Θα ήθελα κατ’ αρχήν να ευχηθώ σε όλους εσάς που μας τιμάτε και μας στηρίζετε καθημερινά, Καλή Χρονιά, με υγεία και ευτυχία. Ίσως τούτες δω τις στιγμές οι εν λόγω ευχές να έχουν περισσότερο σημασία από ποτέ. Διάγουμε στιγμές δύσκολες, και δυστυχώς στο μέλλον θα γίνουν ακόμη δυσκολότερες. Χθες το βράδυ, πήγα να δω την παράσταση «Φτωχοί και Άγιοι. 5 Διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη», η οποία παίζεται στο θέατρο Βασιλάκου. Και πριν ξεκινήσουν οι γνωστοί – άγνωστοι φίλοι να με κράζουν για την επιλογή μου να πάω να δω μία θεατρική παράσταση, καθώς ως γνωστόν δεν φημίζομαι για τις καλλιτεχνικές μου ευαισθησίες…, να σας πληροφορήσω ότι ο μόνος λόγος ήταν ότι έπαιζε ο παλαιόθεν καλός μου φίλος, Ηλίας Γκογιάννος. Ήταν πραγματικά μία εξαιρετική παράσταση, την οποία σε κάθε περίπτωση συστήνω ανεπιφύλακτα. Η παράσταση στηρίζεται σε πέντε κομμάτια από διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, τα οποία πραγματεύονταν την σκληρή και φτωχική ζωή των χωρικών στη Σκιάθο στα τέλη του 19ου αιώνα. Νόμιζες ότι εντασσόσουν αμέσως στο κλίμα της εποχής. Με την ιδιόμορφη καθαρεύουσα της εποχής περιγράφονταν οι κακουχίες και η ανέχεια των απλών ανθρώπων, οι οποίοι δεν ήταν σε θέση να εξασφαλίσουν ούτε τα στοιχειώδη, γι’ αυτό και σκυλοπνίγονταν στις θάλασσες. Ή μετανάστευαν στην Αμερική και έκαναν να επιστρέψουν δεκαετίες, αν επέστρεφαν ποτέ…
Ο Παπαδιαμάντης έκανε λόγο για τους τοκογλύφους της εποχής, για τους πονηρούς εμπόρους που προσπαθούσαν να κοροϊδέψουν τους αγράμματους, αλλά και για την κατάρα, τον τζόγο, που κατέστρεφε οικογένειες. Ή για την αδυναμία των απλών χωρικών να σώσουν τα παιδιά τους από το θάνατο, επειδή δεν είχαν να πληρώσουν το γιατρό… Ενδεχομένως να αναρωτηθήκατε τι με έπιασε τώρα, αρχές του χρόνου και αναφέρομαι σε όλα αυτά, που μαυρίζουν αν μη τι άλλο τις ψυχές μας.
Εκείνο που προσπαθώ να πω είναι ότι δύσκολες στιγμές έχει ξαναζήσει ο τόπος μας. Και πολύ δυσκολότερες ακόμη. Ιστορικές μεν οι τωρινές στιγμές, ουχί όμως πρωτόγνωρες. Κι όμως τελικά δεν το βάλαμε ως Έθνος κάτω. Προσπαθήσαμε διαχρονικά πολύ και τελικά τα καταφέραμε. Η ζωή στην ύπαιθρο και στην πόλη βελτιώθηκε σε ασύλληπτο βαθμό και η χώρα προόδευσε. Όμως εξαιτίας τα λαθών μας, των αστοχιών μας και των λανθασμένων επιλογών μας σε πρόσωπα και πρακτικές, δυστυχώς βρεθήκαμε στο χείλος του γκρεμνού. Για μία ακόμη φορά.
Είναι όμως στο χέρι μας να ανακάμψουμε. Δεν πρέπει να το βάλουμε κάτω. Δεν πρέπει να αφήσουμε να μας τελματώσει πλήρως η «εθνική μας κατάθλιψη». Το οφείλουμε πρωτίστως στον εαυτό μας και στα παιδιά μας. Θα πάρει χρόνο πολύ να τα καταφέρουμε πάλι, αλλά ας έχουμε μοναδικό μας όπλο τη συσσωρευμένη πια εμπειρία από τα λάθη μας. Ας εργαστούμε για πρώτη φορά στα ελληνικά χρονικά με γνώμονα το κοινό καλό. Ας προσπαθήσουμε να ξαναγίνουμε αισιόδοξοι. Να κερδίσουμε με το σπαθί μας το δικαίωμα να επαναφέρουμε το χαμόγελο στα χείλη μας. Δύσκολο το εγχείρημα; Ναι, αλλά αν δεν το προσπαθήσουμε, δεν αξίζουμε να σωθούμε…
Υ.Γ. 1ο. Εχθές αργά το βράδυ εγεννήθη ο υιός του Σεμνού και Ταπεινού. Φήμες λένε ότι φέρει κι αυτός την φράντζα του πατρός του! Θα το διαπιστώσω λίαν συντόμως ιδίοις όμμασι και θα σας ενημερώσω σχετικώς. Να σου ζήσει αδελφέ!
Υ.Γ. 3ο. Το μεταφέρω όπως μου το ανέφερε ο φίλτατος «Τζογαδάρος»: «Αυτή η κυβέρνηση «κατάφερε» να φοβίσει τους πάντες. Τους μεν φτωχούς που δεν έχουν πια χρήματα, τους δε πλούσιους ότι θα τα χάσουν…». Έγραψε!
Τα Σέβη μου.
