Η έκταση του δέλτα του ποταμού Μορώνη είναι 55 στρέμματα και προστατεύεται από ευρωπαϊκές και διεθνείς συνθήκες. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να συγκινεί ιδιαίτερα τους αρμόδιους φορείς.
Σύμφωνα με τις μετρήσεις, τα νερά του ποταμού είναι ρυπασμένα. Οι κάτοικοι και οι φορείς της περιοχής καταγγέλλουν ότι οι τοπικές βιοτεχνίες αποβάλλουν ανεπεξέργαστα τα λύματά τους στον κόλπο, ενώ ορισμένα σπίτια δεν έχουν στεγανούς βόθρους, με αποτέλεσμα οι ακαθαρσίες να απορρέουν μέσα στον υγροβιότοπο.
Εικόνα εγκατάλειψης
«Το πράσινο χρώμα των νερών δείχνει ότι πολλές δραστηριότητες χρησιμοποιούν τον Μορώνη ως ανοιχτή χαβούζα», καταγγέλλει στην «R» ο υπεύθυνος προγράμματος νησιωτικών υγροτόπων του WWF Ελλάς Καλούστ Παραγκαμιάν. «Οι μετρήσεις που έχουν γίνει αποδεικνύουν ότι τα κολοβακτηρίδια και οι εντερόκοκκοι κάνουν πάρτι μέσα στον υγρότοπο. Επίσης, έχουν μετρηθεί νιτρικά, ακόμη και τοξικά νιτρώδη», προσθέτει.
Και άλλες καταστροφές
Προκειμένου να επεκτείνουν τις καλλιέργειές τους, άγνωστοι έχουν μπαζώσει μέρος του υγροβιότοπου, ανυψώνοντας την περιοχή μέχρι και κατά δύο μέτρα. Ταυτόχρονα, έχουν γίνει παράνομες διανοίξεις δρόμων στην καρδιά του οικοσυστήματος, ρίχνονται συνεχώς μπάζα και αδρανή υλικά, ενώ σε άλλα σημεία οι αλμυρόβαλτοι έχουν αποστραγγιστεί τελείως.
«Το δέλτα του Μορώνη έχει αφεθεί στην τύχη του. Πλέον, θυμίζει χωματερή και σκουπιδότοπο. Το φυσικό “αξιοθέατο”, μάλιστα, βρίσκεται λίγα μέτρα μακριά από το λιμάνι που δένουν τα κρουαζιερόπλοια. Αντιλαμβάνεστε το θέαμα που αντικρίζουν οι τουρίστες όταν κατεβαίνουν στο λιμάνι της Σούδας», επισημαίνει στην «R» ο δημοσιογράφος Γιώργος Γεωργακάκης, που γνωρίζει καλά την ιστορία της περιοχής. «Οι εκβολές του ποταμού Μορώνη έχουν καταγραφεί στην εθνική απογραφή υγροτόπων της Ελλάδας», αναφέρει ο Κ. Παραγκαμιάν.
Πρόκειται για ένα δίκτυο υγροτόπων που περιλαμβάνει το δέλτα του ποταμού, διάφορα έλη γλυκού και υφάλμυρου νερού, υγρολίβαδα, αλμυρόβαλτους, καθώς και μια εκτεταμένη θαλάσσια ρηχία, που το καθιστούν μοναδικό καταφύγιο για την άγρια πανίδα της περιοχής. Μάλιστα, στην περιοχή βρίσκουν καταφύγιο αξιόλογα είδη πτηνών όπως ο λευκοτσικνιάς, οι φαλαρίδες, οι νερόκοτες, καθώς επίσης διάφορα ερπετά και μικρά θηλαστικά.
«Η κατάσταση που επικρατεί είναι τραγική. Κάποιοι αδιαφορούν συστηματικά για την αξία του οικότοπου. Υπάρχει μελέτη του WWF, που έχει γίνει από το 2009 και αποσκοπεί στην προστασία, τη φύλαξη και την ανάδειξη του δέλτα, ωστόσο το έργο προχωρά με πολύ αργούς ρυθμούς», δηλώνει ο Κ. Παραγκαμιαν. Η μελέτη στοίχισε στη περιβαλλοντική οργάνωση περίπου 600.000 ευρώ και κατατέθηκε στον παλιό δήμο Σούδας, καθώς και στην Περιφέρεια Κρήτης.
Όμως, η προστασία του Μορώνη καθυστερεί αδικαιολόγητα λόγω γραφειοκρατικών κωλυμάτων, εκτιμούν μέλη της τοπικής αυτοδιοίκησης. «Ο υγρότοπος της Σούδας έχει καταντήσει ξέφραγο αμπέλι. Ιδιοκτησιακά ανήκει στην ΚΕΔ και οποιαδήποτε απόφαση λαμβάνεται για την προστασία του πρέπει να έχει την άδεια της εταιρείας», δηλώνει ο μηχανικός περιβάλλοντος Γιώργος Ναξάκης, μέλος του δημοτικού συμβουλίου του δήμου Χανίων.
«Ωστόσο, η ΚΕΔ έχει απενεργοποιηθεί, με αποτέλεσμα να μην εφαρμόζεται η μελέτη. Τις επόμενες ημέρες θα έχουμε συνάντηση με τους επιθεωρητές Περιβάλλοντος, για να αποφασίσουμε αν θα παρακάμψουμε την ΚΕΔ ώστε να προχωρήσει το έργο της περιφέρειας», προσθέτει.
Γνωρίζουν οι επιθεωρητές
Ύστερα από επανειλημμένες καταγγελίες, οι επιθεωρητές Περιβάλλοντος μετέβησαν στον Μορώνη για να εκτιμήσουν το μέγεθος της καταστροφής και να αποδώσουν ευθύνες στους ρυπαντές. Οι «ράμπο» του ΥΠΕΚΑ διαπίστωσαν ότι, πέρα από τις άλλες παράνομες δραστηριότητες, υπάρχουν αντιπλημμυρικά έργα μέσα στον υγρότοπο, τα οποία έγιναν από τη Δημοτική Επιχείρηση Υδρευσης και Αποχέτευσης του πρώην δήμου Σούδας. Οι επιθεωρητές ζήτησαν από τις σημερινές δημοτικές αρχές να επανεξετάσουν τις επιπτώσεις του έργου στον οικοσύστημα του Μορώνη, προτού αποφασίσουν οριστικά τι θα πράξουν.
