Τουλάχιστον 10.000 μερίδες διανέμει καθημερινά η Αρχιεπισκοπή και άλλες 3.500 διαθέτει ο Δήμος Αθηναίων στο Ιδρυμα Αστέγων, στο οποίο γίνονται καθημερινά τρία συσσίτια. Πρώην επιχειρηματίες, μισθωτοί που απολύθηκαν από τη δουλειά τους, άνθρωποι που λίγους μήνες πριν δεν τους είχε απασχολήσει ποτέ η επιβίωση, σήμερα συνωστίζονται για ένα πιάτο φαγητό στις ουρές των συσσιτίων.
Το προφίλ των ανθρώπων που αναζητούν φαγητό στα συσσίτια τους τελευταίους μήνες, έχει αλλάξει σχεδόν ριζικά, με την είσοδο ανέργων, χαμηλοσυνταξιούχων, μονογονεϊκών οικογενειών, ανθρώπων που έχασαν την επιχείρηση, το σπίτι τους ή ανθρώπων με πενιχρό μισθό που δεν επαρκεί για να συντηρήσουν στοιχειωδώς τα εξαρτημένα μέλη της οικογένειάς τους.
Τα στοιχεία είναι αποκαρδιωτικά, καθώς ο κατάλογος των ανθρώπων που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις βασικές ανάγκες διαρκώς αυξάνεται. Η κρίση δεν αφορά μόνο την Αθήνα, καθώς στην υπόλοιπη Ελλάδα στα ημερήσια συσσίτια δήμων και εκκλησιών διανέμονται 250.000 μερίδες φαγητού. Στην Αθήνα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που προκύπτουν από έρευνα που έγινε για λογαριασμό της ΜΚΟ «Αποστολή της Εκκλησίας της Ελλάδας», η συμμετοχή στα συσσίτια αυξήθηκε τους τελευταίους μήνες κατά 40%, με τους Ελληνες να είναι συντριπτικά περισσότεροι από τους μετανάστες. Καθημερινά μοιράζονται 10.000 μερίδες φαγητού σε 5.000 ανθρώπους, από τους οποίους 2.414 είναι άνδρες, 2.312 γυναίκες και 274 παιδιά.
Το 60% είναι Ελληνες και ακολουθούν μετανάστες από αφρικανικές χώρες (16,6%), χώρες της πρώην Ανατολικής Ευρώπης (13,8%) και ασιατικές χώρες (9,6%). Οι μισοί είναι ηλικίας μεγαλύτερης των 50 ετών (2.548 άτομα), ενώ αμέσως μετά είναι τα άτομα ηλικίας από 31 έως 50 ετών (1.574 άτομα). Οι διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες δημιούργησαν και άλλες δράσεις που περιλαμβάνουν αποστολή δεμάτων φαγητού που προορίζονται για ελληνικές οικογένειες που ζουν στα όρια της φτώχειας.
Δράση «Μπορούμε»
Εκτός από τους δήμους και την Εκκλησία, σημαντική είναι η συνεισφορά εθελοντών, όπως για παράδειγμα της δράσης «Μπορούμε», στην οποία συμμετέχουν εταιρείες εστίασης που προσφέρουν τα φαγητά που περισσεύουν.
Μέσα από την ιστοσελίδα «www.boroume.gr» εταιρείες που θέλουν να προσφέρουν, συμπληρώνουν σχετική αίτηση, ενώ έχουν τη δυνατότητα να συλλέξουν πληροφορίες για τα πλησιέστερα στην περιοχή τους συσσίτια. Την αρχή έκαναν ένα εστιατόριο στο Κολωνάκι, ακολούθησαν φούρνοι και αλυσίδες τροφίμων που διαθέτουν το φαγητό τους σε ανθρώπους που το έχουν πραγματικά ανάγκη.
Στην πρωτοβουλία του «Μπορούμε» συμμετέχουν μέχρι τώρα μικρά αναψυκτήρια, φούρνοι και εστιατόρια στο κέντρο της Αθήνας, στο Νέο Φάληρο, στους Αγίους Αναργύρους και στη Φιλοθέη, ενώ ήδη βοηθάνε στη σίτιση περίπου 27.000 ανθρώπους την εβδομάδα.
Και αποστολές φαγητών στα σπίτια απόρων
Καθημερινά καταγράφονται νέες περιπτώσεις ατόμων που καταφεύγουν στα συσσίτια. Οι δήμοι, ο ένας μετά τον άλλον, αρχίζουν να οργανώνουν συσσίτια, ακόμη και εκείνοι των βορείων προαστίων. Δήμοι σε πολλές περιοχές της χώρας, όπως για παράδειγμα Αθήνα, Κηφισιά, Ηλιούπολη, Λάρισα, Πάτρα κ.ά. οργανώνουν δράσεις, με τη μορφή συσσιτίων, διάθεσης τροφίμων από τις τράπεζες τροφίμων και άλλων ειδών που διαθέτουν σε ημερήσια βάση ή σε τακτές ημερομηνίες αποστολής φαγητού στο σπίτι σε ανήμπορα μοναχικά άτομα.
