αποτελεί το νέο αίνιγμα για τους αρχαιολόγους, που δηλώνουν ότι δεν έχει βρεθεί κάτι ανάλογο.
Χτισμένο πριν από 1.800 χρόνια περίπου, το κτίριο ανακαλύφθηκε στο Norfolk στην δυτική Αγγλία, νότια της αρχαίας πόλης Venta Icenorum. Το κτίριο αποτελείται από δύο πτέρυγες που προεκτείνονται από ένα ορθογώνιο δωμάτιο, το οποίο με την σειρά του οδηγεί σε ένα κεντρικό δωμάτιο.
«Γενικά μιλώντας για την περίοδο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας οι άνθρωποι έχτιζαν με συγκεκριμένες αρχιτεκτονικές φόρμες» αναφέρει ο William Bowden, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Nottingham, που δημοσίευσε το εύρημα στην πρόσφατη έκδοση του περιοδικού Journal of Roman Archaeology. Η έρευνα έγινε σε συνεργασία με το Norfolk Archaeological and Historical Research Group.
Το φτερωτό σχήμα του κτιρίου φαίνεται ότι είναι μοναδικό για τα δεδομένα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, καθώς δεν υπάρχει άλλο όμοιο παράδειγμα. «Είναι πολύ ασυνήθιστο να βρίσκουμε ένα κτίριο όπως αυτό καθώς δεν υπάρχουν άλλα γνωστά κτίρια της περιόδου που ακολουθούν την συγκεκριμένη αρχιτεκτονική φόρμα» δήλωσε στο LiveScience ο Bowden. «Είναι πολύ δύσκολο να ειπωθεί τι προσπαθούν να πετύχουν με αυτό το αρχιτεκτονικό σχέδιο.»
Το κτίριο φαίνεται ότι αποτελεί μέρος ενός κτιριακού συγκροτήματος που περιλαμβάνει μια βίλα στον βορρά και τουλάχιστον άλλα δύο κτίρια στα ΝΑ και ΝΔ της περιοχής. Μια αεροφωτογραφία υποδεικνύει την ύπαρξη ενός ελλειπτικού ή πολυγωνικού κτιρίου με αψίδα στα ανατολικά.
Τα θεμέλια των δύο πτερύγων και το ορθογώνιο δωμάτιο ήταν κατασκευασμένα από ένα λεπτό στρώμα πηλού και ασβεστόλιθου. «Αυτό υποδεικνύει ότι η υπερκατασκευή του κτιρίου ήταν αρκετά ελαφριά, και έφερε πιθανότατα ξύλινη και πήλινη τοιχοποιία με αχυροσκεπή» γράφει ο Bowden. Αυτό αυξάνει την πιθανότητα να μην χρησιμοποιούταν το κτίριο για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Το κεντρικό δωμάτιο, από την άλλη πλευρά, ήταν κατασκευασμένο από πιο ισχυρά υλικά, με τα θεμέλια του να έχουν φτιαχτεί από ασβεστοκονίαμα αναμεμειγμένο με μικρά κομμάτια τούβλου και πυρόλιθου. Αυτό το τμήμα πιθανότατα είχε κεραμοσκεπή. «Οι ρωμαϊκές κεραμοσκεπές ήταν πάρα πολύ μεγάλες και πολύ βαριές» αναφέρει ο Bowden.
Κάποια χρονική στιγμή μετά την διάλυση του οικοδομήματος με το φτερωτό σχήμα, ένα άλλο κτίριο, αυτή την φορά διακοσμημένο, χτίστηκε πάνω σε αυτό. Οι αρχαιολόγοι έχουν βρει τρύπες πασσάλων στο κτίριο με βαμμένο γύψο στο εσωτερικό τους.
Ο Bowden ανέφερε ότι αρκετά από τα ευρήματα που βρέθηκαν στον χώρο δεν μπορούν να συνδεθούν άμεσα και με σιγουριά με το «φτερωτό» κτίριο. Ένα αλέτρι έχει διαπεράσει την περιοχή κάποια χρονική στιγμή, διασκορπίζοντας τα ερείπια. Επίσης, λόγω της ευρείας χρήσης μεταλλικών ανιχνευτών από τους κατοίκους του Norfolk για την ανίχνευση μετάλλινων αντικειμένων, ο χώρος ίσως έχει υποστεί ζημιά και από κάποιο τέτοιο γεγονός. Ακόμα κι έτσι όμως, παρόλο που οι αρχαιολόγοι εύρισκαν ανόμοια στρώματα, υπήρχαν πολύ λίγα ευρήματα. «Αυτό υποδεικνύει ότι το κτίριο δεν χρησιμοποιούνταν για μεγάλο χρονικό διάστημα» δήλωσε ο Bowden.
Οι ερευνητές δεν είναι σίγουροι για ποιό λόγο χρησιμοποιούνταν το κτίριο. Παρόλο που η υπερυψωμένη θέση του, το καθιστούσε ορατό από την αρχαία πόλη Venta Icenorum, τα θεμέλια των προεκτεινόμενων πτερύγων του είναι αδύναμα. «Υπάρχει η πιθανότητα να πρόκειται για προσωρινό κτίριο που χτίστηκε για ένα συγκεκριμένο γεγονός ή τελετή, που ίσως εξηγεί την πρόχειρη κατασκευή του» γράφει ο Bowden στο άρθρό του.
