αποθέματα της αντοχής της για τα δύστροπα κι ατιθάσευτα απολωλότα μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας.
Κι ενώ μάθαμε να συμβιώνουμε με την προοπτική της επίδοσης στην κυβέρνηση της άμεσης κι αναγκαστικής εκτέλεσης απόφασης προς παράδοση των κλειδιών της χώρας, την ίδια ώρα άρχισαν να φουντώνουν τα δημοσιεύματα στην Εσπερία και για «εξοβελισμό» της Ψωροκώσταινας από τη ζώνη Σένγκεν.
Τη νέα φωτιά στις... «διμερείς» σχέσεις της Ελλάδας με την Ε.Ε. άναψε δημοσίευμα εφημερίδας από χώρα που συμμετέχει εν μέρει στη σχετική συμφωνία, καθώς προήλθε από τους «Financial Times» της Μεγάλης Βρετανίας.
Η συμφωνία Σένγκεν υπογράφηκε τον Ιούνιο του 1985 στην ομώνυμη μικρή πόλη του Λουξεμβούργου και είχε στόχο την προοδευτική κατάργηση των ελέγχων στα κοινά σύνορα, την εγκατάσταση καθεστώτος ελεύθερης κυκλοφορίας για όλα τα πρόσωπα -υπηκόους των κρατών που υπέγραψαν τη Συμφωνία καθώς και αστυνομική και δικαστική συνεργασία. Η Ελλάδα έγινε συνδεδεμένο μέλος το 1992.
Το δημοσίευμα και το ν/σ
Σύμφωνα με τον συντάκτη του ρεπορτάζ, που προκάλεσε την έκρηξη στην Αθήνα του υπουργού (φευ) Προστασίας του Πολίτη: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προτείνει έναν τρόπο αποκοπής χωρών από τη ζώνη ελεύθερης διέλευσης Σένγκεν, σε μία κίνηση που εν μέρει στοχεύει στο να εντείνει τις πιέσεις προς τηνΕλλάδα και να κρατήσει τους παράνομους μετανάστες μακριά από το κέντρο της Ευρώπης».
Η εφημερίδα ανέφερε επίσης ότι «όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιγράψει προτάσεις για τη μεταρρύθμιση των κανόνων που διέπουν τη ζώνη ελεύθερης διέλευσης, αναμένεται να αποκαλύψει αυτό που οι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες ονομάζουν “η ρήτρα της Ελλάδας”, έναν όρο που επιτρέπει σε μία χώρα νααποκλειστεί προσωρινά με αποτέλεσμα οι συνοριακοί έλεγχοι να επιβληθούν εκ νέου».
Πού όμως θα μπορούσε να βασιστεί νομικά μια τέτοια απόφαση, που θα ερχόταν νομοτελειακά πλέον να διαρρήξει ένα από τα βασικά δομικά συστατικά της Ενωμένης Ευρώπης; Σύμφωνα με σχέδιο νόμουσχετικό με το κεκτημένο Σένγκεν, μια χώρα που ανήκει στον χώρο θα μπορεί να εισαγάγει συνοριακούς ελέγχους χωρίς να ζητά άδεια, ωστόσο μόλις για 5 ημέρες. Για περισσότερο χρονικό διάστημα παρ’ όλα αυτά, θα πρέπει να ζητά την άδεια της Επιτροπής στις Βρυξέλλες.
Αυτό, σε ό,τι αφορά την «αυτασφάλιση» μιας χώρας - μέλους για την περίπτωση που θεωρήσει ότι ιδιαίτερες και ειδικές προϋποθέσεις από την ελεύθερη κι απεριόριστη κίνηση πολιτών συνιστούν εθνικόκίνδυνο.
Το σύμφωνο Σένγκεν αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης κατά την Αραβική Άνοιξη εν μέσω φόβων ότι οι αναταραχές στη Μεσόγειο θα προκαλούσαν κύμα λαθρομεταναστών στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Από τότε, για παράδειγμα, η Δανία ενέτεινε τη διαμάχη με την εισαγωγή διασυνοριακών ελέγχων στα σύνορά της με τη Γερμανία.
