Δεκάδες χιλιάδες χρόνια μετά, στη σύγχρονη εποχή, η επιβίωση εξακολουθεί να είναι ο κύριος λόγος για τη μετανάστευση των ανθρώπων και συγκεκριμένα των Ελλήνων.
Η Ελλάδα εν μέσω οικονομικής κρίσης
Η «Ελλάδα της κρίσης», για πολλούς δεν μπορεί να εξασφαλίσει πλέον την επιβίωση των παιδιών της, καθώς η οικονομική κατάσταση όλο και περισσότερων Ελλήνων, χαρακτηρίζεται από έλλειψη επαρκών πόρων για την ικανοποίηση των βασικών ανθρώπινων αναγκών. Εν έτη 2011, οι εργαζόμενοι είναι σταθερά λιγότεροι από τον μη ενεργό πληθυσμό, δηλαδή τα ανήλικα άτομα και όσους είναι 65 ετών και άνω. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ιουνίου, οι απασχολούμενοι είναι 4.161.125, οι άνεργοι 793.685 και ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός 4.385.584. Ειδικότερα η εκτόξευση της ανεργίας των νέων ανθρώπων ηλικίας έως 25 ετών, βρίσκεται σε ποσοστά άνω του 40%.
Η κατάσταση παραπέμπει στην Ελλάδα του 1960, με την γενική απογραφή του 1961, να το αποδεικνύει, καθώς από τα στοιχεία ανεργίας του ίδιου χρόνου προκύπτει ότι οι απασχολούμενοι ήταν 2.776.000, οι άνεργοι 864.0000, ποσοστό 26,4%, και ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός 4.660.000.
Τα άσχημα νέα, όμως, δε σταματάνε εδώ, καθώς η πραγματική ανεργία υπολογίζεται ήδη πάνω από 20% και του χρόνου αναμένεται να διαμορφωθεί γύρω στο 26%, ενώ σε 4.000.000 εργαζόμενους θα αντιστοιχούν πάνω από 1.000.000 άνεργοι και 2.760.000 συνταξιούχοι.
Τα πράγματα είναι απλά: χωρίς εργασία δεν υπάρχουν χρήματα και χωρίς χρήματα οι άνθρωποι δεν μπορούν να αποκτήσουν τα απαραίτητα για να επιβιώσουν. Το μέλλον διαγράφεται ζοφερό για τις Ελληνίδες και τους Έλληνες, οι οποίοι αγανακτούν καθημερινά, όταν χτυπάνε όλες τις πόρτες, όμως καμιά δεν τους ανοίγει. Οι νέοι νιώθουν αδικημένοι και οι μεγαλύτεροι απογοήτευση. Στο μυαλό πολλών φαίνεται να περνάει η σκέψη, για την αρχή μιας νέας ζωής, κάπου αλλού. Η ιστορία δείχνει να επαναλαμβάνεται.
Η μετανάστευση στο παρελθόν – Τα αίτια και οι απίστευτες ομοιότητες με το παρόν
Η Ελλάδα από το 1830 και μετά αποδεικνύει συνεχώς ότι βρίσκεται σε έναν φαύλο κύκλο και ότι είναι ανίκανη να κρατήσει και να αξιοποιήσει το πιο μεγάλο κομμάτι από το παραγωγικό ανθρώπινο δυναμικό της.
Τα τέλη της δεκαετίας του 1880 και ακόμα περισσότερο οι επόμενες δεκαετίες σημαδεύονται από ένα κύμα μεταναστεύσεων προς υπερπόντιους προορισμούς, Αυστραλία , κυρίως όμως Αμερική. Οι λόγοι της μετανάστευσης οφείλονταν στην κακή οικονομική κατάσταση του νεοσύστατου Ελληνικού Βασιλείου, με την ανεξέλεγκτη τοκογλυφία στην ύπαιθρο, τις συχνές επιστρατεύσεις, τις φεουδαρχικές δομές της αγροτικής ιδιοκτησίας με την ύπαρξη τσιφλικιών, και το φαινόμενο της ληστείας που συνέχιζε να ρημάζει την ύπαιθρο. Όπως γράφει ο Μπάμπης Μαλαφούρης στο βιβλίο του «Έλληνες της Αμερικής 1528-1928», στην Πελοπόννησο, από την οποία άρχισε η ομαδική μετανάστευση, οι μικροϊδιοκτήτες ήταν στο έλεος των τοκογλύφων, που τους προστάτευε ο Νόμος με την προσωπική κράτηση για χρέη. Ο τόκος, ήταν 20-30% σε χρήμα, αλλά οι δανειστές έπαιρναν από τους οφειλέτες τους, γάλα, βούτυρο, και άλλα προϊόντα, ανεβάζοντας τον τόκο σε 70 ή και 80%.
Το 1899 έφτασαν να υπάρχουν στην Ελλάδα 12.580 ληστές, την μετανάστευση των οποίων ενίσχυσε ο τότε πρωθυπουργός Θεοτόκης και η Κυβέρνησή του για να υπάρξει «αποσυμφόρηση». Όλως περιέργως το σχέδιο ήταν επιτυχές και χιλιάδες ληστές ξενιτεύτηκαν, παρά το γεγονός ότι τα άτομα με εγκληματικό παρελθόν, απαγορευόταν να περάσουν τις πόρτες της Αμερικής. Το ταξίδι κράταγε γύρω στις τρεις βδομάδες και οι συνθήκες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ανθρώπινες, καθώς οι μετανάστες θεωρούνταν φορτίο και στοιβάζονταν όπως και τα σακιά, 1200 μέχρι 1300 ανά δρομολόγιο, πολύ μεγάλος αριθμός για τη χωρητικότητα των πλοίων της εποχής.
