Το πρόγραμμα Εξυπνα Δίκτυα, που εκτελείται από το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων Αιγαίου (ΔΑΦΝΗ) και το Ενεργειακό Γραφείο Αιγαίου, σε συνεργασία με τη ΔΕΗ, τη ΡΑΕ και το ΕΜΠ, θα «δοκιμαστεί» στη Λέσβο, τη Λήμνο, τη Σαντορίνη, τη Μήλο και την Κύθνο.
Πέντε είναι οι στόχοι του νέου συστήματος:
- η βελτίωση της ποιότητας του ρεύματος,
- η μείωση των τιμολογίων,
- η εξοικονόμηση ενέργειας,
- η αύξηση της διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών (ΑΠΕ) και
- η υποδοχή των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Από το όλο εγχείρημα αναμένεται να ωφεληθούν 180.000 καταναλωτές, οι οποίοι θα προμηθευτούν «έξυπνους» μετρητές που θα δέχονται, αλλά και θα στέλνουν πληροφορίες σε έναν κεντρικό σταθμό ελέγχου.
Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούν να γνωρίζουν όχι μόνο την ενέργεια που καταναλώνουν, αλλά και να επιλέγουν τη φθηνότερη και περιβαλλοντικά προτιμότερη λύση, ανάλογα με τις ανάγκες τους. «Ο καταναλωτής θα μπορεί να παίρνει αναλυτικές πληροφορίες σε ό,τι αφορά την τιμολόγηση και την ποιότητα της ενέργειας που καταναλώνει και να δρα αναλόγως», εξηγεί στη Real planet ο συντονιστής του προγράμματος Ηλίας Ευθυμιόπουλος. «Ο καταναλωτής θα είναι πλέον δυναμικός παίκτης, καθώς θα μπορεί να διαμορφώνει ο ίδιος το ενεργειακό του προφίλ», συμπληρώνει ο Νίκος Χατζηαργυρίου, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ, η οποία έχει αναλάβει την εγκατάσταση των δικτύων και των σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.
Σε επίπεδο παραγωγού, η εγκατάσταση του «έξυπνου» συστήματος αποτελεί ευκαιρία για ενίσχυση των ΑΠΕ. «Μέχρι σήμερα υπήρχε φράγμα στη χρήση των ανανεώσιμων πηγών σε ποσοστό 25%, καθώς το σύστημα δεν δεχόταν παραπάνω. Με το έξυπνο δίκτυο η διείσδυση μπορεί να φτάσει και το 50%», τονίζει ο Ηλ. Ευθυμιόπουλος. Όσον αφορά την εξοικονόμηση, υπολογίζεται ότι θα είναι της τάξεως των 42 γιγαβάτ, ενώ θα αποφευχθεί η έκλυση 114 τόνων διοξειδίου του άνθρακα τον χρόνο.
Τεχνολογία αιχμής
Κυρίαρχο ρόλο στην ανάπτυξη αλλά και στην επιτυχία των έξυπνων δικτύων παίζει η τεχνολογία και η πληροφορική. Για τη λειτουργία τους «επιστρατεύονται» μικροεπεξεργαστές και αισθητήρες, οι οποίοι μεταφέρουν πληροφορίες από πραγματικούς ή εικονικούς καταναλωτές σε υπολογιστικές μονάδες και από εκεί δίνουν εντολές στα διασυνδεδεμένα υποσυστήματα που λειτουργούν μέσω κατάλληλων αλγορίθμων. «Με αυτόν τον τρόπο, μεγάλες μονάδες ισχύος, κυψέλες καυσίμων, εγκαταστάσεις αφαλάτωσης, οικιακές συσκευές και εφεδρικές γεννήτριες θα μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους σε πραγματικό χρόνο, μειώνοντας τις απώλειες, αυξάνοντας τις αποδόσεις και προσκομίζοντας σημαντικά κέρδη για το περιβάλλον», σημειώνει ο συντονιστής του προγράμματος.
Τα «έξυπνα» συστήματα που θα εγκατασταθούν στα πέντε νησιά θα είναι φτιαγμένα «στα μέτρα τους», καθώς θα λαμβάνουν υπόψη το ενεργειακό παρελθόν κάθε νησιού, τη δομή, τη γεωγραφία του, αλλά και το προφίλ των καταναλωτών του.
Μεγάλη διασπορά
Τα νησιωτικά δίκτυα θεωρούνται ιδανικά για την εφαρμογή «έξυπνων» δικτύων. Τα συμβατικά δίκτυα είναι παλιά, ασυντήρητα και ανεπαρκή για τις ανάγκες τους, ειδικά κατά την τουριστική περίοδο που, επιπλέον, το κόστος της παραγόμενης ενέργειας είναι υψηλό, ενώ οι δυνατότητες διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι περιορισμένες.
Οι προϋποθέσεις
Τα συγκεκριμένα νησιά που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα επελέγησαν από το Δίκτυο ΔΑΦΝΗ, καθώς πληρούσαν μια σειρά από προϋποθέσεις: δεν είναι συνδεδεμένα με το δίκτυο της ΔΕΗ, έχουν μεγάλη γεωγραφική διασπορά, διαφορετικά μεγέθη, αλλά και διαφορές στη ζήτηση. «Για παράδειγμα, στη Λέσβο είναι πιο ομαλά κατανεμημένη, ενώ στη Σαντορίνη η ζήτηση 15πλασιάζεται το καλοκαίρι», διευκρινίζει ο Ηλ. Ευθυμιόπουλος. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και η μορφολογία των νησιών, το ποσοστό ωριμότητας σε έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και οι δυνατότητες ανάπτυξής τους που προσφέρει ή αντίστοιχα δεν προσφέρει το καθένα από αυτά, όπως επίσης και το επίπεδο ανταπόκρισης των ίδιων των δήμων, των οποίων η ενεργή συμμετοχή θεωρείται απαραίτητη για την αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος.
«Η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να είναι το όχημα για ανάπτυξη και δη “πράσινη”, που θα στηριχθεί από τους ανθρώπους που ζουν στα νησιά και από επενδυτές που θα συμμετάσχουν στον σχεδιασμό», τονίζει ο Ν. Χατζηαργυρίου.