Το έτερο σκέλος του επίμαχου σχεδίου αφορά την πρόθεση της Επιτροπής για επιβολή περιορισμών στην ελεύθερη κι απρόσκοπτη μετακίνηση των υπηκόων μιας χώρας στην περίπτωση που η συγκεκριμένη χώρα δεν ανταποκρίνεται στο ύψος των υποχρεώσεών της και της βοήθειας που λαμβάνει. Στον συγκεκριμένο καμβά του σχεδίου τοποθετείται... «αυτοπροσώπως» η Ελλάδα!
Σύμφωνα με τους «Financial Times», οι προτάσεις για τους κανόνες λειτουργίας της ζώνης θα προβλέπουν κάτι που οι διπλωμάτες ονομάζουν κατ’ ιδίαν «ελληνική εξαίρεση». Δηλαδή θα μπορεί να τεθεί εκτός της ζώνης και κατά συνέπεια θα αρχίσουν εκ νέου οι συνοριακοί έλεγχοι για το ταξίδι ανάμεσα στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ε.Ε.
Η εφημερίδα επικαλέστηκε αξιωματούχους της Ένωσης που θεωρούν ότι η Ελλάδα έχει ήδη φτάσει σε αυτό το σημείο, παρά την παρουσία του Frontex και παρά τα 350 εκατ. ευρώ, που θα διατεθούν έως το 2013 από τον κοινοτικό προϋπολογισμό.
Το δημοσίευμα επισημαίνει ακόμη τον εξαιρετικά χαμηλό αριθμό έγκρισης αιτήσεων ασύλου στην Ελλάδα (1% σε σύγκριση με το 70% της Σουηδίας) και τις κακές συνθήκες διαβίωσης στα κέντρα κράτησης των μεταναστών.
Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι το 2010 μπήκαν παράνομα στην Ε.Ε. 104.000 άνθρωποι, από τους οποίους οι 88.000 από την Ελλάδα. Το 2011, εν μέρει λόγω και των γεγονότων στη Βόρεια Αφρική, αυξήθηκε η ροή στη Μάλτα και την Ιταλία, αλλά και πάλι η πλειονότητα φαίνεται ότι θα διέλθει από τα ελληνικά σύνορα. Φέτος, μέχρι και τον Αύγουστο, και μόνο από τα ελληνοτουρκικά σύνορα, πέρασαν περίπου 30.000 μετανάστες.
Τώρα θ’ αναρωτηθείτε και με το δίκιο σας: Μπαίνουν κάθε χρόνο τόσοι οικονομικοί πρόσφυγες στη... Σουηδία;
Στον... ονειροκρίτη
Η τελευταία φορά που ο Παπουτσής ξεσπάθωσε βάζοντας στο στόχαστρο τις εκ Δυσμών Κασσάνδρες ήταν στα μέσα του Σεπτέμβρη, όταν στο περιθώριο της συνάντησής του με τον εκτελεστικό διευθυντή της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Στήριξης Ασύλου (ΕΑ-SΟ) Dr Ro bert Visser ρωτήθηκε για το κεκτημένο Σένγκεν και αν έχει διαγραφεί ή όχι ακόμα το ενδεχόμενο της ελληνικής εξόδου. Ο Παπουτσής παρέπεμψε στον...ονειροκρίτη!
«Μπορεί κάποιοι να ονειρεύονται την Ελλάδα εκτός του Σένγκεν» είπε χαρακτηριστικά «αλλά η Ελλάδα είναι και θα παραμείνει αναπόσπαστο μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Σένγκεν αποτελεί έναν από τουςβασικούς πυλώνες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Αυτό επιβεβαιώθηκε και στο συμβούλιο των υπουργών μόλις την προηγούμενη εβδομάδα και συνεχίζουμε σε αυτήν την προσπάθεια».
Την ημέρα ωστόσο της δημοσίευσης (13 Σεπτεμβρίου) του επίμαχου άρθρου των «Financial Times» σχετικά με την Ελλάδα και την πιθανότητα εξόδου της χώρας από τη ζώνη Σένγκεν αλλά και εν γένει τη διαχείριση των συνόρων, είχε εκδοθεί μία... «πυρίκαυστη» ανακοίνωση.
«Δημοσιεύματα αυτή της μορφής» - έγραφε η ανακοίνωση - «δημιουργούν σύγχυση και διαστρεβλώνουν την αλήθεια, δεδομένου ότι η χώρα μας τον τελευταίο χρόνο κάνει ένα τιτάνιο έργο σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Frontex για τη φύλαξη των χερσαίων και των θαλασσίων συνόρων.
