Τα τρία κείμενα δημοσιεύτηκαν στο διαδικτυακό τόπο της Μονάδας Εφηβικής Υγείας της Β' Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών - Νοσοκομείο Παίδων "Π. & Α. Κυριακού".
Εφηβεία: ένας αγώνας
Την εφηβεία θα την χαρακτήριζα ως έναν αγώνα του εφήβου με σκοπό την ανεξαρτητοποίηση και αποδέσμευσή του από την οικογένεια. Πολλές φορές, όμως, η αναγκαία αυτή απομάκρυνση σε φοβίζει επειδή σκέφτεσαι πως πρέπει πια να προστατεύεις τον εαυτό σου μόνος σου αλλά και λόγω της άγνοιας για τον έξω κόσμο πόσο μάλλον για τον εσωτερικό κόσμο του ίδιου του εφήβου. Τον ψυχικό. Δυσκολεύεσαι να συνειδητοποιήσεις πως μεγαλώνεις και γίνεσαι σαν τους άλλους ενήλικες. Ειδικά αν έχεις πληγωθεί από αυτούς χωρίς οι ίδιοι να το καταλαβαίνουν, δεν δέχεσαι τη φυσιολογική σου ανάπτυξη και προσπαθείς να μείνεις για πάντα παιδί ώστε να μην τους μοιάσεις.
Οι γονείς είναι αυτοί που θα πρέπει να απελευθερώσουν τα παιδιά από τα δεσμά τους αλλά τις περισσότερες φορές δεν το θέλουν ή το κάνουν με λάθος τρόπο. Μπορεί να μην τους δείχνουν εμπιστοσύνη, να είναι υπερπροστατευτικοί και αυστηροί και να βάζουν τα ίδια τα παιδιά ανάμεσα στους τσακωμούς τους. Έτσι δημιουργούνται παιδιά με προβλήματα που καταφεύγουν στο κάπνισμα, το αλκοόλ, τα ναρκωτικά, τις μηχανές για να νιώσουν πως κάποιος τους προσέχει αλλά και να σκεπάσουν το πρόβλημά τους.
Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη κατά τη γνώμη μου, η ύπαρξη ομάδων ενημέρωσης γονέων αλλά και ειδικών ανθρώπων που να ξέρουν να χειρίζονται την εφηβική ηλικία ώστε να καταλάβει ο έφηβος πως μπορεί πάντα να βοηθηθεί από ανθρώπους που νοιάζονται πραγματικά γι' αυτόν, να τονίσουν τις ικανότητές του και να του δείξουν τον τρόπο με τον οποίο δεν θα είναι θύμα κανενός , αλλά άρχοντας του εαυτού του και με πολλά οράματα για το καλό του ίδιου και των συνανθρώπων του. Δυστυχώς στην Ελλάδα, όσον αφορά τους εφήβους δεν υπάρχει κανένα ειδικό κέντρο για αυτούς και την πρόληψη, παρά μόνο η καινούρια Μονάδα Εφηβικής Υγείας.
Αυτό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση που προσπαθώ να πιστέψω είναι το φιλικό κλίμα που επικρατεί μεταξύ γιατρών και εφήβων. Είναι κάτι που με βοηθάει να τους εκμυστηρεύομαι ό,τι με προβληματίζει. Δυστυχώς, τα παιδιά που επισκέπτονται τη ΜΕΥ είναι πάνω από 1000 και καθημερινά αυξάνονται.
Στη χώρα μου, κλείνοντας, θα επιθυμούσα να ιδρυθούν και άλλες μονάδες γιατί υπάρχουν παιδιά που τις έχουν πραγματικά ανάγκη και δεν γίνεται στην κυριολεξία να σωθούν αλλιώς. Αυτό θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί με τη οικονομική ενίσχυση από το κράτος για το σκοπό αυτό. Κι αν αυτό έλεγε πως δεν υπάρχουν θα πρότεινα να σταματήσει η σπατάλη χρημάτων σε άλλους άχρηστους τομείς. Ακόμα,θα ήθελα να δηλώσω το θυμό μου για τις διαφημίσεις της ελληνικής τηλεόρασης, οι οποίες διαμορφώνουν λάθος πρότυπα δείχνοντας για παράδειγμα τους άντρες να απολαμβάνουν μπλε γιαούρτι και τις γυναίκες πράσινο με μειωμένα λιπαρά, στέλνοντας το μήνυμα πως αυτές είναι που πρέπει να στερούνται τις απολαύσεις της ζωής ενώ οι άντρες να μην έχουν καθόλου τύψεις. Για εμένα όμως οι άντρες μπορεί να μην είναι ίσοι με τις γυναίκες αλλά είναι και πρέπει να είναι ισότιμοι.
