τον βυθό και την επιφάνεια της θάλασσας, δημιουργώντας ένα τρομακτικό σκηνικό για τα ψάρια του κόλπου και τους κατοίκους των παράκτιων περιοχών. Το φαινόμενο, το οποίο βρίσκεται σε μεγάλη έξαρση τα τελευταία δύο χρόνια, προβληματίζει τους επιστήμονες, επειδή ο Αμβρακικός είναι μία από τις υποβαθμισμένες περιβαλλοντικά θαλάσσιες περιοχές παγκοσμίως και οι επιπτώσεις από την επέλαση των μεδουσών μπορεί να είναι καταστροφικές για το πολύπαθο οικοσύστημα και την οικονομία της περιοχής.
«Η οικολογική ισορροπία του κόλπου έχει διαταραχθεί. Εχει παρατηρηθεί διεθνώς πως οι ανοξικές συνθήκες (η έλλειψη οξυγόνου) σε μία θάλασσα, οδηγούν σε αύξηση των μεδουσών. Ο Αμβρακικός είναι μία από τις 400 νεκρές ζώνες του πλανήτη, κάτι που σημαίνει ότι το 70% του κόλπου δεν έχει επαρκές οξυγόνο, ώστε να μπορέσει να επιβιώσει ένας ζωντανός οργανισμός. Κάτω από τα 20 μέτρα δεν επιβιώνει κανένα είδος ψαριού, με αποτέλεσμα οι μέδουσες να μην έχουν φυσικούς εχθρούς», δηλώνει ο θαλάσσιος βιολόγος και αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, Κωνσταντίνος Κουτσικόπουλος. «Οι μέδουσες προτιμούν τα βρόμικα νερά, όπου υπάρχει έντονο το φαινόμενο του ευτροφισμού, γιατί εκεί βρίσκουν άφθονη τροφή στο οργιώδες φυτοπλαγκτόν και αναπαράγονται περισσότερο. Ο Αμβρακικός έχει τεράστιο πρόβλημα ευτροφισμού, το οποίο έχει δημιουργηθεί: α) από την ανεξέλεγκτη ρίψη αστικών λυμάτων που προέρχονται από τις κατοικημένες περιοχές, στις οποίες δεν λειτουργεί σύστημα βιολογικού καθαρισμού, β) από τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα που καταλήγουν στη θάλασσα από τις γύρω καλλιέργειες και γ) από τα βιοτεχνικά απόβλητα που προέρχονται από εγκαταστάσεις στις κοιλάδες των ποταμών Λούρου και Αραχθου», εξηγεί ο καθηγητής. Σύμφωνα με τον ίδιο, ακόμη ένας παράγοντας που ευθύνεται για την αύξηση των μεδουσών είναι το ζεστό κλίμα και η μορφολογία του Αμβρακικού, δηλαδή το γεγονός ότι πρόκειται για έναν κλειστό κόλπο, όπου είναι δύσκολη η ανανέωση των νερών. Οι επιπτώσεις από την επέλαση των μεδουσών στον Αμβρακικό είναι ανησυχητικές, σύμφωνα με τους επιστήμονες, γιατί, πρώτον, θα υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη υποβάθμιση του ήδη βεβαρημένου οικοσυστήματος, δεύτερον, θα μειωθούν τα νεαρά ψάρια τα οποία γίνονται τροφή για τις μέδουσες, και, τρίτον, θα καταρρεύσει η τοπική οικονομία.
Τη μεγαλύτερη καταστροφή από τις αμέτρητες μέδουσες έχουν υποστεί οι ψαράδες της περιοχής, οι οποίοι βρίσκονται σε απόγνωση.
Ζημιά στην Αλιεία
«Η φύση εκδικείται την ανθρώπινη απληστία. Οταν δεν σεβόμαστε ένα οικοσύστημα, είναι αναμενόμενο να διαταραχθεί η ισορροπία του και να κάνουν την εμφάνισή τους φαινόμενα που δεν υπήρχαν στο παρελθόν», λέει ο ψαράς και πρόεδρος των Ενεργών Πολιτών Αμβρακικού, Παύλος Χαραλάμπους. Ο ίδιος, μαζί με τους υπόλοιπους 2.000 ψαράδες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του Αμβρακικού, βρίσκονται πλέον σοβαρά αντιμέτωποι με την ανεργία. «Από το 1990 και μετά, η ρύπανση στον Αμβρακικό έχει αυξηθεί, αλλάζοντας όλα τα δεδομένα. Τα ψάρια έχουν λιγοστέψει δραματικά και τα τελευταία δύο χρόνια, κάθε φθινόπωρο ψαρεύουμε μόνο μέδουσες. Το χειρότερο είναι ότι κινδυνεύει και η ασφάλειά μας με τα σμήνη των μεδουσών στη θάλασσα, σκίζονται τα δίχτυα μας και, πολλές φορές, κοντεύουν να βυθιστούν τα σκάφη μας. Κάτι πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό, ώστε να καθαρίσει ο κόλπος και να φύγουν οι μέδουσες» λέει ο Π. Χαραλάμπους.
