κινήσεις της η διπλωματία του Κοσόβου, ενόψει μάλιστα και της απόφασης για την απόδοση ή μη καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας στη Σερβία.
Όπως προέκυψε από τις τοποθετήσεις εκπροσώπων της πολιτικής σκηνής του Κοσόβου, αλλά και των διεθνών οργανισμών στην περιοχή, σε διεθνές συνέδριο που διοργάνωσε πρόσφατα, στην Πρίστινα, το Βρετανικό Συμβούλιο (British Council), με θέμα «KStalks EU», το Κόσοβο αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στη διεύρυνση της διαδικασίας αναγνώρισης της ανεξαρτησίας του (σ.σ. το Κόσοβο κήρυξε την ανεξαρτησία του από τη Σερβία στις 17 Φεβρουαρίου 2008, προκαλώντας ρήξη στις σχέσεις του με το Βελιγράδι).
Μέχρι στιγμής, το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος έχουν αναγνωρίσει 85 χώρες ανά τον πλανήτη και, όπως λένε διπλωματικοί κύκλοι στην Πρίστινα, στόχος είναι ο αριθμός αυτός να φτάσει τις 100 έως τα τέλη του τρέχοντος έτους και μεταξύ αυτών να είναι- ει δυνατόν- και τα πέντε μέλη της ΕΕ, που δεν το έχουν αναγνωρίσει (Ελλάδα, Κύπρος, Ισπανία, Ρουμανία, Σλοβακία).
Μάλιστα, προς επίρρωση των επιχειρημάτων της υπέρ της αναγνώρισης του Κοσόβου, η πολιτική ηγεσία της Πρίστινας τονίζει πως «το Κόσοβο είναι μια sui generis υπόθεση, που δεν συνδέεται με άλλες ανά τον κόσμο», όπως χαρακτηριστικά είπε από το βήμα του συνεδρίου η πρόεδρος του Κοσόβου Ατιφέτε Γιαχγιάγκα.
Η ίδια απέκλεισε κάθε προοπτική διαίρεσης του Κοσόβου (ανεξαρτητοποίηση του βορρά, όπου κυριαρχεί ο σερβικός πληθυσμός κ.λπ.), «ανταλλαγής εδαφών ή μετακίνησης πληθυσμών», όπως τόνισε.
«Θα πρέπει να διδαχθούμε από την ιστορία. Το σήμερα δεν μπορεί να είναι όμηρος του παρελθόντος», υπογράμμισε η κα Γιαχγιάγκα, η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του Κοσόβου, που διαδέχθηκε στη θέση αυτή τον νυν αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Μπετζέτ Πατσόλι, ο οποίος απομακρύνθηκε από την προεδρία, έπειτα από θητεία μόλις 35 ημερών, αφού το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματική την εκλογή του.
Η πρόεδρος του Κοσόβου αναφέρθηκε και στον διάλογο που διεξάγεται στις Βρυξέλλες μεταξύ Πρίστινας και Βελιγραδίου, εκφράζοντας τη στήριξή της στη διαδικασία, επειδή, όπως είπε, «είναι όχι μόνο η καλύτερη, αλλά και η μόνη λύση».
Στόχος του τεχνικού, όπως υπογράμμισε, διαλόγου είναι η εξομάλυνση των σχέσεων (Πρίστινας-Βελιγραδίου), ενώ «πρόκληση παραμένει η υλοποίηση του Σχεδίου Αχτισάαρι και η πλήρης εφαρμογή του σε όλη την επικράτεια».
Με αφορμή την τελευταία αυτή αποστροφή της αναφέρθηκε και στα γεγονότα των τελευταίων μηνών στο βορρά, όπου οι Σέρβοι έχουν στήσει οδοφράγματα, αντιδρώντας στην απόφαση της Πρίστινας να τοποθετήσει ομάδα Κοσοβάρων αστυνομικών στις συνοριακές διαβάσεις Γιάρινιε και Μπρνιακ. «Καλώ τους Σέρβους στο βορρά να εγκαταλείψουν τα οδοφράγματα και να ενταχθούν στους θεσμούς (του Κοσόβου)», ανέφερε η κα Γιαχγιάγκα, υπογραμμίζοντας ότι η ένταξη στους θεσμούς δεν σημαίνει και αφομοίωση.
Αναφορικά με την ευρωπαϊκή προοπτική τόσο του Κοσόβου όσο και της Σερβίας, η κα Γιαχγιάγκα σημείωσε ότι «το Κόσοβο και η Σερβία μπορούν να γίνουν μέλη της ΕΕ μόνο εάν βοηθήσουν ο ένας τον άλλον» και πρόσθεσε πως «το μέλλον όλης της περιοχής είναι στην Ένωση».
Τη σημασία που έχει το Κόσοβο, επειδή «βρίσκεται στην 'καρδιά' της Ευρώπης», γι' αυτό και η Διεθνής Κοινότητα «δεν μπορεί ν' ανεχθεί την εξέλιξη του ζητήματος αυτού σε μια 'παγωμένη διαμάχη' ή σε μια πηγή αστάθειας», υπογράμμισε στην τοποθέτησή του ο εκπρόσωπος της Διεθνούς Κοινότητας στην περιοχή Πίτερ Φέιθ.
