Η συζήτηση περί καθορισμού των ΑΟΖ, με τις χώρες που μας περιβάλουν, και η προοπτική έναρξης ερευνών για φυσικό αέριο και πετρέλαιο, στο Ιόνιο, στην Κρήτη και στο Αιγαίο, έχει αρχίσει να “ανοίγει”, δεν μπορώ να πω, ότι μου δίνεται η αίσθηση σοβαρής προετοιμασίας, για να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τα εμπόδια που η Άγκυρα προσπαθεί να θέσει.
Και αυτό αφορά, και στη διπλωματική αλλά και στη στρατιωτική μας προετοιμασία.
Αυτήν την στιγμή τόσο από βορρά όσο και απο ανατολάς, υφιστάμεθα απειλές ώς χώρα, οι οποίες αφορούν την Εθνική μας κυριαρχία αλλά και τα ζωτικά συμφέροντα του Έθνους μας στην ευρύτερη περιοχή μας.
Η μεθοδευμένη και στοχευμένη πολιτική των Τούρκων, σε ότι αφορά την αποδυνάμωση της “παρουσίας” της χώρας μας, στον σχηματοποιημένο πλέον "χώρο" της άμεσης επιρροής αυτής της πολιτικής, περιλαμβάνει τα βαλκάνια, την Μικρά Ασία, και την Ν.Α. Μεσόγειο.
Η Τουρκία διαμορφώνει μεθοδικά, “συσχετισμούς” και “επιρροές” στόν “βαλκανικο-μεσογειακό χώρο” , οι οποίες την ευνοούν άμεσα ή βραχυπρόθεσμα, τέτοιους συσχετισμούς, και κατά αυτόν τον τρόπο, ούτως ώστε να αποτελούν εργαλείο “πίεσης” στην Ελλάδα, την μοναδική, σοβαρά, ανταγωνίστρια χώρα στον χώρο του Αιγαίου και της Ν.Α Μεσογείου.
Βέβαια κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την χρησιμοποίηση αυτών των “συμμαχιών” και επιρροών εκ μέρους της Τουρκίας, ώς “δούρειο ίππο” στην περιοχή (εμπλοκή κήρυξης ΑΟΖ με την Αλβανία, κατόπιν συμφωνίας).
Η οικονομική αιμοραγία την οποίαν προκαλούν, ο ανταγωνισμός των εξοπλισμών στο Αιγαίο και στα Βαλκάνια, στην Ελλάδα, είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης απο “φίλους” και “εχθρούς” στο εξωτερικό και στο εσωτερικό της χώρας.
Είναι πεδίο, διοχέτευσης, σοβαρού μέρους του παραγόμενου πλούτου της χώρας, πράγμα το οποίο αξιοποιούν, μόνιμα και σταθερά, οι “βρυκόλακες” των Εθνών, οι έμποροι όπλων και τα μεγάλα γεωπολιτικά συμφέροντα.
Ο μεγαλοιδεατισμός των Αλβανών, ο οποίος τροφοδοτείται απο τούς Τούρκους απροκάλυπτα, και όχι μόνον, η ύπαρξη μιάς ενεργού και μόνιμης εστίας ανάφλεξης στο Κόσσοβο, και η πολιτική αστάθεια στό “κρατικό μόρφωμα” των Σκοπίων, ουσιαστικά συντηρεί το κλίμα της ανισορροπίας και της αστάθειας στην περιοχή των Βαλκανίων, πυροδοτώντας την ένταση στην περιοχή.
Οι θρησκευτικές όπως και η πολιτισμικές αντιθέσεις στούς λαούς της περιοχής, λειτουργούν ώς άλλοθι, στίς περισσότερες των περιπτώσεων, για την ανάπτυξη Εθνικιστικών κινημάτων.
Αυτό δημιουργεί εύεπίφορο έδαφος, εκμετάλλευσης από εξωγενής δυνάμεις, οι οποίες παρεμβαίνουν αξιοποιώντας, τίς παραπάνω αναφερόμενες αντιθέσεις πρός εξυπηρέτηση των δικών των Εθνικών συμφερόντων.
Αυτό το περιβάλλον αποτελεί ιδανικό εργαλείο “πίεσης” της Τουρκίας πρός την Ελλάδα, και συνδοιαζόμενο με την πολυμέτωπη και συνεχή επιβουλή της Τουρκίας στα Ελληνικά συμφέροντα, δημιουργεί τεχνιέντως ένταση και “κόστος” στην χώρα μας.
