άλλων (και μέσα από τα μυστικά κονδύλια του ΥΠΕΞ, για να μην ξεχνιόμαστε) ως φόβητρο προς τους Έλληνες για να συναινέσουν στους υπερεξοπλισμούς του Άκη και του Γιάννου. Δισεκατομμύρια ευρώ, που θα μπορούσαν να γίνουν νοσοκομεία ή σχολεία, γράφτηκαν στους προϋπολογισμούς για φρεγάτες, τανκς και μαχητικά.
Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Οι Ισραηλινοί έγιναν... «φίλοι μας». Όπως και οι Τούρκοι πριν από λίγα χρόνια! Σιγά - σιγά η υπόθεση της άμυνας ξεχάστηκε, μέχρι που έκανε τον κύκλο της και επανήλθε βάζοντας ένα μεγάλο ερώτημα: Τώρα που οι «φίλοι μας» πλακώνονται, τι θα κάνουμε;
Τουλάχιστον τώρα... όπλα υπάρχουν, όπως θα έλεγε κι ο Γιώργος. Η Ελλάδα, στα χαρτιά, έχει τον καλύτερο εξοπλισμό της Εγγύς Ανατολής. Αλλά μάλλον έχει... πρόβλημα (πώς) να τα χρησιμοποιήσει αν χρειαστεί. Αν και, απ’ ό,τι φαίνεται, «δεν θα χρειαστεί» να τα χρησιμοποιήσει. Όπως άλλωστε συμβαίνει σε κάθε κρίση από την κυπριακή τραγωδία του 1974 και μετά.
◆ Πρώτον, επειδή η διπλωματία της υποχώρησης θα υπερισχύσει της... τόλμης (όπως το 1987, το 1993, το 1996 κ.λπ.).
◆ Δεύτερον, επειδή, με τόσα όπλα που έχουμε πάρει, υπάρχει πια πρόβλημα στη διαθεσιμότητά τους.
◆ Τρίτον και κυριότερο, επειδή η κρίση, το μνημόνιο και η τρόικα έχουν ήδη βάλει «χέρι» στο σύστημα άσκησης της εθνικής κυριαρχίας. Αν θυμάστε, αυτό το ’χε προαναγγείλει ο Γιώργος πριν από έναν χρόνο... και κανείς δεν έδινε σημασία. Επομένως, αν και έχουμε τα όπλα, ούτε θέλουμε ούτε μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε...
Παρά την επίσκεψη Μπεγλίτη στο Τελ Αβίβ, η ελληνική διπλωματία δείχνει εδώ και ημέρες μεγάλο «σφίξιμο» απέναντι στο ενδεχόμενο να διαχειριστεί μια κρίση της ΑΟΖ. Και ο λόγος είναι απλός. Τα ελληνικά επιτελεία δεν φοβούνται μια επίθεση των Τούρκων στις εξέδρες της αμερικανικής εταιρείας Noble Energy. Επίσης γνωρίζουν ότι, παρά την απέλαση του Ισραηλινού πρεσβευτή από την Άγκυρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα επιτρέψουν μια σύγκρουση των ισχυρότερων συμμάχων τους στην περιοχή.
Άρα (και καθόλου λάθος) υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα θα μεταφερθεί εις βάρος του ασθενέστερου. Δηλαδή στην Κύπρο ή και το Αιγαίο.
Με την εκδήλωση μιας τουρκικής επιθετικότητας αστάθμητο παράγοντα, στο Πεντάγωνο άρχισαν πάλι να βγάζουν τους αμυντικούς σχεδιασμούς από τα σκονισμένα συρτάρια. Ο αρχηγός του Στρατούαντιστράτηγος Φραγκούλης έκανε επιθεώρηση στα Δωδεκάνησα, ενώ ο αρχηγός του Ναυτικού έκανε επιθεώρηση ετοιμότητας στον Στόλο.
Οι διαρροές από τα επίσημα κανάλια δείχνουν μια καλή εικόνα για το στράτευμα. Οι του Ναυτικού είπαν ότι μπορούν να αναπτύξουν ανά πάσα στιγμή 10-11 φρεγάτες στο Αιγαίο αποκτώντας το τακτικό πλεονέκτημα, μαζί με 5-6 υποβρύχια στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Και η Αεροπορία από την πλευρά της μίλησε για διαθεσιμότητες σε ικανοποιητικά επίπεδα, αποφεύγοντας τις πολλές λεπτομέρειες.
Η εικόνα αυτή, χωρίς να είναι ψευδής, απεικονίζει τη μια πλευρά. Υπάρχει όμως και η άλλη. Αυτή που ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα της χώρας. Όπως λοιπόν όλοι πιέζονται και περικόπτουν, έτσι και οι ένοπλες δυνάμεις. Η Αεροπορία ανέφερε ικανοποιητικές διαθεσιμότητες, αλλά όχι λεπτομέρειες, διότι εδώ και καιρό έχει μπει σε «χαμηλή ταχύτητα».