Μετά το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, η Γερμανία, οι ΗΠΑ κι ο Καναδάς, άρχισαν να μεταλλάσσονται σε παγκόσμιες αγορές εργατικής δύναμης, την οποία εξασφάλιζαν από φτωχά κράτη σαν την Ελλάδα. Τα μεταπολεμικά χρόνια στην Ελλάδα χαρακτηρίζονται απόερημωμένα χωριά λόγω της εσωτερικής μετανάστευσης προς τις μεγαλουπόλεις, φτώχεια και ανεργία. Ούτε οι μεγαλουπόλεις μπορούσαν να θρέψουν τους Έλληνες. Η ανεργία έφτανε σε διψήφια νούμερα, τα χωράφια έμεναν ακαλλιέργητα και η τοπική οικονομία κατέρρεε, με τον εκπατρισμό να φαίνεται και πάλι η μόνη διέξοδος.
Τεράστιος αριθμός Ελλήνων, κυρίως από τις βόρειες αγροτικές περιοχές της χώρας, φεύγει εκείνη την εποχή στην Ευρώπη και πιο πολύ στη Γερμανία, αναζητώντας το νέο, το καλύτερο, το αναγκαίο. Η υπογραφή της ελληνογερμανικής Σύμβασης, αποτέλεσε μία «μεγάλη ευκαιρία» για χιλιάδες Έλληνες και Ελληνίδες. Στο τέλος του 1965 περίπου 200.000 έλληνες βρέθηκαν στη Γερμανία να δουλεύουν στη βαριά κυρίως βιομηχανία, ενώ μέχρι το 1976 ο συνολικός αριθμός των Ελλήνων εργαζομένων στη Δ. Γερμανία ανέρχεται στους 630.000, δηλαδή στο 84% του συνολικού αριθμού των μεταναστών στην Ευρώπη μεταπολεμικά. Τελικά, ανάμεσα στα 1946 – 1963, μόνο 236.000 Έλληνες επέστρεψαν στην πατρίδα τους.
Η μετανάστευση σήμερα
Η εικόνα στην Ελλάδα λίγο- πολύ η ίδια: κακή οικονομική κατάσταση, τοκογλυφία, ληστές, ερημωμένα χωριά, φτώχεια, ανεργία και κατάρρευση όχι μόνο της οικονομίας, αλλά και της κοινωνίας. Για άλλη μια φορά, το κράτος αδυνατεί να κρατήσει το εργατικό δυναμικό του μέσα από τα σύνορα. Αντιθέτως, το διώχνει σε ένα ακόμη υπερπόντιο ταξίδι.
Ήδη από το 2010 το ενδιαφέρον των Ελλήνων έχει εκτιναχθεί, όσον αφορά τη μετανάστευση σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Σουηδία, η Γερμανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι καταθέσεις βιογραφικών στην ιστοσελίδα «Europass» ξεπέρασαν τις 46.399 από κατοίκους της Ελλάδας και συνολικά τις 53.043 από άτομα ελληνικής υπηκοότητας που ζουν σε όλη την Ευρώπη.
Η Αυστραλία γίνεται ξανά δημοφιλής μεταναστευτικός προορισμός κυρίως λόγω της απουσίας οικονομικής κρίσης.
Μετανάστευση στην Αυστραλία:
Η εργασιακή ανασφάλεια και το αβέβαιο μέλλον στην Ελλάδα σπρώχνει χιλιάδες νέους να αναζητήσουν την τύχη τους στην Αυστραλία, μόνο που αυτήν την φορά είναι διαφορετικά. Το τωρινό κύμα μετανάστευσης αποτελείται από Έλληνες επιστήμονες με όνειρα και φιλοδοξίες, οι οποίοι ταξίδεψαν από κάθε γωνιά της Ελλάδας στην Αθήνα, για τις ημερίδες που οργανώθηκαν από την αυστραλιανή κυβέρνηση.
Σύμφωνα με στελέχη του αυστραλιανού Υπουργείου οι αιτήσεις για τις πέντε ενημερωτικές συνεδρίες της διημερίδας άγγιξαν τις 15.000. Η αποφασιστικότητα πολλών Ελλήνων να εγκαταλείψουν τη χώρα, φαίνεται και από τα 1.500 βιογραφικά που δέχτηκε από Ελλάδα ένα γηροκομείο για Έλληνες στη Μελβούρνη.
Η αντίδραση της κυβέρνησης
Η μετανάστευση πλέον γίνεται πιο γρήγορα και με πιο ανθρώπινες συνθήκες, απ’ ότι στο παρελθόν, όμως δεν παύει να είναι πλήγμα για την χώρα που χάνει σημαντικό μέρος του ενεργού εργατικού δυναμικού της, αυτό δηλαδή που την κρατάει ζωντανή.
Η Ελληνική κυβέρνηση μάλλον δίνει της ευλογίες της, παρά προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τους νέους Έλληνες επιστήμονες και να αποτρέψει την εγκατάλειψη της χώρας. Εξάλλου, δεν είναι λίγα τα παραδείγματα Ελλήνων που έπεσαν θύματα της «αξιοκρατίας» στην Ελλάδα, αλλά διέπρεψαν στο εξωτερικό.
Γιατί όμως κρατάει αυτή τη στάση η κυβέρνηση; Περιμένει να ωφεληθεί μήπως από την «ελάφρυνση» της ανεργίας κατά κάποιες χιλιάδες; Ξεχνάει μάλλον το σχεδόν 1.000.000 πραγματικών ανέργων που έρχονται του χρόνου...