Πρόκειται για την πρώτη καταγραφή των παγετώνων που έγινε στο γαλλικό τμήμα της ευρωπαϊκής οροσειράς ύστερα από τέσσερις δεκαετίες. Παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ενωσης και – γεγονός το οποίο κρίνεται ιδιαίτερα ανησυχητικό – αντανακλά άλλα ευρήματα των τελευταίων ετών σχετικά με περιοχές των Άλπεων που ανήκουν σε άλλες χώρες.
Μείωση κατά 100 τ. χλμ
Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, όταν είχε γίνει η τελευταία καταγραφή τους, οι παγετώνες που «κατεβαίνουν» από το Μον Μπλαν και τα γύρω όρη προς την πλευρά της Γαλλίας κάλυπταν συνολικά έκταση 375 τ. χλμ. Όπως διαπίστωσαν οι Γάλλοι επιστήμονες, στα τέλη της δεκαετίας του 2000 η επιφάνειά τους μειώθηκε στα 275 τ. χλιμ.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Σαβοΐας με επικεφαλής τη Μαρί Γκαρντάν κατέγραψαν περίπου 600 παγετώνες σε ευρεία έκταση, καλύπτοντας μεταξύ άλλων τις οροσειρές Εκρέν, Μπελντόν, Βανουάζ, Υμπέ, Γκραντ Ρους ντ’ Αρβ καθώς και τη γαλλική πλευρά του περίφημου Μον Μπλαν.
Για την καταγραφή χρησιμοποιήθηκαν χαρτογραφικά αρχεία, απεικονίσεις από δορυφόρους, αεροφωτογραφίες αλλά και επιτόπιος έλεγχος προκειμένου να επαληθευθούν τα δεδομένα των δορυφόρων.
Μεγάλη υποχώρηση σε 25 χρόνια
Αν εξαιρέσουμε μια σύντομη περίοδο «προώθησης» στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι το 1985-1986 η έκταση των παγετώνων είχε μειωθεί από τα 375 τ. χλμ στα 340 τ. χλμ. Την επόμενη 25ετία η υποχώρηση επιταχύνθηκε: στα τέλη του 2000 οι παγετώνες συρρικνώθηκαν στα 275 τ. χλμ.
Συνολικά, τα τελευταία 40 χρόνια υπολογίστηκε ότι οι γαλλικές Αλπεις έχουν χάσει κατά μέσο όρο το 26% των μόνιμων παγετώνων τους. Οι απώλειες ωστόσο δεν είναι παντού οι ίδιες – παρουσιάζονται περισσότερο αυξημένες, ενίοτε δραματικά, στις νοτιότερες περιοχές τους σε σχέση με τις πιο βόρειες.
Στη νότια οροσειρά της Μπελντόν για παράδειγμα οι πάγοι έχουν σχεδόν ολοκληρωτικά εξαφανιστεί ενώ στη γειτονική οροσειρά των Εκρέν έχουν μειωθεί τρεις φορές περισσότερο από ό,τι στο Μον Μπλαν, το οποίο βρίσκεται βορειότερα.
Πιο αισθητή η απώλεια στις νότιες περιοχές
«Η υποχώρηση των παγετώνων είναι μικρότερη στις βόρειες γαλλικές Άλπεις από ό,τι στις νότιες» τόνισε η κ Γκαρντάν. «Πιστεύουμε ότι αυτό οφείλεται στο χαμηλότερο υψόμετρο των ορέων στον νότο αλλά και στις κλιματικές συνθήκες, που είναι διαφορετικές. Στον βορρά υπάρχουν περισσότερες βροχοπτώσεις και περισσότερα νέφη».
Το βόρειο τμήμα των γαλλικών Αλπεων περιλαμβάνει τον μεγαλύτερο παγετώνα της Γαλλίας, τον περίφημο La Mer de Glace ο οποίος «πέφτει» από υψόμετρο 1.000 μ. στις πλαγιές του Μον Μπλαν. Εδώ η υποχώρηση είναι σχετικά μικρή – από τα 31,5 στα 30 τ. χλμ.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι πριν από τρία χρόνια Ελβετοί ερευνητές είχαν αναφέρει υποχώρηση των παγετώνων και στις βορειότερες περιοχές των ελβετικών Άλπεων.