από τις κρισιμότερες αν όχι την κρισιμότερη σύνοδο κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. την επόμενη εβδομάδα (9 Δεκεμβρίου).
Επίσης, οι αγορές βρίσκονται εν αναμονή της παρουσίασης των γαλλογερμανικών σχεδίων για την αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία και ουσιαστικά ένα νέο σύμφωνα σταθερότητας, με τα σχέδια επισήμως να παρουσιάζονται τη Δευτέρα, μετά τη συνάντηση Μέρκεκ – Σαρκοζί, ενώ μια πρώτη γεύση αναμένουμε να πάρουμε σήμερα από την ομιλία της Α. Μέρκελ στη Γερμανική βουλή, ομιλία η οποία αναμένεται με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Πέραν αυτών συνεχίζεται φυσικά και η συζήτηση στην Ε.Ε. για το πιθανό ρόλο της ΕΚΤ και τη δυνατότητα να παρεμβαίνει αυτή στις αγορές, με τον ίδιο το διοικητή της ΕΚΤ, Μ. Ντράγκι να προσπαθεί να κρατήσεις τους τόνους χαμηλά και τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι το σχέδιο στο οποίο είχαμε αναφερθεί τόσο χθες όσο και τις προηγούμενες ημέρες (σχέση ΕΚΤ – ΔΝΤ) συνεχίζει να κερδίζει έδαφος, παρά τις επίσημες διαψεύσεις.
Στα πιο χρηματιστηριακά, η νευρικότητα αναμένεται φυσικά να συνεχιστεί με τις τραπεζικές μετοχές να είναι οι πλέον ευαίσθητες στην ειδησεογραφία, κάτι το οποίο φάνηκε και χθες, όπου και καταγράφηκαν μεγάλες απώλειες, ενώ την ίδια ώρα το επιλεκτικό αγοραστικό ενδιαφέρον σε συγκεκριμένους τίτλους της μεγάλης και της μεσαίας κεφαλαιοποιήσεων είναι πολύ πιθανό να διατηρηθεί. Σε αυτό το σημείο και με αφορμή τα παραπάνω, θα τονίσουμε για ακόμη μια φορά τους τελευταίους μήνες, ότι ανεξάρτητα από τις βραχυπρόθεσμες κινήσεις, είμαστε σχεδόν σίγουροι ότι οι τραπεζικές μετοχές - τράπεζες θα βρεθούν αντιμέτωπες με τεράστια προβλήματα κατά τους επόμενους μήνες, ενώ ακόμη και αν αποφευχθούν, με κάποιο τρόπο τα πολύ χειρότερα, η επίδοση τους μέσο – μακροπρόθεσμα θα είναι σχεδόν σίγουρα χαμηλότερα αυτής συγκεκριμένων μη – τραπεζικών μετοχών από τη μεγάλη και τη μεσαία κεφαλαιοποίηση. Μάλιστα, θα τολμούσαμε να πούμε ότι η χθεσινή έκθεση της Moody’s για τον εγχώριο τραπεζικό κλάδο συνοψίζει ουσιαστικά τα όσα αναφέρουμε μήνες τώρα. Συγκεκριμένα, ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Moody's προβλέπει εκτεταμένες κρατικοποιήσεις ελληνικών τραπεζών προβλέπει, λόγω των μεγάλων αναγκών τους για ανακεφαλαιοποίηση, μετά το επερχόμενο «κούρεμα» των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου κατά 50%. Επίσης, σύμφωνα με τον οίκο, το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα αυξηθεί πιθανόν στο 15-16% στο τέλος του 2011 και μετά θα υπερβεί το 20%.
Tα Γερμανικά – Γαλλικά Σχέδια τα οποία αποκαλύπτονται…
Την ανάδυση ενός «νέου οικονομικού κύκλου» προανήγγειλε το βράδυ της Πέμπτης ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος θα είναι «ένας κύκλος απομόχλευσης», ικανός να γείρει την πλάστιγγα της οικονομίας προς την εργασία και την παραγωγή. «Η άμετρη ανάπτυξη του οικονομικού τομέα που συγκέντρωσε απίθανες ποσότητες χρεών είχε ως αποτέλεσμα η οικονομία να ταυτιστεί με το χρηματοπιστωτικό σύστημα», είπε ο Σαρκοζί από την Τουλόν, κατά την πολυαναμενόμενη ομιλία του για την κρίση στην ευρωζώνη. Επίσης, Ο γάλλος πρόεδρος τόνισε την ανάγκη μεγαλύτερης δημοσιονομικής πειθαρχίας, αυστηρότερων ελέγχων των εθνικών προϋπολογισμών και ενός πιο αυτοματοποιημένου μηχανισμού κυρώσεων για τους δημοσιονομικούς παραβάτες. «Κάθε χώρα της ευρωζώνης πρέπει να έχει έναν Χρυσό Κανόνα», που σημαίνει ότι θα πρέπει να εντάξουν στα συντάγματά τους το στόχο του ισοσκελισμένου προϋπολογισμού. Ο Ν. Σαρκοζί τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη αλληλεγγύη στην Ευρώπη, και στο πλαίσιο αυτό η ΕΚΤ θα παίζει σημαίνοντα ρόλο. Πρόσθεσε όμως ότι «η ΕΚΤ είναι ανεξάρτητη και θα παραμείνει». Οι λεπτομέρειες του σχεδίου διάσωσης θα παρουσιαστούν, όπως είπε, τη Δευτέρα, από κοινού με την Άγκελα Μέρκελ έπειτα από συνάντηση που θα έχουν οι δυο στο Παρίσι.
Σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε ότι σε χθεσινές του δηλώσεις, ο γερμανός υπουργός οικονομικών επιβεβαίωσε τα όσα είχαμε αναφέρει στο σχόλιο μας τη Δευτέρα. Συγκεκριμένα, ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε αναφέρθηκε σε μια πρόταση την οποία φέρεται να παρουσίασε για πρώτη φορά στο προχθεσινό Eurogroup. Προτείνει τη μεταφορά του χρέους που ξεπερνά το επιτρεπτό όριο του 60 % σε ειδικά εθνικά ταμεία, με στόχο να επισπευστεί η αποπληρωμή τους. Η χρηματοδότηση αυτών των εθνικών ταμείων θα υποστηρίζεται εθνικά, δηλαδή από τα δημόσια οικονομικά και απώτερος στόχος θα είναι η αποπληρωμή τους σε 20 χρόνια. Ο κ. Σόιμπλε έκανε λόγο για ένα μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης καθώς η πρόοδος που θα σημειώνεται στη μείωση του χρέους θα μπορεί να εξετάζεται σε ετήσια βάση.
Σε αυτό το σημείο θα επαναλάβουμε το σχόλιο μας της Δευτέρα, έχοντας φυσικά και το σχετικό σχόλιο.
“Το Γερμανικό σχέδιο, με τη συνδρομή της Γαλλίας θα προβλέπει φυσικά τις αλλαγές στη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο την ενίσχυση των κανόνων σταθερότητας της Ευρωζώνης, την αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία, ενώ το πλέον σημαντικό θέμα θα είναι ότι θα δίνεται, μεταξύ άλλων, το δικαίωμα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απορρίπτει τα σχέδια των εθνικών προϋπολογισμών. Επίσης, προκειμένου να διασφαλιστεί ο “χρυσός κανόνας”, οι χώρες της Ευρωζώνης να τηρούν το χρέος εντός του ορίου του 60% του ΑΕΠ, η Γερμανία θα προτείνει σε κάθε χώρα χωριστά να ιδρυθεί ένα fund που θα αναλαμβάνει το χρέος που υπερβαίνει το όριο αυτό, με την πρόβλεψη το συνολικό χρέος να πρέπει να κατέλθει του 60% του ΑΕΠ εντός των επόμενων 20 ετών!, κάτι το οποίο όπως γίνεται αντιληπτό θα δώσει σημαντικό χρόνο σε συγκεκριμένα κράτη μέλη. Μάλιστα, το χρέος του fund κάθε χώρας θα πρέπει στη συνέχεια να εξοφλείται με πόρους της ίδιας της χώρας και να επιστρέφει σε βιώσιμα επίπεδα”.
Προσπαθεί να κρατήσει χαμηλούς τους τόνους η ΕΚΤ, αλλά το σχέδιο με το ΔΝΤ βρίσκεται σε καλό δρόμο…
Να κρατήσει χαμηλούς τους τόνους, για το ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει η ΕΚΤ, προσπάθησε χθες ο Μ. Ντράγκι. Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι κατέβασε σήμερα τον πήχη των προσδοκιών όσον αφορά έναν ενεργότερο ρόλο της κεντρικής τράπεζας στην αντιμετώπιση της κρίσης. «Μπορούμε να βοηθήσουμε τις υπερχρεωμένες χώρες με αγορά ομολόγων τους μόνον μέχρι ένα σημείο, αλλά ο ρόλος μας δεν είναι να χρηματοδοτούμε τις κυβερνήσεις», υπογράμμισε για να προσθέσει: «Βασικός στόχος της ΕΚΤ ήταν και παραμένει η διαφύλαξη της σταθερότητας των τιμών. Η ανεξαρτησία της τράπεζας ήταν και παραμένει αδιαπραγμάτευτη».