Το αποτέλεσμα, της συνάντησης λαών, θρησκειών και πολιτισμών στα βαλκάνια, η γεωπολιτική θέση της χώρας μας, η ύπαρξη υδρογονανθράκων στο υπέδαφός και στον υποθαλάσσιο χώρο μας, και γενικά τα συγκριτικά, προσφάτως ανακαλυφθέντα, πλεονεκτήματα της Ελλάδος, έναντι άλλων χωρών, μάς τοποθετεί στην κορυφή του “ενδιαφέροντος” των ισχυρών του πλανήτη. Διαμορφώνεται κατ’αυτόν τον τρόπο στην “γειτονιά” μας, ένα εκρηκτικό εξωτερικό περιβάλλον, φανατικού σωβινισμού και ακραίων Εθνικισμών, λειτουργώντας ώς “άλλοθι” για κάποιους, και αποτελώντας ιδανικό υπόστρωμα για την ανάπτυξη ανισορροπίας και αστάθειας στην περιοχή.
Ως αποτέλεσμα των πολιτικών, τίς οποίες ασκούν οι ισχυροί του πλανήτη, και των ευρύτερων γεοπολιτικών συσχετισμών, ο ευαίσθητος αυτός χώρος των βαλκανίων αποτελεί πεδίο σύγκρουσης οικονομικών και γεοπολιτικών συμφερόντων τα οποία εν πολλοίς διαμορφώνουν και την πραγματικότητα στην περιοχή.
Το ενεργό εξωτερικό “μέτωπο”, σήμερα για την Αθήνα, εξικνείται απο τα σύνορα με την Αλβανία, περιγραφει και εφάπτεται στην βόρεια πλευρά της χώρας (Κόσσοβο, Σκόπια) και καταλήγει στο Αιγαίο και την ΝΑ Μεσόγειο, κλείνοντας, νότια της Κρήτης.
Αυτό το “μέτωπο” καλείται σήμερα και υπο τίς σημερινές οικονομικές συνθήκες, να “διαχειριστεί” πολιτικά αλλά και στρατιωτικά η χώρα μας.
Όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας μας το μέτωπο είναι μεγάλο, και τα μέσα τα οποία διαθέτουμε σήμερα είναι λίγα, όχι όμως ανεπαρκή.
Οι δυνατότητες διαχείρισης των “προβλημάτων” τα οποία ανακύπτουν εξ αιτίας των προαναφερθέντων, επιμερίζονται κατά την ταπεινή μου άποψη σε δύο βασικούς πυλώνες, ο πρώτος πυλώνας περιέχει την πολιτική διαχείριση και ο δεύτερος, την στρατιωτική διαχείριση των θεμάτων.
Η πολιτική διαχείριση του προαναφερθέντος “μετώπου” απαιτεί χειρισμούς άψογους, ακριβείς, και σχεδιασμένα προσεκτικά βήματα, χωρίς “βερμπαλισμούς” και “φανφάρες”, με στρατηγικές στοχεύσεις.
Στον τομέα αυτόν έχουμε σοβαρά “όπλα”, τα οποία μας τα χορηγεί το διεθνές δίκαιο και η διεθνής νομολογία, όπως επίσης η πολιτισμική θέση της χώρας στην παγκόσμια πολιτισμική κατάταξη της Ανθρωπότητος.
Αρκεί να τα χρησιμοποιήσουμε σωστά και “on time”. Στον πολιτικό τομέα διαχείρισης ανήκει εκτός των άλλων, η κατοχύρωση των ΑΟΖ της χώρας.
Η ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) ως έννοια υιοθετήθηκε από τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, και οι κανονισμοί που την διέπουν περιλαμβάνονται στη νέα Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, του 1982. Πρόκειται, ουσιαστικά, για εξέλιξη των ρυθμίσεων που μέχρι τότε περιλαμβάνονταν στο Διεθνές Δίκαιο Αλιείας, προκειμένου να συμπεριληφθούν και νέες οικονομικές και άλλες δραστηριότητες, τις οποίες μπορούν να ενεργήσουν παράκτια κράτη.
