Σήμερα τα εμβόλια χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για να προλαμβάνουν ασθένειες. Το εμβόλιο του μέλλοντος θα τις θεραπεύει.
Το εμβόλιο θεωρείται μακράν η καλύτερη μέθοδος προστασίας από τις ασθένειες. Σήμερα οι ερευνητές υιοθετούν πολλές στρατηγικές παρασκευής εμβολίων, για την αποτελεσματική πρόληψη των περισσότερων ασθενειών. Το πλεονέκτημα με τα εμβόλια είναι πως, πέρα από το χαμηλό τους κόστος και την εύκολη χρήση τους, δεν προκαλούν ‒στις περισσότερες των περιπτώσεων‒ παρενέργειες, ενώ επικρατούν των ασθενειών πριν από την εκδήλωσή τους.
Τα εμβόλια παρασκευάζονται έτσι, ώστε το ανοσοποιητικό σύστημα να εκπαιδεύεται για να αναγνωρίζει ως εισβολείς τους μικροοργανισμούς ή τα καρκινικά κύτταρα που ευθύνονται για την πρόκληση ασθενειών. Έτσι δημιουργούνται αντισώματα τα οποία, σε πρώτη φάση, εξοντώνουν τον εχθρό, ενώ στη συνέχεια παραμένουν στα λευκά αιμοσφαίρια του οργανισμού. Αν κάποιος προσβληθεί από τον επικίνδυνο εχθρό πολλά χρόνια αργότερα, τα αντισώματα καραδοκούν. Αναγνωρίζουν αμέσως τον εχθρό και επιτίθενται, συντρίβοντάς τον. Κι αυτό πριν καν ο υποψήφιος ασθενής αντιληφθεί τα συμπτώματα.
Τα τελευταία χρόνια ωστόσο η παρασκευή των εμβολίων σημειώνει άλματα. Τα κλασικά εμβόλια, που γίνονται με ένεση εξασθενημένων μικροοργανισμών και μαθαίνουν στο ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει και να καταπολεμά έναν επιτιθέμενο μικροοργανισμό, ώστε το σώμα να αποκτά ανοσία στην ασθένεια, θεωρούνται εξαιρετικά αποτελεσματικά. Γι’ αυτό εξάλλου και η χρήση τους παγκοσμίως παραμένει σταθερή.