Πάντως όπως αναφέραμε και στην εισαγωγή μας, η κίνηση αυτή θεωρείται πιο πολύ ως προσπάθεια να κρατήσει τους τόνους χαμηλούς την ώρα που όλα δείχνουν ότι το σχέδιο δανεισμού από την ΕΚΤ του ΔΝΤ, το οποίο με τη σειρά του θα δανείζει συγκεκριμένες χώρες φαίνεται να κερδίζει συνεχώς έδαφος.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με αυτό το σχέδιο ΔΝΤ θα έχει τη δυνατότητα να δανείζεται από την ΕΚΤ προκειμένου να χορηγεί στη συνέχεια δάνεια στις χώρες εκείνες της ευρωζώνης που τα έχουν ανάγκη. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται η απευθείας χρηματοδότηση ή διάσωση ευρωπαϊκών χωρών μέσω της ΕΚΤ, κάτι που άλλωστε απαγορεύεται από τις ευρωπαϊκές συνθήκες και που απορρίπτει κατηγορηματικά το Βερολίνο. Να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι η ΕΚΤ αν συνεχίσει να αγοράζει ελληνικά, ισπανικά και ιταλικά ομόλογα θα αναγκαστεί σύντομα να εκδώσει χρήμα καθώς με ομόλογα ύψους περίπου 200δις στο χαρτοφυλάκιό της έχει φτάσει ήδη στα όρια των δυνατοτήτων της. Πάντως ακόμη κι αν επιλεγεί όμως τελικά η παράκαμψη μέσω του ΔΝΤ, η κεντρική τράπεζα θα πρέπει και πάλι να εκδώσει χρήμα, λαμβάνοντας δηλαδή μέτρα νομισματικής χαλάρωσης, απαραίτητα θα προσθέταμε για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Η Επίσημη θέση του ΔΝΤ
Τέλος, να αναφέρουμε ότι ως εξαιρετικά σημαντική θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η δήλωσε του εκπροσώπου του ΔΝΤ Τζέρι Ράις αναφορικά με τη δυνατότητα το ΔΝΤ να δανειστεί κεφάλαια από την ΕΚΤ. Συγκεκριμένα, ο Ράις δήλωσε ότι είναι νομικά δυνατό η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να δανείσει πόρους στο ΔΝΤ με σκοπό αυτό με τη σειρά του να δανείζει κράτη της Ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν προβλήματα. «Από νομικής άποψης, οι Κεντρικές Τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της ΕΚΤ, μπορούν να δανείσουν το ΔΝΤ, αλλά δεν διεξάγονται σήμερα συνομιλίες γι' αυτό το ενδεχόμενο» διευκρύνησε ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ. Να σημειωθεί ότι συγκλίνουσες πηγές στην Ευρώπη και την Ουάσινγκτον δήλωναν ότι δεν θα ήταν δυνατό να εξεταστεί το ενδεχόμενο μιας πιο μεγάλης δέσμευσης πόρων του ΔΝΤ για την καταπολέμηση της κρίσης δημόσιου χρέους στην ευρωζώνη αν η ΕΚΤ δεν συνέβαλε για την αύξηση των πόρων του διεθνούς χρηματοπιστωτικού ιδρύματος. Στις συζητήσεις για το αν μπορεί νομικώς να υπάρξει μια τέτοια συμβολή, ορισμένοι δήλωναν ότι δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο, ενώ άλλοι σημείωναν ότι η ΕΚΤ δεν είναι η Κεντρική Τράπεζα κανενός κράτους μέλους του ΔΝΤ συγκεκριμένα και ως εκ τούτου δεν μπορεί να δανείσει το ίδρυμα αυτό. Επίσης, σε ερώτηση για το τι περιμένει το ΔΝΤ από την Ευρώπη ως τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 8 και τις 9 Δεκεμβρίου, απάντησε ότι ελπίζει σε μια μεγαλύτερη «ολοκλήρωση» των χωρών της ευρωζώνης.«Η επίλυση αυτής της κρίσης θα χρειαστεί μια παγκόσμια προσπάθεια και επιπλέον ένα σημαντικό και αποτελεσματικό τείχος ασφαλείας. Επίσης (θα χρειαστεί) προσπάθειες σε εθνικό επίπεδο για την προσαρμογή των πολιτικών που θα ευνοούν την ανάπτυξη και την απασχόληση και, σε περιφερειακό επίπεδο, επιπρόσθετες προόδους προς μια δημοσιονομική και χρηματοπιστωτική ολοκλήρωση στην ευρωζώνη», υπογράμμισε.
www.greekfinanceforum.com