«Εναλλακτικά το κτίριο μπορεί να αντιπροσωπεύει ένα ναό ή τάφο πάνω σε λόφο πολύ κοντά σε αρχαίο ρωμαϊκό δρόμο, ορατό τόσο από αυτόν όσο και από την πόλη». Άλλο ένα στοιχείο στο μυστήριο είναι η αρχαία ιστορία εύρεσης του κτιρίου που λέγεται στο Norfolk.
Οι ντόπιοι κάτοικοι της περιοχής, που ζούσαν εδώ πριν την ρωμαϊκή κατάκτηση, ήταν γνωστοί ως Iceni, μια αρχαία βρετανική φυλή. Ίσως οι απόγονοί τους που ζούσαν στην περιοχή κατασκεύασαν αυτό το περίεργο κτίριο.
Η αρχιτεκτονική των Iceni ήταν αρκετά απλή, όπως εξηγεί ο Bowden, όχι τόσο περίπλοκη όσο αυτή που συναντάμε στο κτίριο. Από την άλλη πλευρά, η θρησκεία τους ήταν συνυφασμένη με την φύση, κάτι που ίσως εξηγεί την φορά του ανέμου στον χώρο. «Οι θεοί των Iceni, θεοί πριν την ρωμαϊκή κατάκτηση, είναι συνυφασμένοι με φυσικά στοιχεία: δέντρα, ιερά αλσύλλια, τέτοιους είδους πράγματα» αναφέρει ο Bowden. Η ιστορία μεταξύ των Iceni και των Ρωμαίων είναι κάθε άλλο παρά ειρηνική. Το 43 μ.Χ., όταν οι Ρωμαίοι, υπό την καθοδήγηση του αυτοκράτορα Κλαύδιου εισέβαλλαν στην Βρετανία, αντιμετώπισαν μεγάλη αντίσταση από αυτούς. Μετά από μια αποτυχημένη επανάσταση το 47 μ.Χ. έγιναν φιλικό βασίλειο της αυτοκρατορίας, με τον Prasutagus ως ηγέτη τους. Όταν πέθανε, περίπου το 60 μ.Χ., οι Ρωμαίοι προσπάθησαν να τελειώσουν την υποδούλωση της φυλής με αρκετά βίαιο τρόπο.
«Αρχικά, η σύζυγος του Prasutagus, Boudicea μαστιγώθηκε ενώ οι κόρες του βιάστηκαν. Όλοι όσοι κατείχαν αξιώματα από τους Iceni, τα έχασαν και οι συγγενείς τους έγιναν σκλάβοι. Η Ρώμη με απόφασή της δέχθηκε όλη την χώρα ως δώρο υποταγής.» γράφει ο Tacitus, αρχαίος ρωμαίος συγγραφέας στο έργο του “The Annals”.
Αυτό ανάγκασε την Boudicea να σχηματίσει στρατό και να είναι ηγηθεί μιας επανάστασης εναντίον των Ρωμαίων. Στην αρχή ήταν επιτυχής, κατορθώνοντας να νικήσει τις Ρωμαϊκές λεγεώνες και να λεηλατήσει ακόμα και το Londinium. Στο τέλος όμως, οι Ρωμαίοι ανέκαμψαν και την νίκησαν στην μάχη του Watling Street. Με την ρωμαϊκή νίκη η επανάσταση έφτασε στο τέλος της, και μία νέα πόλη ιδρύθηκε στην περιοχή των Iceni με την ονομασία Venta Icenorum. «Οι Iceni εξαφανίστηκαν ιστορικά μετά την επανάσταση της Boudicca την περίοδο 60-61 μ.Χ.» αναφέρει ο Bowden.
Αλλά παρόλο που εξαφανίστηκαν από την γραπτή ιστορία, οι αρχαιολογικές ενδείξεις δείχνουν ότι το πνεύμα τους παραμένει ζωντανό. Οι Bowden και David Mattingly, αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου του Leicester, τονίζουν ότι η περιοχή έχει μικρό αριθμό βιλλών συγκριτικά με άλλες περιοχές της Βρετανίας. Αυτό υποδεικνύει ότι οι άνθρωποι συνέχιζαν να αντιστέκονται στους Ρωμαίους αρκετό χρονικό διάστημα μετά την αποτυχημένη επανάσταση της Boudicca.
Υπάρχει ακόμα «μια δυνατή τοπική ταυτότητα» αναφέρει ο Bowden, που επισημαίνει ότι ενώ οι ντόπιοι κάτοικοι μπορεί να έζησαν στο κτιριακό συγκρότημα, το «φτερωτό» κτίριο είναι έξω από τα αρχιτεκτονικά σχέδια τόσο των Ρωμαίων όσο και των Iceni, αφήνοντας στους αρχαιολόγους μια αίσθηση μυστηρίου.