Τα συνοδά έργα για τη διάνοιξη των δρόμων και τη χάραξη των οικοπέδων ολοκληρώθηκαν εντός του Δεκεμβρίου του 2012, παρότι ο αρμόδιος Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Δέλτα Αξιού - Λουδία - Αλιάκμονα, από τις αρχές του φθινοπώρου, όταν εντόπισε δραστηριότητα στην περιοχή, απευθύνθηκε στις αρμόδιες υπηρεσίες και ζήτησε διακοπή των εργασιών. Τελικά, στα μέσα Ιανουαρίου, κατόπιν παρέμβασης της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας προχώρησε σε ανάκληση των περιβαλλοντικών όρων που είχε εκδώσει για τα έργα η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Πιερίας και οι εργασίες σταμάτησαν.
Σήμερα, ο Φορέας Διαχείρισης ζητά αποκατάσταση των ενδιαιτημάτων και τονίζει ότι οποιοδήποτε έργο θα πρέπει στο εξής να ακολουθήσει τις νόμιμες διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Από την πλευρά του, ο αρμόδιος δήμαρχος Κατερίνης θεωρεί ότι η προωθούμενη «βιοκλιματική κηπούπολη» θα υποκαταστήσει με τον καλύτερο τρόπο το φυσικό περιβάλλον της περιοχής.
Πρότυπη κηπούπολη
Στο πλαίσιο της δημιουργίας του οικισμού, προβλέπεται να διατεθούν οικόπεδα προς ανοικοδόμηση παραθεριστικών κατοικιών σε 2.000 δικαιούχους, σε μία έκταση 2.200 στρεμμάτων. Στη μέγιστη δυναμικότητά του, ο οικισμός θα είναι σε θέση να φιλοξενήσει 5.000 κατοίκους. Ηδη υπάρχουν συμβόλαια για τους περίπου 1.000 δικαιούχους, στους οποίους διατέθηκαν οικόπεδα από τον πρώην δήμο Κορινού.
Όπως αναφέρει ο δήμαρχος Κατερίνης, Σάββας Χιονίδης, «σχεδιάζεται η δημιουργία ενός πρότυπου βιοκλιματικού οικισμού, πρωτοποριακού για τα ελληνικά δεδομένα», καθώς, σε συνεργασία με επιστήμονες του ΑΠΘ, έχουν εκπονηθεί, αφενός, πλήρης μελέτη βιοκλιματικής απόδοσης των κτιρίων -με στόχο σχεδόν μηδενικές απώλειες ενέργειας- και, παράλληλα, μελέτη τυπομορφολογίας, ώστε να εξασφαλιστεί υψηλή αισθητική για τον οικισμό. Παράλληλα, ο συντελεστής δόμησης θα είναι πολύ χαμηλός, από 0,15 έως 0,30, με αποτέλεσμα το σύνολο της ανοικοδόμησης να μην ξεπερνά το 8,5%. «Στην ουσία, θα δημιουργήσουμε μία κηπούπολη που θα βελτιώσει το περιβάλλον», υποστηρίζει ο Σ. Χιονίδης.
Το καθεστώς προστασίας
Ωστόσο, ποσοστό μεγαλύτερο του 50% της περιοχής, όπου σχεδιάζεται να γίνει ο οικισμός, υπάγεται σε καθεστώς αυξημένης προστασίας, αφού έχει χαρακτηριστεί ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας του Δικτύου Natura 2000. Αποτελούμενη από αμμοθίνες και περιοδικά κατακλυζόμενες εκτάσεις με αλοφυτική βλάστηση, η περιοχή αποτελεί επίσης Καταφύγιο Αγριας Ζωής και, σύμφωνα με τον ν. 2637/98, απαγορεύεται η ένταξή του σε πολεοδομικό ή ρυμοτομικό σχεδιασμό. Το παραλιακό μέτωπο έχει χαρακτηριστεί ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης.
