tromaktiko: Επιθεώρηση και Περιβαλλοντική ευθύνη

Πέμπτη 6 Οκτωβρίου 2011

Επιθεώρηση και Περιβαλλοντική ευθύνη



Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης Δικηγόρος Αθηνών
Η Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Ε.Γ.Ε.Π.Ε.) συντονίζει και υποστηρίζει όλες τις υπηρεσίες σε κεντρικό, περιφερειακό και επίπεδο ΟΤΑ... με σκοπό την εφαρμογή της περιβαλλοντικής και ενεργειακής πολιτικής της χώρας και την ενδυνάμωση της συμμόρφωσης στην κείμενη νομοθεσία, ώστε αφενός να προστατεύεται το περιβάλλον, λαμβάνοντας έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης, αφετέρου να τηρούνται οι ενεργειακοί στόχοι και ειδικότερα στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης.
Ο αγώνας για την προστασία του περιβάλλοντος είναι δύσκολος γιατί συχνά έρχεται αντιμέτωπος με διαφορετικά συμφέροντα και δυνάμεις που αντιστρατεύονται το περιβάλλον. Έτσι είναι απολύτως αναγκαία η διαμόρφωση ευρύτερων κοινωνικών συμμαχιών και συναινέσεων που είναι δυνατή μόνο μέσω της ενεργοποίησης των πολιτών προκειμένου να αντιμετωπιστούν συλλογικά, με δυναμικό και αποφασιστικό τρόπο.
Η Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας συστήθηκε με το Ν. 3818/2010 για την «προστασία δασών και δασικών εκτάσεων του Νομού Αττικής, σύσταση της Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ 17/Α/2010) ως ενιαίος διοικητικός τομέας του ΥΠΕΚΑ, με αρμοδιότητα την επίβλεψη, το συντονισμό και την παρακολούθηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής και ενεργειακής πολιτικής της χώρας σε όλα τα επίπεδα διοίκησης, κεντρικό, περιφερειακό, νομαρχιακό και ΟΤΑ.
Βασικός άξονας προτεραιοτήτων είναι η ενίσχυση της συμμόρφωσης με την περιβαλλοντική και ενεργειακή νομοθεσία και τις σύγχρονες επιταγές για την προστασία του περιβάλλοντος με σκοπό την επίτευξη μιας αειφόρου ανάπτυξης που θα εγγυάται παράλληλα και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, κοινωνική συνοχή και νέες θέσεις εργασίας.
Ειδικότερα σε θέματα περιβάλλοντος η Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης έχει ως βασικό σκοπό την εφαρμογή, της νομοθεσίας για την Περιβαλλοντική Ευθύνη με σκοπό την πρόληψη και αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς (Προεδρικό Διάταγμα 148/2009), μέσω της συγκρότησης ενός αυτοτελούς Συντονιστικού Γραφείου Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικών Ζημιών που θα συντονίζεται με αντίστοιχα Γραφεία που θα συγκροτηθούν στις Περιφέρειες της χώρας.

Σε θέματα ενέργειας, η Ειδική Γραμματεία έχει ως αποστολή τον έλεγχο και την παρακολούθηση της επίτευξης των στόχων της εθνικής ενεργειακής πολιτικής για την εξοικονόμηση ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση και της εφαρμογής των διατάξεων του Ν. 3661/2008 (ΦΕΚ 89/Α/2010) «Μέτρα για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων και άλλες διατάξεις», ιδίως δε της διαδικασίας των ενεργειακών επιθεωρήσεων σε κτίρια και της έκδοσης Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης.
Άμεσα μέτρα θα ληφθούν επίσης για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της προστασίας του περιβάλλοντος από τη λειτουργία και κατασκευή έργων και δραστηριοτήτων, την προστασία των δασών και δασικών οικοσυστημάτων της Ανατολικής Αττικής από τις αυθαίρετες κατασκευές, την εξοικονόμηση της ενέργειας στον κτιριακό τομέα με απώτερο σκοπό την αντιμετώπιση και καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Στην Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπάγονται οι εξής υπηρεσίες:
-Η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (Ε.Υ.Ε.Π.), που έχει συγκροτηθεί με το άρθρο 9 του Ν. 2947/2001 «Θέματα Ολυμπιακής Φιλοξενίας, Έργων Ολυμπιακής Υποδομής και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 228/Α/2001) και το Προεδρικό Διάταγμα 165/2003 «Διοικητική οργάνωση, διάρθρωση και στελέχωση της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος» (ΦΕΚ 137/Α/2003) με το οποίο καθορίστηκε η διοικητική της δομή.
-Η Ειδική Υπηρεσία Κατεδαφίσεων η οποία συστάθηκε με το άρθρο 7 του Ν. 3818/2010 «Προστασία των δασών και δασικών εκτάσεων του Ν. Αττικής, σύσταση Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και λοιπές διατάξεις» και υπάγεται απευθείας στο Γενικό Επιθεωρητή Περιβάλλοντος ως τμήμα της Ε.Υ.Ε.Π.
-Το αυτοτελές Συντονιστικό Γραφείο για την Πρόληψη και Αποκατάσταση των Περιβαλλοντικών Ζημιών (ΣΥ.Γ.Α.ΠΕ.Ζ.), που δημιουργείται σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα 148/2009 για την Περιβαλλοντική Ευθύνη.
-Η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Ενέργειας (ΕΥΕΠΕΝ), η οποία συστάθηκε με το άρθρο 6 του Ν. 3818/2010 «Προστασία των δασών και δασικών εκτάσεων του Ν. Αττικής, σύσταση Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και λοιπές διατάξεις» και συγκροτήθηκε διοικητικά και οργανωτικά με το Προεδρικό Διάταγμα 72/2010 «Συγκρότηση, διοικητική – οργανωτική δομή και στελέχωση της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Ενέργειας (ΕΥΕΠΕΝ)».
Επικοινωνία:
Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Μεσογείων 119
101 92 Αθήνα
Τηλ: 210 697 4714, 210 697 4730, 210 6974707,
Φαξ: 210 696 9708.

Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος
Κηφισίας 1-3
115 23 Αθήνα
Τηλ: 210 870 1800,
Φαξ: 210 870 1883.

Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Ενέργειας
Μεσογείων 119
101 92 Αθήνα
Τηλ: 210 6969 444, 210 6969 483, 210 6974 722,
Φαξ: 210 696 9708.

Η οδηγία 2004/35/ΕΚ ενσωματώθηκε με το Προεδρικό Διάταγμα 148/2009 «Περιβαλλοντική ευθύνη για την πρόληψη και την αποκατάσταση των ζημιών στο περιβάλλον-εναρμόνιση με την οδηγία 2004/35/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Απριλίου όπως ισχύει» (ΦΕΚ 190/Α/2009).
Η αποκατάσταση του περιβάλλοντος μέχρι σήμερα σε περιπτώσεις πρόκλησης ρύπανσης περιελάμβανε τις ζημίες που προκαλούνταν βασικά σε πρόσωπα και αγαθά. Σημαντικά συστατικά του φυσικού περιβάλλοντος (όπως φυτά, ζώα, οικότοποι) και οι επιπτώσεις σε αυτά από την πρόκληση ρύπανσης δεν περιλαμβάνονταν σε δράσεις αποκατάστασης καθώς θεωρούνταν ένα δημόσιο αγαθό για το οποίο δεν αναγνωρίζονταν ευθύνη του ατόμου που προκάλεσε τη ζημιά.
Αυτή την έλλειψη σε ότι αφορά την ανάληψη ευθύνης και της κάλυψης της δαπάνης ρυθμίζει η οδηγία 2000/35/ΕΚ για την περιβαλλοντική ευθύνη. Η οδηγία εισάγει το καθεστώς που προβλέπει για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος όταν ένας φορέας εκμετάλλευσης προκαλέσει ρύπανση και ο οποίος είναι οικονομικά υπεύθυνος για την αποκατάσταση της ζημίας και της επαναφοράς του περιβάλλοντος και βασίζεται στην αρχή ο «ρυπαίνων πληρώνει». Σημαντικό ρόλο για την αποτελεσματική εφαρμογή της οδηγίας έχουν και οι ενδιαφερόμενοι φορείς και οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) στις οποίες αναγνωρίζεται έννομο συμφέρον.

Πέρα από την θέσπιση του πλαισίου για την ανάληψη της ευθύνης και την αποκατάσταση της ζημίας από το ρυπαίνοντα, άμεση προτεραιότητα αποτελεί η οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη να οδηγήσει στην αλλαγή της συμπεριφοράς των ατόμων-φορέων εκμετάλλευσης ώστε να αυξηθεί το επίπεδο πρόληψης και προφύλαξης.
Με βάση την οδηγία, η περιβαλλοντική ζημία είναι η πρόκληση μετρήσιμης δυσμενούς μεταβολής του φυσικού πόρου και συγκεκριμένα η ζημία που προκαλείται:
-στα προστατευόμενα είδη καθώς και στους φυσικούς οικοτόπους που αυτά διαβιούν όπως αναφέρονται στις οδηγίες 79/409/ΕΚ και 92/43/ΕΚ,
-στα ύδατα με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της οικολογικής, χημικής ή/και ποσοτικής κατάστασής τους,
-στο έδαφος, δηλαδή στην πρόκληση οποιαδήποτε μόλυνσης του εδάφους η οποία δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο δυσμενών συνεπειών για την ανθρώπινη υγεία
Οι δραστηριότητες που μπορεί να προκαλέσουν ζημία είναι οι εγκαταστάσεις για τις οποίες προβλέπεται άδεια σύμφωνα με την οδηγία 96/61, κάθε διαδικασία διαχείρισης αποβλήτων που περιλαμβάνει τη συλλογή, μεταφορά αποθήκευση, αξιοποίηση και διάθεση επικίνδυνων και μη επικίνδυνων αποβλήτων, οι απορρίψεις σε επιφανειακά νερά και υπόγεια νερά, οι μεταφορές επικινδύνων ή ρυπογόνων εμπορευμάτων, κ.α.
     



Εδώ σχολιάζεις εσύ!