Μπήκα τελικά στο Πολυτεχνείο. Δεν ξέρω αν έγινα άνθρωπος ή αν το ότι έγινα άνθρωπος οφείλεται στο Πολυτεχνείο. Και μετά από χρόνια πολλά βγήκα από κει. Και τράβηξα άλλο δρόμο. Και τι σας κόφτει τώρα εσάς, θα μου πείτε και με το δίκιο σας… Δεν είναι τίποτα. Απλά αυτοί οι συνειρμοί που προκαλεί κάθε τόσο ο εγκέφαλός μου. Θυμάμαι ή μου θυμίζουν μια λέξη και μετά αρχίζει ένα ντόμινο ενεργοποίησης των νευρώνων της μνήμης και συμβαίνει αυτή η καταρροή αναμνήσεων, πολλές φορές και ιδεών.
«Νοέμβρης» ήτανε θαρρώ, η λέξη κλειδί του σημερινού ντόμινο. Γι αυτό και οι συνειρμοί με το πολυτεχνείο. Δεν είμαι της γενιάς του Πολυτεχνείου. Δυστυχώς δεν το έζησα με πλήρη συνείδηση, ήμουν μικρός. Ευτυχώς από την άλλη, γιατί όσο λιγότερα έχεις ζήσει στο παρελθόν, τόσο περισσότερα δικαιούσαι να ζήσεις στο μέλλον. Έτσι λέει μια παλιά κινέζικη παροιμία, από αυτές που πολλοί βγάζουν απ το μυαλό τους όταν θέλουν να πουν κάτι που τους συμφέρει. (Έτσι ακριβώς έκανα κι εγώ τώρα…) Πήγαινα βέβαια στις πορείες, για αρκετά χρόνια. Τώρα, ομολογώ ότι σταμάτησα. Δε συνέβη κάτι σημαντικό. Αυτό που συμβαίνει στους πολλούς. Με τα χρόνια αδιαφόρησα. «Και άλλοι στο σπιτάκι τους για πάντα…», που τραγουδάει και ο φίλος μου ο Τσακνής.
Υπήρξε μια περίοδος, που η συμμετοχή μου, στη μεγάλη ημέρα μνήμης και περισυλλογής, ήταν να ενισχύω τα ιερά ταμεία των τηλεοπτικών καναλιών, καταθέτοντας τον οβολό μου στο παγκάρι της τηλεθέασης. (Όχι, δεν έχω μηχανάκι AGB, μην ψαρώνετε αγαπητοί φίλοι που έχετε τηλεοπτικές εκπομπές.) Παρακολουθούσα τις πορείες και σούτια από την ασφάλεια και την άνεση του σαλονιού μου. Και αρκετές φορές έπεσα θύμα, το ομολογώ κι αυτό, τις καταστροφολαγνείας που προκαλούσαν ανεγκέφαλοι ή προβοκάτορες – δεν κρίνω για να μην κριθώ. Και με χαρά μεγάλη και ηδονή μετέδιδαν τα κανάλια, που από μέρες είχαν φροντίσει να νοικιάσουν ταράτσες και μπαλκόνια, γύρω από το ταλαίπωρο κτίριο, όπου κατέληγαν οι φασαρίες.
