καταστεί δυνατή η διατήρηση του δημοσίου χρέους. Αφού ολοκληρώθηκε επιτυχώς η έξοδος στις αγορές, επόμενο βήμα αποτελεί μια “καλή” απόφαση για το χρέος, ενώ δε θα πρέπει να αποκλείεται μια έναρξη συζήτησης για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού των επόμενων ετών.
Στο επίκεντρο το χρέος
Επισήμως, οι συζητήσεις για το χρέος θα ξεκινήσουν στο Eurogroup της 5ης Μαΐου, μετά την επικύρωση του πρωτογενούς πλεονάσματος από τη Eurostat στις 23 Απριλίου. Ωστόσο, στην πράξη η προεργασία έχει ήδη ξεκινήσει. Συμφωνία πάντως δεν αναμένεται πριν από το φθινόπωρο. Βασική επιδίωξη της κυβέρνησης είναι η επιμήκυνση του χρέους με τη μετάθεση των λήξεων όσο το δυνατόν πιο μακρυά στο μέλλον και η μετατροπή των χαμηλών κυμαινόμενων επιτοκίων με τα οποία μας δανείζουν οι εταίροι μας σε σταθερά. Με τον τρόπο αυτόν, η χώρα απαλλάσσεται από τον βραχνά των λήξεων και της αναχρηματοδότησης του χρέους και παράλληλα θωρακίζεται από τις μεταβολές των επιτοκίων εξασφαλίζοντας σταθερό κόστος αποπληρωμής. Στο οικονομικό επιτελείο θεωρούν ότι τα δύο αυτά στοιχεία καθιστούν το χρέος βιώσιμο.
Διαπραγμάτευση και “ανάσα”
Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί πως η διαπραγμάτευση δεν αναμένεται εύκολη. Επιδίωξη των Ευρωπαίων και ιδιαίτερα του Βερολίνου είναι να μη χαθεί η εποπτεία διότι θεωρούν ότι υπάρχει κίνδυνος η χώρα να ξανακυλήσει στη δημοσιονομική χαλάρωση. Ως εκ τούτου θεωρείται ότι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα τεθούν τα πάντα για το τι θα περιέχει η νέα συμφωνία: δηλαδή αν θα έχουμε ένα είδος νέου μνημονίου, αν θα συμμετέχει ή όχι το ΔΝΤ, αν ο έλεγχος της Ελλάδας θα γίνεται από τις Βρυξέλλες στο πλαίσιο του Δημοσιονομικού Συμφώνου και με ποιους όρους θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση που μεταβληθούν επί τα χείρω οι συνθήκες στις αγορές.
Σε κάθε περίπτωση, με την επιστροφή της χώρας στις αγορές ενισχύεται η χρηματοδότηση της οικονομίας. Ηδη η Τράπεζα Πειραιώς έχει αντλήσει από τις αγορές κεφάλαια ύψους 500 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της ρευστότητάς της, , ενώ σε ανάλογη κίνηση αναμένεται να προχωρήσει η Alpha Bank, η οποία προετοιμάζει έκδοση ομολόγου ύψους 500 εκατ. ευρώ. Επίσης, Εθνική και Eurobank είναι σε διαδικασία αύξησης μετοχικού κεφαλαίου...
Είναι προφανές ότι όλα αυτά αλλάζουν το κλίμα και την ψυχολογία στην αγορά και στην οικονομία, συγκυρία την οποία η κυβέρνηση έχει κάθε λόγο να προσπαθήσει να αξιοποιήσει εν όψει των ευρωεκλογών.
