζει για το ενοίκιο.
Και ίσως, αν είναι στο ενοίκιο κάποιος να μπορέσει να βρει κάποιο φτηνότερο σπίτι.
Όμως η αγορά των ακινήτων δεν έχει τα αντανακλαστικά που χρειάζονται σε αυτή την ευαίσθητη περίοδο. Ποινές προεξόφλησης, ελάχιστες αγορές, υψηλοί φόροι μεταβίβασης κλπ
Και μετά έχουμε τις τράπεζες, οι οποίες αντιμετωπίζουν τους πελάτες τους σαν ξένο σώμα. Έχουν αντανακλαστικά που ήταν χρήσιμα για να ξεχωρίζουν τους κακοπληρωτές και να εξυπηρετούν τους πολίτες.
Όμως οι μηχανισμοί αυτοί δεν έχουν εφαρμογή όταν όλοι οι πολίτες θα είναι κακοπληρωτές. Ούτε πρακτική, μα ούτε και οικονομική.
Και τα παραπάνω μπλέκονται μεταξύ τους όταν κάποιος αγόρασε με δάνειο ένα σπίτι ως επένδυση, το οποίο εξυπηρετεί με ένα τα ενοίκια που εισπράττει.
Η λύση που προτείνω είναι να υπάρξει γενική μερική σεισάχθεια. Το λες και haircut με την νέα ορολογία.
Να μειωθούν οι δόσεις των ιδιοκτητών και τα ενοίκια των ενοικιαστών κατά 40%.
Πάμε να δούμε τώρα πως μπορεί αν γίνει αυτό:
Οι τράπεζες δέχονται κρατικές εγγυήσεις και κεφάλαια για την διάσωσή τους. Πριν από 2 χρόνια πήραν 28.000.000.000. Έστω ότι εξυπηρετούν 500.000 δάνεια, αυτό θα έπρεπε να γίνει 56.000 μέση έκπτωση ανά δάνειο. Αν αρνηθούν να συμμετέχουν, πολύ απλά μπορούμε να τους ζητήσουμε να κάνουν μία επανεκτίμηση για την εξυπηρέτηση των δανείων σε περίπτωση χρεοκοπίας και να προβούν άμεσα στην αύξηση του κεφαλαίου τους που να ικανοποιεί το πλαίσιο κεφαλαιακής επάρκειας στο διηνεκές (on going concern για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα).
Το δυσκολότερο βήμα είναι τα ιδιωτικά συμφωνητικά. Εδώ θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι όσοι ιδιοκτήτες δεν προβούν άμεσα στην εθελοντική αναπροσαρμογή, απλά θα βρεθούν κάτω από φορολογική πίεση. Θα πρέπει να κατανοήσουν ότι αν δεν ελαφρύνουν τον ενοικιαστή τους, απλά θα τους κοστίσει ακόμα παραπάνω σε φόρους. Αναγνωρίζουμε τα μέσα ενοίκια των περασμένων 3 ετών του συγκεκριμένου ακινήτου, τα ελέγχουμε με βάση τα στατιστικά της περιοχής και των χαρακτηριστικών του ακινήτου, ορίζουμε μερικούς ανεξάρτητους επαγγελματίες του κλάδου, και τα ορίζουμε ως βάση. Αν το ενοίκιο δεν περικοπεί κατά 40%, τότε ο φόρος θα είναι 50%, με το 40% να πηγαίνει στον ενοικιαστή και το 10% στο κράτος.
Σκληρό και επικίνδυνο μέτρο, όμως μόνο με σοκ θα μπορέσουμε να καταφέρουμε την ανάνηψη του ασθενούς.
Μήπως όμως πραγματικά αδικούμε κάποιον? Κάποιοι θα πουν τους ιδιοκατοικούντες χωρίς δάνειο, και εκείνους με παραπάνω ακίνητα προς εκμετάλλευση. Μήπως όμως το σενάριο της χρεοκοπίας θα είναι περισσότερα επώδυνο για εκείνους? Μήπως είναι και κοινωνικά δικαιότερο αυτό το μοίρασμα του οφέλους?
Με την παραπάνω δέσμη μέτρων, η οποία πρέπει να συντονιστεί με μεγάλη ακρίβεια, θα δημιουργηθεί μία νέα ισορροπία στο κόστος διαβίωσης του πολίτη.
Αντίστοιχα μέτρα μπορούν να παρθούν και για τις υπόλοιπες δαπάνες, απλά σε μικρότερα ποσοστά. Σε άλλους τομείς της οικονομίας υπάρχει μεγαλύτερη ελαστικότητα, αντανακλαστικά στις μειώσεις της ζήτησης, και περισσότερο εύρος ελέγχου της δαπάνης από τους καταναλωτές.
ΥΓ: Κάτι τελευταίο, το οποίο αφορά στις επενδύσεις (νέες και παλιές) ξένων επενδυτών. Πρέπει οι φορολογικοί έλεγχοι να επικεντρωθούν στις τιμολογήσεις και στις κοστολογήσεις μητρικών εταιρειών προς τις θυγατρικές τους στην Ελλάδα. Δεν μπορεί μεγάλες εταιρείες να δηλώνουν κύκλο εργασιών δις ευρώ, και κέρδη ελάχιστα ή και ζημιές. Αν ήταν αληθείς οι δηλώσεις, θα είχαν φύγει από την Ελλάδα χρόνια τώρα. Δείτε τα transfer pricing doucumentation που καταθέτουν, επανεξετάστε τι περιλαμβάνετε στην φορολογητέα ύλη. Μην ψάχνετε μόνο την εσωτερική φοροδιαφυγή. Η φοροδιαφυγή προς το εξωτερικό κοστίζει διπλά καθώς εκτός από αντικοινωνική πρακτική, είναι και ένας τρόπος που τα χρήματα βγαίνουν από τον κύκλο της ελληνικής οικονομίας.
