Θέλετε παραδείγματα. Ο John F Kennedy αγόρασε την συμμετοχή του στην πολιτική, αφού ο πλούσιος πατέρας του επέλεξε μια θέση γερουσιαστή στην Μασαχουσέτη, και πλήρωσε τον εκεί Ρεπουμπλικάνο υποψήφιο προκειμένου να αποσυρθεί από τις εκλογές. Εν συνεχεία και επειδή δεν μπόρεσε να εξαγοράσει και τον υποψήφιο των Δημοκρατικών, έπεισε τον μεγιστάνα του τύπου William Randolph Hearst να μην βάζει φωτογραφίες ή προεκλογικές του διαφημίσεις σε κανένα από τα έντυπα μέσα που ήλεγχε, ενώ αξίζει να αναφέρουμε το εντυπωσιακό γεγονός ότι έφτασε στο σημείο να πληρώσει έναν άσημο θυρωρό ονόματιJoseph Russo, να βάλει υποψηφιότητα, προκειμένου να αποσπάσει ψήφους από κάποιον άλλο υποψήφιο των Δημοκρατικών με το ίδιο όνομα!
Τέλος, αναγνωρίζοντας την σπουδαιότητα των δημοσίων σχέσεων, η οικογένεια Kennedy διέθεσε $600.000 (τεράστιο ποσό για το 1946) για να κτισθεί ένα νοσοκομείο παίδων στην εκλογική περιφέρεια όπου έβαζε υποψηφιότητα ο JFK. Αυτά δεν είναι παραδείγματα του παρελθόντος τα οποία δε συνεχίζονται.
Επίσης, χαρακτηριστικό παράδειγμα οι εκλογές του 2010, οι οποίες ήταν οι πιο ακριβές της ιστορίας των ΗΠΑ, με μια θέση στο κογκρέσο να κοστολογείται περίπου στα $1.4εκ, και μια θέση στη Γερουσία έως και $9.8εκ.
Το 2008, η προεκλογική εκστρατεία του Ομπάμα έσπασε κάθε ρεκόρ σε πολιτικές δωρεές, αφού συγκεντρώθηκαν περίπου $750εκ, ενώ το ρεκόρ αυτό αναμένεται να καταρριφθεί το 2012.
Δεν είναι ούτε ο Κένεντι ούτε μόνο ένας ή δύο, αλλά πολλοί υποψήφιοι που βασίζονται στους πλούσιους γονείς τους και γενικά στην πολύ καλή τους οικονομική κατάσταση. Αν δεν γεννηθούν πλούσιοι, σύντομα γίνονται, ενώ μόνο τυχαίο δεν είναι ότι τα μισά μέλη του αμερικανικού κογκρέσου είναι εκατομμυριούχοι. Ο πλούτος και το εισόδημα του μέσου Αμερικανού μειώθηκε κατά 8% μεταξύ 2004-2008, αλλά όσον αφορά στα μέλη του κογκρέσου, αυξήθηκε κατά 15%. Είναι εμφανέστατο. Έχουμε το καλύτερο κογκρέσο που μπορεί να αγοράσει κανείς, αφού το χρήμα κυριαρχεί στην αμερικανική πολιτική σκηνή. Όλα έχουν μια τιμή και βέβαια το εντυπωσιακό είναι ότι όλα αυτά δεν τα θεωρούμε ως διαφθορά, αφού τα ποσά φαίνεται να είναι δωρεές. Αναρωτιέται κανείς, για ποιο πράγμα δωρεές.
Τον όρο αυτό τον κρατάμε για περιπτώσεις πολιτικών που πιάνονται να πουλάνε εξυπηρετήσεις, ή να δωροδοκούνται. Αυτού του είδους τα περιστατικά αποτελούν εξαιρέσεις, ή τουλάχιστον έτσι θέλουμε να πιστεύουμε. Αν είναι όμως απλά εξαιρέσεις, αυτό οφείλεται στο ότι οι νόμοι που ψηφίζουμε επιτρέπουν στους πλούσιους να λειτουργούν όπως θέλουν το δημοκρατικό μας πολίτευμα.