Θα καλυφθούν τα...κενά
Πάντως, με τα κεφάλαια που άντλησε η χώρα την περασμένη εβδομάδα αποφεύγει προς το παρόν νέο μνημόνιο. Τα 3 δισ. ευρώ θα χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των χρηματοδοτικών της αναγκών του επόμενου 12μήνου. Και τούτο διότι σύμφωνα με την πρόσφατη επικαιροποίηση του προγράμματος η Ελλάδα, πέρα από τις προβλεπόμενες δόσεις, θα χρειαστεί πρόσθετη χρηματοδότηση 8,5 δισ. ευρώ μέχρι τον Μάιο του 2015. Από αυτά τα 5 δισ. ευρώ αφορούν χρηματοδοτικές ανάγκες μέχρι το τέλος Αυγούστου για να καλυφθούν μεταξύ άλλων τα ομόλογα που λήγουν τον ίδιο μήνα.
Τα πρόσθετα αυτά κεφάλαια προβλέπεται να συγκεντρωθούν από τα διαθέσιμα που υπάρχουν στα ταμεία φορέων της κεντρικής διοίκησης ύψους 3 δισ. ευρώ, καθώς και οι αδρανείς τραπεζικοί λογαριασμοί φορέων του δημόσιου τομέα, οι οποίοι θα συγκεντρωθούν σε έναν ενιαίο λογαριασμό.
Επίσης, θα υπάρξουν και κεφάλαια από την αποπληρωμή των προνομιούχων μετοχών που είχε δώσει το Δημόσιο στις τράπεζες το 2009.
Μειώνεται το πρωτογενές πλεόνασμα
Σε περίπου 1,5 δισ. ευρώ περιορίζεται το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013 με βάση τους κανόνες του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής, , σύμφωνα με πληροφορίες, στο επικαιροποιημένο μνημόνιο. Οι λόγοι αφορούν το γεγονός ότι το μέρισμα των 480 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα της Ελλάδος που εγκρίθηκε από τη γενική συνέλευση των μετόχων της στα τέλη Φεβρουαρίου ενεγράφη τελικά, μετά από απόφαση της ΕΛΣΤΑΤ, στα έσοδα του 2014 και όχι στα έσοδα του 2013 όπως είχε αρχικά υπολογιστεί. Επίσης, υπάρχουν έσοδα 400 εκατ. ευρώ από το claw back του ΕΟΠΥΥ αντί για το 2013 ενεγράφησαν στα έτη 2011-2012, ενώ η ΕΛΣΤΑΤ διαπίστωσε μαύρη τρύπα 100 εκατ. ευρώ σε θυγατρικές δημοτικές επιχειρήσεις, την οποία βεβαίως μέτρησε στο ισοζύγιο.
Η ΕΛΣΤΑΤ και η Eurostat βρίσκονταν σε αλληλογραφία τους τελευταίους μήνες προκειμένου να αποσαφηνιστεί ποια έσοδα που εισπράχθηκαν το 2014 θα μετρούσαν στο 2013, όπως έγινε τελικά για το μέρισμα της ΤτΕ και οι τελικές αποφάσεις για την στατιστική αποτύπωση διαφόρων μεγεθών αλλάζουν σημαντικά το τελικό αποτέλεσμα για το πρωτογενές πλεόνασμα κατά το πρόγραμμα.
Υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, σχολιάζοντας τις εξελίξεις στο μέτωπο του πρωτογενούς πλεονάσματος κατά το πρόγραμμα,σημειώνει ότι οι αλλαγές στα τελικά μεγέθη ουδόλως επηρεάζουν το κοινωνικό μέρισμα το οποίο έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση, ούτε επίσης και την εξόφληση επιπλέον 1 δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων έως το τέλος του έτους.
Υπενθυμίζει ότι η εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων είναι δημοσιονομικά ουδέτερη,ενώ ισχύει στο ακέραιο -όπως σημειώνει- η εξαγγελία του πρωθυπουργού για εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων 2,7 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους.
Αντίθετα, το ποσό που θα δοθεί για την εξόφληση χρέους θα είναι τελικά χαμηλότερο σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό κατά περίπου 700 εκατ. ευρώ.
Από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι τα 480 εκατ. ευρώ του μερίσματος της ΤτΕ θα περάσουν τελικά στον προϋπολογισμό του 2014 διευκολύνει τους δημοσιονομικούς στόχους για το τρέχον έτος.