♦Ταυτόχρονα πραγματοποιούνται αυστηροί έλεγχοι στα λιμάνια και στα αεροδρόμια της χώρας.
♦ Εφαρμόζεται το “ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης των συνόρων”.
♦ Επιπλέον έχει υποβληθεί έγκαιρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και αναμένεται εντός των επομένων ημερών η έγκρισή του, το αναθεωρημένο πρόγραμμα με δράσεις του 2011 για τη θωράκιση των εξωτερικών μας συνόρων».
Η ανακοίνωση έκλεινε με παραπομπή σε μια δήλωση που έκανε τον περασμένο Μάιο και σε ανύποπτο χρόνο ο Παπουτσής στο συμβούλιο των υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Είχε πει τότε πως «η Ελλάδα θεωρεί ότι η ελεύθερη κυκλοφορία εντός του ενιαίου χώρου Σένγκεν θα πρέπει να διαφυλαχθείως κόρη οφθαλμού γιατί αποτελεί τον βασικότερο πυλώνα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης».
Παντοδυναμία Frontex
Προς το τέλος του περασμένου μήνα ο Παπουτσής ξαναβρέθηκε στις Βρυξέλλες και μιλώντας στο συμβούλιο των υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων έκανε χρηματοοικονομική αναγωγή στη συγκυρία για το θέμα της κράτησης και προσωρινής φιλοξενίας των παράνομα εισερχόμενων στη χώρα μεταναστών:
«Τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση ζητάει θυσίες και μεγάλη μείωση του εισοδήματος των Ελλήνων πολιτών για να διασωθεί η χώρα από την οικονομική κρίση, θα ήταν τουλάχιστον παράδοξο και πρακτικάαδύνατο να χρηματοδοτείται από τον εθνικό προϋπολογισμό η βελτίωση των συνθηκών κράτησης των παράνομων μεταναστών».
Στην ίδια συνεδρίαση τάχθηκε υπέρ της διεύρυνσης του χώρου με την είσοδο στο κεκτημένο Σένγκεν της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, οι οποίες έμειναν τελικά απέξω, μετά τις ενστάσεις που υπέβαλαν Ολλανδία και Φινλανδία.
Την αλήστου μνήμης Τρίτη και 13, οπότε συνέβαιναν τα παραπάνω αμίμητα, ο Frontex ζούσε τη δική του αναβάθμιση, με υπερεξουσίες και υπεραρμοδιότητες που του εκχώρησε η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Σύμφωνα με τον νέο κανονισμό, εκχωρείται στον Οργανισμό και στους Rabbits του οικονομικήαυτοδυναμία για την αγορά ή εκμίσθωση δικού του εξοπλισμού, καθώς και θεσμική συμμετοχή ειδικού επιθεωρητή, ο οποίος θα ελέγχει την τήρηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων των μεταναστών.
Ο νέος κανονισμός εγκρίθηκε από το Ευρωκοινοβούλιο, που συνεδρίασε στο Στρασβούργο με μεγάλη πλειοψηφία, ωστόσο για να εφαρμοστεί θα πρέπει να γίνει δεκτός και από το Συμβούλιο της Ε.Ε.
Κατά τους νέους κανόνες, οι αποστολές της υπηρεσίας φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων θα μπορούν να αναστέλλονται ή να τερματίζονται εφόσον διαπιστωθεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ακόμα στα καθήκοντα του οργανισμού θα περιλαμβάνεται στο εξής και η παροχή βοήθειας στις χώρες - μέλη σε περιπτώσεις επείγουσας ανθρωπιστικής κρίσης και επιχειρήσεων διάσωσης στη θάλασσα.
Με τον νέο κανονισμό ο Frontex θα είναι υποχρεωμένος να σέβεται την αρχή ότι «κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να παραδίδεται στις αρχές μιας χώρας όπου μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο η ζωή του ή να απειληθούν οι ελευθερίες του».
Επίσης, θα μπορεί να αγοράζει ή θα μισθώνει δικό του εξοπλισμό, όπως αυτοκίνητα και ελικόπτερα, χωρίς να εξαρτάται πλέον από τις συνεισφορές των χωρών - μελών. Οι νέοι κανόνες απαιτούν επίσης από τα κράτη - μέλη να τηρούν τις δεσμεύσεις τους, έτσι όπως αυτές θα διαπραγματεύονται σε ετήσια βάση, και να παρέχουν έναν συγκεκριμένο αριθμό συνοριοφυλάκων ή ποσότητα εξοπλισμού στον οργανισμό.
