tromaktiko: Η Σένγκεν, ο Frontex και η Ελλάδα

Κυριακή 6 Νοεμβρίου 2011

Η Σένγκεν, ο Frontex και η Ελλάδα



Είναι η περίοδος που γενι­κώς η Ελλάδα αντιμετωπίζει παντού την απειλή της έξω­σης, καθώς η οικοδέσποινα Γηραιά Ήπειρος εμφανίζεται να έχειεξαντλήσει όλα τα...
αποθέματα της αντοχής της για τα δύστροπα κι ατιθάσευτα απολωλότα μέλη της ευρωπαϊ­κής οικογένειας.

Κι ενώ μάθαμε να συμβιώνουμε με την προοπτική της επίδοσης στην κυβέρνηση της άμεσης κι αναγκαστικής εκτέλεσης απόφασης προς παράδοση των κλειδιών της χώρας, την ίδια ώρα άρχισαν να φουντώνουν τα δημοσιεύματα στην Εσπερία και για «εξοβελι­σμό» της Ψωροκώσταινας από τη ζώ­νη Σένγκεν.

Τη νέα φωτιά στις... «διμερείς» σχέ­σεις της Ελλάδας με την Ε.Ε. άναψε δημοσίευμα εφημερίδας από χώρα που συμμετέχει εν μέρει στη σχετική συμφωνία, καθώς προήλθε από τους «Financial Times» της Μεγάλης Βρετανίας.

Η συμφωνία Σένγκεν υπογράφηκε τον Ιούνιο του 1985 στην ομώνυμη μι­κρή πόλη του Λουξεμβούργου και εί­χε στόχο την προοδευτική κατάργηση των ελέγχων στα κοινά σύνορα, την εγκατάσταση καθεστώτος ελεύθερης κυκλοφορίας για όλα τα πρόσωπα -υπηκόους των κρατών που υπέγρα­ψαν τη Συμφωνία καθώς και αστυνομι­κή και δικαστική συνεργασία. Η Ελλά­δα έγινε συνδεδεμένο μέλος το 1992.

Το δημοσίευμα και το ν/σ

Σύμφωνα με τον συντάκτη του ρε­πορτάζ, που προκάλεσε την έκρηξη στην Αθήνα του υπουργού (φευ) Προ­στασίας του Πολίτη: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προτείνει έναν τρόπο απο­κοπής χωρών από τη ζώνη ελεύθερης διέλευσης Σένγκεν, σε μία κίνηση που εν μέρει στοχεύει στο να εντείνει τις πιέσεις προς τηνΕλλάδα και να κρατή­σει τους παράνομους μετανάστες μα­κριά από το κέντρο της Ευρώπης».

Η εφημερίδα ανέφερε επίσης ότι «όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περι­γράψει προτάσεις για τη μεταρρύθμιση των κανόνων που διέπουν τη ζώνη ελεύθερης διέλευσης, αναμένεται να αποκαλύ­ψει αυτό που οι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες ονομάζουν “η ρήτρα της Ελλάδας”, έναν όρο που επιτρέπει σε μία χώρα νααποκλειστεί προσω­ρινά με αποτέλεσμα οι συνοριακοί έλεγχοι να επιβληθούν εκ νέου».

Πού όμως θα μπορούσε να βασιστεί νομικά μια τέτοια απόφαση, που θα ερχόταν νομοτελειακά πλέον να διαρ­ρήξει ένα από τα βασικά δομικά συστατικά της Ενωμένης Ευρώπης; Σύμ­φωνα με σχέδιο νόμουσχετικό με το κεκτημένο Σένγκεν, μια χώρα που ανή­κει στον χώρο θα μπορεί να εισαγάγει συνοριακούς ελέγχους χωρίς να ζητά άδεια, ωστόσο μόλις για 5 ημέρες. Για περισσότερο χρονικό διάστημα παρ’ όλα αυτά, θα πρέπει να ζητά την άδεια της Επιτροπής στις Βρυξέλλες.

Αυτό, σε ό,τι αφορά την «αυτασφάλιση» μιας χώρας - μέλους για την περίπτωση που θεωρήσει ότι ιδιαίτερες και ειδικές προϋποθέσεις από την ελεύθερη κι απεριόριστη κίνη­ση πολιτών συνιστούν εθνι­κόκίνδυνο.

Το σύμφωνο Σένγκεν αποτέλεσε αντικείμε­νο συζήτησης κατά την Αραβική Άνοιξη εν μέσω φόβων ότι οι αναταραχές στη Με­σόγειο θα προκαλούσαν κύμα λαθρο­μεταναστών στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Από τότε, για παράδειγμα, η Δανία ενέτεινε τη διαμάχη με την εισαγωγή διασυνοριακών ελέγχων στα σύνορά της με τη Γερμανία.