«Οι Αλυκές Κίτρους και η ευρύτερη περιοχή έχει όχι μόνο εθνική αλλά και ευρωπαϊκή σημασία. Αντιλαμβάνεται, λοιπόν, κανείς τι επιπτώσεις θα έχει ένα τεράστιο έργο πολεοδόμησης που χωροθετείται κατά μεγάλο μέρος του εντός της προστατευόμενης περιοχής. Ηδη έχει γίνει ισοπέδωση αγροτεμαχίων και διάνοιξη δρόμων σε σημεία που φιλοξενούν σημαντικές αποικίες αναπαραγωγής της βαρβάρας και της μικρογαλιάντρας, είδη για τα οποία η περιοχή έχει χαρακτηριστεί ως ΖΕΠ. Η ίδια περιοχή είναι παγκόσμιας σημασίας για την αναπαραγωγή του νεροχελίδονου», αναφέρει στη Real planet η Μαλάμω Κορμπέτη, υπεύθυνη θεμάτων πολιτικής περιβάλλοντος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας. «Το έργο αδειοδοτήθηκε πριν από αρκετά χρόνια, αλλά σήμερα η χωροθέτηση είναι άστοχη», καταλήγει.
Αλλα προστατευόμενα είδη ερπετών και αμφιβίων, όπως ο λαφιάτης και ο κυρτοδάχτυλος, βρίσκουν καταφύγιο στις υγροτοπικές εκτάσεις, ενώ στις αμμοθίνες έχουν παρατηρηθεί οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις μεσογειακής χελώνας στην Ευρώπη. «Ενα τέτοιο έργο, τέτοιας έκτασης, θα έχει επιπτώσεις στις οικοσυστημικές υπηρεσίες, όπως είναι η δέσμευση του άνθρακα, η αντιπλημμυρική προστασία και η προστασία από τη διάβρωση του εδάφους», αναφέρει η υπεύθυνη παρακολούθησης της βιοποικιλότητας του αρμόδιου Φορέα Διαχείρισης, Λυδία Αλβανού.
Το ιστορικό
Η ιστορία της δημιουργίας του οικισμού είναι αρκετά περίπλοκη και ξεκινά ήδη από τη δεκαετία του 1980. Σημείο-σταθμός ήταν η έγκριση (το 2004) της πολεοδομικής μελέτης του οικισμού, με απόφαση της υφυπουργού Ροδούλας Ζήση. Το 2008 ξεκίνησαν οι πρώτες εργασίες, όμως στο μεταξύ είχε λήξει η ΕΠΟ (Εγκριση Περιβαλλοντικών Ορων). Στις 21/11/2010 εγκρίθηκαν από τη Νομαρχία Πιερίας οι νέοι περιβαλλοντικοί όροι, οι οποίοι, τελικώς, ανακλήθηκαν στις 13/1/ 2012, έπειτα από την παρέμβαση των επιθεωρητών Περιβάλλοντος.
Η απόφασή των επιθεωρητών Περιβάλλοντος βασίστηκε στο γεγονός ότι είχε λήξει η Εγκριση Περιβαλλοντικών Ορων του βασικού έργου -του οικισμού-, δεν είχε υποβληθεί μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενώ, επίσης, αρμόδια για την έγκριση των συνοδών έργων ήταν η υπηρεσία του κύριου έργου, δηλαδή το ΥΠΕΚΑ, και όχι η Νομαρχία Πιερίας. Παράλληλα, οι επιθεωρητές Περιβάλλοντος τονίζουν ότι δεν δόθηκε προσοχή στη σημασία της περιοχής ως ΖΕΠ, ενώ θα έπρεπε να ζητηθεί γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Αξιού - Λουδία - Αλιάκμονα.
Υστερα από παρέμβαση των ευρωβουλευτών Κρίτωνα Αρσένη και Μιχάλη Τρεμόπουλου, το θέμα έφτασε μέχρι και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ζήτησε διευκρινίσεις από τη χώρα μας για την επαρκή προστασία της περιοχής. Σε περίπτωση που αποδειχθεί παραβίαση της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για τα πουλιά, η χώρα μας θα βρεθεί αντιμέτωπη με χρηματικές κυρώσεις από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.