Κι ενώ συνέβαιναν όλα αυτά, την περασμένη εβδομάδα ήχησε ως ισχυρός κόλαφος η έκθεση τουΠαρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που δημοσιοποιήθηκε στις Βρυξέλλες και με την οποία κατηγορεί τον Frontex για παραβίαση των δικαιωμάτων των κρατούμενων μεταναστών στην Ελλάδα!
Η συγκεκριμένη έκθεση στηρίζεται σε συνεντεύξεις που παραχώρησαν 65 μετανάστες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2010 και τον Φεβρουάριο του 2011, καθώς και σε συνεντεύξεις Ελλήνων αστυνομικών υπαλλήλων και υπαλλήλων του Frontex. Αναφέρεται ενδεικτικά ότι στο αστυνομικό τμήμα Φερών κρατούνταν 97 άτομα τη στιγμή της επίσκεψης του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, παρ’ ότι ο ανώτατος αριθμός κρατουμένων που μπορούσε να φιλοξενήσει ήταν μόλις 30.
Στο κέντρο κράτησης μεταναστών στο Φυλάκιο η οργάνωση διαπίστωσε ότι ασυνόδευτα παιδιά τελούσαν υπό κράτηση μαζί με ενήλικους, με τους οποίους δεν είχαν καμία συγγένεια, σε κελιά όπου επικρατούσαν συνθήκες συνωστισμού.
«Παρά το γεγονός ότι η παρούσα έκθεση επικεντρώνεται πρωτίστως στην ευθύνη που έχει ο Frontex να μη συνεργεί σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αυτό δεν απαλλάσσει τις ελληνικές αρχές» δήλωσε ο Μπιλ Φρέλικ, διευθυντής του Προγράμματος Προσφύγων του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Σ’ αυτόν τον τόπο είναι να μη σηκώσει κεφάλι κανείς...
Επιστολή κρατουμένων στο Φυλάκιο Έβρου
Στο μεσοδιάστημα των αναβαθμίσεων και των ραπισμάτων στον Frontex, οι κρατούμενοι στο Τμήμα Συνοριακής Φύλαξης που βρίσκεται στο Φυλάκιο του Έβρου, κατάφεραν και προώθησαν προς τα ΜΜΕ επιστολή, για να ακουστεί η κραυγή της απόγνωσής τους. «Εμείς, οι κρατούμενοι στο Φυλάκιο» - γράφουν στην επιστολή τους - «χρειαζόμαστε τη βοήθειά σας από έξω. Δεν έχουμε πρόσβαση στα άλλα κελιά, δεν έχουμε καθαρό αέρα, το νερό είναι βρώμικο, το φαγητό φτάνει ίσα - ίσα για να επιβιώσουμε, δεν μπορούμε να βγαίνουμε έξω.
Όταν κάποιος είναι άρρωστος, δεν μπορούμε να πάμε στο γιατρό για βοήθεια. Ξανά και ξανά, οι άνθρωποι αρρωσταίνουν, καθώς οι τουαλέτες είναι βρώμικες.
Θέλουμε να φύγουμε από αυτή τη φυλακή. Η αστυνομία μας χτυπάει ξανά και ξανά, στα χέρια μας, στα πόδια μας, μας βρίζουν ασταμάτητα. Κανείς δεν απαντάει στο ερώτημά μας για το τι θα γίνει στο μέλλον. Υπάρχουν ακόμη και άνθρωποι που έχουν τρελαθεί, και ακόμα δεν μπορούν να φύγουν. Είμαστε πολλοί άνθρωποι, με διαφορετικές εθνικότητες, σε ένα κελί. Δεν έχουμε διαπράξει κανένα έγκλημα, και δεν έχουμε επιλέξει αυτή τη μοίρα. Έχουμε εγκαταλείψει τον πόλεμο, την καταπίεση και τη φτώχεια για να φτάσουμε στις ευρωπαϊκές δημοκρατικές χώρες. Κάποιος να μας πει τι μας περιμένει, τι θα συμβεί σε μας. Εμείς, οι κρατούμενοι από το Φυλάκιο είμαστε ευγνώμονες που οι άνθρωποι μας ακούν τώρα».