Το έτερο σκέλος του επίμαχου σχε­δίου αφορά την πρόθεση της Επιτρο­πής για επιβολή περιορισμών στην ελεύθερη κι απρόσκοπτη μετακίνηση των υπηκόων μιας χώρας στην περί­πτωση που η συγκεκριμένη χώρα δεν ανταποκρίνεται στο ύψος των υποχρε­ώσεών της και της βοήθειας που λαμβάνει. Στον συγκεκριμένο καμβά του σχεδίου τοποθετείται... «αυτοπροσώπως» η Ελλάδα!

Σύμφωνα με τους «Financial Times», οι προτάσεις για τους κανόνες λειτουργίας της ζώνης θα προβλέπουν κάτι που οι διπλωμάτες ονομάζουν κατ’ ιδίαν «ελληνική εξαίρεση». Δηλα­δή θα μπορεί να τεθεί εκτός της ζώνης και κατά συνέπεια θα αρχίσουν εκ νέου οι συνοριακοί έλεγχοι για το ταξίδι ανάμεσα στην Ελλάδα και στην υπό­λοιπη Ε.Ε.

Η εφημερίδα επικαλέστηκε αξιω­ματούχους της Ένωσης που θεωρούν ότι η Ελλάδα έχει ήδη φτάσει σε αυ­τό το σημείο, παρά την παρουσία του Frontex και παρά τα 350 εκατ. ευρώ, που θα διατεθούν έως το 2013 από τον κοινοτικό προϋπολογισμό.

Το δημοσίευμα επισημαίνει ακόμη τον εξαιρετικά χαμηλό αριθμό έγκρι­σης αιτήσεων ασύλου στην Ελλάδα (1% σε σύγκριση με το 70% της Σου­ηδίας) και τις κακές συνθήκες διαβίω­σης στα κέντρα κράτησης των μετανα­στών.

Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι το 2010 μπήκαν παράνομα στην Ε.Ε. 104.000 άνθρωποι, από τους οποίους οι 88.000 από την Ελλάδα. Το 2011, εν μέρει λόγω και των γεγονότων στη Βόρεια Αφρική, αυξήθηκε η ροή στη Μάλτα και την Ιταλία, αλλά και πάλι η πλειονότητα φαίνεται ότι θα διέλθει από τα ελληνικά σύνορα. Φέτος, μέχρι και τον Αύγουστο, και μόνο από τα ελ­ληνοτουρκικά σύνορα, πέρασαν περί­που 30.000 μετανάστες.

Τώρα θ’ αναρωτηθείτε και με το δί­κιο σας: Μπαίνουν κάθε χρόνο τόσοι οικονομικοί πρόσφυγες στη... Σουη­δία;

Στον... ονειροκρίτη

Η τελευταία φορά που ο Παπουτσής ξεσπάθωσε βάζοντας στο στόχαστρο τις εκ Δυσμών Κασσάνδρες ήταν στα μέσα του Σεπτέμβρη, όταν στο περιθώριο της συνάντησής του με τον εκτελεστικό διευθυντή της Ευρωπαϊ­κής Υπηρεσίας Στήριξης Ασύλου (ΕΑ-SΟ) Dr Ro bert Visser ρωτήθηκε για το κεκτημένο Σένγκεν και αν έχει διαγρα­φεί ή όχι ακόμα το ενδεχόμενο της ελληνικής εξόδου. Ο Παπουτσής παρέ­πεμψε στον...ονειροκρίτη!

«Μπορεί κάποιοι να ονειρεύονται την Ελλάδα εκτός του Σένγκεν» είπε χαρακτηριστικά «αλλά η Ελλάδα εί­ναι και θα παραμείνει αναπόσπαστο μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Σένγκεν αποτελεί έναν από τουςβα­σικούς πυλώνες της ευρωπαϊκής ολο­κλήρωσης. Αυτό επιβεβαιώθηκε και στο συμβούλιο των υπουργών μόλις την προηγούμενη εβδομάδα και συνε­χίζουμε σε αυτήν την προσπάθεια».

Την ημέρα ωστόσο της δημοσίευ­σης (13 Σεπτεμβρίου) του επίμαχου άρθρου των «Financial Times» σχετικά με την Ελλάδα και την πιθανότητα εξό­δου της χώρας από τη ζώνη Σένγκεν αλλά και εν γένει τη διαχείριση των συνόρων, είχε εκδοθεί μία... «πυρίκαυστη» ανακοίνωση.

«Δημοσιεύματα αυτή της μορφής» - έγραφε η ανακοίνωση - «δημιουρ­γούν σύγχυση και διαστρεβλώνουν την αλήθεια, δεδομένου ότι η χώρα μας τον τελευταίο χρόνο κάνει ένα τιτάνιο έργο σε συ­νεργασία με την Ευρω­παϊκή Επιτροπή και τον Frontex για τη φύλαξη των χερσαίων και των θαλασσίων συ­νόρων.

