Με τις φυσικές ομορφιές του, την πολιτιστική του παράδοση, τη δυνατότητα ανάπτυξης δραστηριοτήτων υπαίθρου, τα τοπικά προϊόντα και τις τοπικές εκδηλώσεις αποτελεί έναν ιδανικό προορισμό για χειμερινές εξορμήσεις.
Ο νομός Γρεβενών προσελκύει επισκέπτες τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, προσφέροντάς τους πολλαπλές και ποικίλες επιλογές.
Ένας από τους 13 νομούς της Δυτικής Μακεδονίας, ο νομός Γρεβενών, συνορεύει με το νομό Ιωαννίνων στα δυτικά, με το νομό Καστοριάς στα βορειοδυτικά, με το νομό Κοζάνης στα βόρεια, με το νομό Λάρισας στα νοτιοανατολικά και με το νομό Τρικάλων στα νότια. Έγινε ξεχωριστός νομός το 1964 όταν αποσπάστηκε τμήμα του νομού Κοζάνης και τμήμα του νομού Λαρίσης. Το μεγάλο μέρος του νομού είναι ορεινό και περιστοιχίζεται από τα βουνά Λύγκος, Χάσια και Βούρινος. Ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός της χώρας, ο Αλιάκμωνας διέρχεται μέσα από τον νομό και συγκεκριμένα από το κεντρικό και βορειοανατολικό μέρος του.
Ο νομός κατέχει πολλά ρεκόρ! Είναι ο πιο κρύος του χειμώνα, με τις χαμηλότερες θερμοκρασίες κατά τον Ιανουάριο, είναι ο πιο αραιοκατοικημένος νομός, ενώ η έκτασή του καταλαμβάνει το 1,7% της Ελλάδας, ο πληθυσμός του αγγίζει μόλις το 0,4% των Ελλήνων.
Η ιστορία της περιοχής είναι ελάχιστα γνωστή. Μοναδικά ευρήματα από τις θέσεις Σπήλαιο και Καστρί μαρτυρούν την ύπαρξη προϊστορικών εγκαταστάσεων. Ο γίγαντας των Αμπελιών 200.000 ετών, δηλαδή ένας ελέφαντας με ύψος στα 4 μέτρα. Ακολούθως οι γίγαντες της Μηλιάς 3.000.000 ετών, δηλαδή τεράστιοι μαστόδοντες πρόγονοι των σημερινών ελεφάντων, με ύψος 3,5 μέτρα και βάρος 6,5 τόνους, που είχαν χαυλιόδοντες και στα δύο σαγόνια. Το 1997, από την ομάδα ανασκαφών ανακαλύφθηκε το πρώτο ζευγάρι χαυλιοδόντων εντυπωσιακού μεγέθους (μήκους 4,39μ.), οι οποίοι ήταν οι μεγαλύτεροι του συγκεκριμένου είδους που βρέθηκαν στην Ελλάδα, και πιθανόν στον κόσμο, σύμφωνα με στοιχεία από το βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, τα Γρεβενά υπήρξαν ορμητήριο Αρματολών και Κλεφτών. Αλλά και στα χρόνια του Μακεδονικού αγώνα η περιοχή υπήρξε σημαντικό κέντρο Μακεδονομάχων.
ΓΡΕΒΕΝΑ Πρωτεύουσα του νομού είναι τα Γρεβενά, μια σύγχρονη άλλα συνάμα γραφική πόλη. Χαρακτηριστικό των Γρεβενών είναι τα πολλά γεφύρια, που χτίστηκαν κατά την Τουρκοκρατία τα οποία αποτελούσαν τον συνδετικό κρίκο των σκλαβωμένων Ελλήνων της Μακεδονίας, της Θεσσαλίας και της Ηπείρου.
Εκείνη την περίοδο τα πέτρινα γεφύρια συντέλεσαν σημαντικά στην ανάπτυξη της περιοχής, όπως επίσης και στη διάδοση των επαναστατικών ιδεών και την ανταλλαγή των πολιτιστικών στοιχείων των περιοχών καθώς αυτά ήταν οι κύριοι δίοδοι μεταξύ της ελεύθερης και της σκλαβωμένης Ελλάδας. Αξίζει να επισκεφθείτε μεταξύ των άλλων τη Συλλογή Αρχαίων Ευρημάτων, στο γυμνάσιο της πόλης και την Μητρόπολη, στην οποία λειτουργεί ένα μικρό μουσείο εκκλησιαστικών κειμηλίων. Στο αρχαίο τύπου θέατρο της πόλης, στην περιοχή Καστράκι, δίνονται συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις από το θέατρο Βόρειας Ελλάδας και εμφανίζονται ελληνικά και ξένα φολκλορικά συγκροτήματα στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων.