Βέβαια δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ. Η διαφθορά, λέμε, υπάρχει μόνο στα άλλα κράτη. Ειδικά σε αυτά που η Διεθνής Διαφάνεια κατατάσσει κάτω από τις ΗΠΑ, που βρίσκονται στο νούμερο 24. Ένα από αυτά τα κράτη, είναι η Ρωσία, που ισοβαθμεί με την Νιγηρία στην 143η θέση του πίνακα διαφθοράς.
Μάλιστα, πρόσφατα, οι Ρώσοι ψήφισαν για την βουλή τους (Δούμα). Το κυβερνών κόμμα της «Ενωμένης Ρωσίας» κέρδισε τις εκλογές, αλλά έχασε κάποια ποσοστά από αυτά που απολάμβανε. Παρά τα χαμηλά ποσοστά που πήρε, κάποιοι εμμένουν ότι σημειώθηκε και εκλογική νοθεία. Η οργάνωση επιτήρησης των ρωσικών εκλογών Golos μιλάει για 5.300 καταγραμμένες καταγγελίες για καλπονοθεία, ενώ υπάρχουν και πολλά βίντεο ιδιωτών που δείχνουν ανθρώπους να ρίχνουν παράνομα ψηφοδέλτια μέσα στις κάλπες, εικόνες που αποδεικνύουν την νοθεία. Αυτή τη φορά λοιπόν οι Ρώσοι δεν περιορίστηκαν στη μουρμούρα, αλλά βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν, και μάλιστα σε συνθήκες παγωνιάς και παρά την προσπάθεια του καθεστώτος να παρουσιάσει τις διαμαρτυρίες ως προπαγάνδα των ΗΠΑ. Η γνωστή, εύκολη, λογική των Ρώσων, εδώ και δεκαετίες. Οι διαμαρτυρίες τους είχαν ως αντικείμενο την εκλογική απάτη, αλλά σίγουρα οι διαμαρτυρίες του είχαν και βαθύτερα παράπονα σχετικά με τον ρόλο του χρήματος στα ρωσικά πολιτικά πράγματα. Το κυβερνών κόμμα συναγελάζεται εδώ και χρόνια με τις πιο μεγάλες και πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις της χώρας στον τομέα ειδικά της ενέργειας.
Δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι όπως είχε γράψει πριν από μερικά χρόνια στην Washington Quarterly, oDmitri Trenin, με τον Πούτιν το ρωσικό κράτος έγινε κάτι σαν Ρωσία ΑΕ, με τους κορυφαίους κρατικούς αξιωματούχους να συμμετέχουν στα διοικητικά συμβούλια διάφορων κρατικών εταιριών, και να συμμετέχουν ενεργά στην κερδοφορία τους». Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα, από αυτό της εταιρίας Gazprom, του μεγαλύτερου παραγωγού φυσικού αερίου στον πλανήτη. Πρόκειται για κράτος εν κράτη, που λειτουργεί ακόμη και πόλεις κατά μήκος του αγωγού της προς την Σιβηρία. Διαθέτει τηλεοπτικό σταθμό, 26 πολιτιστικά κέντρα, κλπ. Όταν ο Medvedev ήταν αναπληρωτής πρωθυπουργός, ήταν παράλληλα και ο πρόεδρος του ΔΣ της Gazprom, θέση που άφησε μόλις έγινε πρόεδρος της χώρας. Όσον αφορά στην εντιμότητα της εταιρίας, η Διεθνής Διαφάνεια την αξιολογεί με τον χειρότερο βαθμό! Η μεγάλη εξάρτηση της Ρωσίας από τις εξαγωγές ενέργειας, και το όλο και αυξανόμενο χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών, αποδεικνύουν ότι , χάρη στην Gazprom, η χώρα πάσχει από την λεγόμενη «κατάρα των φυσικών πόρων». Έτσι αντί η Ρωσία και η πολιτική της ηγεσία να εκμεταλλευτεί τα έσοδα από τις εξαγωγές ενέργειας ώστε να βελτιώσει το επίπεδο ζωής των πολιτών, απλά τα χρησιμοποιεί για να στηριχτεί στην εξουσία και να τα έχει καλά με τους πλούσιους. Η διαφθορά επικάθεται επί της χώρας, σαν τοξικό νέφος. Θα έλεγε κανείς ότι η Ρωσία θυμίζει πια τη Νιγηρία… αλλά με πυρηνικά!