♦Ταυτόχρονα πραγματο­ποιούνται αυστηροί έλεγ­χοι στα λιμάνια και στα αεροδρόμια της χώρας.
♦ Εφαρμόζεται το “ολοκληρωμένο πρό­γραμμα διαχείρισης των συνόρων”.
♦ Επιπλέον έχει υπο­βληθεί έγκαιρα στην Ευ­ρωπαϊκή Επιτροπή, και αναμένεται εντός των επομένων ημερών η έγκρι­σή του, το αναθεωρημένο πρόγραμμα με δράσεις του 2011 για τη θωράκιση των εξωτερικών μας συνόρων».

Η ανακοίνωση έκλεινε με παραπο­μπή σε μια δήλωση που έκανε τον πε­ρασμένο Μάιο και σε ανύποπτο χρό­νο ο Παπουτσής στο συμβούλιο των υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτε­ρικών Υποθέσεων. Είχε πει τότε πως «η Ελλάδα θεωρεί ότι η ελεύθερη κυκλοφορία εντός του ενιαίου χώρου Σένγκεν θα πρέπει να διαφυλαχθείως κόρη οφθαλμού γιατί αποτελεί τον βασικότερο πυλώνα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης».

Παντοδυναμία Frontex

Προς το τέλος του περασμένου μήνα ο Παπουτσής ξαναβρέθηκε στις Βρυ­ξέλλες και μιλώντας στο συμβούλιο των υπουργών Δικαιοσύνης και Εσω­τερικών Υποθέσεων έκανε χρηματο­οικονομική αναγωγή στη συγκυρία για το θέμα της κράτησης και προσωρινής φιλοξενίας των παράνομα εισερχόμε­νων στη χώρα μεταναστών:

«Τη στιγμή που η ελληνική κυβέρ­νηση ζητάει θυσίες και μεγάλη μεί­ωση του εισοδήματος των Ελλήνων πολιτών για να διασωθεί η χώρα από την οικονομική κρίση, θα ήταν τουλά­χιστον παράδοξο και πρακτικάαδύνα­το να χρηματοδοτείται από τον εθνικό προϋπολογισμό η βελτίωση των συν­θηκών κράτησης των παράνομων με­ταναστών».

Στην ίδια συνεδρίαση τάχθηκε υπέρ της διεύρυνσης του χώρου με την είσοδο στο κεκτημένο Σένγκεν της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, οι οποίες έμειναν τελικά απέξω, μετά τις ενστάσεις που υπέβαλαν Ολλανδία και Φινλανδία.

Την αλήστου μνήμης Τρίτη και 13, οπότε συνέβαιναν τα παραπάνω αμί­μητα, ο Frontex ζούσε τη δική του ανα­βάθμιση, με υπερεξουσίες και υπεραρμοδιότητες που του εκχώρησε η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοι­νοβουλίου.

Σύμφωνα με τον νέο κανονισμό, εκχωρεί­ται στον Οργανισμό και στους Rabbits του οικο­νομικήαυτοδυναμία για την αγορά ή εκμίσθωση δι­κού του εξοπλισμού, κα­θώς και θεσμική συμμε­τοχή ειδικού επιθεωρη­τή, ο οποίος θα ελέγχει την τήρηση των θεμελι­ωδών δικαιωμάτων των μεταναστών.

Ο νέος κανονισμός εγκρίθηκε από το Ευρωκοινοβού­λιο, που συνεδρί­ασε στο Στρασβούργο με μεγάλη πλειοψηφία, ωστόσο για να εφαρμοστεί θα πρέπει να γίνει δεκτός και από το Συμβούλιο της Ε.Ε.

Κατά τους νέους κανόνες, οι απο­στολές της υπηρεσίας φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων θα μπορούν να αναστέλλονται ή να τερματίζονται εφόσον διαπιστωθεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ακόμα στα καθήκοντα του οργανι­σμού θα περιλαμβάνεται στο εξής και η παροχή βοήθειας στις χώρες - μέλη σε περιπτώσεις επείγουσας ανθρωπι­στικής κρίσης και επιχειρήσεων διά­σωσης στη θάλασσα.

Με τον νέο κανονισμό ο Frontex θα είναι υποχρεωμένος να σέβεται την αρχή ότι «κανένας άνθρωπος δεν πρέ­πει να παραδίδεται στις αρχές μιας χώρας όπου μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο η ζωή του ή να απειληθούν οι ελευθε­ρίες του».