Χαμηλές πτήσεις
Μετά την εντολή του υπουργείου Οικονομικών (επί Παπακωνσταντίνου) προς το υπουργείο Εθνικής Άμυνας για περικοπή μέχρι και 20% των λειτουργικών δαπανών στις Ένοπλες Δυνάμεις, λόγω του Μνημονίου, η εκπαίδευση των πιλότων μας μειώθηκε σε ορισμένες Μοίρες ακόμη και σε έξι ώρες τον μήνα.
Ο λόγος είναι ότι τα καύσιμα είναι ακριβά και δεν υπάρχουν λεφτά για ανταλλακτικά.
Σαν να μην έφτανε αυτό, οι εντολές της τρόικας για πρόωρες συνταξιοδοτήσεις κόβουν μηχανικούς και υπόλογους από τις πολεμικές Πτέρυγες. Έτσι η ηγεσία φυλάει τις πολύτιμες ώρες των μαχητικών ώστε να μην χρειαστεί να κάνουν σέρβις…
Το πρόβλημα είναι πολύ έντονο στις Μοίρες πρώτης γραμμής (F-16 και Mirage), που χρειάζεται τόσο να κάνουν αναχαιτίσεις όσο και να κρατάνε τα πληρώματά τους σε φόρμα (το ΝΑΤΟ θεωρεί ότι πιλότος με λιγότερες από 16-20 ώρες τον μήνα δεν θεωρείται «διαθέσιμος»). Το τελευταίο διάστημα, πάντως, τουλάχιστον σε αυτές γίνεται προσπάθεια να βελτιωθούν οι αριθμοί που επιστρέφουν προς το διψήφιο σε ό,τι αφορά τις ώρες. Αυτό όμως δεν λύνει το πρόβλημα των αεροσκαφών.
Τα περισσότερα από τα F-16 (δηλαδή τα αεροπλάνα που αγοράστηκαν από τις κυβερνήσεις Παπανδρέου και Μητσοτάκη) έχουν φτάσει στα όρια ζωής τους. Άρα ή θα εκσυγχρονιστούν ή θα πρέπει να μπουν στη ναφθαλίνη. Βέβαια, με τα οικονομικά μας σε αυτά τα χάλια, το πρόγραμμα αυτό ματαιώθηκε.
Πριν από μερικές ημέρες ήρθαν και οι συνέπειες. Η 346 Μοίρα της Λάρισας αποφασίστηκε να κλείσει και τα μαχητικά της θα μεταφερθούν στην 330 Μοίρα της Αγχιάλου. Δηλαδή από τις δύο Μοίρες θα μείνει μία και τα μαχητικά της δεύτερης θα κανιβαλιστούν. Βέβαια αυτό μπορεί μόνο για λίγο να δουλέψει και δείχνει ότι η Αεροπορία θα σταματήσει σύντομα να «πετάει» τα παλιότερα F-16 Block 30.
Η ίδια κίνηση δείχνει ότι σύντομα θα πάψει να υπάρχει και ως επιχειρησιακή βάση η Λάρισα. Εκεί θα μείνουν δύο Μοίρες: μία με τα υπέργηρα αναγνωριστικά FR-4 και μία με υπερσύγχρονα F-16. Και καθώς μια Μοίρα δεν μπορεί να μείνει μόνη σε ένα αεροδρόμιο, σύντομα και αυτή (για την 337 ο λόγος) θα μεταφερθεί στη Σούδα ή τον Άρα-ξο, όπου υπάρχουν κι άλλα τέτοια F-16.
Κάπως έτσι θα γίνει και μία σημαντική περιστολή κόστους για την Αεροπορία, η οποία την ίδια ώρα πρέπει να «βρει» λεφτά (κάπου 110 εκατ. ευρώ) για να αγοράσει τα οπλικά συστήματα των νέων μας συμμάχων. Πρόκειται για 400 συστήματα αναβάθμισης όπλων τύπου Spice, ισραηλινής κατασκευής (της εταιρείας Rafael, που έχει πουλήσει και άλλα όπλα στην Ελλάδα), τα οποία μετατρέπουν τις απλές βόμβες των αεροπλάνων σε σούπερ εύστοχες, που μπορούν να χτυπούν στόχους με ακρίβεια 3 μέτρων!
Εάν βέβαια δουλέψουν, διότι, όπως δείχνει η ιστορία των ελληνικών εξοπλισμών, άλλα γράφουν στα χαρτιά οι προδιαγραφές και άλλα γίνονται (εκτός αν κάποιους τους συμφέρει να λένε έτσι...).