Προσφάτως στο The New Yorker, είχε γραφτεί ότι «η Ρωσία του Πούτιν δεν είναι δημοκρατία… ισχύει η εξουσία για την εξουσία, και η συγκέντρωση του απέραντου πλούτου στα χέρια κάποιων ομάδων και φίλων του Κρεμλίνου, που κυριαρχούν. Ελάχιστοι είναι οι ζάπλουτοι της Ρωσίας που απέκτησαν τα πλούτη τους, και που μπορούν να τα διατηρήσουν, χωρίς στενές διασυνδέσεις με το καθεστώς…».
Η κατάρρευση της ΕΣΣΔ δημιούργησε μια χρυσή εποχή μεγιστάνων, και πολιτικών υποστηρικτών τους. Μια τέτοια εποχή θα μπορούσε να είχε εξελιχθεί αλλιώς, αν υπήρχε επίβλεψη από πλευράς της κοινωνίας και κάποιων οργανώσεων. Θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μια διαφθορά του στυλ της αμερικανικής πολιτικής σκηνής. Όταν όμως ανέβηκε στην εξουσία ο Πούτιν (2000), συσσώρευσε όλη την πολιτική δύναμη στα χέρια του, και τιμώρησε όσους μεγιστάνες διαφωνούσαν. Η αμερικανική διαφθορά νομιμοποιείται από τις αγορές, ενώ η αντίστοιχη ρωσική από το κράτος!
Οι αντιδράσεις που βλέπουμε σήμερα στη Ρωσία αποτελούν ένα μείγμα μεταξύ των κινημάτων tea party καιOccupy Wall Street. Οι αναρχικοί συντάσσονται με τους εθνικιστές. Οι ελευθεριστές με τους σταλινικούς. Και υπάρχει μεγάλη οργή εναντίον της μικρής ομάδας των πολιτικών και των μεγιστάνων, που κερδίζει χρήματα από τις ιδιωτικοποιήσεις, αλλά και από τις κρατικοποιήσεις! Στο ερώτημα το πώς θα εξελιχθεί αυτή η σύγκρουση μεταξύ του Πούτιν και του ρωσικού λαού, κανείς δε μπορεί να απαντήσει. Ένα είναι όμως σίγουρο, θα υπάρξει στροφή προς τον εθνικισμό, που αποτελεί την μεγαλύτερη ενοποιητική δύναμη στη χώρα. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε πως το 59% των Ρώσων υποστηρίζουν το σύνθημα «Η Ρωσία στους Ρώσους». Και όπως περιγράφει ο διάσημος Ρώσος μπλόγκερ και πολέμιος του Πούτιν AlexeiNavalny, «έχουμε έναν πολύ μεγάλο αριθμό ξένων στη χώρα μας, η συμπεριφορά των οποίων, όπως και οι πολιτισμικές τους αξίες, δεν συμβαδίζουν με αυτές των γηγενών…».
Το 2011, εκατομμύρια άνθρωποι γέμισαν τους δρόμους των πόλεων σε ολόκληρο τον κόσμο για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στην δύναμη του χρήματος, στην διαφθορά του Μουμπάρακ και του Μπεν Αλί, στις δυσμενείς επιπτώσεις των πρακτικών της Wall Street και των τραπεζών, αλλά και της πολιτικής ελίτ της Μόσχας.
Είναι πραγματικά απαράδεκτο όταν οι πλούσιοι και ισχυροί καταφέρνουν να αλλοιώσουν τα εκλογικά αποτελέσματα, είτε αυτοί είναι ο JFK το 1946, είτε ο Πούτιν το 2011.
Ένα είναι σίγουρο ότι η δημοκρατία δεν πρέπει να καταντήσει ένα ακόμη εργαλείο για να γίνουν οι πλούσιοι πιο πλούσιοι. Τόσο στην Αμερική όσο και στην Ρωσία, η δημοκρατία πρέπει να λειτουργεί υπέρ του λαού, και ειδικά όλων εκείνων οι οποίοι δεν έχουν καμιά βοήθεια ούτε από το κράτος, ούτε από τις αγορές.
Του John Feffer, Ελεύθερη μετάφραση, σε μερικά σημεία από το GFF
