του Ιωάννη Γιαννακόπουλου
Λίγα χρόνια μετά την έκδοση του ψηφίσματος 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, την επέμβαση του ΝΑΤΟ και ιδιαίτερα μετά τη μονομερή ανακήρυξη της...ανεξαρτησίας του Κοσόβου, εμφανίστηκε ένα κίνημα που προήγαγε τη λεγόμενη «αυτοδιάθεση» με την έννοια της επιλογής για το πόσο ο λαός του Κοσόβου έχει το δικαίωμα να ζήσει στη δική του χώρα.
Δεν θα μπορούσε να έχει καλύτερο όνομα από αυτό της έννοιας που εξυπηρετεί. Και δεν θα μπορούσε να έχει καλύτερο καθοδηγητή από έναν νεαρό φοιτητή, τον Αλμπίν Κούρτι, ο οποίος και ξεκίνησε με γκράφιτι στους τοίχους της Πρίστινας και των άλλων πόλεων γράφοντας «Vetëvendosje» (Αυτοδιάθεση στα αλβανικά).
Πέτυχε να αγγίξει το νέο κόσμο, άνεργοι οι περισσότεροι που αναζητούσαν κάποια ανατρεπτική ιδεολογία να τους αναπτερώσει το ηθικό και να συνεχίζουν να τρέφουν ελπίδες για ένα μελλοντικό «ανεξάρτητο και αυτόνομο» Κόσοβο. Οι διαδηλώσεις και όποια άλλη εκδήλωση του κινήματος αποτελούσε τροφή για τα τοπικά ΜΜΕ και ενίσχυε τη φήμη και δύναμη επιρροής του.
Ο Κούρτι διακήρυττε ότι δεν υποστηρίζει μόνο τους Κοσοβάρους, για την ακρίβεια ασκούσε και ασκεί ακόμα ισχυρή κριτική στους πολιτικούς της κυβέρνησης της Πρίστινας, τόση όση και στην στάση της Σερβίας. Προωθούσε την ιδέα ενός Κοσόβου που θα έχει την προοπτική να απεξαρτηθεί από κάθε τι παλιό όπως η Σερβική κηδεμονία και ότι νέο όπως ήταν η διεθνής κοινότητα.
Ιδεολογικά ορθό και σίγουρα για το μέσο κοσσοβάρο θα ακούγεται μάλλον φιλόδοξα αληθινό. Αυτό βέβαια όσον αφορά στην αποκόλληση από την οικονομική και τεχνοκρατική βοήθεια που παρέχει ο διεθνής παράγοντας με την πλειάδα των ξένων αποστολών στην περιοχή.
Για το θέμα με τη Σερβία, η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου ήταν από ότι φαίνεται, μια ήττα για τη σερβική διπλωματία. Η Σερβία παίζει ακόμα τα τελευταία της χαρτιά με το διάλογο μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας να περιορίζεται σε τεχνικά θέματα επιφάνειας και όλοι περιμένουμε να δούμε πως θα μπορούσε να ρυθμιστεί το ζήτημα του βορείου Κοσόβου με τη σερβική πλειονότητα. Εκεί άλλωστε παρατηρούνται όλες σχεδόν οι εστίες εντάσεως τα τελευταία χρόνια. Εκεί θα τελειώσει και το διπλωματικό παιχνίδι.
Το κίνημα του Κουρτι ποτέ δε δέχτηκε να θεωρηθεί αυτό το κομμάτι γης σέρβικο και παρά το γεγονός ότι πήρε θεσμική μορφή όταν μεταμορφώθηκε σε κόμμα, δε δίστασε να προκαλεί επεισόδια κλείνοντας διαβάσεις προκειμένου να εμποδιστούν σέρβικα φορτηγά να εισέλθουν στο Κόσοβο. Αντίποινα θα μπορούσε να πει κανείς σε ότι οι σέρβοι εκδηλώνουν κατά καιρούς προσπαθώντας να δείξουν ποιος έχει τον έλεγχο στην περιοχή και κατά πόσο αδιάφορους τους αφήνουν οι αρχές επιβολής του νόμου των κοσοβάρων γειτόνων τους.
Η εξέλιξη αυτή με την πολικότητα που αναπτύσσεται, ένα εθνικιστικό - κατά χαρακτηρισμό - κόμμα που δρα με τέτοιες τακτικές από τη μια και τους σκληροπυρηνικούς σέρβους του βορείου Κοσόβου να ρίχνουν λάδι στη φωτιά σε κάθε ευκαιρία, από την άλλη, είναι το λιγότερο ανησυχητικό.
Το θέμα είναι ότι η περιοχή δεν έχει ησυχάσει ακόμα. Η εθνικιστική στάση του Κούρτι, με το κόμμα του να συμμετέχει στη Βουλή της Πριστινας με εκφάνσεις αλβανικού εξτρεμισμού και αλυτρωτισμού σε πολιτικό πλέον επίπεδο, είναι αποτέλεσμα κοινωνικοπολιτικών ζυμώσεων πολλών ετών.
Η μετάβαση από τους «ήρωες» μαχητές του UCK, του απελευθερωτικού στρατού του Κοσόβου, σε ένα πολιτικό σύστημα που τους μετέτρεψε σε πρωθυπουργούς και αρχηγούς κομμάτων, είχε τις παρενέργειες της. Σε όλα αυτά βέβαια υφίσταται η μητρική - όπως κάποιοι εθνικιστικοί κύκλοι θέλουν να εξελιχθεί – σχέση με την Αλβανία. Μια σχέση που περισσότερο συντηρεί αποσχιστικές τάσεις και ακραίες επεκτατικές αντιλήψεις στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και ελάχιστα προάγει την καλή γειτονία.
