Ο Ιούλιος Σμίθ και η θητεία του στο Αστεροσκοπείο Αθηνών (1858-1884)

Στις 4 Δεκεμβρίου του 1858, τη διεύθυνση του Αστεροσκοπείου Αθηνών αναλαμβάνει ο γερμανός επιστήμονας Ιούλιος Σμιθ... (Johann Friedrich Julius Schmidt). Χάρις την χρηματοδότηση από την οικογένεια Σίνα, ο Ι. Σμιθ επιμελήθηκε την επισκευή και συντήρηση των επιστημονικών οργάνων του Αστεροσκοπείου. Επίσης, εμπλούτισε την βιβλιοθήκη με επιστημονικά βιβλία και περιοδικά τα οποία αγοράστηκαν ή και ήταν δωρεά από αστεροσκοπεία του εξωτερικού. Το 1861 άρχισε την έκδοση των "Δημοσιεύσεων του Αστεροσκοπείου Αθηνών" με δαπάνες του Σ. Σίνα.

Το αστρονομικό έργο του Ι. Σμιθ

Στα περίπου 25 χρόνια της παραμονής του στο Αστεροσκοπείο, ο Ι. Σμιθ έκανε πάνω από 70000 παρατηρήσεις μεταβλητών αστέρων και ανακάλυψε νέους περιοδικούς μεταβλητούς και δύο καινοφανούς (Nova) αστέρες. Τις εργασίες του ο Ι. Σμιθ τις δημοσίευσε επί το πλείστον στο περιοδικό Astronomische Nachrichten journal. Για πολλά χρόνια ο Ι. Σμιθ παρατηρούσε συστηματικά τους πλανήτες Άρη και Δία, καταγράφοντας τα χαρακτηριστικά τους και τις παροδικές μεταβολές των επιφανειών τους. Το 1860 παρατήρησε τον μεγάλο κομήτη εκείνης της χρονιάς και δύο χρόνια αργότερα ανακάλυψε έναν νέο περιοδικό κομήτη. Εκμεταλλευόμενος την διαύγεια του ουρανού της Αθήνας, εκείνη την εποχή, έκανε χιλιάδες παρατηρήσεις διαττόντων αστέρων και βολίδων. Είχε και την δυνατότητα να παρατηρήσει μια σειρά εκλείψεων Ηλίου και Σελήνης.

Εκείνο όμως, που κατ' εξοχήν ανέδειξε τον Ι. Σμιθ, είναι το έργο του "Ο τοπογραφικός Χάρτης της Σελήνης" ("Chaptre der Gebirge des Mondes") που δημοσιεύθηκε στο Βερολίνο. Στην τελική του μορφή

έχει διάμετρο δύο μέτρων και αποτελείται από 25 τμήματα που στο σύνολο τους απεικονίζουν την ορατή από τη Γη επιφάνεια της Σελήνης. Σχεδιάστηκε με την βοήθεια του διοπτρικού τηλεσκοπίου Ploessl και συμπεριλαμβάνει πάνω από 30000 κρατήρες. Σημαντική είναι η εργασία του Ι. Σμιθ για το σεληνιακό κρατήρα Linne, ο οποίος φαίνεται ότι παρουσιάζει μορφολογικές μεταβολές.

Το έργο του Ι. Σμιθ στις επιστήμες της γης

Ο Ι. Σμιθ αναβαθμίζει την μετεωρολογική υπηρεσία του Αστεροσκοπείου. Συστηματικά εκτελεί μετεωρολογικές παρατηρήσεις σε διάφορα μέρη της Αττικής και αλλού. Δημοσιεύει τις παρατηρήσεις στο δίτομο έργο με τίτλο "Beitrage zur Physikalischen von Griechland" (1864). Τακτικά αποστέλλει πίνακες με μετεωρολογικά στοιχεία στο Αστεροσκοπείο του Παρισιού. Σημαντικό είναι το ενδιαφέρον του και για τη σεισμολογία. Οργανώνει ένα κλιμάκιο εθελοντών το οποίο καταγράφει πάνω από τρεις χιλιάδες σεισμούς. Τις παρατηρήσεις αυτές τις δημοσιεύει στο έργο του "Studienn uber Erdbeben" το 1875. Επίσης, επί σειρά ετών παρακολουθεί το ηφαίστειο της Σαντορίνης μετά την έκρηξη του το 1866. Τη μελέτη αυτού του ηφαιστείου και τριών άλλων (Βεζούβιος, Έθνα, Στρόμπολι) δημοσιεύει το 1874. Ο Ι. Σμιθ πραγματοποιεί μερικά ταξίδια στα πλαίσια γεωγραφικών μελετών και συμμετέχει σε αρχαιολογικές ανασκαφές με σκοπό την ανεύρεση της αρχαίας Τροίας.

istorikathemata.com