Η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας ορίζει ότι, η ΑΟΖ του παράκτιου κράτους μπορεί να φθάσει τα 200 ναυτικά μίλια από τις γραμμές βάσης, από τις οποίες μετριέται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης.
Το δικαίωμα σε ΑΟΖ, διαθέτουν τα ηπειρωτικά εδάφη ενός κράτους, αλλά και τα νησιά που είναι στην επικράτειά του και συντηρούν από μόνα τους ανθρώπινη δραστηριότητα δηλ. ζωή.
Το Δίκαιο της Θάλασσας αναφέρεται σε “κυριαρχικά δικαιώματα”, τα οποία αφορούν κατά κύριο λόγο οικονομικούς σκοπούς του παράκτιου κράτους, όσον αφορά την εξερεύνηση και τη διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή μη, των υδάτων, του βυθού και του υπεδάφους της θάλασσας, αλλά και στην εξερεύνηση και την οικονομική εκμετάλλευση των ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων.
Σε αντίθεση με την υφαλοκρηπίδα, που υφίσταται αυτομάτως για κάθε παράκτιο κράτος, η ΑΟΖ δεν υφίσταται εάν δεν κηρυχθεί από το εν λόγω κράτος, δηλαδή, οφείλει κάθε κράτος να ορίσει διά νόμου, και να δημοσιοποιήσει τα όρια των ΑΟΖ του.
Το εύρος των ΑΟΖ, υπόκειται σε περιορισμούς, όταν οι ΑΟΖ παράκτιων κρατών επικαλύπτονται. Στις περιπτώσεις αυτές γίνεται οριοθέτηση, είτε κατόπιν συμφωνίας μεταξύ των γειτονικών κρατών είτε με παραπομπή της διαφοράς σε δικαστήριο ή σε διαιτησία.Το μέγιστο εύρος μιάς ΑΟΖ, το οποίο δύναται να οριοθετήται, είναι τα 200 ναυτικά μίλια.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις αυτή τη στιγμή με την Αίγυπτο και τη Λιβύη. Δεν έχει καθορίσει ΑΟΖ ούτε έχει διαπραγματευθεί για την οριοθέτησή της με Τουρκία και Ιταλία.
Θα πρέπει να υπενθυμίσω ότι στην Ευρώπη, απο τίς χώρες με την μεγαλύτερη γεωπολιτική και γεωστρατηγική “αξία”, και τώρα και με μεγάλο οικονομικό “ενδιαφέρον” είναι η χώρα μας.
Αυτή η “αξία” τεκμέρεται, και εκ του γεγονότος, εκτός των άλλων, ότι οι Αμερικανοί μετά τον Β! ΠΠ, στην χώρα την οποίαν πρώτα χορηγήσαν το “σχέδιο Μάρσαλ” είναι η Ελλάδα, δεσμεύοντάς την ουσιαστικά, πολιτικά, για τα επόμενα χρόνια.
Η σύγκρουση των “ιδιοκτητών” αυτής της μικρής χώρας με την μεγάλη Ιστορία και προσφορά στην Ανθρωπότητα, για τον έλεγχό της είναι σφοδρή, όσο και άν γίνεται προσπάθεια να εξωραισθεί και να μήν κοινοποιηθεί ευρέως.
Η Ελλάδα ώς παράκτιο κράτος, διαθέτει το δικαίωμα να κυρήξει ΑΟΖ.
Η Τουρκία σκοπίμως αγνοεί τα όσα προβλέπονται στο διεθνές δίκαιο και στη Συνθήκη της Λωζάνης, και συγκεκριμένα στό:
Άρθρο 12: Η τουρκική κυριαρχία περιορίζεται στα μικρασιατικά παράλια και σ΄ όσα νησάκια βρίσκονται μέχρι και 3 μίλια από αυτά.
Άρθρο 15: Η Τουρκία παραιτείται υπέρ της Ιταλίας για τα Δωδεκάννησα,τα οποία με τη Συνθήκη των Παρισίων το 1947, δόθηκαν στην Ελλάδα.
Η Τουρκία αμφισβητεί πλέον και κατοικημένα νησιά,όπως το Φαρμακονήσι και το Αγαθονήσι, δηλαδή αμφισβητεί Εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος.
