Μειωμένο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, καθυστερήσεις στις πληρωμές εκτελεσθέντων έργων, αλλά και χαμηλές ταχύτητες στην εφαρμογή των Κοινοτικών Προγραμμάτων, όπως το ΕΣΠΑ, αποτελούν τις πληγές για τον κατασκευαστικό κλάδο, που υφίσταται εδώ και χρόνια τις συνέπειες της κρίσης.
Οι δραματικές συνθήκες για τον κατασκευαστικό κλάδο καταγράφονται σε μελέτη που πραγματοποίησε ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ανωνύμων, Περιορισμένης Ευθύνης και Προσωπικών Τεχνικών Εταιρειών. Σύμφωνα με τα στοιχεία, από το 2004 έως σήμερα 158 εταιρείες έχουν βάλει λουκέτο και ο αριθμός των εργοληπτικών εταιρειών από 7η έως και 3η τάξη μειώθηκε κατά 22,2%, από 712 σε 554.
Ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί είναι και η μέση τιμή του κύκλου εργασιών που διαχρονικά παρουσιάζει σημαντική μείωση, η οποία οδηγεί στο συμπέρασμα «κάθε πέρυσι και καλύτερα». Και συγκεκριμένα: Από τα 13,4 εκατ. ευρώ που ήταν ο μέσος τζίρος το 2008, έφτασε τα 11,8 εκατ. το 2009, παρουσιάζοντας μείωση κατά 11,3%, και τα 10,1 το 2010 με μείωση κατά 15,3%.
Αλλά και μία εικόνα που αποτελεί «καθρέφτη» της κατάστασης είναι η συστηματική μείωση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων (ΠΔΕ) από το 5,4% του ΑΕΠ το 2000, στο 3,2% το 2011.
Όπως επισημαίνεται στη μελέτη του ΣΑΤΕ, «έχει γίνει αντιληπτό πλέον και από όλους ότι η περικοπή του ΠΔΕ για τη μείωση του ελλείμματος είναι μία ιδιαίτερα επιβλαβής για την ανάπτυξη της οικονομίας επιλογή, αφού η μείωση του ΑΕΠ, που τελικώς επιφέρει, είναι και μεγάλη και μόνιμη».
Από τη διαχρονική εξέταση του απόλυτου μεγέθους του ΠΔΕ αξίζει να σημειωθεί:
♦ Η σημαντική μείωσή του κατά 21% το 2004-2005, από 9,5 δισ. ευρώ σε 7,5 δισ. ευρώ.
♦ Η αντιστροφή της αυξητικής πορείας του ΠΔΕ μετά το 2008, οπότε και σε απόλυτη τιμή σημειώνει το μέγιστο της περιόδου 9,6 δισ. ευρώ. Οι διαδοχικές μειώσεις ως αποτέλεσμα της δημοσιονομικής κρίσης στη χώρα έχουν οδηγήσει το μέγεθος κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα της περιόδου, 7,55 δισ. ευρώ το 2011 και πρόβλεψη 7,7 δισ. ευρώ για το 2012.
Η επιλογή της υστέρησης του ρόλου των δαπανών για έργα υποδομών του ΠΔΕ συνεπάγεται και μειωμένη απορροφητικότητα πόρων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και καθυστέρηση στη δημιουργία, βελτίωση και συντήρηση υποδομών, η οποία με τη σειρά της μεταφράζεται σε σημαντική επιβράδυνση της παραγωγικότητας της εργασίας και των ρυθμών ανάπτυξης της οικονομίας.
Μαύρη η εικόνα
Με ζοφερά χρώματα περιγράφει την κατάσταση στον κλάδο των μηχανικών ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας Χρ. Σπίρτζης.
«Η ύφεση είναι τόσο μεγάλη και δεν κουνιέται φύλλο» αναφέρει χαρακτηριστικά και σημειώνει το ανησυχητικό στοιχείο ότι υπάρχουν ήδη πολλές αιτήσεις διαγραφής μηχανικών, οι οποίοι δεν μπορούν να καλύψουν ούτε τις ασφαλιστικές εισφορές τους». Ανησυχητικό είναι, επίσης, το γεγονός ότι οι νέοι επιστήμονες αναζητούν την τύχη τους στο εξωτερικό. «Πολλά νέα παιδιά, για τα οποία η χώρα έχει επενδύσει για να σπουδάσουν και να αποκτήσουν εμπειρία, κάνουν κινήσεις για άλλες χώρες, και μάλιστα όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και πιο μακριά, όπως στον Καναδά και την Αυστραλία». Χάνεται, δηλαδή, το εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό. Αλλά και οι ρυθμίσεις για τους ημιυπαίθριους και τα αυθαίρετα δεν έδωσαν στον κλάδο την ανάσα που περίμενε. Και για τα αυθαίρετα μπορεί να είναι ακόμη νωρίς και τον πρώτο μήνα να έχουν δηλωθεί περίπου 30.000 ακίνητα, για τους ημιυπαίθριους, όμως, όλοι περίμεναν μεγαλύτερη συμμετοχή. «Αυτό είναι αποτέλεσμα της γενικότερης οικονομικής κατάστασης. Πώς να πάει ένας πολίτης να δηλώσει το αυθαίρετο, όταν δεν έχει χρήματα για βασικότερες ανάγκες του; Γι’ αυτό και ζητάμε να δοθεί περαιτέρω παράταση για τις ρυθμίσεις αυτές» επισημαίνει ο πρόεδρος του ΤΕΕ.
