ενώ οι περικοπές στην εκπαίδευση κλείνουν τον δρόμο στα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα προς τα πανεπιστήμια, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το ιταλικό υπουργείο Παιδείας και προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία στη γειτονική χώρα, αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη για την τάση που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται.
Όπως αναφέρεται σε σχετική έκθεση του υπουργείου, μόνο το 60% των αποφοίτων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης συνεχίζει τη φοίτησή του στην τριτοβάθμια, ποσοστό που αποτελεί αρνητικό ρεκόρ των τελευταίων 30 χρόνων. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι, το ακαδημαϊκό έτος 2010- 2011, το ποσοστό αυτό ήταν 64,1% ενώ, πριν από δέκα χρόνια, ξεπερνούσε το 70%.
«Η προοπτική μιας εργασίας με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και τα δωρεάν stage ακόμη και για τους πτυχιούχους, δεν είναι ασφαλώς ενθαρρυντική για όποιον πρέπει να αποφασίσει εάν θα συνεχίσει τις σπουδές του» εξηγεί στα ιταλικά ΜΜΕ ο πανεπιστημιακός καθηγητής Μικέλε Ορέτσι.
Εξίσου αποθαρρυντικά λειτουργεί το «ψαλίδι» στις υποτροφίες. «Αρκεί να σκεφτούμε ότι, σήμερα, ένας στους τρεις φοιτητές που το οικογενειακό τους εισόδημα θα τους έδινε δικαίωμα σε μια υποτροφία, δεν μπορεί να την πάρει εξαιτίας των περικοπών και του γεγονότος ότι τα πανεπιστήμια αναγκάστηκαν να αυξήσουν τα δίδακτρα» αναφέρει ο ίδιος. Επισήμανε, παράλληλα, ότι «αυτή η τάση μπορεί να αντιστραφεί, μόνο εάν επενδύσουμε και πάλι στους νέους και την εκπαίδευση».
Ελλάδα και Ιταλία καταγράφουν από τα χαμηλότερα ποσοστά στους νέους 30-34 ετών, που είναι κάτοχοι πανεπιστημιακού πτυχίου. Ενώ ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 33,6%, στην Ελλάδα οι νέοι με πτυχίο σε αυτή την ηλικιακή ομάδα είναι το 28,4% του συνόλου και στην Ιταλία το 19,8%. Αντίθετα, το ποσοστό αυτό ξεπερνά το 40% στη Γαλλία, τη Βρετανία, την Ολλανδία, τη Σουηδία και το Βέλγιο.
Στοιχεία του ΟΟΣΑ, εξάλλου, δείχνουν ότι στην Ελλάδα (ηλικίες 25- 64) απασχολείται το 70,1% των πτυχιούχων και στην Ιταλία το 72,6%, όταν στη Γαλλία το ποσοστό αυτό φτάνει το 85,1%, στη Γερμανία το 85,7%, στο Βέλγιο το 83,7%, στην Ολλανδία το 81,1%, στη Βρετανία το 82,2% και στην Ισπανία το 78,4%.
Η γεωγραφική κατανομή του φαινομένου στην Ιταλία φαίνεται να επιβεβαιώνει την άποψη ότι οι νέοι δεν θεωρούν πλέον το πτυχίο ακαταμάχητο εφόδιο για να εξασφαλίσουν μια θέση στον ήλιο της αγοράς εργασίας.
Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία, στον ιταλικό Νότο, όπου τα ποσοστά ανεργίας είναι υψηλότερα και οι μέσοι μισθοί χαμηλότεροι σε σχέση με την υπόλοιπη χερσόνησο, το ποσοστό των αποφοίτων του σχολείου που εγγράφονται στα πανεπιστήμια δεν ξεπερνά ούτε το 50% του συνόλου.