Επίσης, θα μπορεί να αγοράζει ή θα μισθώνει δικό του εξοπλισμό, όπως αυτοκίνητα και ελικόπτερα, χωρίς να εξαρτάται πλέον από τις συνεισφορές των χωρών - μελών. Οι νέοι κανόνες απαιτούν επίσης από τα κράτη - μέλη να τηρούν τις δεσμεύσεις τους, έτσι όπως αυτές θα διαπραγματεύονται σε ετήσια βάση, και να παρέχουν έναν συγκεκριμένο αριθμό συνοριοφυλάκων ή ποσότητα εξοπλισμού στον οργανισμό.

Κι ενώ συνέβαιναν όλα αυτά, την περασμένη εβδομάδα ήχησε ως ισχυ­ρός κόλαφος η έκθεση τουΠαρατηρη­τηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που δημοσιοποιήθηκε στις Βρυξέλλες και με την οποία κατηγορεί τον Frontex για παραβίαση των δικαιωμάτων των κρα­τούμενων μεταναστών στην Ελλάδα!

Η συγκεκριμένη έκθεση στηρίζεται σε συνεντεύξεις που παραχώρησαν 65 μετανάστες, πρόσφυγες και αιτού­ντες άσυλο τον Νοέμβριο και τον Δε­κέμβριο του 2010 και τον Φεβρουάριο του 2011, καθώς και σε συνεντεύξεις Ελλήνων αστυνομικών υπαλλήλων και υπαλλήλων του Frontex. Αναφέρεται ενδεικτικά ότι στο αστυνομικό τμήμα Φερών κρατούνταν 97 άτομα τη στιγ­μή της επίσκεψης του Παρατηρητη­ρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, παρ’ ότι ο ανώτατος αριθμός κρατουμένων που μπορούσε να φιλοξενήσει ήταν μόλις 30.

Στο κέντρο κράτησης μεταναστών στο Φυλάκιο η οργάνωση διαπίστωσε ότι ασυνόδευτα παιδιά τελούσαν υπό κράτηση μαζί με ενήλικους, με τους οποίους δεν είχαν καμία συγγένεια, σε κελιά όπου επικρατούσαν συνθήκες συνωστισμού.

«Παρά το γεγονός ότι η παρούσα έκ­θεση επικεντρώνεται πρωτίστως στην ευθύνη που έχει ο Frontex να μη συνερ­γεί σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αυτό δεν απαλλάσσει τις ελληνικές αρχές» δήλωσε ο Μπιλ Φρέλικ, διευθυντής του Προγράμμα­τος Προσφύγων του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Σ’ αυτόν τον τόπο είναι να μη σηκώ­σει κεφάλι κανείς...

Επιστολή κρατουμένων στο Φυλάκιο Έβρου

Στο μεσοδιάστημα των αναβαθμίσεων και των ραπι­σμάτων στον Frontex, οι κρατούμενοι στο Τμήμα Συ­νοριακής Φύλαξης που βρίσκεται στο Φυλάκιο του Έβρου, κατάφεραν και προώθησαν προς τα ΜΜΕ επι­στολή, για να ακουστεί η κραυγή της απόγνωσής τους. «Εμείς, οι κρατούμενοι στο Φυλάκιο» - γράφουν στην επιστολή τους - «χρειαζόμαστε τη βοήθειά σας από έξω. Δεν έχουμε πρόσβαση στα άλλα κελιά, δεν έχουμε καθαρό αέρα, το νερό είναι βρώμικο, το φα­γητό φτάνει ίσα - ίσα για να επιβιώσουμε, δεν μπο­ρούμε να βγαίνουμε έξω.

Όταν κάποιος είναι άρρωστος, δεν μπορούμε να πάμε στο γιατρό για βοήθεια. Ξανά και ξανά, οι άνθρωποι αρρωσταίνουν, καθώς οι τουαλέτες είναι βρώμικες.

Θέλουμε να φύγουμε από αυτή τη φυλακή. Η αστυ­νομία μας χτυπάει ξανά και ξανά, στα χέρια μας, στα πόδια μας, μας βρίζουν ασταμάτητα. Κανείς δεν απα­ντάει στο ερώτημά μας για το τι θα γίνει στο μέλλον. Υπάρχουν ακόμη και άνθρωποι που έχουν τρελαθεί, και ακόμα δεν μπορούν να φύγουν. Είμαστε πολλοί άνθρωποι, με διαφορετικές εθνικότητες, σε ένα κελί. Δεν έχουμε διαπράξει κανένα έγκλημα, και δεν έχου­με επιλέξει αυτή τη μοίρα. Έχουμε εγκαταλείψει τον πόλεμο, την καταπίεση και τη φτώχεια για να φτά­σουμε στις ευρωπαϊκές δημοκρατικές χώρες. Κάποιος να μας πει τι μας περιμένει, τι θα συμβεί σε μας. Εμείς, οι κρατούμενοι από το Φυλάκιο είμαστε ευ­γνώμονες που οι άνθρωποι μας ακούν τώρα».

     



Εδώ σχολιάζεις εσύ!