Η κυρίαρχη ερώτηση που κυκλοφορεί στο μυαλό όλων μας εδώ και καιρό είναι μια: Αν και αναγνωρίζεται πια ανοικτά η νευραλγική θέση που παίζει μια προς...
κατάρρευση μικρή οικονομία –όπως η ελληνική– στο πλαίσιο του ευρώ, γιατί παρατηρούνται τόσες καθυστερήσεις ως προς τη λήψη μέτρων ικανών να περιορίσουν τις επιπτώσεις της κρίσης στην ευρωζώνη; Γιατί δεν κάνουν οι ηγέτες της Ένωσης τα αυτονόητα, τρενάροντας έτσι καταστάσεις που οδηγούν σε κατάρρευση εθνικές οικονομίες;
Μια εύλογη απάντηση θα απέδιδε τα παραπάνω στη διαφορετική κουλτούρα που διακρίνει τα κράτη-μέλη της ΕΕ, ή στη δειλία των ισχυρών σε τολμηρά μέτρα ή στην επιθυμία τους να τιμωρήσουν τους ‘άταχτους’ εταίρους.
Υπάρχει όμως και μια άλλη άποψη, έστω και αν θεωρείται εκ πρώτης όψεως αιρετική, που επικεντρώνει την ερμηνεία του φαινομένου στο ιστορικό παρελθόν της Γερμανίας και στις πάγιες θέσεις της για οικονομική και ιδίως για πολιτική κυριαρχία. Οι τελευταίες εδράζουν στην κατάρρευση των οικονομιών της ΕΕ και όχι στο αντίθετο.
Αναλυτικότερα, διαπιστώνεται στις ημέρες μας μια δραματική σύμπτωση χρόνων και εξελίξεων ανάμεσα σε δυο περιόδους που απέχουν μεταξύ τους σχεδόν έναν αιώνα. Ειδικότερα, κατά την περίοδο 1871-1897 η Γερμανία πέρασε μετά την ενοποίηση της, από την Realpolitik (‘πραγματιστική’ πολιτική) του Βίσμαρκ στην Weltpolitik (παγκόσμια πολιτική) του Γουλιέλμου του ΙΙ. Η πρώτη πολιτική, επιδίωκε την εδραίωση της οικονομικής όπως και πολιτικής κυριαρχίας της χώρας στην ηπειρωτική Ευρώπη. Αντίθετα, η δεύτερη επιδίωκε την ανάδειξη της Γερμανίας σε απόλυτη παγκόσμια πολιτική ηγεμονική δύναμη. Όλα αυτά έγιναν σε 20 περίπου χρόνια.
Σήμερα το προαναφερθέν σενάριο φαίνεται να επαναλαμβάνεται και μάλιστα στην ίδια ακριβώς έκταση του χρόνου. Ειδικότερα, από το 1989, ημερομηνία της πτώσης του τείχους του Βερολίνου έως την έναρξη της δεύτερης δεκαετίας του 2000 η Γερμανία μέσω μιας νέας Realpolitik πέτυχε την οικονομικής της ισχυροποίηση αποτελώντας την κυρίαρχη παραγωγική δύναμη της ΕΕ.
Από το 2010 και μετά, η Γερμανία αποκτώντας την απόλυτη οικονομική της υπεροχή, μεταπηδά σταδιακά σε μια νέου τύπου Weltpolitik. Στο πλαίσιο αυτό η διαφαινόμενη οικονομική κατάρρευση ανταγωνιστικών προς την ίδια κρατών, όχι μόνον δεν την απασχολεί, αλλά μάλλον εξυπηρετεί τις νέες γεωπολιτικές της βλέψεις.
Αν την απασχολούσε, δε θα συζητούσε η κα Μέρκελ δυο χρονιές για την υιοθέτηση του ευρωομολόγου, ή άλλων μέτρων ανάσχεσης μιας γενικευμένης χρηματοοικονομικής κρίσης. Η πολιτική ισχυροποίηση της Γερμανίας σε παγκόσμια κλίμακα, εύλογα λοιπόν θα οδηγήσει είτε σε μια Γερμανική Ευρώπη, χωρίς πόλεμο αυτήν την φορά, είτε σε άλλες εξελίξεις η παρουσίαση των οποίων δεν είναι του παρόντος.
Η θέση κατά την οποία η κατάρρευση των οικονομιών εκείνων των χωρών που αποτελούν τους μεγάλους πελάτες της Γερμανίας, θα σημάνει και τη δική της πτώση, μέσω του περιορισμού των εισαγωγών τους από αυτήν, απαντάται επιγραμματικά ως εξής: Από το 2009 έως το 2010, δηλαδή σε μια χρονιά και μόνο, η Γερμανία αύξησε κατά 20 δις δολάρια τις εξαγωγές της προς την Κίνα!.
Στρατηγικές λοιπόν συμμαχίες σε ένα παγκοσμιοποιημένο χωρίς φραγμούς στο εμπόριο περιβάλλον, είναι ικανές να αλλάξουν άρδην το πορτραίτο των όποιων παγιωμένων διεθνών οικονομικών σχέσεων, αλλάζοντας έτσι τη δομή των διακρατικών σχέσεων και ως εκ τούτου και των πολιτικών συμμαχιών.