Θέλω να ευχαριστήσω τους γιατρούς που με βοήθησαν και που συνεχίζουν να με βοηθούν ακόμα κι όταν κάνω πίσω και τους ζητάω να έχουν πάντα τη δύναμη να νοιάζονται και να βοηθούν άλλους ανθρώπους.
«Μετά από κάθετι κακό έρχεται πάντα κάτι καλό»
Δύο φράσεις έμειναν μέσα μου βαθιά και με βοήθησαν να ξεπεράσω αυτό που λέγεται «ανορεξία». Η φράση «μετά από κάθετι κακό έρχεται πάντα κάτι καλό» και η φράση της κας Τσίτσικα «σου υπόσχομαι και σου εγγυώμαι πως κάποτε αυτό το διαβολάκι θα το νικήσουμε».
Στην εφηβεία που περνάει το κάθε παιδί, μπορεί να συναντήσει σοβαρά προβλήματα ή απλά να κάνει μόνο την επανάστασή του. Το δικό μου πρόβλημα, μπορώ να πω το αντιμετώπισα πραγματικά γενναία και νιώθω υπερήφανη που τα κατάφερα. Ποτέ δεν πίστεψα πως κάποτε η ιδέα του φαγητού θα φύγει απ’ το μυαλό μου. Όμως για εμένα ήρθε κάποια στιγμή που δεν άντεχα να βασανίζομαι και ένιωσα ότι έπρεπε να διαλέξω. Άλλωστε κάθε τι που μας βασανίζει, σημαίνει πως δεν αξίζει να το έχουμε παρέα μας. Ξαφνικάδιάλεξα πως ήθελα να ζήσω τη ζωή που πρέπει να ζει κάθε άνθρωπος.
Η πρώτη μου δοκιμή ήταν σκληρή αλλά έπρεπε να γίνει. Να βγω ένα βράδυ έξω... Και βγήκα... και μου άρεσε... Άρχισαν να αλλάζουν τα πράγματα μέσα μου. Να βλέπω τι χρειάζεται ο εαυτός μου και όχι η ανορεξία. Να βγαίνω με τους φίλους μου, να αγαπάω, να αισθάνομαι, να διαβάζω, να κοιμάμαι, να παρατηρώ τον κόσμο και να έχω κρίση.
Σαφώς πήρα απίστευτη δύναμη από τη βοήθεια των γιατρών μου. Της κας Τσίτσικα, της Ιωάννας (που τη βλέπω όχι σαν διατροφολόγο αλλά σαν φίλη μου), του κου Ζουμπανέα, του κου Σταθόπουλου και της κας Μεγαλογένη. Όμως αυτό που πραγματικά με βοήθησε είναι η δύναμη που πάντα έκρυβα μέσα μου. Η δική μου δύναμη. Της Αναστασίας. Της Αναστασίας που κατάφερε να ζει και να στέκεται στα πόδια της, χωρίς να εξαρτάται από αυτό το παράσιτο που λέγεται ανορεξία...
Γιατί η ζωή είναι ωραία...
