του Παύλου Ξανθούλη
Κομψό «όχι» αποφάσισε να πει η Κομισιόν στο αίτημα της Κυπριακής Κυβέρνησης για ενεργοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης αναφορικά με την έκρηξη στο Μαρί, λαμβάνοντας σύμφωνα με...πληροφορίες του «Φ» αρνητική απόφαση, η οποία έχει ήδη εγκριθεί με γραπτή διαδικασία από τους τρεις συναρμόδιους Επιτρόπους, Γιάνους Λεβαντόβσκι (Προϋπολογισμός), Γιοχάνες Χαν (Περιφερειακή Πολιτική) και Ντατσιάν Τσόλος (Γεωργία).
Η απόφαση, την οποία εξασφάλισε ο «Φ», αναφέρει ως λόγους απόρριψης του αιτήματος της Λευκωσίας, ότι η ζημιά είτε καλύπτεται από ασφαλιστικές εταιρείες, είτε ήταν ασφαλιστέα καθώς και ότι το θέμα των ευθυνών εκκρεμεί ενώπιον δικαστηρίου και ως εκ τούτου οι Βρυξέλλες αδυνατούν να χορηγήσουν ενισχύσεις προς την Κυπριακή Δημοκρατία.
Η απόφαση των τριών Επιτρόπων, η οποία έχει ήδη υιοθετηθεί και δεν απαιτεί έγκριση από το Κολέγιο, κινείται σε δύο άξονες:
1. Επισημαίνει ότι το κόστος από την έκρηξη στο Μαρί οριστικοποιείται στα 357,2 εκατ. ευρώ, συνυπολογίζοντας τη ζημιά στον ηλεκτροπαραγωγό σταθμό Βασιλικού 220 εκατ. ευρώ, τις ανάγκες που προκλήθηκαν για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (γεννήτριες κ.λπ.) 135 εκατ. ευρώ και τις ζημιές σε ιδιωτικές περιουσίες 2,05 εκατ. ευρώ. Η Κομισιόν επισημαίνει ότι «οι κυπριακές αρχές αναμένουν ότι το σύνολο του κόστους αποκατάστασης του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ύψους 220 εκατ. ευρώ θα καλυφθούν από τους ασφαλιστές» και άρα δεν μπορεί να τεθεί θέμα ενεργοποίησης του Ταμείου Αλληλεγγύης (άρθρο 3 (3) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2012/2002). Όσον αφορά τα 135 εκατ. ευρώ που δαπανήθηκαν για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και τις ζημίες σε ιδιωτικές περιουσίες 2,05 εκατ. ευρώ, η Κομισιόν θεωρεί ότι πρόκειται για «ασφαλιστέες ζημιές» και υπογραμμίζει ότι «δεν καλύπτονται από τις ενισχύσεις του Ταμείου Αλληλεγγύης». Όπως επισημαίνεται στην απόφαση, «στο σύνολό τους, οι ζημιές που προβάλλουν οι κυπριακές αρχές είναι είτε αποτελεσματικά ασφαλισμένες ή ασφαλιστέες και ως εκ τούτου δεν είναι επιλέξιμες για ενίσχυση του Ταμείου Αλληλεγγύης». Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμη και στην υποτιθέμενη περίπτωση που η Κομισιόν αποδεχόταν να ενεργοποιήσει το Ταμείο Αλληλεγγύης για τις ασφαλιστέες ζημίες συνολικού ύψους 137,2 εκατ. ευρώ, τότε η αποζημίωση θα ήταν μόλις 4,72 εκατομμύρια ευρώ, κάτι που εκ των πραγμάτων καθιστά ως υπερβολικές τις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν.
2. Επιπλέον, η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι «το Ταμείο Αλληλεγγύης δεν μπορεί να παρέμβει αν υπάρχει ευθύνη τρίτου μέρους (η οποία μπορεί επίσης να είναι μια δημόσια αρχή) για την προκληθείσα ζημία. Η Κομισιόν έχει ενημερωθεί για τις δύο έρευνες σχετικά με το ζήτημα της ευθύνης και θεωρεί ότι όσο το ζήτημα αυτό εκκρεμεί ενώπιον δικαστηρίου δεν μπορεί να χορηγήσει ενισχύσεις στο εν λόγω κράτος».
Το σκεπτικο
Οι λόγοι της απόρριψης εστιάζονται στο ότι η ζημιά είτε καλύπτεται από ασφαλιστικές εταιρείες, είτε ήταν ασφαλιστέα καθώς και στο ότι το θέμα των ευθυνών εκκρεμεί ενώπιον δικαστηρίου. Με το σκεπτικό αυτό οι Βρυξέλλες δεν μπορούν να χορηγήσουν ενισχύσεις προς τη Δημοκρατία.