Το παράπτωμα στο οποίο δεν έπεσα ποτέ, ήταν να πίνω τον καφέ μου στην παραλιακή, (εκεί ήταν τότες η αμερικάνικη πρεσβεία) και από μπροστά να περνάει η πορεία. Αυτό ήταν κάτι που δε θα το άντεχα. Θα ντρεπόμουν πάρα πολύ. Δεν ντράπηκα όμως καθόλου – κι εδώ επεμβαίνει το ντόμινο των συνειρμών που λέγαμε – δεν ντράπηκα καθόλου, λοιπόν, να παρακολουθήσω πορεία επιτάφιου, καθισμένος σε κολασμένη ψησταριά της Αράχοβας τρώγοντας παϊδάκια. Εκεί, ναι, νομίζω πως εξάντλησα όλη την μετεφηβική μου επαναστατικότητα, αλλά αμαρτία που σας την ξέρασα, αμαρτία ουκ έστιν…
Επιστρέφοντας στα του Πολυτεχνείου, θυμάμαι ότι τα πρώτα χρόνια της αποχώρησής μου από την ενεργό συμμετοχή στην πορεία, είχα και τις τύψεις μου. Με τα χρόνια όμως, κάμφθηκαν κι αυτές. «Ο χρόνος είναι ο χειρότερος γιατρός!», που λέει ένας άλλος φίλος, ο Αγγελάκας (και τα τραγούδια είναι μέσα στο παιχνίδι των συνειρμών, που λέγαμε). Μουδιάζει ο εγκέφαλός σου από άλλα. Νέα πράγματα στα οποία πρέπει να ανταποκριθούν οι επεξεργαστές σου, αλλά και αναίσχυντη παραγωγή δικαιολογιών. Αυτή είναι μια εξαιρετική ιδιότητα του εγκεφάλου! Αξιοζήλευτη! Νομίζω, από τις πρωτεύουσες του ανθρώπινου είδους…
«Δεν πειράζει», ήταν μία από αυτές. Ο κόσμος πρέπει να ανακυκλώνεται. Εμείς, κάναμε το χρέος μας. Είναι καλό να βλέπεις νέους ανθρώπους να παίρνουν τα ηνία. (μέχρι εδώ σωστά) Έτσι κι αλλιώς, αν – θεός φυλάξει – συμβεί τίποτα κακό στη Δημοκρατία μας, αυτοί θα έχουν το σθένος να βγουν μπροστά. Ε, τι; Εμείς οι κωλόγεροι, τα φάγαμε τα ψωμιά μας…
Μια άλλη δικαιολογία ήταν – και είναι – αυτή που αφορά κάποιους από εκείνους που ήταν εκείνον το Νοέμβρη εκεί. Και τώρα, είναι στις επάλξεις της εξουσίας, διαχειρίζονται κονδύλια και ανθρώπινους πόρους κι όταν πήξουν απ τη δουλειά, βγαίνουν στα παράθυρα να πάρουν αέρα και να ξεσκάσουν. Αυτοί καλά εξαργυρώσανε τον αγώνα τους, φωνάζει κάποιος αύλακας, κάπου μέσα στον εγκέφαλό μου. Αλλά δεν του δίνω πια σημασία. Θα ήμουν πολύ ρομαντικός για να πιστέψω ότι θα μπορούσε κάποιος να λειτουργήσει διαφορετικά.
Ξαναλουφάζω, λοιπόν στην πολυθρόνα μου. Παρατηρώ το σύμπαν γύρω μου και είμαι ευχαριστημένος που διαστέλλεται κι ας βρίσκω, γι αυτό το λόγο, τα πράγματά μου, κάθε μέρα λίγο πιο μακριά απ ό,τι συνήθως (συνειρμός από Woody Allen). Και τις ιδέες μου και τις σκέψεις μου και όλα. Μάλλον αυτή είναι η λογική ροή των πραγμάτων. Να μην ξεχνάς, αλλά να βλέπεις και τι μπορείς να κάνεις για πιο κάτω. Να χρησιμοποιείς το παρελθόν δημιουργικά κι όχι σαν τα μαλλιά σου, απ τα οποία πιάνεσαι όταν πνίγεσαι.
Το «δημιουργικά», βέβαια είναι υποκειμενικό. Ο καθένας… δημιουργικό βλέπει αυτό που κάνει. Το αν συμφωνώ κι εγώ μαζί του, είναι αλλουνού παπά ευαγγέλιο (και με την ευκαιρία, να ζητήσω συγχώρεση από τον παπά που ήταν επικεφαλής του επιταφίου στην Αράχοβα, την ώρα που έτρωγα το παϊδάκι. Αλλά ένιωθα δημιουργικός. Αυτοί οι συνειρμοί σήμερα, με έχουνε τσακίσει…)
Ο τελευταίος συνειρμός (σα μυθιστόρημα ή ταινία ακούγεται αυτό!), θα μπορούσε να είναι η 17Ν. Δε θα είναι όμως. Είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο και νοιώθω μικρός. Άλλωστε μικρός είναι και ο χώρος που μας απομένει, έτσι για να σας ξενερώσω τελείως. Αυτά είχα να πω για το μήνα που διανύουμε, το Νοέμβρη. Δεν ξέρω κατά πόσο έπεσα μέσα στις απόψεις και τις προσδοκίες σας. Αν όχι συγχωρήστε με… Ένα Πολυτεχνείο έχω βγάλει!