Την εφηβεία θα την χαρακτήριζα ως έναν αγώνα του εφήβου με σκοπό την ανεξαρτητοποίηση και αποδέσμευσή του από την οικογένεια. Πολλές φορές, όμως, η αναγκαία αυτή απομάκρυνση σε φοβίζει επειδή σκέφτεσαι πως πρέπει πια να προστατεύεις τον εαυτό σου μόνος σου αλλά και λόγω της άγνοιας για τον έξω κόσμο πόσο μάλλον για τον εσωτερικό κόσμο του ίδιου του εφήβου. Τον ψυχικό. Δυσκολεύεσαι να συνειδητοποιήσεις πως μεγαλώνεις και γίνεσαι σαν τους άλλους ενήλικες. Ειδικά αν έχεις πληγωθεί από αυτούς χωρίς οι ίδιοι να το καταλαβαίνουν, δεν δέχεσαι τη φυσιολογική σου ανάπτυξη και προσπαθείς να μείνεις για πάντα παιδί ώστε να μην τους μοιάσεις.
Οι γονείς είναι αυτοί που θα πρέπει να απελευθερώσουν τα παιδιά από τα δεσμά τους αλλά τις περισσότερες φορές δεν το θέλουν ή το κάνουν με λάθος τρόπο. Μπορεί να μην τους δείχνουν εμπιστοσύνη, να είναι υπερπροστατευτικοί και αυστηροί και να βάζουν τα ίδια τα παιδιά ανάμεσα στους τσακωμούς τους. Έτσι δημιουργούνται παιδιά με προβλήματα που καταφεύγουν στο κάπνισμα, το αλκοόλ, τα ναρκωτικά, τις μηχανές για να νιώσουν πως κάποιος τους προσέχει αλλά και να σκεπάσουν το πρόβλημά τους.
Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη κατά τη γνώμη μου, η ύπαρξη ομάδων ενημέρωσης γονέων αλλά και ειδικών ανθρώπων που να ξέρουν να χειρίζονται την εφηβική ηλικία ώστε να καταλάβει ο έφηβος πως μπορεί πάντα να βοηθηθεί από ανθρώπους που νοιάζονται πραγματικά γι' αυτόν, να τονίσουν τις ικανότητές του και να του δείξουν τον τρόπο με τον οποίο δεν θα είναι θύμα κανενός , αλλά άρχοντας του εαυτού του και με πολλά οράματα για το καλό του ίδιου και των συνανθρώπων του. Δυστυχώς στην Ελλάδα, όσον αφορά τους εφήβους δεν υπάρχει κανένα ειδικό κέντρο για αυτούς και την πρόληψη, παρά μόνο η καινούρια Μονάδα Εφηβικής Υγείας.
Αυτό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση που προσπαθώ να πιστέψω είναι το φιλικό κλίμα που επικρατεί μεταξύ γιατρών και εφήβων. Είναι κάτι που με βοηθάει να τους εκμυστηρεύομαι ό,τι με προβληματίζει. Δυστυχώς, τα παιδιά που επισκέπτονται τη ΜΕΥ είναι πάνω από 1000 και καθημερινά αυξάνονται.
Στη χώρα μου, κλείνοντας, θα επιθυμούσα να ιδρυθούν και άλλες μονάδες γιατί υπάρχουν παιδιά που τις έχουν πραγματικά ανάγκη και δεν γίνεται στην κυριολεξία να σωθούν αλλιώς. Αυτό θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί με τη οικονομική ενίσχυση από το κράτος για το σκοπό αυτό. Κι αν αυτό έλεγε πως δεν υπάρχουν θα πρότεινα να σταματήσει η σπατάλη χρημάτων σε άλλους άχρηστους τομείς. Ακόμα,θα ήθελα να δηλώσω το θυμό μου για τις διαφημίσεις της ελληνικής τηλεόρασης, οι οποίες διαμορφώνουν λάθος πρότυπα δείχνοντας για παράδειγμα τους άντρες να απολαμβάνουν μπλε γιαούρτι και τις γυναίκες πράσινο με μειωμένα λιπαρά, στέλνοντας το μήνυμα πως αυτές είναι που πρέπει να στερούνται τις απολαύσεις της ζωής ενώ οι άντρες να μην έχουν καθόλου τύψεις. Για εμένα όμως οι άντρες μπορεί να μην είναι ίσοι με τις γυναίκες αλλά είναι και πρέπει να είναι ισότιμοι.
