κατάσταση η οποία επικρατεί στην ευρωπαϊκή οικονομία, με τα spreads των ομολόγων των περισσοτέρων χωρών (Ιταλίας, Γαλλίας, Ισπανίας, Βέλγιο) να κινούνται στα όρια του ιστορικού υψηλού, ενώ μετά τις τελευταίες πολύ ακριβές εκδόσεις ομολόγων στη Ιταλία, κατά τις προηγούμενες ημέρες, ήταν χθες η σειρά της Ισπανίας να πληρώσει το ακριβότερο επιτόκιο από το 1997 για να δανειστεί.
Όπως λοιπόν θα αναφέρουμε και παρακάτω είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η κρίση χρέους έχει πλέον διαχυθεί σε ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, ενώ οι αγορές είναι πρακτικά αδύνατο πια να ηρεμήσουν χωρίς μια σημαντική παρέμβαση από την πλευρά των ηγετών της Ε.Ε. Μάλιστα με αφορμή αυτό το θέμα θα πρέπει να σημειωθούν και οι έντονες αντιδράσεις οι οποίες αρχίζουν να διαφαίνονται από τους ηγέτες και αξιωματούχους της Ε.Ε. εναντίον της Γερμανίας, η οποία πεισματικά αρνείται καν να συζητήσει παρεμβάσεις νομισματικής χαλάρωσης, βουλιάζοντας όλο και πιο πολύ την Ε.Ε., με τον κίνδυνο διάλυσης να μεγαλώνει μέρα με την ημέρα.
Σε ένα γρήγορο σχόλιο, αμιγώς για το ελληνικό χρηματιστήριο, η μεταβλητότητα φυσικά αναμένεται να συνεχιστεί, ενώ τα βλέμματα θα είναι στραμμένα, όπως έχουμε τονίσει και τις προηγούμενες ημέρες στην προσπάθεια του ΓΔ να μη χάσει πολύ σημαντικές στηρίξεις, οι οποίες δοκιμάζονται και πάλι και από την άλλη πλευρά να επιστρέψει (ο ΓΔ πάντα) υψηλότερα πολύ σημαντικών επιπέδων. Επίσης, κρίνεται πολύ σημαντικό επιμέρους, κυρίως μη τραπεζικές μετοχές να προσπαθήσουν να “προστατέψουν” αρκετές θετικές τεχνικές ενδείξεις οι οποίες είχαν δημιουργηθεί κατά τις προηγούμενες ημέρες.
Υπάρχουν και τα εσωτερικά θέματα …… και κυρίως οι διαπραγματεύσεις για το κούρεμα του χρέους.
Πέραν φυσικά των δραματικών εξελίξεων στο εξωτερικό και την Ε.Ε. υπάρχουν και τα εσωτερικά ζητήματα και κυρίως αυτό των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη της τελικής συμφωνίας για το κούρεμα του ελληνικού χρέους. Είχαμε λοιπόν τις τελευταίες δύο ημέρες και κυρίως χθες τις πολύ σημαντικές διαπραγματεύσεις, όπου οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα όσα δήλωσε ο επικεφαλής του IIF, αποδίδουν και την όλη κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζεται από συγκρατημένη αισιοδοξία, αλλά και σημαντικές διαφωνίες για την τελική έκβαση των διαπραγματεύσεων.
