Η αποκάλυψη εδαφών στη Γροιλανδία και νέων νησιών από το λιώσιμο των πάγων είναι οι σημερινές αλλαγές -οι οποίες προκάλεσαν αντιδράσεις από μερίδα της επιστημονικής κοινότητας- που αποτυπώνονται στον άτλαντα.
Όμως, όπως αναφέρουν οι συντάκτες του, αυτές οι μεταβολές δεν είναι τίποτα σε σχέση με αυτές που επιφυλάσσει το μέλλον και φυσικά το κλίμα, οι οποίες ήδη έχουν αρχίσει να επηρεάζουν νησιά όπως οι Μαλδίβες και το Τουβαλού.
«Θερμαινόμενο νησί»
Αν κανένας δεν έχει ξανακούσει το νησί με το όνομα γλωσσοδέτη Ουουνάρτοκ Κεκερτάκ, είναι καθόλα λογικό, γιατί το νησί αυτό έκανε την εμφάνισή του στον παγκόσμιο χάρτη μόλις πριν από λίγα χρόνια.
Η νέα αυτή γη εντοπίστηκε από τους επιστήμονες το 2006, στην ανατολική ακτή της Γροιλανδίας σε απόσταση 550 χιλιομέτρων από τον Αρκτικό Κύκλο. Το Ουουνάρτοκ Κεκερτάκ, που στην γλώσσα των Ινουιτ -των ντόπιων κατοίκων- σημαίνει «θερμαινόμενο νησί», αποκαλύφθηκε όταν τεράστια στρώματα πάγου έλιωσαν λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας και σύμφωνα με τους συντάκτες του παγκόσμιου άτλαντα συμπεριλαμβάνεται στην καινούργια έκδοση.
«Στο μέλλον θα δούμε την εμφάνιση πολλών ακόμη νησιών αυτού του είδους, όσο το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας συνεχίζει να μειώνεται», αναφέρει το αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο.
Το ίδιο ισχύει και για κάποια νησάκια που έχουν κάνει την εμφάνισή τους στις εκβολές των ποταμών Γάγγη στην Ινδία και Γιανγκτσέ στην Κίνα. Τα νησιά αυτά έχουν δημιουργηθεί από τον μεγάλο όγκο λάσπης που κατεβαίνει από τα Ιμαλάια και λόγω των έντονων μεταβολών που παρατηρούνται στο κλίμα στα ενδότερα της Κίνας.
Εδάφη που χάνονται
Οι Μαλδίβες στον Ινδικό ωκεανό και το Τουβαλού στον Ειρηνικό είναι δύο από τα πολλά νησιωτικά κράτη που ήδη βιώνουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τα οποία, σύμφωνα με τα κλιματικά σενάρια, αργά ή γρήγορα θα σβήσουν από τον χάρτη.
Το Τουβαλού απαρτίζεται από μια συστάδα νησιών, όπου ζουν σήμερα περίπου 11.000 άνθρωποι. Το έδαφος στα νησιά αυτά απέχει μόλις 10 εκατοστά από την επιφάνεια της θάλασσας και σύμφωνα με τους επιστήμονες μέσα στα επόμενα πενήντα χρόνια δεν θα έχει μείνει σπιθαμή γης έξω από το νερό, ενώ ήδη ορισμένα από τα νησιά θεωρούνται πλέον ακατοίκητα, καθώς ο ωκεανός εισβάλλει στη στεριά από όλες τις πλευρές.
Πολλοί κάτοικοι από το μεγαλύτερο νησί, το Φουναφούτι, θέλουν να μεταναστεύσουν, ενώ μέχρι τώρα περισσότεροι από 3.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει την πατρίδα τους και έχουν εγκατασταθεί στη Νέα Ζηλανδία, όπου υπάρχει και η μεγαλύτερη κοινότητά τους.
Για την τέταρτη μικρότερη χώρα του κόσμου, όπου η πλειονότητα των κατοίκων βγάζει τα προς το ζην από τη γεωργία και την αλιεία, ο καθηγητής Δικαίου της Θάλασσας Ράινερ Λαγκόνι αναρωτιέται, εκτός από το τι θα απογίνουν οι κάτοικοι, αν το Τουβαλού θα μετατραπεί σε μια «εικονική» χώρα, αφού δεν υπάρχει κανένας νομικός όρος που να προσδιορίζει την έννοια ενός κράτους χωρίς γη.
Οι Μαλδίβες
Την ίδια μοίρα έχουν οι Μαλδίβες, όπου το ψηλότερο σημείο γης βρίσκεται 2 μέτρα από τη θάλασσα, τα νησιά Τόρες, που βρίσκονται μεταξύ Αυστραλίας και Νέας Γουινέας, το Κιριμπάτι στο μέσο του Ειρηνικού, η Ταϊλάνδη, αλλά και πολλές περιοχές του Μπαγκλαντές, μια καθαρά παράκτια χώρα με 710 χιλιόμετρα ακτογραμμής, όπου οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής έχουν κάνει έντονα την εμφάνισή τους. Τα εδάφη που διαβρώνονται, το νερό που γίνεται υφάλμυρο και η εξαφάνιση πολλών ζώων είναι τα πρώτα σημάδια της καταστροφής που θα επέλθει σύμφωνα με μια μερίδα επιστημόνων μέχρι το 2050, όταν η στάθμη της θάλασσας θα έχει ανέβει κατά 25 εκατοστά, καταπίνοντας το 4% του συνόλου της χώρας. Σύμφωνα με ένα ακόμη χειρότερο σενάριο που ανακοινώθηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, μέχρι το 2050 ενδέχεται η στάθμη να έχει ανέβει κατά ένα μέτρο, καταστρέφοντας έτσι το 17% της χώρας και αναγκάζοντας 20 εκατομμύρια κατοίκους να την εγκαταλείψουν.
Η στάθμη
«Αν κάποια στιγμή τα 2,5 εκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα πάγου από τα οποία είναι σχηματισμένη η Αρκτική λιώσουν, αυτό θα σημάνει αύξηση της στάθμης της θάλασσας κατά 7,2 μέτρα και μοιραία την εξαφάνιση πολλών περιοχών», επισημαίνει ο ειδικός των παγετώνων Πολ Κριστόφερσεν.
«Ήδη τα προβλήματα είναι εμφανή σε περιοχές όπως οι Μαλδίβες και το Μπαγκλαντές, από τη στιγμή που η στάθμη αυξάνεται κατά 3,1 χιλιοστά τον χρόνο. Το 1996 οι επιστήμονες είχαν εκτιμήσει πως κάθε χρόνο τα τμήματα πάγου που αποσπόνταν και κατέληγαν στη θάλασσα είχαν όγκο 50 κυβικών χιλιομέτρων. Το 2005 το νούμερο αυτό τριπλασιάστηκε φτάνοντας τα 150 κυβικά χιλιόμετρα.
Στο ακραίο, όμως, αυτό σενάριο, να λιώσουν δηλαδή οι πάγοι της Αρκτικής, όλες οι παράκτιες περιοχές, όπως το Λονδίνο, θα εξαφανιστούν», συμπληρώνει ο ίδιος.