Θέλω να ευχαριστήσω τους γιατρούς που με βοήθησαν και που συνεχίζουν να με βοηθούν ακόμα κι όταν κάνω πίσω και τους ζητάω να έχουν πάντα τη δύναμη να νοιάζονται και να βοηθούν άλλους ανθρώπους.
«Μετά από κάθετι κακό έρχεται πάντα κάτι καλό»
Δύο φράσεις έμειναν μέσα μου βαθιά και με βοήθησαν να ξεπεράσω αυτό που λέγεται «ανορεξία». Η φράση «μετά από κάθετι κακό έρχεται πάντα κάτι καλό» και η φράση της κας Τσίτσικα «σου υπόσχομαι και σου εγγυώμαι πως κάποτε αυτό το διαβολάκι θα το νικήσουμε».
Στην εφηβεία που περνάει το κάθε παιδί, μπορεί να συναντήσει σοβαρά προβλήματα ή απλά να κάνει μόνο την επανάστασή του. Το δικό μου πρόβλημα, μπορώ να πω το αντιμετώπισα πραγματικά γενναία και νιώθω υπερήφανη που τα κατάφερα. Ποτέ δεν πίστεψα πως κάποτε η ιδέα του φαγητού θα φύγει απ’ το μυαλό μου. Όμως για εμένα ήρθε κάποια στιγμή που δεν άντεχα να βασανίζομαι και ένιωσα ότι έπρεπε να διαλέξω. Άλλωστε κάθε τι που μας βασανίζει, σημαίνει πως δεν αξίζει να το έχουμε παρέα μας. Ξαφνικάδιάλεξα πως ήθελα να ζήσω τη ζωή που πρέπει να ζει κάθε άνθρωπος.
Η πρώτη μου δοκιμή ήταν σκληρή αλλά έπρεπε να γίνει. Να βγω ένα βράδυ έξω... Και βγήκα... και μου άρεσε... Άρχισαν να αλλάζουν τα πράγματα μέσα μου. Να βλέπω τι χρειάζεται ο εαυτός μου και όχι η ανορεξία. Να βγαίνω με τους φίλους μου, να αγαπάω, να αισθάνομαι, να διαβάζω, να κοιμάμαι, να παρατηρώ τον κόσμο και να έχω κρίση.
Σαφώς πήρα απίστευτη δύναμη από τη βοήθεια των γιατρών μου. Της κας Τσίτσικα, της Ιωάννας (που τη βλέπω όχι σαν διατροφολόγο αλλά σαν φίλη μου), του κου Ζουμπανέα, του κου Σταθόπουλου και της κας Μεγαλογένη. Όμως αυτό που πραγματικά με βοήθησε είναι η δύναμη που πάντα έκρυβα μέσα μου. Η δική μου δύναμη. Της Αναστασίας. Της Αναστασίας που κατάφερε να ζει και να στέκεται στα πόδια της, χωρίς να εξαρτάται από αυτό το παράσιτο που λέγεται ανορεξία...
Γιατί η ζωή είναι ωραία...
Μάχη εξαφάνισης
Αν με ρωτούσατε πριν από 4 χρόνια τι όνειρα έχω για τη ζωή και το μέλλον μου αλλά και τους στόχους μου είμαι σίγουρη πως πολύ απλά δεν θα απαντούσα γιατί επικρατούσε μόνο ένα κενό και ένα μίσος για τον κόσμο γύρω μου. Ζητώ συγγνώμη αν αυτό σας προσβάλλει αλλά αυτή ήταν η πραγματικότητά μου! Δρόμοι σκοτεινοί ψάχνοντας να ξεμπερδέψω το κουβάρι μου. Να μη θέλω να έρχομαι σε επαφή με ανθρώπους και να φοβάμαι τα πάντα γύρω μου! Είναι τραγικό για έναν έφηβο να μη μπορεί να ζήσει τη ζωή που αξίζει σε κάθε έναν που βρίσκεται σε αυτή την τόσο γοητευτική ηλικία. Γιατί να φτάνουν τόσα παιδιά σε ακραία σημεία προκειμένου να γνωρίσουν τον εαυτό τους; Γιατί να μην υπάρχει από πριν πρόληψη ώστε η εφηβεία να αντιμετωπίζεται με ηρεμία; Γιατί τα πρότυπα να είναι αυτά που είναι και γιατί εμάς να μας κάνουν πλύση εγκεφάλου αυτοί οι απαράδεκτοι άνθρωποι; Γιατί θέλουν να μην αφήνουν κανέναν να έχει τη δική του προσωπικότητα; Ερωτήματα τα οποία έμαθα να απαντάω μετά από πολλούς αγώνες.
