Όπως επισημαίνεται, οι θέσεις εργασίας, που χάθηκαν, είναι περισσότερες από κάθε άλλο κλάδο οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, δηλαδή μιάμιση φορά περισσότερες απ΄ όσες θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν, στη διάρκεια μίας ολόκληρης δεκαετίας (1998-2008).
Ειδικότερα, όπως τονίζεται, στον κλάδο των κατασκευών, οι 295.000 απασχολούμενοι του 1998 αυξήθηκαν σε 400.000, το 2008, για να μειωθούν σε 242.000, το Γ' τρίμηνο του 2011, ενώ από το Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων, την περίοδο 2004-2011, διαγράφηκαν 176 εταιρείες 3ης έως και 7ης τάξης επί συνόλου 712, εκ των οποίων 37, τον τελευταίο χρόνο.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΣΑΤΕ, η βασική αιτία αυτής της δραματικής μεταβολής συνιστά η συνεχής συρρίκνωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), από χρόνο σε χρόνο, αλλά και οι αλλεπάλληλες περικοπές του, εντός του ίδιου χρόνου. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ΠΔΕ, για το 2011, κατά τον προϋπολογισμό, είχε προσδιοριστεί στα 8,5 δισ. ευρώ, όμως, έκλεισε στα 6,6 δισ. ευρώ, μετά τις αλλεπάλληλες περικοπές, στη διάρκεια του χρόνου, μειωμένο κατά 22,3% ή 1,9 δισ. ευρώ.
Η εν λόγω έκθεση περιγράφει ανάγλυφα την κατάσταση του κλάδου και ερμηνεύει, σε μεγάλο βαθμό, την επιδείνωση του συνόλου της οικονομικής δραστηριότητας, στη χώρα μας.
Ειδικότερα, στην έκθεση αναφέρονται τα εξής:
- Ο δείκτης παραγωγής στις κατασκευές (σύνολο κλάδου) συνεχίζει να συρρικνώνεται, επί 12 συνεχόμενα τρίμηνα, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται μειωμένος κατά 9,4%, το Γ' τρίμηνο του 2011, έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2010.
- Η συμμετοχή του κλάδου στη δημιουργία του ΑΕΠ συρρικνώνεται, επί 9 συνεχόμενα τρίμηνα, με αποτέλεσμα να καταγράφεται η χαμηλότερη τιμή της, τα τελευταία 12 έτη, μόλις 3,9%, το Γ' τρίμηνο του 2011, έναντι 4,8% της ίδιας περιόδου του 2010 και 8,8%, του Δ' τριμήνου του 2006.
- Οι συνολικές ακαθάριστες επενδύσεις σε κατασκευές παρουσίασαν μείωση κατά 19,7%, το Γ' τρίμηνο του 2011, έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2010, συνεχίζοντας, επί 11 συνεχόμενα τρίμηνα, την πτωτική πορεία, για να φτάσουν μόλις 4 δισ. ευρώ, δηλαδή τη χαμηλότερη τιμή τους, τα τελευταία 13 χρόνια.
- Ο δείκτης παραγωγής έργων πολιτικού μηχανικού (δημόσια έργα) εμφανίζει, το Γ' τρίμηνο του 2011, αύξηση κατά 3,5 % έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2010, ύστερα από διαρκή μείωση, επί 11 τρίμηνα.
- Ο δείκτης παραγωγής οικοδομικών έργων, αντίθετα, συρρικνώνεται, επί 13 συνεχόμενα τρίμηνα, με περαιτέρω μείωση κατά 41,7%, το Γ' τρίμηνο του 2011, έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2010, καταγράφοντας τη χαμηλότερη τιμή από το 2000, με αποτέλεσμα να αντιστοιχεί μόλις στο 1/5 της τιμής του 2005.
Συνέπεια όλων αυτών επισημαίνει ο ΣΑΤΕ είναι το σύνολο των επιχειρήσεων του κλάδου να αντιμετωπίζει οξύτατα προβλήματα, τα οποία αντανακλώνται σε:
- Σημαντικότατη αύξηση του ποσοστού των εργοληπτικών εταιρειών 3ης έως 7ης τάξης, που εμφανίζουν ζημίες, κατά το 2010, έναντι του 2009, 29,3% του συνόλου έναντι 17,2%, αντίστοιχα.
- Επιδείνωση του μέσου μεγέθους των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων κατά 6,2%, το 2010, έναντι του 2009 - από 8,4 εκατ. ευρώ στα 9 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα κάθε εταιρεία των τάξεων 3η - 7η του ΜΕΕΠ, κατά μέσο όρο, να χρωστά 11,8 εκατ. ευρώ, το 2010 έναντι 10,8 εκατ. ευρώ, το 2009, αύξηση 9,2%.
- Μείωση του μέσου κύκλου εργασιών των εταιρειών 3ης - 7ης τάξης του ΜΕΕΠ κατά 16,4%, το 2010/2009, από 12,1 εκατ. ευρώ στα 10,1 εκατ. ευρώ.
Όπως σημειώνεται στην έκθεση, αυτό που πρέπει να γίνει αντιληπτό είναι ότι η περικοπή του ΠΔΕ, ως μέθοδος για τη μείωση του ελλείμματος, είναι μία ιδιαίτερα επαχθής πρακτική. «Αδιαμφισβήτητη απόδειξη αποτελεί η συνεχιζόμενη επί πέντε συναπτά έτη ύφεση, που καταγράφεται στη χώρα.
Είναι, μάλιστα, χαρακτηριστικό ότι σήμερα, όλοι πλέον αποδέχονται πως, για να πετύχει η προσπάθεια της ελληνικής δημοσιονομικής προσαρμογής, απαιτείται να υπάρξει αναπτυξιακή προοπτική στην οικονομία, βασική προϋπόθεση για τη μακροπρόθεσμη μείωση του χρέους. Κεντρικό ρόλο, σε αυτή την προοπτική, καλούνται να διαδραματίσουν οι δημόσιες επενδύσεις υποδομής είτε από εθνικούς πόρους είτε μέσω του ΕΣΠΑ και άλλων διαρθρωτικών ταμείων, οι οποίοι θα πρέπει να διοχετευτούν και σε μεσαία και μικρά έργα υποδομής, με άμεση απορρόφηση και πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα.
Σε μία τέτοια προοπτική, η ελληνική οικονομία έχει ανάγκη να στηριχθεί σε υγιείς ελληνικές τεχνικές εταιρείες, κάθε μεγέθους και δυναμικότητας, οι οποίες θα δραστηριοποιούνται σε ένα θεσμικά θωρακισμένο, απολύτως διαφανές, περιβάλλον», υπογραμμίζεται στην εξαμηνιαία έκθεση του ΣΑΤΕ.
