στην «Hannoversche Allgemeine Zeitung»,
Ερώτηση: Έχετε πιάσει ποτέ τον εαυτό σας να σκέφτεται ότι ίσως να ήμασταν καλύτερα χωρίς το ευρώ για την Ελλάδα;
Απάντηση: Τέτοιες ερωτήσεις του τύπου «Τι θα γινόταν, αν...» δεν μας πηγαίνουν παραπέρα σήμερα. Αν και πρέπει να ομολογήσω ότι μερικές φορές έπιασα τον εαυτό μου να σκέφτεται κάτι τέτοιο. Αλλά αυτό το ερώτημα είναι άσχετο με την εικόνα του ευρώ ως νομίσματος και με την Ευρώπη ως πολιτική οντότητα ικανή για δράση. Πρέπει να αποδείξουμε ότι είμαστε σε θέση να επιλύσουμε τα τρέχοντα προβλήματα.
Ερώτηση: Τώρα αναμένεται να δρομολογηθεί το δεύτερο πακέτο βοήθειας. Μπορεί να σπάσει ο φαύλος κύκλος: υπερβολικό δημόσιο χρέος, ύφεση, ανάγκη νέων δανείων;
Απάντηση: Έχουμε συμφωνήσει σαφείς προϋποθέσεις για το νέο πρόγραμμα. Το ελληνικό κοινοβούλιο τις υπερψήφισε υπό γενικώς εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Αλλά θα πρέπει να προσέξουμε πάρα πολύ, ώστε τα συμφωνηθέντα να τηρηθούν κιόλας. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ληφθούν προληπτικά μέτρα. Τους τελευταίους μήνες όμως αναγκαστήκαμε να διαπιστώσουμε ότι για ορισμένα πράγματα λαμβάναμε υποσχέσεις ευκολότερα από την εφαρμογή τους στη συνέχεια. Αυτό είναι ένα πρόβλημα.
Ερώτηση: Και πώς πρέπει να λυθεί;
Απάντηση: Η συμφωνία πρέπει να ισχύσει και να έχει υπόσταση ανεξάρτητα από τις εκλογές που σύντομα θα λάβουν χώρα στην Ελλάδα. Η βοήθειά μας έχει μακροπρόθεσμο ορίζοντα και έτσι πρέπει να είναι και οι μεταρρυθμίσεις. Έτσι έγινε και στην Ιρλανδία και στην Πορτογαλία. Δεν είμαστε ούτε ξεροκέφαλοι ούτε σκληρόκαρδοι. Κατανοώ τους φόβους του ελληνικού λαού. Αλλά και εμείς έχουμε μια ευθύνη – όχι μόνο απέναντι στο γερμανικό κοινοβούλιο, αλλά και στους φορολογούμενούς μας.
Ερώτηση: Τι θα συμβεί, αν οι σοσιαλιστές και οι συντηρητικοί, που τους ζητήθηκε και έδωσαν γραπτή δέσμευση για τήρηση του προγράμματος, καταψηφιστούν στις πρόωρες εκλογές;
Απάντηση: Στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία καταφέραμε να στηρίξει και η αντιπολίτευση το συμφωνηθέν πρόγραμμα. Χρειαζόμαστε να έχουμε και στην Ελλάδα τη σιγουριά ότι και μετά τις εκλογές θα συνεχιστεί το πρόγραμμα, όπως έχει συμφωνηθεί εκ των προτέρων μεταξύ μας.
Ερώτηση: Πώς θα εξηγήσετε στους Γερμανούς ότι το κράτος μας θα αναλάβει την υποχρέωση διάσωσης της Ελλάδας;
Απάντηση: Δεν πρόκειται μόνο για τη διάσωση της Ελλάδας. Πρόκειται κυρίως για τη σταθεροποίηση του κοινού μας νομίσματος. Η οικονομία δεν είναι φυσική επιστήμη, ασχολείται πολύ με την ανθρώπινη συμπεριφορά. Οι αγορές δεν αντιδρούν πάντοτε ορθολογικά. Αντιδρούν ορισμένες φορές με πανικό, μερικές φορές αργά, άλλες φορές πάλι υπερβάλλουν. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τις αντιδράσεις, αν η Ελλάδα δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι του χρέους. Αυτό μας απειλεί περισσότερο από το να βοηθάμε την Ελλάδα να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της με ένα κούρεμα του χρέους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και να αποκτήσει ξανά μια οικονομική προοπτική. Πρόκειται ίσως για την καλύτερη λύση. Αλλά το ξεκαθαρίζω: Δεν είναι πάντοτε εύκολο να εξηγήσεις στους ανθρώπους αυτή τη διαδικασία στάθμισης του οφέλους και της ζημίας.
Ερώτηση: Έχετε κατανόηση για τις αντιδράσεις στην Ελλάδα, τις ταραχές ή τις συγκρίσεις με τους ναζί;
Απάντηση: Ευχαρίστως αναζητεί κανείς αποδιοπομπαίους τράγους. Όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και αλλού. Φυσικά υπάρχουν και στην Ελλάδα δημαγωγοί, που λένε: Φταίει η Γερμανία, φταίει η Ευρώπη, φταίνε όλοι οι άλλοι. Αυτό είναι ανεύθυνο και σιχαίνομαι το να εκμεταλλεύονται ορισμένη μία νόμιμη διαμαρτυρία για να προβούν σε πράξεις βίας. Αλλά για τους ανθρώπους, οι οποίοι παρασύρονται από μια τέτοια δημαγωγία, για τον λαό, ο οποίος νιώθει μεγάλη ανασφάλεια, έχω κατανόηση.
