οικονομικό κόσμο τη Δευτέρα, ανακοινώνοντας ότι θα πρέπει να γίνει δημοψήφισμα σχετικά με τους όρους της τελευταίας συμφωνία διαπραγμάτευσης από τους ευρωπαίους ηγέτες και τραπεζίτες.
Ποιος είναι ο Έλληνας ηγέτης;
Με μια κουβέντα, ο κ. Παπανδρέου είναι απλά κουρασμένος από την εξελισσόμενη οικονομική καταστροφή της χώρας του στα χέρια των τραπεζιτών. Έχει επίσης κουραστεί από την πολιτική δυσαρέσκεια λόγω της λιτότητας.
Αλλά το πιο σημαντικό, είναι ότι ο κ. Παπανδρέου αντιστέκεται στους τραπεζίτες. Παίζει το χαρτί του: Αν οι τραπεζίτες αποφύγουν τη μερική ελάφρυνση του χρέους, η Ελλάδα θα πτωχεύσει και ο Παπανδρέου θέλει η απόφαση να ληφθεί από τον ελληνικό λαό και όχι από άλλους.
Τι συμβαίνει στο παρασκήνιο
Στην πρόσφατη διαπραγμάτευση ο Charles Dallara, για λογαριασμό των τραπεζιτών, συμφώνησε σε μείωση κατά 50 τοις εκατό του ποσού του ελληνικού δημοσίου χρέους που κατέχουν οι τράπεζες, αλλά οι τραπεζίτες έχουν ήδη προσπαθήσει να πετύχουν μικρότερες απώλειες. Με τη μεταβολή των επιτοκίων και των περιόδων αποπληρωμής, οι τραπεζίτες θα μπορούσαν να χάσουν πολύ λιγότερα από το 50 τοις εκατό-και η Ελλάδα θα μπορούσε να καταλήξει να πάρει πολύ λιγότερο από το 50 τοις εκατό μείωση του χρέους.
Στο τέλος, η Ελλάδα θα εγκλωβιζόταν στην παγίδα της λιτότητας και οι περισσότεροι έλληνες θα έσφιγγαν το ζωνάρι τους για να πληρώσουν το χρέος, αλλά η οικονομία θα κατέρρεε.
Οι τραπεζίτες έχουν ήδη ξεφορτωθεί αθόρυβα πολλά ελληνικά κρατικά ομόλογα στα αμοιβαία κεφάλαια κινδύνου, και δεν είναι σαφές τι είδους ζημιές τα hedge funds είναι πρόθυμα να αναλάβουν.
Ακόμα κι αν οι τραπεζίτες και τα hedge funds υποστούν 50 τοις εκατό απώλεια, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο κατέχουν από κοινού περίπου το ένα τρίτο των περίπου 350 δισεκατομμυρίων ευρώ χρέος της Ελλάδας, αναμένεται να καταβληθεί στο ακέραιο.
Οι ευρωπαίοι δανειστές δίνουν πρόσθετα κεφάλαια μέσω του νέου ευρωπαϊκού οργανισμού διάσωσης, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF). Αλλά αυτό είναι ακόμα περισσότερο χρέος με τους όρους που πρέπει να καθοριστούν.
Έπειτα, υπάρχει το πρόβλημα των ελληνικών τραπεζών και των ελληνικών ασφαλιστικών ταμείων που κατέχουν σχεδόν 70 δισεκατομμύρια δολάρια του ελληνικού χρέους, καθώς επίσης και κοινές επιχειρήσεις στην Ελλάδα που εξαρτώνται από την τραπεζική πίστωση. Εάν δεν εξαιρεθούν από την απώλεια 50 τοις εκατό τα κεφάλαιά τους θα εξαφανιστούν.
Η συμφωνία υποτίθεται ότι περιλαμβάνει νέα κεφάλαια για τις τράπεζες στην Ελλάδα, αλλά αυτό δεν είναι μια τελειωμένη υπόθεση.
