Τα είδη μετακινούνται προς μεγαλύτερα υψόμετρα με ρυθμό 11 μέτρα ανά δεκαετία και προς μεγαλύτερα γεωγραφικά πλάτη με ρυθμό που φτάνει τα 17 χιλιόμετρα ανά δέκα χρόνια. Κάθε μέρα τα περισσότερα από αυτά εγκαταλείπουν τις περιοχές όπου ζουν και μετακινούνται από τον Ισημερινό προς τον Βορρά με ταχύτητα 20 εκατοστών. Είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες παρουσιάζουν ολοκληρωμένα συμπεράσματα για τη μετακίνηση των ζώων η οποία οφείλεται στις αλλαγές του παγκόσμιου κλίματος.
Σοκάρει η ταχύτητα
«Αυτή η έρευνα αποδεικνύει πως η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας αναγκάζει τα είδη να κινηθούν προς τους Πόλους σε μεγαλύτερα υψόμετρα. Για πρώτη φορά έχουμε στοιχεία που μας δείχνουν πως η ταχύτητα με την οποία μεταναστεύουν τα είδη συνδέεται άμεσα με τις κλιματικές αλλαγές που έχουν συμβεί στις περιοχές όπου διαβιούν», εξηγεί ένας από τους συγγραφείς της έρευνας, ο δρ Τσινγκ-Τσεν. «Μπορούμε πλέον να υπολογίσουμε και να προβλέψουμε για τα είδη που βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές πώς και προς ποια κατεύθυνση θα μετακινηθούν», συμπληρώνει ο δρ Ραλφ Ολεμίλερ. Για να εντοπίσουν τους τρόπους και τις περιοχές μετανάστευσης, οι ερευνητές συγκέντρωσαν και ανέλυσαν όλες τις σχετικές μελέτες που έχουν γίνει ανά περιόδους. Οι μεταβολές που εξετάστηκαν αφορούσαν είδη που είτε ανέβαιναν σε μεγαλύτερο υψόμετρο λόγω της αύξησης θερμοκρασίας, είτε διασπείρονταν στις περιοχές τους για τον ίδιο λόγο, είτε παρέμεναν στους οικοτόπους τους, με αποτέλεσμα οι πληθυσμοί συνεχώς να μειώνονται. Μάλιστα, όπως παρατήρησαν οι επιστήμονες, όσα από τα είδη διέφυγαν σε ψυχρότερες περιοχές οι πληθυσμοί τους σημείωσαν αύξηση. Βέβαια, η εικόνα έχει δύο όψεις, καθώς ζώα όπως οι πολικές αρκούδες, οι οποίες επηρεάζονται από το λιώσιμο των πάγων και για βρουν καταφύγιο αναγκάζονται να διασχίσουν τεράστιες αποστάσεις, βρίσκονται διαρκώς σε κίνδυνο και πολλές απ’ αυτές κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους πεθαίνουν.
Τα είδη που μελετήθηκαν από την ερευνητική ομάδα δεν αφορούν μόνο μια περιοχή, αλλά εντοπίζονται σχεδόν σε όλο τον πλανήτη. Από την Αγγλία μέχρι τη Μαλαισία ζώα όπως πτηνά, πεταλούδες αλλά και μικροσκοπικά έντομα, που παρά το μέγεθος τους είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, μπήκαν στο μικροσκόπιο.
Οι πεταλούδες
Στη Βρετανία μελετήθηκαν δύο είδη πεταλούδας, η Polygonia c-album και η Fabriciana adippe. Για το πρώτο είδος, οι επιστήμονες βρήκαν πως έχει μετακινηθεί 220 χιλιόμετρα βορειότερα μέσα σε 20 χρόνια από το κέντρο της χώρας στο Εδιμβούργο. Το δεύτερο είδος, όμως, το οποίο αναμενόταν να ακολουθήσει περίπου την ίδια διαδρομή, δεν τα κατάφερε, καθώς οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής εξαφάνισαν σχεδόν εξ ολοκλήρου τον πληθυσμό. Ιδια πορεία ακολούθησαν και δύο είδη πουλιών το ψευταηδόνι (Cetti’s warbler) και το σιρλοτσίχλονο (Cirl bunting), τα οποία «μετακόμισαν» το ένα σε απόσταση 150 χιλιομέτρων και το άλλο σε απόσταση 120 χιλιομέτρων. Στην άλλη άκρη της Γης, στο νησί Βόρνεο, στη νοτιοανατολική Ασία, ο δρ Τσεν με τους συναδέλφους του ανακάλυψαν πως ακόμη και μικροσκοπικά έντομα, όπως ο σκόρος στο βουνό Κιναμπάλου, μετανάστευσαν περίπου 70 μέτρα ψηλότερα.