Ερώτηση: Είναι δημαγωγικό, όταν στη Γερμανία ο επικεφαλής των βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών Ηορστ Ζεχόφερ ζητά στη Γερμανία δημοψηφίσματα για την παροχή βοήθειας προς την Ελλάδα;
Απάντηση: O Χορστ Ζεχόφερ δεν ζήτησε δημοψήφισμα για ένα μεμονωμένο ζήτημα. Ενδιαφέρεται για κάτι άλλο, κάτι πολύ έξυπνο και σωστό. Θα έλθει η ημέρα να μεταβιβάσουμε τόση εθνική κυριαρχία από το εθνικό κράτος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε αυτό να μπορεί να συμβεί μόνο στη βάση μιας ελεύθερης απόφασης του γερμανικού λαού, όπως προβλέπεται στο άρθρο 146 του Συντάγματός μας. Αυτή η μέρα δεν είναι σήμερα ούτε αύριο ούτε μεθαύριο, αλλά το ευρωπαϊκό τρένο κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Είμαι απολύτως σίγουρος ότι ο γερμανικός λαός, όταν θα έρθει αυτή η μέρα, θα αποφανθεί υπέρ της Ευρώπης. Γιατί, ανεξάρτητα από ορισμένα προβλήματα ή απορίες για επιμέρους αποφάσεις, η ευρωπαϊκή πολιτική στη Γερμανία υποστηρίζεται από μια μεγάλη πλειοψηφία.
Ερώτηση: Μέχρι ποιου σημείου πρέπει να φτάνει η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη; Πού βρίσκεται το όριο;
Απάντηση: Πρέπει να έχει νόημα. Και για να χρησιμοποιήσω μια απλή μεταφορά: Δεν έχει νόημα να ρίχνεις βοήθεια σε ένα βαρέλι χωρίς πάτο. Είμαι υπέρ της αλληλεγγύης και της βοήθειας. Η Ευρώπη πρέπει να λειτουργήσει, αυτό είναι προς το συμφέρον μας. Αλλά το βαρέλι θα πρέπει να έχει πάτο. Στην περίπτωση της Ελλάδας πρέπει να εργαστούμε ακόμα, ώστε ο πάτος στο βαρέλι να είναι επαρκώς στεγανός.
Ερώτηση: Δεν λείπουν από την Ελλάδα οι δομές που θα καταστήσουν αποτελεσματική τη βοήθεια;
Απάντηση: Αυτό είναι ένα κεντρικό ζήτημα. Για τον λόγο αυτό το δεύτερο πρόγραμμα δανειακής βοήθειας προβλέπει πολύ εντονότερη ευρωπαϊκή διαβούλευση, παρακολούθηση και επιτήρηση. Όλοι μαζί θέλουμε να συμβάλουμε στην οικονομική εξυγίανση της Ελλάδας και στο να μπορέσει να ορθοποδήσει. Για την ελληνική κυβέρνηση είναι δύσκολο και πρέπει κανείς να δείχνει κατανόηση. Έννοιες όπως επιτροπεία μπορούν εύκολα να γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης από τον πολιτικό αντίπαλο.
Ερώτηση: Στο τέλος του μήνα η γερμανική Βουλή αναμένεται να εγκρίνει το δεύτερο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα. Δεν είναι μια διαδικασία πολύ εσπευσμένη; Ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου Λάμερτ πάντως έχει επιφυλάξεις.
Απάντηση: Το χρονοδιάγραμμα για την ψηφοφορία έχει συμφωνηθεί μεταξύ της καγκελαρίου, των επικεφαλής των κοινοβουλευτικών ομάδων και εμού, μετά την τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup. Και ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου έχει ενημερωθεί, καθώς στη συνεδρίαση των κοινοβουλευτικών ομάδων την Παρασκευή συμμετείχε και ο ίδιος. Φυσικά και βρισκόμαστε κάτω από μεγάλη πίεση χρόνου. Καλά θα ήταν να ήταν αλλιώς τα πράγματα. Ωστόσο, δεν γινόταν διαφορετικά, λόγω του ότι η ψηφοφορία στην Αθήνα έγινε μόλις την περασμένη Κυριακή.
Ερώτηση: Πολλοί Γερμανοί φοβούνται ότι θα πληρώσουν τους μηχανισμούς διάσωσης της Ευρωζώνης με τίμημα έναν υψηλότερο πληθωρισμό. Μπορείτε να διασκεδάσετε αυτόν τον φόβο;
Απάντηση: Ναι, μπορώ. Οι Γερμανοί δεν πρέπει να ανησυχούν. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εφαρμόζει μια καλή και επιτυχημένη πολιτική για την θωράκιση της σταθερότητας του ευρώ. Δεν υπάρχει ο παραμικρός κίνδυνος πληθωρισμού. Υπάρχουν πολλοί οικονομολόγοι, οι οποίοι προειδοποιούν για αποπληθωρισμό μάλλον παρά για πληθωρισμό. Και η μία προειδοποίηση και η άλλη δεν δικαιολογούνται.