Η σχετική προμήθεια πέρασε με απόλυτη μυστικότητα από την Επιτροπή Εξοπλισμών λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την επίσκεψη Μπεγλίτη στο Τελ Αβίβ (γι’ αυτό και οι διθύραμβοι των Ισραηλινών) και υπογράφτηκε κατά την εκεί παραμονή του Έλληνα υπουργού. Τα 110 εκατ. δεν είναι τόσο σημαντικό ποσό (ιδιαίτερα συγκρινόμενο με εκατοντάδες εκατομμύρια που σπαταλήθηκαν σε άχρησταπρογράμματα), αλλά έρχεται σε μια περίοδο που στην αεροπορία δεν περισσεύει ούτε ευρώ για καύσιμο.
Και πώς να περισσέψει, αφού η Αεροπορία έχει σήμερα πάνω από 200 F-16, πάνω από 45 Mirage 2000και δεκάδες βοηθητικά, μεταφορικά και ελικόπτερα, για τα οποία, όπως λένε οι οικονομικοί αξιωματικοί, αν δεν υπάρξει σχεδιασμός, σε λίγο θα είναι περισσότερα από τους πιλότους και δεν θα υπάρχουν κονδύλια για να πάρουν μπροστά...
Κόβουν πλοία και... καύσιμα
Ένας τέτοιος σχεδιασμός πάντως φαίνεται να γίνεται στο Ναυτικό, όπου το Μνημόνιο και η τρόικα έχουν βάλει χέρι στις δαπάνες. Τον τελευταίο μήνα το Π.Ν. μετρά δύο πλοία που βγήκαν «εκτός» για λόγους οικονομίας: Το υποβρύχιο «Γλαύκος» και η φρεγάτα «Μπουμπουλίνα».
Το «Γλαύκος» παροπλίστηκε πριν από μερικές ημέρες, πριν καν συμπληρωθούν 10 χρόνια από τον ολικό εκσυγχρονισμό του, για τον οποίο δαπανήθηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια. Το σκάφος θα διαλυθεί για να υπάρξουν ανταλλακτικά και να υποστηριχθούν τα άλλα τρία της κλάσης του. Ήταν το πρώτο σύγχρονο υποβρύχιο του Πολεμικού Ναυτικού (παραγγέλθηκε το 1968) και το πρώτο του επιτυχημένου τύπου 209, του πολυπληθέστερου τύπου συμβατικών υποβρυχίων στη Δύση.
Λίγες ημέρες μετά τον «Γλαύκο» αποφασίστηκε και ο παροπλισμός της «Μπουμπουλίνας», καθώς η τρόικα έκοψε τα 15 εκατ. ευρώ που προορίζονταν για ζωτική συντήρηση (ώστε να έρθει το πλοίο σε επιχειρησιακή κατάσταση) από τον προϋπολογισμό του Ναυτικού. Το πλοίο θα διαλυθεί και (όπως στην περίπτωση των F-16) θα «κανιβαλιστεί» ώστε τα χρήσιμα εξαρτήματά του να χρησιμοποιηθούν στις άλλες φρεγάτες του τύπου Standard που διαθέτει το Π.Ν.
Έτσι το Ναυτικό θα μείνει με 9 φρεγάτες του τύπου αυτού, που μαζί με τις 4 ΜΕΚΟ-200 φτιάχνουν πια έναν στόλο 13 βασικών πλοίων. Ακόμη με πρόσφατες αποφάσεις βεβαιώθηκε και ο παροπλισμός πυραυλακάτων παλαιότερων τύπων, έστω κι αν και γι’ αυτές είχαν γίνει εκσυγχρονισμοί που είχαν επεκτείνει την επιχειρησιακή τους ζωή έως το τέλος της δεκαετίας.
Τουλάχιστον το Ναυτικό μπόρεσε να εξασφαλίσει τα 420 εκατ. ευρώ για ανταλλακτικά που χρειάζονται για να διατηρήσουν την επιχειρησιακή τους ικανότητα τα πλοία τα επόμενα χρόνια.
Σαν κερασάκι, δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε το ξαφνικό πρόβλημα καυσίμων που αντιμετώπισε μέσα στο καλοκαίρι το Ναυτικό: Λόγω των αυξημένων υποχρεώσεων (με την επιχείρηση στη Λιβύη) τον περασμένο χειμώνα, τα πλοία χρησιμοποίησαν περισσότερο πετρέλαιο από τον αρχικό προγραμματισμό. Και αναγκαστικά το Ναυτικό ενέκρινε προμήθεια έξτρα καυσίμων 10.000.000 ευρώ με τη διαδικασία του επείγοντος.
Όπως προβλέπεται από τον νόμο, ο σχετικός φάκελος πήγε στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας (όπως έγινε και με τα βιβλία...). Στις 2 Ιουνίου στο Ελεγκτικό Συνέδριο διαφώνησε ως προς το σκεπτικό του «επείγοντος» μπλοκάροντας την προμήθεια... Τελικά το θέμα λύνεται, αλλά το ζήτημα είναι ενδεικτικό της ένδειας.
Όπως είπαμε, σήμερα όπλα υπάρχουν. Αλλά για καύσιμα να κινηθούν το συζητάμε.