Σήμερα νιώθω πραγματικά μια ευτυχία μέσα μου που όλα είναι αλλιώς. Εγώ που είχα ορκιστεί να μην αφήσω κανέναν να με ελέγξει. Στην εφηβεία που όλοι περνάμε, το κάθε νεαρό άτομο δίνει μάχες μικρές η μεγάλες με σκοπό να ανακαλύψει ποιος είναι ο πραγματικός του εαυτός. Συγκρούεται μέσα του και με τους γύρω του. Γνωρίζει το σώμα του και το βλέπει να αλλάζει συνεχώς! Πολλές φορές τρομάζει! Μέσα από το δικό μου χάος επί αρκετά χρόνια διαπίστωσα πως είναι πραγματικά άδικο να τα βάζεις με τον εαυτό σου και το σώμα σου. Ο καθένας μας σε αυτή την ηλικία για να φτάσει σε αυτή τη διαπίστωση, πρέπει να περάσει αναγκαστικά μέσα από πολλές μάχες και δυσκολίες. Άλλοι με ήρεμο τρόπο και άλλοι ξεφεύγοντας σε λάθος τρόπους. Όχι όμως επίτηδες. Απλά είναι ένας τρόπος να δείξεις το φόβο σου και την έλλειψη εμπιστοσύνης σε εσένα. Να καλύψεις τα προβλήματά σου. Χρειάζεται χρόνος γιατί το μυαλό μας είναι ένας ανεξερεύνητος τεράστιος κόσμος! Φανταστείτε λοιπόν πόσο δύσκολα τα ζει όλα αυτά ένας έφηβος που ξεκινάει να ανακαλύπτει και να προβληματίζεται! Η διαδρομή του καθενός για την Ιθάκη είναι διαφορετική.
Δυστυχώς στις μέρες μας επηρεαζόμαστε πολύ εύκολα σε αυτή την ηλικία από κάθε άλλη εποχή. Μία σημαντική πηγή επιρροής είναι τα Μ.Μ.Ε. είναι ο άλλος άνθρωπος του σπιτιού μας. Κυρίως η τηλεόραση. Η τηλεόραση που χρησιμοποιείται λανθασμένα. Είναι αυτή που της έχουμε παραχωρήσει το μυαλό μας. Που της έχουμε επιτρέψει να αποφασίζει για εμάς. Πώς είναι δυνατόν ένα νέο άτομο να μην επηρεαστεί όταν ακόμα και οι ίδιοι του οι γονείς δε έχουν το χρόνο που χρειάζεται να αφιερώσουν για να το βοηθήσουν να δει τις δικές του δυνατότητες; Και κυρίως που δεν έχουν βάλει όρια. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν γύρω από το νεαρό άτομο πάντα άνθρωποι διαθέσιμοι να τον βοηθήσουν και να του συμπαρασταθούν για να τον ξεμπλοκάρουν. Πραγματικά λυπάμαι που είναι ελάχιστοι. Εδώ δηλώνω πως Νιώθω πολύ τυχερή που βρέθηκε η Μονάδα Εφηβικής Υγείας μπροστά μου. Είμαι σίγουρη πως δε θα υπήρχε αλλιώς σωτηρία. Καταλαβαίνω πόσο δύσκολο είναι για έναν έφηβο που αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα με την υγεία του να πιστέψει πως υπάρχει κόσμος που νοιάζεται όντως γι αυτόν και όχι πως αυτή είναι η δουλειά που έμαθε απλά να κάνει.
