Παπανδρέου σχεδίαζε την αποποινικοποίηση των ελαφρών ναρκωτικών.
Πρόκειται για ένα εγχείρημα που ήδη έχει προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις καθώς αμφισβητείται η αποτελεσματικότητα του νόμου ενώ δημιουργούνται φόβοι για έξαρση της χρήσης ναρκωτικών ουσιών και προβλήματα στις ανθρώπινες επαφές μέσα στην καθημερινότητα.
Η κυβέρνηση τότε είχε αποφασίσει να βαδίσει σύμφωνα με πρότυπα κάποιων ευρωπαικών χωρών.
Οι περισσότερες χώρες που εφάρμοσαν νόμους για την αποποινικοποίηση των ναρκωτικών ακολούθησαν το πρότυπο της Ολλανδίας. Ένα πρότυπο που απέτυχε ολοκληρωτικά σύμφωνα με σχετική έκθεση της επιτροπής του ΟΗΕ για τα ναρκωτικά.
Σε χώρες τις οποίες έχει ήδη εφαρμοστεί η «αποποινικοποίηση» τα αποτελέσματα δεν ήταν ενθαρρυντικά. Πλέον η χρήση ναρκωτικών δεν αποτελούσε παρεμβατική συμπεριφορά με αποτέλεσμα οι χρήστες να αυξάνονται, κάτι το οποίο οδήγησε σε περισσότερους θανάτους.
Στο Μεξικό μετά από την πρόταση εφαρμογής του νόμου για την επιτρεπτή χρήση ναρκωτικών ουσιών ελαφριάς μορφής από τον πρόεδρο Φελίπε Καλντερόν, ο αριθμός των φόνων που σχετίζονται με τα ναρκωτικά έφτασε τους 28.000. Αυτό απέδειξε ότι η ελεύθερη διακίνηση και χρήση ναρκωτικών οδήγησε τους πολίτες σε εγκληματικές πράξεις καθόσον δεν υπήρχε φόβος να έρθουν αντιμέτωποι με τον νόμο οι υποψήφιοι χρήστες ή οι διακινητές των ουσιών.
Το 2011 στην Πορτογαλία, η νομοθεσία για τα ναρκωτικά έγινε πιο φιλελεύθερη. Ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που κατήργησε επισήμως όλες τις ποινικές κυρώσεις για την κατοχή ναρκωτικών για προσωπική χρήση. Όσοι κρίνονται ένοχοι για κατοχή μικρών ποσοτήτων στέλνονται σε μια επιτροπή που αποτελείται από ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό και νομικό σύμβουλο, η οποία τους υποδεικνύει την κατάλληλη θεραπεία.
Η Ιταλία το 1993 αποφάσισε να μην διώκει ποινικά όσους συλλαμβάνονται με μικροποσότητες που προορίζονται για προσωπική χρήση και περιορίστηκε στο να τους καταγράφει ως χρήστες.
Οι αρχές της πολιτείας της Καλιφόρνιας στα τέλη του 1996 δεν προχώρησαν στην νομιμοποίηση της μαριχουάνα, δημιούργησαν όμως μια νέα εξαίρεση από τις ποινικές κυρώσεις, για την ιατρική χρήση της κατόπιν συστάσεως γιατρού, η οποία μπορεί να γίνει γραπτώς ή προφορικώς. Το 2010 όμως κατατέθηκε νόμος που επέτρεπε την χρήση ουσιών ήπιας μορφής σε ενήλικες και έδινε την δυνατότητα στην κυβέρνηση να φορολογήσει την πώλησή τους.
Το 1983 η κυβέρνηση της Ισπανίας αποφάσισε την αποποινικοποίηση των «μαλακών» ναρκωτικών. Στα επόμενα δύο χρόνια η τοξικομανία αυξήθηκε κατά 45% στους ενηλίκους και κατά 60% στους ανηλίκους. Παρατηρήθηκε ότι το 96% των τοξικομανών ξεκίνησε από την χρήση ελαφρών ουσιών κατά την περίοδο της αποποινικοποίησης. Επιπλέον, οι θάνατοι που προέρχονταν από ναρκωτικά αυξήθηκαν από 93 σε 690 μέσα σε επτά χρόνια. Η κυβέρνηση κατέληξε στην άρση των μέτρων.
Η Σουηδία και η Δανία, το 1965 και το 1971 αντίστοιχα, εφάρμοσαν πρακτικές αποποινικοποίησης των ναρκωτικών. Έγινε δυνατή η χορήγηση ναρκωτικών στους χρήστες με συνταγή ιατρού. Μετά το πέρας δύο χρόνων και ενώ τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας αύξησαν στο διπλάσιο τους χρήστες ναρκωτικών ,οι δύο χώρες αναγκάσθηκαν να αποσύρουν τα προγράμματα.
Και φτάνουμε στην Ολλανδία στην οποία η χρήση ήπιων ναρκωτικών, όπως η κάνναβη, ακόμα και αν γίνεται δημόσια, δεν διώκεται ποινικά. Η πώληση τους αποτελεί παράνομη πράξη. Ωστόσο γίνεται ανεκτή σε ειδικά καταστήματα που πωλούν τις ουσίες περιορίζοντας την πώλησή τους στα πέντε γραμμάρια και μόνο σε ενήλικα άτομα.
Συμπερασματικά, όπου εφαρμόστηκαν νόμοι και μέτρα αποποινικοποίησης της χρήσης των ελαφρών ναρκωτικών, τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα.
Οι αρχές αναγκάστηκαν να αποσύρουν τα μέτρα καθώς αποδείχθηκε πως η ελευθερία χρήσης των ναρκωτικών οδήγησε στην ασύδοτη χρήση τους.
Γεννούνται λοιπόν αμφιβολίες για τα αποτελέσματα ενός τέτοιου μέτρου σε μία χώρα όπως η Ελλάδα, στην οποία το ποσοστό των κρατουμένων για υποθέσεις ναρκωτικών αγγίζει το 40%. Γνωρίζοντας μάλιστα ότι το χασίς και η μαριχουάνα αποτελούν τον προθάλαμο για την χρήση σκληρών ναρκωτικών, δημιουργείται ο φόβος για αύξηση του αριθμού των χρηστών.
Με δεδομένη την οικονομική κρίση, τι πρόκειται άραγε να κάνει η σημερινή Κυβέρνηση Παπαδήμου ; Και τι λένε γι αυτό άραγε οι πολιτικοί αρχηγοί των κομμάτων;