Συγκεκριμένα και σύμφωνα με τις δηλώσεις (μετά τη χθεσινή συνάντηση) του επικεφαλής του IIF, Τζάρλ Νταλάρα, υπάρχει η προσδοκία ότι το ποσοστό των επενδυτών που τελικά θα συμμετέχουν στο κούρεμα του ελληνικού χρέους (PSI +) θα διαμορφωθεί περίπου στο 70 με 80%. Πάντως θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο κ. Νταλάρα εμφανίστηκε επιφυλακτικός για το όφελος που θα έχει το ελληνικό δημόσιο, δηλώνοντας ότι είναι πρώιμο να κάνουμε λόγο για μείωση του ύψους τους χρέους κατά 100 δισ. ευρώ μέσω του προγράμματος ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων (PSI), κάτι που φανερώνει τη φύση των διαπραγματεύσεων/διαφωνιών, που εστιάζεται κυρίως στο ύψος του επιτοκίου. Επίσης, ο εκπρόσωπος των τραπεζών δήλωσε ότι οι ομολογιούχοι συμφώνησαν να συσταθεί επιτροπή η οποία θα διαπραγματευτεί με την Ελλάδα και τους Ευρωπαίους, τονίζοντας ότι περιμένει τουλάχιστον έως τα τέλη Νοεμβρίου να υπάρχει μια τελική πρόταση. Τέλος, αναφερόμενος στις ελληνικές τράπεζες ο κ. Νταλάρα διευκρίνισε ότι δε θα υπάρξει ειδική μεταχείριση, ενώ πιο σημαντική είναι η επισήμανση του ότι το σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης τους πριν την ανταλλαγή των ομολόγων στα πλαίσια του PSI και του κουρέματος θα πρέπει να γίνει μέσω προνομιούχων μετοχών. Θυμίζουμε πάντως ότι προχθές, ο υπουργός οικονομικών είχε δηλώσει, για ακόμη μια φορά ότι η ανακεφαλαιοποίηση θα γίνει με την έκδοση κοινών μετοχών. Μάλιστα, πολύ σημαντική για τις μελλοντικές εξελίξεις ενδέχεται να αποδειχθεί η σημερινή συνάντηση του εκπροσώπου του IIF Τσαρλς Νταλάρα με τους εκπροσώπους της Τρόικας, οι οποίοι και πιέζουν για την ολοκλήρωση του κουρέματος του ελληνικού χρέους το συντομότερο δυνατόν. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες ο επικεφαλής του IIF κατά τη συνάντηση και τη συζήτηση επιμέρους λεπτομερειών αναμένεται να θέσει το θέμα της ανάγκης ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών με την έκδοση προνομιούχων και όχι κοινών μετοχών, κάτι στο οποίο φαίνεται να αντιτίθεται αρχής εξ’ αρχής η Τρόικα, με το επιχείρημα ότι το ύψος των κεφαλαίων είναι αναλογικά πολύ μεγάλο σε σχέση με τα μεγέθη των ελληνικών τραπεζών. Σύμφωνα πάντως με όλες τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι υπάρχουν αμυδρές ελπίδες τελικά η στήριξη να γίνει με προνομιούχες και όχι με κοινές.
Πάντως σε αυτό το σημείο θα τονίσουμε ότι σε περίπτωση που παρουσιαστεί η οποιαδήποτε εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις θα υπάρξει η άμεση παρέμβαση της Γερμανίας, με την Α. Μέρκελ να δηλώνει ξανά χθες ευθαρσώς ή εθελοντικό μεγάλο haircut ή άτακτη χρεοκοπία. Μάλιστα, σε αυτό το σημείο θα πρέπει να τονιστεί ότι αν και θεωρητικά κάποιες εκ των τραπεζών φαίνεται να τις συμφέρει αυτή η λύση (της άτακτης χρεοκοπίας), λόγω των θέσεων σε CDs, εντούτοις γνωρίζουν όλοι ότι μια τέτοια λύση θα οδηγήσει σε Crash τις αγορές, κάτι το οποίο σχεδόν κανείς δε θα ήθελε, ειδικά στη συγκυρία όπως αυτή διαμορφώνεται στις ξένες αγορές. Έτσι κρίνεται ότι η οποιαδήποτε απειλή από την πλευρά των τραπεζών για την επίτευξη μιας καλύτερης συμφωνίας είναι πολύ πιθανό να πέσει στο κενό, αν και δεν κρύβουμε την προσδοκία μας ότι από αυτήν τη διαπραγμάτευση θα μπορούσε να προκύψει κάτι καλό για τις ελληνικές τράπεζες.
Η εκρηκτική κατάσταση στην Ε.Ε. και ο δρόμος χωρίς επιστροφή..….
Σε ακόμη ένα σχόλιο μας σήμερα θα αναφερθούμε στην εκρηκτική κατάσταση η οποία επικρατεί στην Ευρωπαϊκή οικονομία και η οποία όπως συνεχώς τονίζαμε εδώ και αρκετούς μήνες ήταν δεδομένη ότι θα συμβεί, λαμβάνοντας υπόψη την απροθυμία των ευρωπαίων ηγετών και κυρίως της Γερμανίας να λάβουν τολμηρές αποφάσεις. Αποτέλεσμα λοιπόν της «παιδικής χαράς» ¨(όπως χαρακτηριστικά την αναφέραμε εδώ και μήνες) της Ε.Ε. είναι πλέον η κατάσταση όχι μόνο να δείχνει ανεξέλεγκτη, αλλά και επί της ουσίας να είναι, ενώ θεωρούμε ότι πλέον υποχρεωτικά θα δρομολογηθούν οι τελικές αποφάσεις κατά τους επόμενους μήνες. Συγκεκριμένα, η Ε.Ε. θα αναγκαστεί μέχρι το πολύ χρονικά το Μάρτιο να αποφασίσει αν θα επιλέξει το δρόμο της νομισματικής χαλάρωσης ή το δρόμο στις επιστροφής στα τοπικά νομίσματα.
