Τι μπορώ να κάνω για να καλυτερεύσω την σχέση μου με την κόρη μου; Τι μπορώ να κάνω για να έρθω πιο κοντά στην μητέρα μου;
Αυτές είναι κάποιες από τις εσωτερικές διερωτήσεις της μητέρας και της κόρης μέσα στην οικογένεια. Η σχέση μητέρας - κόρης στην σύγχρονη Ελληνική οικογένεια είναι περίπλοκη. Περίπλοκη γιατί άλλες φορές γίνεται θυελλώδης καί άλλες φορες τρυφερή. Αυτές οι εναλλαγές άλλοτε κάνουν την σχέση πιο απόμακρη κι άλλοτε πιο τρυφερή. Γιατί όμως δεν είναι εύκολη μια πιο ισορροπημένη σχέση;
Η μητέρα θέλει να είναι το πρότυπο για την κόρη της. Θέλει η κόρη της να είναι σαν κι αυτήν γιατί είναι η συνέχειά της. Και η κόρη θέλει να γίνει σαν την μητέρα της χωρίς όμως να χάσει την δική της ιδιοσυγκρασία, τον δικό της τρόπο να βλέπει τα πράγματα και τη ζωή της. Όσο μεγαλώνει ένα κορίτσι και προχωράει στην εφηβεία, τόσο περισσότερο θέλει να γίνεται ένα αυτόνομο άτομο. Έχει βέβαια πάντοτε ανάγκη τη μητέρα της. Τη βοήθειά της. Την παρουσία της. Όμως έχει ανάγκη να μπορεί να αναπτύσσει και την δική της ματιά. Αν η μητέρα προσπαθεί να επιβάλλεται επάνω της, αν είναι επικριτική, απόμακρη ή αδιάφορη όσον αφορά στα ενδιαφέροντα της κόρης της, τόσο θα δημιουργούνται προβληματισμοί στην σχέση. Κι αυτό, είναι ασφαλώς αλήθεια ότι συμβαίνει στην ελληνική οικογένεια. Οι μητέρες έχουν την τάση να επιβάλλονται στις κόρες τους. Η για να το πούμε αλλιώς, να τις ανταγωνίζονται. Οι λόγοι του ανταγωνισμού μπορεί να είναι διάφοροι. Ένας λόγος μπορεί να είναι η ζήλεια προς την νεότερη και ομορφότερη γυναίκα-κόρη. Ένας άλλος μπορεί να είναι η επαγγελματική επιτυχία που δεν είχε η μητέρα και που η κόρη σήμερα έχει καταφέρει να έχει. Ένας άλλος λόγος είναι ότι ο πατέρας είναι πολύ δεμένος με την κόρη οπότε η μητέρα νιώθει παραμελημένη. Αυτοί και πολλοί άλλοι μπορεί να είναι οι λόγοι αλλά ο βασικός πυρήνας είναι πάντοτε η αίσθηση του φόβου από την πλευρά της μητέρας ότι η κόρη της θα την αποκαθηλώσει δηλαδή ότι θα την ρίξει από τον θρόνο της.
Δεν θα πρέπει να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι ο ανταγωνισμός οφείλεται αποκλειστικά στην μητέρα διότι και η κόρη της από την άλλη πλευρά έχει τις δικές της ευθύνες. Η κόρη χρειάζεται συναισθηματικά πάρα πολύ την μητέρα της. Ξέρει πως οτιδήποτε κι αν της συμβεί μπορεί να τρέξει σε εκείνην. Ξέρει ότι μπορεί να την εμπιστευτεί. Ξέρει πως ότι κι αν της τύχει έχει κάπου να απευθυνθεί. Όμως από την άλλη μεριά δεν μπορούμε να παραλείψουμε το σημαντικό γεγονός ότι διεκδικεί την τρυφερότητα και από τον πατέρα της ο οποίος θα αποτελέσει και το βασικό πρότυπο του αυτιανού άνδρα της. Ο ανταγωνισμός λοιπόν «υποσκάπτεται» και από εκείνην και δεν είναι μονόπλευρος. Έτσι με το χρόνο, δημιουργείται σιγά σιγά ένα «κλίμα» μεταξύ μητέρας - κόρης σε κάθε οικογένεια. Μια «ατμόσφαιρα». Όταν δε η κόρη αρχίζει και μπαίνει στην εφηβεία όπου και από σωματική άποψη υπάρχει «έκρηξη» των ορμονών αλλά και ψυχολογική έξαρση, τότε ξεκινά μια περίοδος όπου πολλές οικογένειες βιώνουν συγκρούσεις.
