Κατ΄ ουσία με τη κατάργηση της συγκεκριμένης αρχής - η οποία διατρέχει όλο τον δομημένο κορμό των συλλογικών συμβάσεων - θέτει σε «μηδενική βάση» την εργασιακή και οικονομική σχέση του εργοδότη με τον εργαζόμενο.
Σήμερα, με το ισχύον σύστημα, η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας θέτει την πρώτη βάση αμοιβών και εργασιακών σχέσεων και πέραν αυτής, «οικοδομούνται» ευνοϊκότερες ρυθμίσεις με τις κλαδικές συμβάσεις, ενώ με τις επιχειρησιακές συμβάσεις θεσπίζονται θετικότερες - πέραν αυτών - ρυθμίσεις για τους εργαζόμενους.
Το «οικοδόμημα» αυτό θεωρείται απολύτως δεδομένο και σεβαστό κατά την υπογραφή της ατομικής σύμβασης ενός εργαζόμενου με τον εργοδότη του. Η ατομική σύμβαση - ως η «κορυφή της πυραμίδας» - μπορεί να περιέχει μόνο ευνοϊκότερες ρυθμίσεις, για τις αμοιβές και τις εργασιακές σχέσεις, από όσα προβλέπονται ήδη στις προϋπάρχουσες συμβάσεις.
«Με την κατάργηση της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης, κατ΄ ουσία, ο εργαζόμενος θα ξεκινά από το μηδέν κατά τη διαπραγμάτευση με τον εργοδότη του», σχολίαζε συνδικαλιστής μέλος της διοίκησης της ΓΣΕΕ.
Η συγκεκριμένη διάταξη ξεπερνά ακόμη και την απαίτηση της τρόικας για μειώσεις μισθών κάτω από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, καθώς μέσω των ατομικών συμβάσεων, θα μπορεί πλέον να θεσπισθούν χαμηλότερες αμοιβές, αφού ο ένας εκ των «συμβαλλόμενων» θα πιέζεται να συμφωνήσει «σε οτιδήποτε», βρισκόμενος σε εξαιρετικά δύσκολη - διαπραγματευτικά - θέση, υπό την απειλή της απόλυσης και με δεδομένη την έκρηξη της ανεργίας που μαστίζει τη χώρα.
Η αντίδραση της ΓΣΕΕ ήταν οξύτατη με την διαρροή της συγκεκριμένης ρύθμιση. Ενδεικτική ήταν η δήλωση του προέδρου της οργάνωσης κ. Ι. Παναγόπουλος ο οποίος μίλησε για «κατάργηση του εργατικού δικαίου, του Συντάγματος και των διεθνών συμβάσεων», αλλά και για «κατάργηση του κοινωνικού ευρωπαϊκού κεκτημένου». Ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ ζήτησε από την κυβέρνηση «να μην νομοθετήσει αυτά που επιτάσσει η τρόικα».
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες - και πριν ανακοινωθεί το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου - η κυβερνητική επιτροπή αποφάσισε τα εξής για το θέμα των συλλογικών συμβάσεων και για την μείωση των επικουρικών συντάξεων και των εφάπαξ βοηθημάτων:
1. Καταργείται η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης, σύμφωνα με την οποία: όροι που περιλαμβάνονται σε ατομικές συμβάσεις εργασίας και αποκλίνουν από τις κλαδικές ή όροι συλλογικών συμβάσεων, υπερισχύουν εάν είναι ευνοϊκότεροι για τους εργαζόμενους.
2. Αναστέλλεται για δύο χρόνια η δυνατότητα επέκτασης των κλαδικών συμβάσεων, δυνατότητα που αποτελούσε υπουργικό δικαίωμα.
3. Τίθεται χρονικό όριο ενός μήνα για τη σύσταση επιχειρησιακού σωματείου.
4. Παρέχεται η δυνατότητα δημιουργίας επιχειρησιακού σωματείου και σε επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερους από 20 εργαζόμενους.
5. Καταργείται η γνωμοδοτική δυνατότητα του Συμβουλίου της Επιθεώρησης Εργασίας για την υπογραφή επιχειρησιακών συμβάσεων.
6. Προβλέπονται επίσης δραστικές περικοπές στο εφάπαξ και στις επικουρικές ορισμένων ελλειμματικών Ταμείων.
7. Σε ότι αφορά το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων, μειώνεται κατά 15%, το εφάπαξ όσων ασφαλισμένων υπέβαλαν αιτήσεις συνταξιοδότησης κατά τη διάρκεια του 2010 και κατά 20% όσων υπέβαλαν το 2011.
8. Μειώνεται κατά 25% το εφάπαξ του Ταμείου της ΔΕΗ, για όσους ασφαλισμένους υπέβαλαν αίτηση το 2010 και κατά 30% για όσους υπέβαλαν το 2011. Για τους ασφαλισμένους του Ταμείου της Εμπορικής που υπέβαλαν αίτηση το 2011 η μείωση είναι 20%.
9. Ως προς τις επικουρικές συντάξεις, μειώνονται έως 30% όσες συντάξεις του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, είναι από 170 ευρώ και άνω.
10. Οι επικουρικές συντάξεις του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων, μειώνονται κατά 20% και κατά 50% ως προς το μέρος της σύνταξης το οποίο υπερβαίνει τα 500 ευρώ. Μείωση κατά 15% επιβάλλεται και στις επικουρικές συντάξεις του ΤΑΥΤΕΚΩ (αφορά ασφαλισμένους τραπεζών και επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας).
Παραμένει η «κόκκινη γραμμή» της εθνικής σύμβασης
Η «κόκκινη γραμμή» της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας παραμένει και δεν πρόκειται να θιγεί με την διάταξη του νομοσχεδίου που καταργεί την «αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης».
Αυτό δήλωσε προς το «ΒΗΜΑ» ο υπουργός Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνης αργά το βράδυ της Πέμπτης, πριν ακόμη δημοσιοποιηθούν οι διατάξεις του νομοσχεδίου. Η κατάργηση της ευνοϊκότερης ρύθμισης ισχύει για όλες τις συμβάσεις, αλλά δεν επηρεάζει την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, επέμενε ο υπουργός τονίζοντας ότι τα κατώτατα όρια μισθών και ημερομισθίων θα συνεχίσουν να ισχύουν και μετά την εφαρμογή των αποφάσεων της κυβερνητικής επιτροπής.
Ταυτοχρόνως, σημείωνε ότι οι ατομικές συμβάσεις δεν συμπεριλαμβάνονται στα όσα προβλέπει το δίκαιο για τις συλλογικές συμβάσεις και ως εκ τούτου με τις τροποποιήσεις που επέρχονται στην «πυραμίδα των συμβάσεων» δεν θα μπορούν να αποκλίνουν από τις ρυθμίσεις, που θα προβλέπονται σε υπερκείμενες συμβάσεις.