Ο κ. Φέιθ σημείωσε πως «θα ήταν καλό για τη Σερβία να αποδεχθεί την πραγματικότητα (στην περιοχή)», τονίζοντας ότι «το Κόσοβο δεν ήταν και δεν υπήρξε ποτέ προτεκτοράτο των Ηνωμένων Εθνών ή της ΕΕ, αλλά μια κυρίαρχη χώρα».
Ο εκπρόσωπος της Διεθνούς Κοινότητας κάλεσε τις χώρες που δεν έχουν αναγνωρίσει ακόμη το Κόσοβο «να στηρίξουν τις διαδικασίες στην περιοχή και να εμπλακούν περισσότερο στο ζήτημα του Κοσόβου» κι εξέφρασε την άποψη πως «η ΕΕ θα πρέπει να ενισχύσει την παρουσία της στην περιοχή».
Σε ό,τι αφορά την κατάσταση στο βορρά, ανέφερε πως τρεις είναι οι βασικοί πυλώνες, πάνω στους οποίους θα πρέπει να στηριχθεί η εξεύρεση λύσης: η μη διαίρεση της περιοχής, η μη βία και η μη μετεξέλιξη του ζητήματος σε «παγωμένη διαμάχη».
Στη σημασία της απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαιοσύνης (ICJ) σε ό,τι αφορά την ανεξαρτησία του Κοσόβου (σ.σ. το ICJ έκρινε ότι η ανακήρυξη της ανεξαρτητοποίησης του Κοσόβου δεν συνιστά παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου) υπογράμμισε- μεταξύ άλλων- από την πλευρά του ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Πρίστινα Κρίστοφερ Ντελ, εξηγώντας πως με την απόφαση αυτή «είχαμε μια θέση σε ό,τι αφορά το ζήτημα της ανεξαρτησίας».
«Έχουμε ελπίδα για ένα μέρος όπως αυτό. Το Κόσοβο έχει σημειώσει τεράστια πρόοδο τα τελευταία 12 χρόνια», ανέφερε.
Στην κατάσταση που επικρατεί στο βορρά εστίασε ο αναπληρωτής επικεφαλής της EULEX Άντι Σπαρκς, τονίζοντας την ανάγκη να κοινωνήσουν οι αρμόδιοι θεσμοί σε όλους τα οφέλη του Σχεδίου Αχτισάαρι.
«Στο βορρά δεν γνωρίζουν τι λέει το Σχέδιο σε ό,τι αφορά π.χ. τη θρησκεία. Θα πρέπει να τους εξηγήσουμε ότι η ΕΕ είναι το μέλλον τους. Θα πρέπει, επίσης, να τους εξηγήσουμε ότι εμείς (η EULEX) δεν θα μείνουμε εδώ για πάντα», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Σπαρκς.
Ο ίδιος ανέφερε ακόμη ότι θα πρέπει να αναζητηθούν τομείς από τους οποίους θα πρέπει να αποχωρήσουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, αλλά παραδέχθηκε πως η παρουσία τους εξακολουθεί να είναι αναγκαία. «Έχει σημειωθεί πρόοδος, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν πράγματα που πρέπει να γίνουν», επισήμανε.
Στο «στοίχημα» της αποκέντρωσης των δήμων στη βάση της σταθερότητας αναφέρθηκε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Πρόνοιας της κυβέρνησης του Κοσόβου Νέναντ Ράσιτς. Ο ίδιος ως εκπρόσωπος της σερβικής κοινότητας στην κυβέρνηση αναφέρθηκε στις πραγματικότητες που υπάρχουν στην περιοχή και παραδέχθηκε πως «το να είσαι Σέρβος στην κυβέρνηση του Κοσόβου είναι το πιο περίπλοκο κομμάτι» της δουλειάς του.
Στη σαφή ευρωπαϊκή προοπτική του Κοσόβου αναφέρθηκαν από την πλευρά τους οι πρέσβεις της Βρετανίας και της Γερμανίας, Ιαν Κλιφ και Ερνστ Ράιχελ αντίστοιχα, με τον τελευταίο να υποστηρίζει πως «δυσκολεύει την πολιτική συνοχής της ΕΕ το γεγονός ότι ορισμένες χώρες δεν αναγνωρίζουν το Κόσοβο».
Στη σημαντικότητα της ελληνικής πρωτοβουλίας για την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων έως το 2014 αναφέρθηκε- μεταξύ άλλων- ο πρέσβης επί τιμή και σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ Αλέξανδρος Μαλλιάς, εκτιμώντας πως «έως το 2020 δεν θα υπάρχει κανένα κράτος στα Βαλκάνια εκτός ΕΕ».
Στις εργασίες του διεθνούς συνεδρίου, που διοργάνωσε στο Κόσοβο, το British Council της Πρίστινας, προσκλήθηκαν και συμμετείχαν ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι κ.ά. από τις πέντε χώρες της ΕΕ που δεν έχουν αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσόβου, ενώ το «παρών» έδωσαν εκπρόσωποι της πολιτικής ζωής του Κοσόβου, αλλά και των διεθνών θεσμών που δραστηριοποιούνται στην περιοχή.