Πέρα όμως από τα πρότυπα αξίζει τελικά να σπαταλίσει κάποιος χρόνια; Να ζήσει απαίσιες καταστάσεις χωρίς να το επιθυμεί;
Μπορεί η δική μου μάχη να ήταν τραγική για εμένα και να πέρασα μέσα από άδικες καταστάσεις απαίσιες αλλά κατάφερα να νιώθω υπερήφανη που σήμερα είμαι καλά και που έμαθα να αγαπάω σε αρκετά μεγάλο βαθμό το σώμα μου και εμένα. Έβλεπα τους δικούς μου ανθρώπους να κλαίνε. Δε θυμάμαι καταστάσεις. Μόνο μια τεράστια εξάντληση και ένα μυαλό εντελώς "καμένο" . Λοιμώξεις να με περιτριγυρίζουν, τα μάτια μου να κλαίνε ώρες ατέλειωτες και να ψάχνουν το κάτι μαγικό που θα με βοηθούσε να ξεφύγω, τα πόδια μου να με κινούν χωρίς δυνάμεις, τον κόσμο μου να χάνεται και η μόνη μου φίλη η ανορεξία. Ώρες ατέλειωτες σε μια μάχη εξαφάνισης. Ένα φυτό που προσπαθούσε να στρίψει προς τον ήλιο. Και ο ήλιος βρέθηκε. Χωρίς να τον επιθυμώ και να τον ζητώ φανερά, αλλά επιθυμώντας τον βαθιά μέσα μου!! Όνειρό μου να προσφέρω ό,τι πρόσφεραν οι άνθρωποι της μονάδας σε εμένα. Ο καθένας μας είναι ξεχωριστός και μοναδικός και δε γίνεται να είμαστε ίδιοι ακριβώς με όσους θαυμάζουμε (και που πολλές φορές δεν είναι άξιοι θαυμασμού)! Προσβάλλουμε τον εαυτό μας! Κανένας δεν είναι τέλειος και γεννημένος για την τελειότητα! Μικροί και μεγάλοι πρέπει να ευχαριστούμε το σώμα μας και εμάς που καταφέρνουμε να έχουμε υγεία! Άλλωστε, το μεγαλύτερο δώρο που μας έκανε το σώμα μας για να μας ευχαριστήσει που το ταΐζουμε και το κρατάμε δυνατό είναι η γεύση!! Έχει αναρωτηθεί ποτέ κανείς πόσο υπέροχη και ξεχωριστή είναι αυτή η αίσθηση;
Θέλω να ευχαριστήσω όλους όσους ήταν και είναι δίπλα μου και που πάντα θα με στηρίζουν! Δεν θα ξεχάσω ποτέ πως τους σκοτεινούς δρόμους τους πέρασα μαζί τους και μαζί με την οικογένειά μου που με βοήθησε επίσης πολύ και ας πέρασαν για χάρη μου δύσκολα. Ευχαριστώ αρχικά την κυρία Τσίτουρα που με στήριξε πριν από την ίδρυση της Μ.Ε.Υ και την Μαρία Βορεάδου, και στη συνέχεια την κυρία Τσίτσικα, την κυρία Μεγαλογένη, την Ιωάννα Κοντελέ που την υπεραγαπώ , τον κύριο Βαγγέλη που ήταν αρχικά δίπλα μου και τέλος ποτέ δεν ξεχνάω τον κύριο Σταθόπουλο που με βοήθησε να ξεκινήσω να περπατάω ξανά από την αρχή έξω στον κόσμο με ωριμότητα!! Το καλύτερο δώρο που είχα ποτέ, είναι όλα αυτά που ήταν και είναι δίπλα μου και δε τα έβλεπα... Σας ευχαριστώ θερμά που με στηρίξατε και που με στηρίζετε, ακόμα και όταν μου λείπουν οι τότε εποχές... Γιατί ναι... Είναι μια τρέλα και η ζωή είναι μπροστά...
* Πνευματικά Δικαιώματα | Copyright © Αναστασία Αχτύπη και Μονάδα Εφηβικής Υγείας της Β' Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών - Νοσοκομείο Παίδων "Π. & Α. Κυριακού"