ΒΑΛΙΑ - ΚΑΛΝΤΑ Όσες λέξεις και να γράψεις όσα φύλλα και αν γεμίσεις θα είναι πολύ λίγα για να περιγράψει κάνεις την Βάλια – Κάλντα. Μια κοιλάδα απαράμιλλης ομορφιάς και φυσικού πλούτου που δίκαια έχει χαρακτηριστεί ως «επίγειος παράδεισος». Η κοιλάδα της Βάλια - Κάλντα (στα βλάχικα σημαίνει «Ζεστή κοιλάδα») ονομάστηκε έτσι γιατί εμφανίζει σημαντικές θερμοκρασιακές διακυμάνσεις στη διάρκεια του 24ώρου, με πολύ υψηλές θερμοκρασίες κατά την διάρκεια της ημέρας χωρίς νέφωση και πολύ χαμηλές κατά τη διάρκεια της νύχτας. Το τοπίο είναι κάτι παραπάνω από εντυπωσιακό και εκτός από την ποικιλία μορφολογικών και βλαστητικών χαρακτηριστικών, χαρακτηρίζεται από τεράστιους γκρεμούς και ορμητικά ρέματα. Το περιβάλλον είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την διαβίωση μιας τεράστιας ποικιλίας ειδών απ’ το ζωικό και το φυτικό βασίλειο. Η αξία της περιοχής Βάλια – Κάλντα και η ανάγκη για την προστασία της έχει αναγνωρισθεί όχι μόνο με την κήρυξη της σας Εθνικό Δρυμό απ’ το 1966, αλλά και σε πανευρωπαϊκή κλίμακα με την ένταξη της στο δίκτυο των ιδιαίτερα προστατευόμενων περιοχών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.
ΒΑΣΙΛΙΤΣΑ και ΑΛΛΑ ΧΩΡΙΑ Στο βορειοδυτικό τμήμα του νομού Γρεβενών στην καρδιά της Πίνδου, βρίσκεται το Εθνικό Χιονοδρομικό Κέντρο Βασιλίτσας. Το χιονοδρομικό της Βασιλίτσας, είναι για ένα από τα ομορφότερα χιονοδρομικά κέντρα στην Ελλάδα που κρατά χιόνι ως την άνοιξη.
Θα ήταν παράλειψη αν κατά την επίσκεψη στα όμορφα Γρεβενά, δεν επισκεφθείτε και τα γραφικά χωριά του νομού. Τα περισσότερα από αυτά διατηρούν την παραδοσιακή τους ταυτότητα και μοιάζουν σαν αληθινά στολίδια από άλλη εποχή. Κάποια από τα χωρία που αξίζουν να τους προσφέρεται τον χρόνο σας χωρίς να το μετανιώσετε είναι : Η Σμίξη, με τα παλιά πέτρινα σπίτια, ηλικίας 100 – 150 χρόνων, τα οποία κατοικούνται ακόμη, το Μεσολούρι, που η τοπική παράδοση λέει ότι το χωριό υπήρξε τσιφλίκι του Αλή Πασά, η Σαμαρίνα που είναι κτισμένο αμφιθεατρικά στις ανατολικές πλευρές του Σμόλικα, το χωριό Κνίδη, όπου ο ποταμός Αλιάκμωνας που διασχίζει το χωριό και το δάσος βελανιδιάς δημιουργούν τοπία μοναδικής ομορφιάς.
Παραδοσιακά προϊόντα του τόπου είναι η φέτα, καθώς και άλλα είδη τυριών όπως ανεβατό, κασέρι, κεφαλοτύρι, και μανούρι τα οποία έχουν χαρακτηρισθεί όλα ως Π.Ο.Π. Γλυκά του κουταλιού και μαρμελάδες που φτιάχνονται από αγνά, φρέσκα υλικά, χωρίς καμία προσθήκη συντηρητικών ακολουθούν πιστά τις παραδοσιακές συνταγές του τόπου. Το πιο χαρακτηριστικό προϊόν όμως είναι το μανιτάρι. Στα μονοπάτια της Πίνδου φύονται πάνω από χίλια είδη μανιταριών Έκτος από την αναγνώριση των μανιταριών, οι κάτοικοι των Γρεβενων γνωρίζουν και χίλιους τρόπους για να τα απολαμβάνουν.