Όπως γνωρίζουμε, ο κύριος λόγος της ελληνοτουρκικής διαφοράς είναι η ύπαρξη πετρελαίου στο Αιγαίο, όμως οι ελληνικές κυβερνήσεις ουδέποτε μέχρι σήμερα ζήτησαν οριοθέτηση της ΑΟΖ στο Αιγαίο.
Η κυπριακή πρωτοβουλία φέρνει στο προσκήνιο, όχι μόνο αυτή τη μεγάλη ελληνική παράλειψη, αλλά και σε πολύ δύσκολη θέση την Τουρκία, η οποία, βέβαια, δεν επιθυμεί κάποιος να εγείρει θέμα των ΑΟΖ, που τόσο πολύ βλάπτει τα συμφέροντά της στη Ν.Α Μεσόγειο.
Η Τουρκία υιοθέτησε ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα και κατέληξε σε συμφωνία με την τότε Σοβιετική Ένωση για τις επικαλυπτόμενες περιοχές, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της «μέσης γραμμής», πράγμα αντίστοιχο με αυτό το οποίο έπραξε το 1983 η Αμερική, οριοθετώντας την ΑΟΖ με την μέθοδο της “μέσης γραμμής”, με την Κούβα.
Ουδέποτε, βέβαια, η Τουρκία πρότεινε στην Ελλάδα και σε άλλα γειτονικά κράτη να κάνουν το ίδιο στη Μεσόγειο.
Είναι απορίας άξιον όμως, γιατί η ΕΕ δεν παρεμβαίνει, υπενθυμίζοντας στην Τουρκία ότι όλα τα κράτη-μέλη της, έχουν δικαίωμα να υιοθετήσουν ΑΟΖ στις παράκτιες περιοχές τους, αλλά και να υποχρεώσει όλα τα κράτη-μέλη της, που δεν έχουν ήδη ΑΟΖ, να προκηρύξουν τέτοια ΑΟΖ.
Η ελληνική κυβέρνηση και κατ`επέκταση η ΕΕ, δεν έχει δικαίωμα πλέον να αγνοεί τη ρύθμιση αυτή του Δίκαιου της Θάλασσας, που τόσο πολύ ευνοεί τη χώρα μας.
Φαίνεται, όμως, ότι το υπουργείο Εξωτερικών έχει, έστω και καθυστερημένα, καταλάβει την αξία της ΑΟΖ και έχει ξεκινήσει συνομιλίες με τα κράτη στα νοτιοδυτικά σύνορα της Ελλάδας, δηλαδή την Αλβανία, την Ιταλία, την Αίγυπτο και τη Λιβύη για την οριοθέτηση της ΑΟΖ με τα κράτη αυτά.
Η Τουρκία αρνείται πεισματικά και με επίκληση της "διπλωματίας των κανονιοφόρων", στο ενδεχόμενο “συμφωνίας” για την κήρυξη ελληνικής ΑΟΖ.
Οί Αιγύπτίοι πρόσφατα, ενημέρωσαν την ελληνική πλευρά, ότι θα αρχίσουν συνομιλίες για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με την Τουρκία, τη στιγμή που η Αίγυπτος δεν διαθέτει θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία.
Η Αίγυπτος θα μπορούσε να διαθέτει θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία μόνο αν δεν αναγνωριστούν τα δικαιώματα του Καστελόριζου.
Και ο νοών νοήτω.
Η άρνηση της ελληνικής κυβέρνησης να οριοθετήσει τη δική της ΑΟΖ με αυτή της Κύπρου αποτελεί, επειεικώς κρινόμενη, πράξη δειλίας.
Εάν η Ελλάδα δεχτεί να προχωρήσει σε οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Αίγυπτο χωρίς τον υπολογισμό του Καστελόριζου, η προφανής άμεση συνέπεια θα είναι η Ελλάδα να μην έχει θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο. Αυτό θα αποτελεί καταστροφική επίπτωση για τα συμφέροντα της Ελλάδος.
Η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα, πράττοντας την ίδια ενέργεια στην οποία προέβησαν οι ΗΠΑ, η Ρωσία και οι περισσότερες χώρες της ΕΕ, δηλαδή να διακηρύξει την κυριαρχία της σε ΑΟΖ, με βάση το εθιμικό δίκαιο της θάλασσας, όπως αυτό εκφράζεται στη Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας.