Κυριακή 25 Μαρτίου 2012, μια ηλιόλουστη και ανοιξιάτικη μέρα επιτέλους μετά τον παρατεταμένο χειμώνα που φέτος μας κούρασε... όλους πέρα από τα συνηθισμένα. Ξεκινάω με μια παρέα φίλων με τα αυτοκίνητά μας για την Ιερισσό της Χαλκιδικής, όπου έχει προγραμματιστεί από τις τοπικές συντονιστικές επιτροπές συλλαλητήριο - διαμαρτυρία για τα επεισόδια που έγιναν τις προηγούμενες μέρες στις Σκουριές, μια ανάσα από το χωριό Μεγάλη Παναγιά στον Κάκκαβο. Θα ρωτήσει κανείς, τι δουλειά έχεις εσύ μία Κιλκισιώτισσα στην Ιερισσό να διαδηλώνεις, τι σε αφορά; Κι όμως με αφορά, όπως αφορά κι όλους τους συντοπίτες μου γιατί ό,τι ζουν οι κάτοικοι της Μ. Παναγιάς, θα το ζήσω κι εγώ εδώ στον τόπο μου, στη δική μου γη, σε λίγο καιρό. Κι όσοι διαβάσουν τα παρακάτω θα καταλάβουν το γιατί.
Πρώτος σταθμός του ταξιδιού η Ιερισσός. Μετά από το τέλος της μαθητικής παρέλασης όπου οι μαθητές παρέλασαν με μαύρες κορδέλες και ψηλά τη γροθιά σε ένδειξη διαμαρτυρίας, ο κόσμος συγκεντρώθηκε στην κεντρική πλατεία, κύριοι με τα κοστούμια τους, κυρίες με ταγιεράκια, μαθητές, γυναίκες με μικρά παιδιά στην αγκαλιά, σεβάσμιοι ηλικιωμένοι με άσπρα μαλλιά. Ακούστηκαν μηνύματα καταδίκης των γεγονότων που εξελίχτηκαν τις προηγούμενες μέρες στις Σκουριές, χαιρετισμοί και μηνύματα αλληλεγγύης στον αγώνα της Μ. Παναγιάς από επιτροπές της Θράκης και του Κιλκίς αλλά και συλλόγων Χαλκιδιωτών που ζουν στη Θεσσαλονίκη. Οι διοργανωτές είχαν προγραμματίσει ειρηνική διαδήλωση στη Μ. Παναγιά και για τη μετάβαση του κόσμου απευθύνθηκαν σε τουριστικά γραφεία της περιοχής ώστε να μισθώσουν λεωφορεία για τη μεταφορά. Δυστυχώς κανένα λεωφορείο δεν ήταν διαθέσιμο και σκέφτομαι ότι προφανώς η τουριστική περίοδος έχει ήδη ξεκινήσει και οι δουλειές άνοιξαν για την περιοχή, διαφορετικά γιατί να μη βρεθεί ούτε ένα λεωφορείο να εξυπηρετήσει. Παρ’ όλα αυτά η θέληση του κόσμου ήταν τόσο μεγάλη που παρακάμφθηκε το προβληματάκι και σε πολύ λίγο χρόνο μαζεύτηκαν ΙΧ αυτοκίνητα που εξυπηρέτησαν όλους, ντόπιους και επισκέπτες.
“Έχουμε δύο θέσεις κενές” ακούστηκε μία φωνή πίσω μου, “ερχόμαστε” απάντησα. Ένα νεαρό ζευγάρι από την Ορμύλια προσφέρθηκε να μας μεταφέρει στη Μ. Παναγιά, περίπου 30 χιλιόμετρα από την Ιερισσό. Για να είμαι ειλικρινής δίστασα να πάρω το δικό μου αυτοκίνητο μετά τα επεισόδια και τους τραμπουκισμούς της 20ης Μαρτίου, δεν ήξερα άλλωστε τι θα συναντήσω. Μία τεράστια αυτοκινητοπομπή, δεν μπορώ να υπολογίσω τη δυναμική της, ξεκίνησε για τον Κάκκαβο. Χαρακτηριστικά θυμάμαι σε κάποιο σημείο πριν το Γομάτι, από ψηλά όπως έβλεπα το δρόμο, χάζευα την πομπή μέχρι εκεί που έφτανε το μάτι μου. Δεν έσω δει μεγαλύτερη αυτοκινητοπομπή κι αναρωτιόμουν: “μα όλοι αυτοί ξεκίνησαν από την Ιερισσό;” Πολύ πριν από τη διασταύρωση για Μ. Παναγιά σταματήσαμε και συνεχίσαμε με τα πόδια για το χωριό, αφού τα αυτοκίνητα δεν χωρούσαν να περάσουν.
Κατηφορίζοντας για το χωριό ένιωσα δέος: ο κόσμος συγκεντρώνονταν στην πλατεία που σε λίγο ξεχείλισε και άρχισαν να γεμίζουν και τα γύρω στενά. Θα έλεγε κανείς πως “βούλιαζε” η Μ. Παναγιά από τον πολύ κόσμο που μαζεύτηκε και από τη γύρω περιοχή, γιατί όλοι αυτοί αποκλείεται να ξεκίνησαν μόνο από τη Ιερισσό. Άντρες, γυναίκες και μικρά παιδιά κατέκλυσαν τα στενά δρομάκια του χωριού και ένωσαν τις φωνές τους ενάντια στην επικείμενη ληστρική καταστροφή του τόπου τους. Ιδιαίτερα συγκινητικά ήταν ένα ποίημα που έγραψε και απήγγειλε ένας ντόπιος ηλικιωμένος κύριος για τον αγαπημένο του Κάκκαβο: “Μπήκαν στον Κάκκαβο οχτροί” και οι γυναίκες του χωριού που τραγουδούσαν ένα παραδοσιακό τραγούδι. Αν όλα τα παραπάνω δεν συνθέτουν την αγωνία και την έκφραση της τοπικής κοινωνίας, τότε δεν μπορώ να φανταστώ κάτι άλλο χαρακτηριστικό.
Και μέσα σε όλο αυτό το συγκινησιακό κλίμα ξεκινήσαμε για τον επόμενο προγραμματισμένο σταθμό μας: το σημείο Χοντρό Δέντρο, εκεί που σταματά η άσφαλτος και ξεκινά ο χωματόδρομος που οδηγεί στις Σκουριές. Ξεκίνησε όλοι εκείνη η λαοθάλασσα άντρες, γυναίκες και μικρά παιδιά με σκοπό να ακουστεί η φωνή διαμαρτυρίας σε όλο το βουνό. Αν κάποιος πιστεύει στα παραμύθια θα μπορούσε να φανταστεί ότι έμοιαζε σαν να θέλουν οι κάτοικοι να ξυπνήσουν τα ξωτικά και τη νεράιδα του δάσους, να ακούσουν την αγωνία τους και με τα μαγικά τους ξόρκια να λύσουν τα μάγια που κρατούν δέσμιο το βουνό.
Τι μεγάλη έκπληξη όμως και ανώμαλη προσγείωση στη θλιβερή πραγματικότητα, η εικόνα των ΜΑΤ να φράσσει την είσοδο του βουνού. Ισχυρές δυνάμεις της αστυνομίας με κλούβες λες και βρίσκονταν στην Πλατεία Συντάγματος τη 17η Νοέμβρη. “Δεν μπορείτε να προχωρήσετε, γυρίστε πίσω, το βουνό φρουρείτε” οι απαντήσεις του επικεφαλής της αστυνομίας. “Τι εννοείτε δεν μπορούμε να ανεβούμε στο βουνό, πηγή ζωής για όλη την ευρύτερη περιοχή; Σε ποιόν ανήκει το βουνό αν όχι στους κατοίκους του;”. Αυτά και άλλα πολλά ακούστηκαν από τα χείλη των κατοίκων. “Δε φεύγουμε από εδώ αν δεν έρθει εισαγγελέας”. Ο εισαγγελέας όμως δεν ήρθε ούτε εκείνη τη στιγμή, αλλά ούτε κι αργότερα όταν τα ΜΑΤ εξαπέλυσαν κατά του πλήθους που πίεζε να περάσει το φράγμα, δακρυγόνα και άλλα χημικά. Κι άρχισαν τα μάτια να τσούζουν, ο λαιμός να στεγνώνει, οι ανάσες να βγαίνουν με δυσκολία. Οι μανάδες να τρέχουν πανικόβλητες με τα μωρά στην αγκαλιά τους να κλαίνε, οι γιαγιάδες να προσπαθούν να ξεφύγουν, οι παππούδες να βαριανασαίνουν. Μετέτρεψαν το βουνό σε πεδίο μάχης οι αστυνομικοί με τα χημικά και οι κάτοικοι προσπαθώντας να αμυνθούν τους πετούσαν πέτρες.
Και θα μπορούσε εύλογα να αναρωτηθεί κανείς: ποιον ήρθαν να προστατέψουν τα ΜΑΤ και ποιος είναι ο εχθρός; Ο κόσμος που ειρηνικά με μόνο “όπλο” τις μαύρες σημαίες ανέβηκε στο βουνό; Αυτός είναι ο εχθρός εναντίον του οποίου έβαλε η αστυνομία; Και τι περίεργα ταξίδια και συνειρμούς κάνει το μυαλό μερικές φορές, σαν να βλέπω εικόνες από το μέλλον... Βλέπω μια ομάδα κυνηγών να θέλει να ανέβει στα Κρούσια και να τη σταματάνε αστυνομικοί, κτηνοτρόφους με τα κοπάδια τους να εμποδίζονται να βγουν στα βοσκοτόπια, περιηγητές και ορειβάτες να μην τους επιτρέπεται να περπατήσουν στα μονοπάτια του βουνού γιατί η περιοχή ανήκει στη μεταλλευτική εταιρεία και οι μη έχοντες εργασία είναι ανεπιθύμητοι.
Και τότε τι κάνεις; Δεν αγανακτείς, δεν θυμώνεις, δεν ξεσηκώνεσαι να υπερασπιστείς τη γη και το βουνό σου; Δε διαμαρτύρεσαι, δεν αγωνίζεσαι; Όλα τα παραπάνω τα κάνεις, όπως τα κάνουν και οι κάτοικοι της Χαλκιδικής, γιατί η απειλή είναι κοινή και οι αγώνας ένας για όλους μας. Ό,τι ζουν οι Μεγαλοπαναγιώτες θα το ζήσουμε κι εμείς στα Κρούσια κι ό,τι αγώνες κάνουν θα κάνουμε κι εμείς. Δυστυχώς, σύμφωνα με τον Μεταλλευτικό Κώδικα (νόμος 210/1973), σε μία μεταλλευτική περιοχή όπως οι Σκουριές, όπως τα 91.000 στρέμματα τα Κρούσια, απόλυτος κυρίαρχος είναι η μεταλλευτική εταιρεία και όλοι οι υπόλοιποι θεωρούνται εισβολείς. Αυτό αποδεικνύει η παρουσία αστυνομικής δύναμης στις Σκουριές κι ας το έχουμε όλοι καλά στο μυαλό μας, βρέθηκαν εκεί για να προστατέψουν όχι τον απλό λαό που νιώθει την ανάγκη ν’ ανεβεί στο βουνό, αλλά τους εργάτες της εταιρείας που χωρίς επαγγελματικό ή εργασιακό λόγο κατέλαβαν το βουνό. Μην ξεχνάμε ότι στις Σκουριές δεν υπάρχει ακόμη μεταλλείο ή όρυγμα και άρα οι παραπάνω εργάτες δεν έχουν λόγο να βρίσκονται στην περιοχή.
