Ο πρώην υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ Τζον Μακέιν ζήτησε την επέμβαση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στο πλαίσιο σχεδίου ψηφίσματος, το οποίο θα υιοθετηθεί από το συμβούλιο του ΟΗΕ. “Ο τερματισμός των επιχειρήσεων στη Λιβυή βοηθά προς αυτή την κατεύθυνση”, δήλωσε ο ίδιος πριν από λίγες ημέρες στο πρακτορείο Reuters.
Ωστόσο, μέχρι τώρα κάτι τέτοιο δεν δείχνει εφικτό, αλλά ούτε υπάρχουν δυνάμεις πρόθυμες να το επιδιώξουν. Απόδειξη αποτελεί το -σπάνιο- διπλό βέτο Ρωσίας και Κίνας στο σχέδιο απόφασης του Συμβούλιου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο καταδίκαζε τη βίαιη καταστολή των αντικυβερνητικών από το Συριακό καθεστώς.
Οι διαμαρτυρίες στη Λιβύη και στη Συρία είχαν από την αρχή, λίγο πολύ, τον ίδιο χαρακτήρα: μαζικές διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης, με αίτημα την παραίτηση του ηγέτη. Οι ηγέτες και των δύο χωρών απάντησαν με παρόμοιους τρόπους: χρήση βίας, που οδήγησε σε αιματηρή καταστολή των αμάχων. Αλλά, αργότερα, οι διαμαρτυρίες στις δυο χώρες ακολούθησαν διαφορετική πορεία. Το αποτέλεσμα ήταν ο Μουαμάρ Καντάφι να έχει ανατραπεί (και εκτελεστεί) και τον ΟΗΕ να έχει αναγνωρίσει το Μεταβατικό Εθνικό Συμβούλιο στη Λιβύη, ενώ, αντίθετα, ο Άσαντ να εξακολουθεί να διατηρεί τη θέση και τη δύναμή του. Βέβαια, η δυναμική της εσωτερικής πολιτικής της Συρίας και της ευρύτερης περιοχής είναι αρκετά ιδιόμορφη και διαφέρει από την Λιβύη. Και στην περίπτωση αυτή υπήρξαν διαφωνίες σχετικά με την φύση των ψηφισμάτων κατά της Λιβύης, αλλά η Κίνα και η Ρωσία ουδέποτε στάθηκαν εμπόδιο στην εντολή των Ηνωμένων Εθνών. Αντίθετα επέλεξαν να απέχουν όπως η Βραζιλία, η Νότια Αφρική και η Ινδία.
Η Λιβύη παραπέμφθηκε στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, αλλά ο δισταγμός είναι προφανής για την Συρία. Ο αραβικός σύνδεσμος είχε ζητήσει από τη διεθνή κοινότητα να θεσπίσει «no fly zone» πάνω από τη Λιβύη, ενώ έχει εκφράσει την αντίθεσή του, με οποιαδήποτε χρήση βίας κατά της Συρίας.
Από το άλλο μέρος, η Τουρκία σκληραίνει τη στάση της σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, αλλά εξακολουθεί να μην εφαρμόζει τις κυρώσεις στον οικονομικό τομέα κατά της Συρίας, καθώς προφανώς θα έχει αρνητικές συνέπειες και για την τουρκική οικονομία. Αν και από τουρκικής πλευράς συνεχίζεται η διατύπωση σκληρών εκφράσεων προς το καθεστώς της Συρίας, αυτές δεν δυσκολεύουν ιδιαίτερα τα μέλη της Συριακής κυβέρνησης. Η μόνη “μη φιλική” πράξη στην οποία προέβησαν οι Τούρκοι ήταν η άδεια εγκατάστασης της ηγεσίας της επανάστασης σε τουρκικό έδαφος. Πιο ανατολικά, το Ιράν από την αρχή έχει απορρίψει μονολεκτικά τις όποιες κυρώσεις.
Πού οφείλονται οι διαφορές μεταξύ των περιπτώσεων Συρίας και Λιβύης; Σύμφωνα με αναλυτές, παρόλο που η Συρία αποτελεί μόνιμη πηγή ανησυχίας για το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους προτιμάται το καθεστώς του Άσαντ. Η οικογένεια του Άσαντ έχει καθιερωθεί ως πιο κοσμοπολίτικη και μετριοπαθής, ενώ μια πιο φονταμενταλιστική και συντηρητική κυβέρνηση στη Συρία, θα ήταν σίγουρα λιγότερο βολική για το Ισραήλ. Τα σύνορα Συρίας-Ισραήλ παρέμειναν σχετικά ειρηνικά κατά την περίοδο διακυβέρνησης Άσαντ. Ακόμη, η οικογένεια του Άσαντ είναι Αλλαουίτες (αίρεση των σιιτών), που είναι ένας λόγος για τον οποίο το Ιράν αποτελεί σταθερή περιφερειακή σύμμαχο του Άσαντ από την επανάσταση του 1979. Κατά συνέπεια η ανατροπή του Άσαντ θα ήταν τεράστιο πλήγμα για το Ιρανικό καθεστώς. Τόσο το Ιράν όσο και η Συρία έχουν καλές σχέσεις με τη Χεζμπολλά στο Λίβανο. Το Ιράν αντιλαμβάνεται τον ρόλο του ως «ηγέτη» της σιιτικής περιοχής, φιλοδοξώντας να αποκτήσει κυρίαρχο ρόλο. Ως εκ τούτου, οποιαδήποτε εξωτερική παρέμβαση πιθανόν να αποσταθεροποιήσει την περιοχή και να επηρεάσει τις γειτονικές χώρες Ιράκ, Μπαχρέιν, Σαουδική Αραβία.
Επιπλέον, η αντιπολίτευση στη Λιβύη έσπευσε να οργανώσει ισχυρή δομημένη ένοπλη αντίσταση, η οποία ενισχύθηκε από τους βομβαρδισμούς των δυνάμεων του ΝΑΤΟ και τις στρατιωτικές συμβουλές του, ενώ οι δυνάμεις αντίστασης στη Συρία είναι ακόμα διχασμένες. Μέχρι τώρα, οι διαμαρτυρίες τους είναι ειρηνικές, ενώ κυριαρχούν οι διαφωνίες για το αν, τελικά, θα πρέπει να εξοπλίσουν την επανάσταση. Από το άλλο μέρος, στους αντάρτες της Λιβύης είχαν προσχωρήσει στρατιωτικοί, μέλη των δυνάμεων ασφαλείας, υπουργοί και άλλοι, ενώ στη Συρία ο Άσαντ κατάφερε να κρατήσει στον έλεγχό του τις ένοπλες δυνάμεις, δρώντας με ταχύτητα κατά των διαδηλωτών. Ακόμη, η Συριακή διασπορά, που έχει διαμορφώσει το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο της χώρας πλήττεται από εσωτερικές διαφωνίες.
Ο Καντάφι έχασε το μεγαλύτερο μέρος των υποστηρικτών του, με εξαίρεση μια φυλετική ομάδα με την οποία είχαν μακροχρόνιες σχέσεις. Ο Άσαντ όμως έχει ακόμα πολλούς υποστηρικτές, μεταξύ αυτών και επιχειρηματίες στη Δαμασκό. Δεν υπάρχουν αποστάτες από τις δυνάμεις ασφαλείας του. Οι Συριακές ένοπλες δυνάμεις του κατά κύριο λόγο στελεχώνονται από Αλλαουίτες (7% του πληθυσμού, που στην πλειονότητά του είναι Σουνίτες). Η προοπτική πτώσης του καθεστώτος Άσαντ φοβίζει τους Αλλαουίτες που θεωρούν βέβαιο ότι θα αφανιστούν.
Τέλος, η Λιβύη κατατάσσεται πολύ υψηλότερα στη παραγωγή πετρελαίου από την Συρία. Οι εξαγωγές πετρελαίου αντιστοιχούν σε πάνω από 60% των συνολικών εξαγωγών της χώρας, ποσοστό το οποίο μειώνεται λόγω των τεχνολογικών περιορισμών και της εξάντλησης πόρων. Έτσι το διεθνές ενδιαφέρον για την Συρία είναι περισσότερο πολιτικό παρά οικονομικό. Εκεί οφείλεται και η απροθυμία της Δύσης για ανατροπή του Άσαντ, με την αντιπολίτευση να υπολείπεται σε συναίνεση, ηγεσία και στρατηγική.
postnews.gr
