16-20 δισ. ευρώ, οδηγείται η κυβέρνηση Παπαδήμου.
Όσοι δεν το είχαν καταλάβει από τις ανοικτές απειλές στο τέλος της περασμένης εβδομάδας για το ύψος των επιτοκίων και την εμπλοκή με το ΔΝΤ, το κατάλαβαν την περασμένη Δευτέρα, όταν το Eurogroup ζήτησε ως προαπαιτούμενο για την υλοποίηση του PSI, αλλά και την καταβολή των δόσεων της ενίσχυσης, συγκεκριμένες πολιτικέςδεσμεύσεις, που θα δεσμεύουν όχι μόνο τα κόμματα που συμμετέχουν στη σημερινή κυβέρνηση, αλλά και την επόμενη κυβέρνηση για την υιοθέτηση και εφαρμογή των (νέων) μέτρων που ζητεί η τρόικα.
Τα μέτρα θεωρούνται απαραίτητο «μαξιλάρι» από τους δανειστές, οι οποίοι εκτιμούν ότι έχει ήδη ανοίξει το θέμα μιας αύξησης της χρηματοδότησης της Ελλάδας. Η οποία με τη σειρά της θεωρείται αναγκαία προκειμένου να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό που θα προκύψει από τη δυσμενέστερη εξέλιξη της πορείας της οικονομίας, έτσι ώστε το χρέος να είναι πραγματικά βιώσιμο μετά το PSI.
Η τρόικα έχει βάλει ήδη στο τραπέζι συγκεκριμένο (ως προς το ποσό, βέβαια...) πακέτο μέτρων συνολικού ύψους 16 δισ. ευρώ. Το κακό είναι ότι το βάρος πέφτει στη διετία, καθώς τα επιπλέον μέτρα βάζουν στόχο την είσπραξη. Από αυτά τα 4-5 δισ. αφορούν τις αστοχίες του προϋπολογισμού του 2011, άλλα 5-6 δισ.είναι τα επιπρόσθετα, ενώ τα υπόλοιπα 5 δισ. ευρώ βαρύνουν το 2013.
Οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν ρίξει στο τραπέζι των συζητήσεων τις μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα, την περικοπή του 13ου και 14ου μισθού, τις εδώ και τώρα απολύσεις στο Δημόσιο λόγω της αποτυχίας του μέτρου της εφεδρείας, τις περικοπές σε επικουρικές συντάξεις και ειδικά μισθολόγια, καθώς και την επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων με πρώτο στόχο τις εταιρείες - φιλέτα του Δημοσίου. Άλλωστε εδώ και αρκετούς μήνες οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από ΔΕΗ, ΟΠΑΠ, ΔΕΠΑ και ΕΛΠΕ, που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Πιέζουν
Οι εκπρόσωποι της τρόικας πιέζουν ασφυκτικά για τις αποκρατικοποιήσεις, αφού βλέπουν και οι ίδιοι ότι με τις χρηματιστηριακές εξελίξεις δεν μπορούν να περιμένουν παρά μόνο ένα κλάσμα από τις αρχικές εκτιμήσεις του προγράμματος. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της κυβέρνησης ΓΑΠ, οι αποκρατικοποιήσεις θα έπρεπε μέχρι το 2015 να έχουν αποφέρει ένα μεγάλο μέρος από το πακέτο των 50 δισ. ευρώ.
Με την περυσινή απραξία, όμως, και τη χρηματιστηριακή καταβαράθρωση είναι ζήτημα εάν θα συγκεντρωθούν μετά βίας 8 - 10 δισ. ευρώ. Και αυτά με το καλύτερο σενάριο.
Έτσι ο (ανέφικτος) φετινός στόχος των 9,3 δισ. ευρώ ήδη τροποποιείται στα 5 δισ. ευρώ για το 2012. Και αυτό κάνει ακόμη πιο σίγουρα τα νέα μέτρα. Μέτρα που συνδέθηκαν και επίσημα πλέον ως προϋπόθεσηγια το νέο δάνειο των 130 δισ. ευρώ (ή και άνω) αλλά και των υπολοίπων 40 δισ. ευρώ που απομένουν από την πρώτη δανειακή σύμβαση των 110 δισ. ευρώ.
Υποθήκευση
Και το χειρότερο είναι ότι, μαζί με το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας που φαίνεται (δηλαδή τις επιχειρήσεις), προχωρά και το ξεπούλημα αυτής που (ακόμη) δεν φαίνεται. Οι πληροφορίες που βγαίνουν τις τελευταίες ημέρες στην επιφάνεια μιλούν για εμπράγματη υποθήκευση του ορυκτού πλούτου της Ελλάδας, η οποία περιλαμβάνεται στη συμφωνία που υπέγραψε η Αθήνα στις 26-27 Οκτωβρίου.
Βάσει του περιβόητου πλέον άρθρου 13 - στο Κείμενο Συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής - περιλαμβάνονται πρόνοιες μέσω των οποίων θα εκχωρούνται ακόμη και απευθείας στους δανειστές τα έσοδα από την πιθανή εκμετάλλευση κοιτασμάτων φυσικού αερίου - υδρογονανθράκων.
Νέο κοστούμι από ΔΝΤ και Μέρκελ
Τη σφραγίδα για την επιβολή των νέων μέτρων έβαλε το ΔΝΤ με τη συναίνεση της Γερμανίας. Λίγο μετά τοτεχνητό ναυάγιο των διαπραγματεύσεων για το PSI (με αφορμή τα επιτόκια) ο επικεφαλής του κλιμακίου του ΔΝΤ στην Ελλάδα Πολ Τόμσεν, ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τομέα του Ταμείου Reza Moghadamκαι ο υποδιευθυντής του τμήματος στρατηγικής του Ταμείου Lorenzo Giorgianni παρουσίασαν στο Eurogroup τη νέα έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους (την οποία επιμελώς είχαμε αποφύγει το τελευταίο διάστημα), από την οποία προκύπτει η πρόβλεψη πως το PSI της 26ης Οκτωβρίου δεν επαρκείώστε το δημόσιο χρέος της Ελλάδας να μειωθεί στο 120% του ΑΕΠ το 2020.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η αδυναμία επιστροφής της Ελλάδας σε πρωτογενές πλεόνασμα, η μεγαλύτερη του αναμενόμενου ύφεση και το «ελλιπές» PSI συνεπάγονται ένα χρηματοδοτικό κενό της τάξης των 60 δισ.ευρώ έως το 2020. Αποτέλεσμα θα είναι το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ να ανέλθει στο 150% και όχι στο επιθυμητό 120% του ΑΕΠ.
Έτσι, για τη σταθεροποίηση του χρέους, το ΔΝΤ θεωρεί κρίσιμη παράμετρο την επιστροφή της Ελλάδας σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης, αλλά και τη διαμόρφωση του επιτοκίου των νέων ομολόγων, που θα ανταλλαγούν στο πλαίσιο του PSI σε χαμηλά επίπεδα: «Στην Ελλάδα οι αρχές οφείλουν να θεσπίσουν νέα μέτρα για τα έσοδα και τις δαπάνες για τη διόρθωση των αποκλίσεων του προγράμματος οικονομικής πολιτικής. Το κυκλικά προσαρμοσμένο έλλειμμα ξεπέρασε τις προσδοκίες», ήταν η σαφής οδηγία του Ταμείου.