Ας σκεφτούμε λοιπόν πως θα αισθανόμασταν εμείς, όταν θα θέλαμε να επισκεφτούμε το δικό μας βουνό και μας το απαγόρευαν οι δυνάμεις ασφαλείας; Μακάρι να βγω ψεύτρα αλλά πολύ φοβάμαι ότι αυτές τις σκηνές θα τις ξαναζήσω και μάλιστα στη δική μου γη.
metalleiastop.blogspot.com
Πρώτος σταθμός του ταξιδιού η Ιερισσός. Μετά από το τέλος της μαθητικής παρέλασης όπου οι μαθητές παρέλασαν με μαύρες κορδέλες και ψηλά τη γροθιά σε ένδειξη διαμαρτυρίας, ο κόσμος συγκεντρώθηκε στην κεντρική πλατεία, κύριοι με τα κοστούμια τους, κυρίες με ταγιεράκια, μαθητές, γυναίκες με μικρά παιδιά στην αγκαλιά, σεβάσμιοι ηλικιωμένοι με άσπρα μαλλιά. Ακούστηκαν μηνύματα καταδίκης των γεγονότων που εξελίχτηκαν τις προηγούμενες μέρες στις Σκουριές, χαιρετισμοί και μηνύματα αλληλεγγύης στον αγώνα της Μ. Παναγιάς από επιτροπές της Θράκης και του Κιλκίς αλλά και συλλόγων Χαλκιδιωτών που ζουν στη Θεσσαλονίκη. Οι διοργανωτές είχαν προγραμματίσει ειρηνική διαδήλωση στη Μ. Παναγιά και για τη μετάβαση του κόσμου απευθύνθηκαν σε τουριστικά γραφεία της περιοχής ώστε να μισθώσουν λεωφορεία για τη μεταφορά. Δυστυχώς κανένα λεωφορείο δεν ήταν διαθέσιμο και σκέφτομαι ότι προφανώς η τουριστική περίοδος έχει ήδη ξεκινήσει και οι δουλειές άνοιξαν για την περιοχή, διαφορετικά γιατί να μη βρεθεί ούτε ένα λεωφορείο να εξυπηρετήσει. Παρ’ όλα αυτά η θέληση του κόσμου ήταν τόσο μεγάλη που παρακάμφθηκε το προβληματάκι και σε πολύ λίγο χρόνο μαζεύτηκαν ΙΧ αυτοκίνητα που εξυπηρέτησαν όλους, ντόπιους και επισκέπτες.
“Έχουμε δύο θέσεις κενές” ακούστηκε μία φωνή πίσω μου, “ερχόμαστε” απάντησα. Ένα νεαρό ζευγάρι από την Ορμύλια προσφέρθηκε να μας μεταφέρει στη Μ. Παναγιά, περίπου 30 χιλιόμετρα από την Ιερισσό. Για να είμαι ειλικρινής δίστασα να πάρω το δικό μου αυτοκίνητο μετά τα επεισόδια και τους τραμπουκισμούς της 20ης Μαρτίου, δεν ήξερα άλλωστε τι θα συναντήσω. Μία τεράστια αυτοκινητοπομπή, δεν μπορώ να υπολογίσω τη δυναμική της, ξεκίνησε για τον Κάκκαβο. Χαρακτηριστικά θυμάμαι σε κάποιο σημείο πριν το Γομάτι, από ψηλά όπως έβλεπα το δρόμο, χάζευα την πομπή μέχρι εκεί που έφτανε το μάτι μου. Δεν έσω δει μεγαλύτερη αυτοκινητοπομπή κι αναρωτιόμουν: “μα όλοι αυτοί ξεκίνησαν από την Ιερισσό;” Πολύ πριν από τη διασταύρωση για Μ. Παναγιά σταματήσαμε και συνεχίσαμε με τα πόδια για το χωριό, αφού τα αυτοκίνητα δεν χωρούσαν να περάσουν.