Τα Γρεβενά είναι ένας τόπος που προσελκύει αναρίθμητους επισκέπτες μέσα στο χρόνο γιατί προσφέρει πάμπολλες επιλογές. Ορειβατικές και περιηγητικές διαδρομές στην Βάλια -Κάλντα αναρρίχηση στα βράχια του Σπηλαίου, rafting και καγιάκ στον ποταμό Αλιάκμονα, ιππασία σε μονοπάτια της περιοχής, σκι στην Βασιλίτσα. Τι άλλο να ζητήσει κάνεις;
Η άγρια ομορφιά της Πίνδου και η καταπράσινη φύση ξετρελαίνει κάθε επισκέπτη, καθώς ξεδιπλώνονται τα πυκνά δάση, τα εντυπωσιακά φαράγγια, οι πήγες, τα ποτάμια και η γραφικότητα των παραδοσιακών χωριών γύρω από τα Γρεβενά. Aυτά είναι λίγα μόνο από τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν το μωσαϊκό των Γρεβενών.
ΠΩΣ ΘΑ ΦΘΑΣΕΤΕ
Τα Γρεβενά απέχουν από την Αθήνα 423 χλμ. και από Θεσσαλονίκη 189 χλμ. Μπορείτε να τα επισκεφθείτε μέσω του εθνικού οδικού δίκτυου με τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ.
Θα ήταν παράλειψη αν κατά την επίσκεψη στα όμορφα Γρεβενά, δεν επισκεφθείτε και τα γραφικά χωριά του νομού. Τα περισσότερα από αυτά διατηρούν την παραδοσιακή τους ταυτότητα και μοιάζουν σαν αληθινά στολίδια από άλλη εποχή. Κάποια από τα χωρία που αξίζουν να τους προσφέρεται τον χρόνο σας χωρίς να το μετανιώσετε είναι : Η Σμίξη, με τα παλιά πέτρινα σπίτια, ηλικίας 100 – 150 χρόνων, τα οποία κατοικούνται ακόμη, το Μεσολούρι, που η τοπική παράδοση λέει ότι το χωριό υπήρξε τσιφλίκι του Αλή Πασά, η Σαμαρίνα που είναι κτισμένο αμφιθεατρικά στις ανατολικές πλευρές του Σμόλικα, το χωριό Κνίδη, όπου ο ποταμός Αλιάκμωνας που διασχίζει το χωριό και το δάσος βελανιδιάς δημιουργούν τοπία μοναδικής ομορφιάς.
Παραδοσιακά προϊόντα του τόπου είναι η φέτα, καθώς και άλλα είδη τυριών όπως ανεβατό, κασέρι, κεφαλοτύρι, και μανούρι τα οποία έχουν χαρακτηρισθεί όλα ως Π.Ο.Π. Γλυκά του κουταλιού και μαρμελάδες που φτιάχνονται από αγνά, φρέσκα υλικά, χωρίς καμία προσθήκη συντηρητικών ακολουθούν πιστά τις παραδοσιακές συνταγές του τόπου. Το πιο χαρακτηριστικό προϊόν όμως είναι το μανιτάρι. Στα μονοπάτια της Πίνδου φύονται πάνω από χίλια είδη μανιταριών Έκτος από την αναγνώριση των μανιταριών, οι κάτοικοι των Γρεβενων γνωρίζουν και χίλιους τρόπους για να τα απολαμβάνουν.
Τα Γρεβενά είναι ένας τόπος που προσελκύει αναρίθμητους επισκέπτες μέσα στο χρόνο γιατί προσφέρει πάμπολλες επιλογές. Ορειβατικές και περιηγητικές διαδρομές στην Βάλια -Κάλντα αναρρίχηση στα βράχια του Σπηλαίου, rafting και καγιάκ στον ποταμό Αλιάκμονα, ιππασία σε μονοπάτια της περιοχής, σκι στην Βασιλίτσα. Τι άλλο να ζητήσει κάνεις;
Η άγρια ομορφιά της Πίνδου και η καταπράσινη φύση ξετρελαίνει κάθε επισκέπτη, καθώς ξεδιπλώνονται τα πυκνά δάση, τα εντυπωσιακά φαράγγια, οι πήγες, τα ποτάμια και η γραφικότητα των παραδοσιακών χωριών γύρω από τα Γρεβενά. Aυτά είναι λίγα μόνο από τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν το μωσαϊκό των Γρεβενών.
ΠΩΣ ΘΑ ΦΘΑΣΕΤΕ
Τα Γρεβενά απέχουν από την Αθήνα 423 χλμ. και από Θεσσαλονίκη 189 χλμ. Μπορείτε να τα επισκεφθείτε μέσω του εθνικού οδικού δίκτυου με τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ.