Το μόνο σίγουρο είναι ότι η ελληνική αγορά και η ελληνική πολιτική ηγεσία προετοιμάζονται όντως για ένα μεγάλο ‘κούρεμα’. Εξ ου και η ολοσχερής κατάρρευση των χρηματιστηριακών αξιών των ελληνικών τραπεζών, κατά μέσο όρο 17.5% μέσα σε μια μέρα καθώς το Χρηματιστήριο της Αθήνας προεξόφλησε κούρεμα 50%. Εξ ου και η άνοδος του άγχους της κυβέρνησης, όπως φάνηκε από τις αλλεπάλληλες ενημερωτικές επαφές του Υπουργού Οικονομικών Ευ. Βενιζέλου με τους ηγέτες των κομμάτων της αντιπολίτευσης και τους Έλληνες τραπεζίτες καθώς και την προετοιμασία της σημερινής συνάντησης Παπανδρέου - Παπούλια. Στο κλείσιμο της μέρας βγήκε κι ο εκπρόσωπος οικονομικών υποθέσεων της Επιτροπής Αμαντέου Αλφατάζ να μας δηλώσει από τις Βρυξέλλες ότι οι διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες για το κούρεμα του ελληνικού χρέους πάνε καλά και ‘είμαστε κοντά σε λύση’… Αν είναι έτσι, γιατί οι τραπεζίτες λένε άλλα;
Ας συνοψίσουμε όσα γνωρίζουμε με κάποια βεβαιότητα. Γνωρίζουμε με αρκετή βεβαιότητα ότι η γερμανική ηγεσία και, από χτες πλέον επισήμως και το ΔΝΤ, προωθούν ‘κούρεμα’ του ελληνικού χρέους της τάξης του 60%, ενώ η Γαλλία και οι τραπεζίτες δηλώνουν διατεθειμένοι να αποδεχτούν κούρεμα ως 40%. Κατά συνέπεια, έχουμε σε εξέλιξη τις σκληρές διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ινστιτούτου Διεθνούς Χρηματοοικονομικής που εκπροσωπεί τις τράπεζες και των Ευρωπαίων αξιωματούχων που εκπροσωπούν την ευρωπαϊκή πολιτική ηγεσία. Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στις διαπραγματεύσεις που μίλησαν χτες στο πρακτορείο Bloomberg, με δεδομένο το 40% των ζημιών που αποδέχονται οι τράπεζες και το 60% που αναζητούν οι αξιωματούχοι της ΕΕ, πρέπει να θεωρείται πολύ πιθανό ότι υπάρχει περίπτωση να κλείσει μια συμφωνία με έναν συμβιβασμό περί το 50%.
Περαιτέρω, σε ό,τι αφορά τους όρους της συμφωνίας που είναι τώρα υπό διαπραγμάτευση, προβλέπεται η εγκατάλειψη των υψηλής ποιότητας εγγυήσεων της τάξης των 35 δις ευρώ για τους επενδυτές των ελληνικών κρατικών τίτλων που εξασφάλιζε η συμφωνία της 21ης Ιουλίου. Από τις επιλογές που βρίσκονται τώρα στο τραπέζι, μια εξ αυτών προβλέπει την ανταλλαγή των σημερινών τίτλων με νέους τίτλους χωρίς καθόλου εγγυήσεις σε ένα σενάριο ‘σκληρής αναδιάρθρωσης’. Άλλες επιλογές προβλέπουν την ανταλλαγή των παλαιών ελληνικών ομολόγων με νέους τίτλους που θα έχουν ονομαστική αξία μειωμένη κατά 50% και θα περιλαμβάνουν είτε ομόλογα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είτε 30ετή ελληνικά ομόλογα. Το ουσιαστικό σημείο στη νέα πρόταση είναι ότι η απομείωση της ονομαστικής αξίας των τίτλων θα γίνεται από την αρχή.
Δεν πρέπει να παραβλέπουμε όμως ότι υπάρχει περίπτωση η συμφωνία να μην κλείσει καθόλου – εννοούμε όχι σε εθελοντική βάση, οπότε πάμε σε χρεοκοπία. Τουλάχιστον για κάτι τέτοιο μας προϊδεάζουν τα καμπανάκια που έχει αρχίσει να χτυπά από την Κυριακή ο κύριος διαπραγματευτής της συμμετοχής των τραπεζών στην ελληνική διάσωση και επικεφαλής του Ινστιτούτου Διεθνούς Χρηματοοικονομικής Τσαρλς Νταλλάρα. Θυμίζουμε ότι σχολιάζοντας φήμες του γαλλικού Τύπου που υποστήριζαν ότι η συμφωνία έχει κλείσει, ο κ Νταλλάρα δήλωσε την Κυριακή ότι ‘υπάρχει μεν πρόοδος στις συνομιλίες αλλά απέχουμε πολύ από μια συμφωνία’ και πρόσθεσε ότι οι τραπεζίτες θα ήταν ανοικτοί να ερευνήσουν τις επιλογές για μια εθελοντική προσέγγιση μεγάλου ‘κουρέματος’ του ελληνικού χρέους υπό την προϋπόθεση ότι θα βασίζονταν σε ένα αξιόπιστο σχέδιο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και αποκατάστασης της πρόσβασης της Αθήνας στις αγορές – το οποίο βεβαίως δεν υπάρχει. Χτες πάλι, κι ενώ οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονταν, ο Τσαρλς Νταλλάρα άρχισε να επισημαίνει τους κινδύνους για τη μετάδοση της κρίσης στις άλλες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, σε περίπτωση που η διεύρυνση της συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στο κούρεμα του ελληνικού χρέους γίνει σε μη εθελοντική βάση.
«Κάθε προσέγγιση που δεν θα βασίζεται σε συζητήσεις συνεργασίας και θα περιλαμβάνει μονομερείς ενέργειες θα ισοδυναμούσε με χρεοκοπία», είπε χαρακτηριστικά ο Νταλλάρα, «θα οδηγούσε σε απομόνωση της ελληνικής οικονομίας από τις διεθνείς αγορές κεφαλαίων για πολλά χρόνια και θα επέβαλε ένα μεγάλο βάρος στον ελληνικό λαό αλλά και στους Ευρωπαίους φορολογούμενους που έχουν ήδη κάνει πολλά για να στηρίξουν την Ελλάδα. Θα είχε επίσης πιθανότατα σοβαρές αλυσιδωτές επιπτώσεις με μεγάλο κόστος για την ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία σε όρους απασχόλησης και ανάπτυξης».
Συμπέρασμα: με τέτοια καμπανάκια πώς να πειστούμε ότι οι τραπεζίτες είναι κοντά σε συμφωνία για εθελοντικό κούρεμα του ελληνικού χρέους;