Αυτοί είναι μερικοί από τους βασικούς λόγους για τους οποίους δεν είναι τόσο εύκολο να υπάρξει μια πιο ισορροπημένη σχέση μεταξύ μητέρας – κόρης. Ασφαλώς θα καταλάβατε ότι μέχρι τώρα, χωρίς να το έχω διευκρινίσει, αναφερόμουν σε μία υποθετική οικογένεια η οποία αποτελείται από τρία μέλη: μητέρα - πατέρας - κόρη. Φανταστείτε πόσο πολυπλοκότερη γίνεται η σχέση μητέρας - κόρης εάν αναφερόμουν σε μία οικογένεια όπου υπάρχουν περισσότερες από μία κόρες ή όπου υπάρχουν και γυιοί. Το ιδιαίτερο «σύστημα» των συμμαχιών, των συγκρούσεων καί των ασυνείδητων εκφράσεων, αντιλαμβάνεστε ότι είναι μοναδικό σε κάθε οικογένεια. Δυστυχώς όμως δεν υπάρχει το περιθώριο να αναπτύξω σε αυτό το άρθρο πάρα πολλές λεπτομέρειες που αφορούν πολυπλοκότερα συστήματα οικογενειών με περισσότερα μέλη.
Κλείνοντας αυτό το άρθρο αναφορικά με την σχέση μητέρας - κόρης δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ και σε έναν πολύ σημαντικο λόγο ο οποίος κατέχει ιδιαίτερη θέση μέσα στην οικογένεια και επηρεάζει όχι μόνο την σχέση της μητερας με την κόρη της αλλά και όλες τις υπόλοιπες στο σύστημα που ονομάζεται οικογένεια. Υπάρχει λοιπόν κάτι που είναι ακόμα βαθύτερο και πιο δύσκολο. Και αυτό λέγεται: «η σχέση του ζευγαριού». Εάν η σχέση του ζευγαριού είναι αρκετά καλή τότε καί τα φαινόμενα ζήλειας και ανταγωνισμού θα έίναι πιο ήπια και πιο ισορροπημένα. Αυτός είναι και ο λόγος που μιλάω για την σχέση μητέρας κόρης στην Ελληνική οικογένεια και όχι στην Ευρωπαική οικογένεια για παράδειγμα. Στην Ελλάδα οι σχέσεις των παντρεμένων ζευγαριών έχουν αρχίσει καπως να καλυτερεύουν τα τελευταία χρόνια. Όμως μέχρι και πριν από είκοσι χρόνια δεν ήταν καλές. Θεωρούσαμε ότι ήταν καλές έτσι όπως πορεύονταν μέσα στο μικρόκοσμό μας και μέσα στα όρια του Ελλαδικού χώρου, όμως όχι μόνο δεν μπορούσαν να παράγουν ευχαρίστηση αλλά ήταν σε πάρα πολλές περιπτώσεις και κακοποιητικές για όλα τα μέλη της οικογένειας. Μιλάω για την συναισθηματική κακοποίηση χωρίς να ξεχνάω καί τις περιπτώσεις σωματικής κακοποίησης.
Σήμερα που οι άνθρωποι και στην Ελλάδα μορφώνονται περισσότερο καί διερευνούν τον εαυτό τους περισσότερο, έχουν αρχίσει και μπορούν να έχουν περισσότερη και καλύτερη-ποιοτικότερη επικοινωνία με το σύντροφό τους άρα και με τα παιδιά τους. Η σχέση του ζευγαριού είναι το πολύτιμο δεδομένο που κρύβεται πίσω από κάθε θέμα που προκύπτει σε μια οικογένεια και θα πρέπει να την φροντίζουμε αυτή την σχέση ως «κόρη» οφθαλμού.