Κατηφορίζοντας για το χωριό ένιωσα δέος: ο κόσμος συγκεντρώνονταν στην πλατεία που σε λίγο ξεχείλισε και άρχισαν να γεμίζουν και τα γύρω στενά. Θα έλεγε κανείς πως “βούλιαζε” η Μ. Παναγιά από τον πολύ κόσμο που μαζεύτηκε και από τη γύρω περιοχή, γιατί όλοι αυτοί αποκλείεται να ξεκίνησαν μόνο από τη Ιερισσό. Άντρες, γυναίκες και μικρά παιδιά κατέκλυσαν τα στενά δρομάκια του χωριού και ένωσαν τις φωνές τους ενάντια στην επικείμενη ληστρική καταστροφή του τόπου τους. Ιδιαίτερα συγκινητικά ήταν ένα ποίημα που έγραψε και απήγγειλε ένας ντόπιος ηλικιωμένος κύριος για τον αγαπημένο του Κάκκαβο: “Μπήκαν στον Κάκκαβο οχτροί” και οι γυναίκες του χωριού που τραγουδούσαν ένα παραδοσιακό τραγούδι. Αν όλα τα παραπάνω δεν συνθέτουν την αγωνία και την έκφραση της τοπικής κοινωνίας, τότε δεν μπορώ να φανταστώ κάτι άλλο χαρακτηριστικό.
Και μέσα σε όλο αυτό το συγκινησιακό κλίμα ξεκινήσαμε για τον επόμενο προγραμματισμένο σταθμό μας: το σημείο Χοντρό Δέντρο, εκεί που σταματά η άσφαλτος και ξεκινά ο χωματόδρομος που οδηγεί στις Σκουριές. Ξεκίνησε όλοι εκείνη η λαοθάλασσα άντρες, γυναίκες και μικρά παιδιά με σκοπό να ακουστεί η φωνή διαμαρτυρίας σε όλο το βουνό. Αν κάποιος πιστεύει στα παραμύθια θα μπορούσε να φανταστεί ότι έμοιαζε σαν να θέλουν οι κάτοικοι να ξυπνήσουν τα ξωτικά και τη νεράιδα του δάσους, να ακούσουν την αγωνία τους και με τα μαγικά τους ξόρκια να λύσουν τα μάγια που κρατούν δέσμιο το βουνό.
Τι μεγάλη έκπληξη όμως και ανώμαλη προσγείωση στη θλιβερή πραγματικότητα, η εικόνα των ΜΑΤ να φράσσει την είσοδο του βουνού. Ισχυρές δυνάμεις της αστυνομίας με κλούβες λες και βρίσκονταν στην Πλατεία Συντάγματος τη 17η Νοέμβρη. “Δεν μπορείτε να προχωρήσετε, γυρίστε πίσω, το βουνό φρουρείτε” οι απαντήσεις του επικεφαλής της αστυνομίας. “Τι εννοείτε δεν μπορούμε να ανεβούμε στο βουνό, πηγή ζωής για όλη την ευρύτερη περιοχή; Σε ποιόν ανήκει το βουνό αν όχι στους κατοίκους του;”. Αυτά και άλλα πολλά ακούστηκαν από τα χείλη των κατοίκων. “Δε φεύγουμε από εδώ αν δεν έρθει εισαγγελέας”. Ο εισαγγελέας όμως δεν ήρθε ούτε εκείνη τη στιγμή, αλλά ούτε κι αργότερα όταν τα ΜΑΤ εξαπέλυσαν κατά του πλήθους που πίεζε να περάσει το φράγμα, δακρυγόνα και άλλα χημικά. Κι άρχισαν τα μάτια να τσούζουν, ο λαιμός να στεγνώνει, οι ανάσες να βγαίνουν με δυσκολία. Οι μανάδες να τρέχουν πανικόβλητες με τα μωρά στην αγκαλιά τους να κλαίνε, οι γιαγιάδες να προσπαθούν να ξεφύγουν, οι παππούδες να βαριανασαίνουν. Μετέτρεψαν το βουνό σε πεδίο μάχης οι αστυνομικοί με τα χημικά και οι κάτοικοι προσπαθώντας να αμυνθούν τους πετούσαν πέτρες.