Στην Κηφισιά, σύμφωνα με τον δήμαρχο, Ν. Χιωτάκη, συνολικά 30 οικογένειες δεν μπορούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες, και η κοινωνική υπηρεσία του δήμου τούς στέλνει καθημερινά το φαγητό στο σπίτι.
«Κανένας νηστικός στην πόλη» το σύνθημα δήμων - Εκκλησίας
Αντιστράφηκε η αναλογία των αλλοδαπών και των Ελλήνων που καταφεύγουν στα συσσίτια στη Θεσσαλονίκη και οι τελευταίοι, που πριν ξεκινήσει η κρίση ήταν περίπου στο 30%, έχουν ήδη διπλασιαστεί. Για πρώτη φορά παρουσιάζονται οικογένειες μαζί με τα παιδιά τους που τους λείπει κι ένα πιάτο φαγητό.
Σχεδόν 4.000 άτομα παίρνουν καθημερινά φαγητό από τα συσσίτια αγάπης των δήμων και των μητροπόλεων της Θεσσαλονίκης, τα οποία έχουν ως στόχο να μη μείνει «κανένας νηστικός άνθρωπος στη Θεσσαλονίκη».
Στα 14 έφτασε ο αριθμός των τραπεζιών αγάπης, που στήνει κάθε μεσημέρι η μητρόπολη Θεσσαλονίκης σε ισάριθμες ενορίες, το ένα μάλιστα από αυτά, το μεγαλύτερο, στην ενορία του Αγίου Δημητρίου γίνεται σε συνεργασία με τον δήμο και κάθε μήνα προστίθενται καινούργια άτομα που δεν έχουν ένα πιάτο φαγητό.
«Η εικόνα όσων έρχονται στα συσσίτια είναι πλέον τελείως διαφορετική. Παρατηρούμε ότι έχει μειωθεί ο αριθμός των αλλοδαπών και έχει αυξηθεί κατά πολύ ο αριθμός των Ελλήνων που δεν έχουν ένα πιάτο φαγητό. Η αναλογία είναι πια 30% ξένοι και 70% Ελληνες, ενώ τα προηγούμενα χρόνια ήταν αντίστροφο το ποσοστό. Διανέμουμε καθημερινά περίπου 1.400 μερίδες φαγητό και μακάρι να μπορούσαμε να δώσουμε περισσότερες», λέει στο «Εθνος» ο αρχιερατικός επίτροπος του Φιλόπτωχου Ταμείου της μητρόπολης Θεσσαλονίκης, αρχιμανδρίτης Δαβίδ Τζιουμάκας.
Η μητρόπολη Θεσσαλονίκης μελετά σοβαρά το ενδεχόμενο την καινούργια χρονιά να αυξήσει τον αριθμό των μερίδων που προσφέρονται στα συσσίτια, καθώς έχουν διπλασιαστεί οι άποροι που προσέρχονται και ζητούν βοήθεια σε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Για τον λόγο αυτό, και παρά την οικονομική κρίση, αποφασίστηκε να γίνει τελικά ο έρανος αγάπης από τις 13 έως τις 19 Δεκεμβρίου, προκειμένου να συγκεντρωθούν χρήματα και να βοηθηθούν όσοι έχουν ανάγκη. Είκοσι συσσίτια διοργανώνονται καθημερινά από την Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως-Σταυρουπόλεως στη δυτική Θεσσαλονίκη, όπου σιτίζονται περίπου 2.500 άτομα. Η εικόνα είναι απογοητευτική, καθώς εμφανίζονται ολόκληρες οικογένειες με μικρά παιδιά που τους λείπει ακόμη και ένα πιάτο φαγητό.
Το πιο πολυπληθές τραπέζι αγάπης είναι αυτό της ενορίας Αγίων Πάντων στην περιοχή του σιδηροδρομικού σταθμού, ενώ στον Δενδροπόταμο το συσσίτιο για τα παιδιά, εκτός από το μεσημεριανό φαγητό, περιλαμβάνει και πρωινό πριν από την έναρξη των μαθημάτων στο σχολείο.
Ενα συσσίτιο την ημέρα σε συνεργασία με τον Δήμο Καλαμαριάς διοργανώνει η μητρόπολη Καλαμαριάς και Νέας Κρήνης. «Οι 17 ενορίες μας προσπαθούν να βοηθήσουν όπως μπορούν», μας είπε ο υπεύθυνος του Φιλόπτωχου Ταμείου της μητρόπολης, π. Κωνσταντίνος.
Το συσσίτιο δίνεται σε αίθουσα του δήμου, στην οδό Αμισού και Παπανικόλα και σε αυτό προσφέρουν εθελοντικά πολλές γυναίκες από όλη την Καλαμαριά, ενώ ο έρανος αγάπης θα γίνει 11-14 Δεκεμβρίου και η μητρόπολη απευθύνει έκκληση στους πολίτες για να ανταποκριθούν.