Εν τω μεταξύ, η Ελλάδα υποτίθεται ότι θα συνεχίσει το πρόγραμμά της με αυστηρή λιτότητα για να καθησυχάσει τους τραπεζίτες και την πολιτική ηγεσία της Ευρώπης. Αλλά με αυτό το τελευταίο, οι τραπεζίτες στην Ελλάδα καθώς και οι εργαζόμενοι και διαδηλωτές ήχησαν συναγερμό.
Σε αυτό το σημείο πλησιάζουν στο «φτάνει πια», και αν οι όροι αποδειχθούν αυστηρότερη θηλιά, η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει λιγότερα να χάσει από όσα αθετήσει. Τουλάχιστον αυτό δεν είναι και μια τόσο σιωπηρή απειλή του Παπανδρέου.
Κάποιος μπορεί να υποθέσει ότι ο πανικός που τάραξε τους οικονομικούς και πολιτικούς κύκλους στην Ευρώπη ήταν αυτό που στόχευε ο Γ. Παπανδρέου. Αυτό που λέει ο πρωθυπουργός είναι : «Αν θέλετε οι Έλληνες να συνεχίσουν τη λιτότητα , δεν μπορείτε να τροποποιήσετε τους όρους της συμφωνίας στα κρυφά.
Με τη συμμετοχή των ελλήνων πολιτών στην απόφαση, ο κ. Παπανδρέου γυρίζει από πράκτορας των ξένων με απαιτήσεις λιτότητας σε μια ηγετική θέση του ελληνικού λαού. Το δημοψήφισμα θα είναι κάποια στιγμή αφού οι όροι της συμφωνίας είναι σαφείς.
Δημοσκοπήσεις κατά τη διάρκεια Σαββατοκύριακου δείχνουν ότι περίπου 59% των Ελλήνων αντιτίθενται στην τελευταία συμφωνία, αλλά πάνω από το 72% θέλουν την Ελλάδα να παραμείνουν στη ζώνη του ευρώ.
Αν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τηρήσουν τη δέσμευση για τους τραπεζίτες με τους όρους που αποτέλεσαν αντικείμενο διαπραγματεύσεων, μπορούμε να περιμένουμε ο Παπανδρέου να παροτρύνει τους Έλληνες πολίτες να επικυρώσουν τη συμφωνία. Εάν, από την άλλη πλευρά, πολιτικές και οικονομικές ελίτ προσπαθούν να ξεγλιστρήσουν, θα βρεθούμε όλοι σε αχαρτογράφητα νερά από αθέτηση υποχρεώσεων από μια χώρα της ευρωζώνης.
Εν τω μεταξύ, ο κ. Παπανδρέου δείχνει πραγματικός ηγέτης. Είναι περίπου πρώτη φορά που κάποιος σηκώνει ανάστημα σε τραπεζίτη. Η Ελλάδα, άλλωστε είναι το λίκνο της δημοκρατίας-και ο Παπανδρέου είναι σοσιαλιστής.
Παρά τις προηγούμενες αμαρτίες της αναποτελεσματικής γραφειοκρατίας, η Ελλάδα είναι το αουτσάιντερ εδώ. Σε αντάλλαγμα για την πρόκληση δυσχερειών για τους δικούς της ανθρώπους, η ελληνική κυβέρνηση αξίζει κάποια πραγματική ανακούφιση να δει την οικονομία της να αναπτύσσεται και πάλι. Αλλά αυτό δεν είναι το είδος του παιχνιδιού των τραπεζιτών όταν τους επιτρέπεται να ξεφύγουν.
Η Ελλάδα έχει τώρα την εξουσία της απελπισίας των αδυνάτων. Για τον Παπανδρέου είναι ένα γενναίο, νευρικό, υψηλό στοίχημα, και αυτό αξίζει το σεβασμό μας.
www.greekfinanceforum.com