Και θα μπορούσε εύλογα να αναρωτηθεί κανείς: ποιον ήρθαν να προστατέψουν τα ΜΑΤ και ποιος είναι ο εχθρός; Ο κόσμος που ειρηνικά με μόνο “όπλο” τις μαύρες σημαίες ανέβηκε στο βουνό; Αυτός είναι ο εχθρός εναντίον του οποίου έβαλε η αστυνομία; Και τι περίεργα ταξίδια και συνειρμούς κάνει το μυαλό μερικές φορές, σαν να βλέπω εικόνες από το μέλλον... Βλέπω μια ομάδα κυνηγών να θέλει να ανέβει στα Κρούσια και να τη σταματάνε αστυνομικοί, κτηνοτρόφους με τα κοπάδια τους να εμποδίζονται να βγουν στα βοσκοτόπια, περιηγητές και ορειβάτες να μην τους επιτρέπεται να περπατήσουν στα μονοπάτια του βουνού γιατί η περιοχή ανήκει στη μεταλλευτική εταιρεία και οι μη έχοντες εργασία είναι ανεπιθύμητοι.
Και τότε τι κάνεις; Δεν αγανακτείς, δεν θυμώνεις, δεν ξεσηκώνεσαι να υπερασπιστείς τη γη και το βουνό σου; Δε διαμαρτύρεσαι, δεν αγωνίζεσαι; Όλα τα παραπάνω τα κάνεις, όπως τα κάνουν και οι κάτοικοι της Χαλκιδικής, γιατί η απειλή είναι κοινή και οι αγώνας ένας για όλους μας. Ό,τι ζουν οι Μεγαλοπαναγιώτες θα το ζήσουμε κι εμείς στα Κρούσια κι ό,τι αγώνες κάνουν θα κάνουμε κι εμείς. Δυστυχώς, σύμφωνα με τον Μεταλλευτικό Κώδικα (νόμος 210/1973), σε μία μεταλλευτική περιοχή όπως οι Σκουριές, όπως τα 91.000 στρέμματα τα Κρούσια, απόλυτος κυρίαρχος είναι η μεταλλευτική εταιρεία και όλοι οι υπόλοιποι θεωρούνται εισβολείς. Αυτό αποδεικνύει η παρουσία αστυνομικής δύναμης στις Σκουριές κι ας το έχουμε όλοι καλά στο μυαλό μας, βρέθηκαν εκεί για να προστατέψουν όχι τον απλό λαό που νιώθει την ανάγκη ν’ ανεβεί στο βουνό, αλλά τους εργάτες της εταιρείας που χωρίς επαγγελματικό ή εργασιακό λόγο κατέλαβαν το βουνό. Μην ξεχνάμε ότι στις Σκουριές δεν υπάρχει ακόμη μεταλλείο ή όρυγμα και άρα οι παραπάνω εργάτες δεν έχουν λόγο να βρίσκονται στην περιοχή.
Ας σκεφτούμε λοιπόν πως θα αισθανόμασταν εμείς, όταν θα θέλαμε να επισκεφτούμε το δικό μας βουνό και μας το απαγόρευαν οι δυνάμεις ασφαλείας; Μακάρι να βγω ψεύτρα αλλά πολύ φοβάμαι ότι αυτές τις σκηνές θα τις ξαναζήσω και μάλιστα στη δική μου γη.
