Ως πολυεθνικό οργανωμένο έγκλημα ορίζουμε τη διασυνοριακή δράση εγκληματικών συμμοριών που δρουν επαγγελματικά.
Αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, που εξελίσσεται σε πολυδιάστατη και δύσκολα ελεγχόμενη απειλή. Μια απειλή πάνω και πέρα από εθνικές κυβερνήσεις και εθνικά σύνορα που -χωρίς κανένα ενδοιασμό- ισοπεδώνει συνειδήσεις ατόμων και θεσμών.
Αποτελεί μια από τις σοβαρότερες απειλές για την κοινωνία. Απειλεί την κυριαρχία των κρατών και τα εθνικά τους σύνορα, τις δημοκρατικές αξίες και τους θεσμούς της κοινωνίας, την ασφάλεια των πολιτών, τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, την εθνική σταθερότητα, τον κρατικό έλεγχο, την οικονομία της αγοράς, τον εκδημοκρατισμό, την ανάπτυξη, το κράτος δικαίου, τη διεθνή έννομη τάξη.
Οι επιπτώσεις της δράσης των οργανώσεων αυτών είναι, κατά κανόνα, άμεσες και ορατές. Υπάρχουν, ωστόσο, και ορισμένες έμμεσες επιπτώσεις, όπως η κατάρρευση των πνευματικών και ηθικών αντιστάσεων, η διαφθορά, ο εκμαυλισμός των συνειδήσεων και το διαρκώς αυξανόμενο αίσθημα ανασφάλειας των πολιτών. Αυτή είναι η πρόκληση στην οποία καλούμαστε να ανταποκριθούμε με αποφασιστικότητα, έτσι ώστε οι πολίτες να μπορούν να ατενίζουν το μέλλον με αισιοδοξία, νοιώθοντας ασφαλείς και προστατευμένοι.
Η ανησυχητική εξάπλωση του οργανωμένου εγκλήματος οφείλεται, κατά κύριο λόγο, σε δύο παράγοντες: 1) στην παγκοσμιοποίηση των σύγχρονων βιομηχανικών κοινωνιών, με την επακόλουθη ραγδαία αύξηση της κυκλοφορίας των αγαθών, υπηρεσιών, κεφαλαίων και προσώπων σε παγκόσμια κλίμακα, σε συνδυασμό με την εξέλιξη των τηλεπικοινωνιών και 2) στη βαθιά αλλαγή των κοινωνιών της Κεντρικής, Ανατολικής και Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης, που συνοδεύτηκε από μια έκρηξη του κοινού και του οργανωμένου εγκλήματος.
Οι εγκληματικές οργανώσεις, οι οποίες στο παρελθόν είχαν τοπικό χαρακτήρα, με δραστηριότητες που περιορίζονταν σε συγκεκριμένους τομείς, εξαφανίζονται σήμερα. Οι τεχνολογικές εξελίξεις στους τομείς των μεταφορών και των επικοινωνιών, προσφέρουν μεγάλα πλεονεκτήματα στις εγκληματικές οργανώσεις, οι οποίες αναπροσαρμόζουν ανάλογα την τακτική και τους στόχους τους, με αποτέλεσμα να έχουν πλέον αποκτήσει διεθνείς διαστάσεις, αναφορικά με τη σύνθεση και το πεδίο δράσης τους.
Είναι, συνεπώς, απαραίτητο να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου: 1) να εκλείψουν όλοι εκείνοι οι παράγοντες αύξησης της εγκληματικότητας, 2) να αυξηθούν τα μέτρα προστασίας των πολιτών και της περιουσίας τους, 3) να περιορισθούν στο ελάχιστο οι δυνατότητες για το ξέπλυμα του βρώμικου χρήματος και 4) να εντατικοποιηθεί η συνεργασία μεταξύ αστυνομικών, δικαστικών και τελωνειακών αρχών, στη βάση της διεθνούς αστυνομικής συνεργασίας και της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής.
Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, είναι απόλυτα αναγκαίο να συνεννοηθούμε σε διεθνές επίπεδο. Έχουμε την υποχρέωση να φωνάξουμε δυνατά, να κινητοποιήσουμε τους αδρανούντες, να ευαισθητοποιήσουμε τους αδιάφορους, να αντισταθούμε στην παραλυσία και την ισοπέδωση των αξιών, να οραματιστούμε και να παλέψουμε για έναν καλύτερο κόσμο, για έναν κόσμο.
*Ο Άγγελος Τσιγκρής διδάσκει Εγκληματολογία στην Ελλάδα και την Κύπρο. Έχει διατελέσει εκπρόσωπος της χώρας μας στο Δίκτυο Πρόληψης της Εγκληματικότητας της ΕΕ και στη Μόνιμη Αντιπροσωπία του ΟΗΕ για την Πρόληψη του Εγκλήματος και την Ποινική Δικαιοσύνη.
Αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, που εξελίσσεται σε πολυδιάστατη και δύσκολα ελεγχόμενη απειλή. Μια απειλή πάνω και πέρα από εθνικές κυβερνήσεις και εθνικά σύνορα που -χωρίς κανένα ενδοιασμό- ισοπεδώνει συνειδήσεις ατόμων και θεσμών.
Αποτελεί μια από τις σοβαρότερες απειλές για την κοινωνία. Απειλεί την κυριαρχία των κρατών και τα εθνικά τους σύνορα, τις δημοκρατικές αξίες και τους θεσμούς της κοινωνίας, την ασφάλεια των πολιτών, τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, την εθνική σταθερότητα, τον κρατικό έλεγχο, την οικονομία της αγοράς, τον εκδημοκρατισμό, την ανάπτυξη, το κράτος δικαίου, τη διεθνή έννομη τάξη.
Οι επιπτώσεις της δράσης των οργανώσεων αυτών είναι, κατά κανόνα, άμεσες και ορατές. Υπάρχουν, ωστόσο, και ορισμένες έμμεσες επιπτώσεις, όπως η κατάρρευση των πνευματικών και ηθικών αντιστάσεων, η διαφθορά, ο εκμαυλισμός των συνειδήσεων και το διαρκώς αυξανόμενο αίσθημα ανασφάλειας των πολιτών. Αυτή είναι η πρόκληση στην οποία καλούμαστε να ανταποκριθούμε με αποφασιστικότητα, έτσι ώστε οι πολίτες να μπορούν να ατενίζουν το μέλλον με αισιοδοξία, νοιώθοντας ασφαλείς και προστατευμένοι.
Η ανησυχητική εξάπλωση του οργανωμένου εγκλήματος οφείλεται, κατά κύριο λόγο, σε δύο παράγοντες: 1) στην παγκοσμιοποίηση των σύγχρονων βιομηχανικών κοινωνιών, με την επακόλουθη ραγδαία αύξηση της κυκλοφορίας των αγαθών, υπηρεσιών, κεφαλαίων και προσώπων σε παγκόσμια κλίμακα, σε συνδυασμό με την εξέλιξη των τηλεπικοινωνιών και 2) στη βαθιά αλλαγή των κοινωνιών της Κεντρικής, Ανατολικής και Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης, που συνοδεύτηκε από μια έκρηξη του κοινού και του οργανωμένου εγκλήματος.
Οι εγκληματικές οργανώσεις, οι οποίες στο παρελθόν είχαν τοπικό χαρακτήρα, με δραστηριότητες που περιορίζονταν σε συγκεκριμένους τομείς, εξαφανίζονται σήμερα. Οι τεχνολογικές εξελίξεις στους τομείς των μεταφορών και των επικοινωνιών, προσφέρουν μεγάλα πλεονεκτήματα στις εγκληματικές οργανώσεις, οι οποίες αναπροσαρμόζουν ανάλογα την τακτική και τους στόχους τους, με αποτέλεσμα να έχουν πλέον αποκτήσει διεθνείς διαστάσεις, αναφορικά με τη σύνθεση και το πεδίο δράσης τους.
Είναι, συνεπώς, απαραίτητο να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου: 1) να εκλείψουν όλοι εκείνοι οι παράγοντες αύξησης της εγκληματικότητας, 2) να αυξηθούν τα μέτρα προστασίας των πολιτών και της περιουσίας τους, 3) να περιορισθούν στο ελάχιστο οι δυνατότητες για το ξέπλυμα του βρώμικου χρήματος και 4) να εντατικοποιηθεί η συνεργασία μεταξύ αστυνομικών, δικαστικών και τελωνειακών αρχών, στη βάση της διεθνούς αστυνομικής συνεργασίας και της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής.
Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, είναι απόλυτα αναγκαίο να συνεννοηθούμε σε διεθνές επίπεδο. Έχουμε την υποχρέωση να φωνάξουμε δυνατά, να κινητοποιήσουμε τους αδρανούντες, να ευαισθητοποιήσουμε τους αδιάφορους, να αντισταθούμε στην παραλυσία και την ισοπέδωση των αξιών, να οραματιστούμε και να παλέψουμε για έναν καλύτερο κόσμο, για έναν κόσμο.
*Ο Άγγελος Τσιγκρής διδάσκει Εγκληματολογία στην Ελλάδα και την Κύπρο. Έχει διατελέσει εκπρόσωπος της χώρας μας στο Δίκτυο Πρόληψης της Εγκληματικότητας της ΕΕ και στη Μόνιμη Αντιπροσωπία του ΟΗΕ για την Πρόληψη του Εγκλήματος και την Ποινική Δικαιοσύνη.
