του Κωνσταντίνου Ρομποτή
Ξεπερασμένη θεωρεί η πλειονότητα των ηγετών και των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης την συμφωνία της 21ης Ιουλίου για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους.Πίσω από τις δημόσιες δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων για πιθανές τροποποιήσεις στους όρους της συμφωνίας κρύβεται η βεβαιότητα ότι οι αποφάσεις του Ιουλίου δεν αρκούν για την αποτελεσματική διαχείριση του ελληνικού χρέους.
Έτσι, η ευρωζώνη βαδίζει ολοταχώς προς την αναθεώρηση της συμφωνίας της 21ης Ιουλίου υπό την προϋπόθεση ότι η ελληνική κυβέρνηση θα προχωρήσει άμεσα στην εφαρμογή των μέτρων που έχουν συμφωνηθεί. Τι οδήγησε όμως στην απόφαση να πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων η συμφωνία της 21ης Ιουλίου και να αναθεωρηθεί πριν καν εφαρμοσθεί; Αφενός, η επιδείνωση του οικονομικού περιβάλλοντος και η διεύρυνση της ύφεσης που δυσχεραίνουν τις προσπάθειες για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους. Αφετέρου, η εξέλιξη του προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων με την συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών. Όπως αποκάλυψε χθες η υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας Μαρία Φέκτερ, η πλειονότητα των ιδιωτών πιστωτών επιλέγει να συμμετάσχει στο πρόγραμμα με την λιγότερο συμφέρουσα (ως προς την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους) από τις εναλλακτικές επιλογές που τους προσφέρονταν. Ως εκ τούτου, ακόμη κι αν το ποσοστό συμμετοχής ξεπεράσει τις προσδοκίες, είναι πιθανόν η μείωση του ελληνικού χρέους να είναι μικρότερη από το 21% που είχε υπολογισθεί.
Για το λόγο αυτό η ευρωζώνη συζητά ανοικτά, πλέον, το μεγαλύτερο «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων με στόχο το ελληνικό χρέος να υποχωρήσει στα επίπεδα μεταξύ 90% και 100% του ΑΕΠ.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι τις τελευταίες ημέρες αρκετές ευρωπαϊκές τράπεζες διενεργούν «ασκήσεις προσομοίωσης» για να διαπιστώσουν τις επιπτώσεις από ένα βαθύτερο «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων.
Τα ανταλλάγματα, βέβαια, για μία τέτοια απόφαση αναμένεται να είναι σκληρά. Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει άμεσα να προχωρήσει στην εφαρμογή όλων των μέτρων που έχουν συμφωνηθεί, δίνοντας έμφαση στην μείωση των δαπανών του δημοσίου τομέα. Την ίδια στιγμή υπάρχουν εταίροι μας στην ευρωζώνη που αμφισβητούν την δυνατότητα εφαρμογής των μέτρων αυτών από την ελληνική πλευρά και θέτουν ζήτημα πιο αυστηρής εποπτείας του προγράμματος προσαρμογής της Ελλάδας από τη τρόικα ή από ευρωπαίους επιτρόπους.
Υπό το πρίσμα αυτών των εξελίξεων και με δεδομένη την μετάθεση για τον Νοέμβριο της απόφασης για την εκταμίευση της 6ης δόσης, οι επόμενες ημέρες και εβδομάδες είναι κρίσιμες. Στο υπουργείο Οικονομικών καταστρώνουν σενάρια εκτάκτου ανάγκης, για να διασφαλίσουν ότι το κράτος δεν θα υποχρεωθεί τις επόμενες εβδομάδες να προχωρήσει σε εσωτερική στάση πληρωμών. Στις 13 και τις 27 Οκτωβρίου το Δημόσιο πρέπει να πληρώσει μισθούς και συντάξεις το ύψος των οποίων συνολικά υπερβαίνει το 1,5 δισ. ευρώ, ενώ επιπλέον ανάγκες θα προκύψουν στο πρώτο δεκαπενθήμερο του επόμενου μήνα.
Οι λύσεις, οι οποίες βρίσκονται στο τραπέζι σε περίπτωση που υπάρξει ανάγκη είναι να χρησιμοποιηθούν, προσωρινά, επιπλέον κεφάλαια από άλλες πηγές. Εξετάζεται η προσωρινή χρήση κεφαλαίων από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (το οποίο συστάθηκε για στήριξη των τραπεζών, αλλά με ρύθμιση που ψηφίστηκε το Νοέμβριο δίνεται η δυνατότητα χρήσης πόρων του για την κάλυψη αναγκών του δημοσίου) ή από τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων.
Καθοριστική για τις τελικές παρεμβάσεις στη συμφωνία για το ελληνικό χρέος θα είναι η έκθεση της τρόικα, ενώ η ημερομηνία «κλειδί» για τις αποφάσεις είναι η 14η Οκτωβρίου, καθώς τότε αναμένεται να έχει εγκριθεί από όλα τα Κοινοβούλια της ευρωζώνης ο νέος, διευρυμένος ρόλος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, του EFSF.