Σε συνάρτηση με τα παραπάνω, δε θα πρέπει πλέον να παραβλέπει κανείς και τις δηλώσεις των ευρωπαίων αξιωματούχων (Θαπατέρο, στελέχη της ΕΚΤ, Μπαρουάν, ακόμη και στελέχη της επιτροπής των σοφών της Γερμανίας) πιέζουν πλέον ανοιχτά για ένα ενεργοποίηση μηχανισμών από την πλευρά της ΕΚΤ, αφού σε αντίθετη περίπτωση είναι ξεκάθαρο ότι πολύ σύντομα θα υπάρξουν δραματικές εξελίξεις.
Χαρακτηριστικές μάλιστα των όποιων δηλώσεων είναι αυτές από το Παρίσι, όπου για πρώτη φορά, μετά από μήνες, η γαλλική πλευρά αντιλαμβανόμενη ότι ο χρόνος τελειώνει και για τη γαλλική οικονομία (η οποία σχεδόν σίγουρα θα υποβαθμιστεί τους επόμενους μήνες) θέτει θέμα παρέμβασης της ΕΚΤ και του EFSF, κάτι το οποίο και φυσικά απορρίπτει για ακόμη μια φορά η Γερμανία.
Μάλιστα χαρακτηριστικές του ότι η Γερμανία δεν έχει αντιληφθεί σε μεγάλο βαθμό τη σοβαρότητα της κατάστασης θα χαρακτηρίζαμε τις χθεσινές δηλώσεις Σόιμπλε, ο οποίος δήλωσε ότι περιμένει πως η Βρετανία θα ενταχθεί στο ευρώ «νωρίτερα απ' όσο πιστεύουν πολλοί Βρετανοί». Ο Σόιμπλε έδωσε συνέντευξη στο ραδιόφωνο του Γερμανικού Πρακτορείου πριν από την επίσκεψη που πραγματοποιεί, σήμερα Παρασκευή, στη Γερμανία ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον.
Το εναλλακτικό σχέδιο για τη νομισματική χαλάρωση….
Σε αυτό το σημείο θα αναφέρουμε τις πληροφορίες οι οποίες αναφέρονται από χθες σχετικά με ένα μυστικό σχέδιο της ΕΚΤ, το οποίο και φαίνεται να κερδίζει έδαφος, αφού και η νομισματική χαλάρωση επιτυγχάνεται, αλλά και δεν εμφανίζεται η Γερμανία να κάνει πίσω, κάτι το οποίο επιθυμούν οι γερμανοί για λόγους καθαρά πολιτικούς.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με δημοσιεύματα τη δανειοδότηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου από την ΕΚΤ εξετάζουν αξιωματούχοι της Ευρωζώνης και του Ταμείου, προσπαθώντας να παρακάμψουν την απαγόρευση χρηματοδότησης κυβερνήσεων απευθείας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, η ιδέα για την χρησιμοποίηση της ΕΚΤ έχει αρχίσει να κερδίζει έδαφος, καθώς κλιμακώνεται η κρίση και κυρίως επειδή η Ευρωπαϊκή Συνθήκη απαγορεύει την απευθείας χρηματοδότηση των κυβερνήσεων από την ΕΚΤ. ’Ετσι η παροχή δανείων στο ΔΝΤ από την ΕΚΤ θα παρέκαμπτε αυτό το πρόβλημα, καθώς το άρθρο 23 του καταστατικού της Κεντρικής Τράπεζας αναφέρει ότι η ΕΚΤ μπορεί να προβεί σε όλα τα είδη τραπεζικών συναλλαγών με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων του δανεισμού και της πίστωσης. «Έχουν γίνει κάποιες συζητήσεις για αυτό το θέμα. Θα ήταν ένας τρόπος για να παρακάμψουμε τους νομικούς περιορισμούς της ΕΚΤ» ανέφερε αξιωματούχος στο Reuters. Τέλος, ο ανώτερος σύμβουλος εξωτερικών σχέσεων του ΔΝΤ, Ντέιβιντ Χόλεϊ, ερωτηθείς πριν λίγο για το θέμα στην Ουάσιγκτον, δήλωσε πως δεν έχει κανένα σχόλιο.
Πάντως, σε κάθε περίπτωση και κλείνοντας το σχόλιο μας εμείς θα εκφράσουμε τη συγκρατημένη αισιοδοξία μας, καθώς αν και το κλίμα φαίνεται να είναι εκτός ελέγχου και παρά της ακραίας στάσης της Γερμανίας, όλους αυτούς τους μήνες, τελικά πιστεύουμε ότι αυτή θα βάλει “νερό στο κρασί της” επιτρέποντας, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μια νομισματική χαλάρωση.
www.greekfinanceforum.com
